Παρασκευή 5 Ιουλίου 2013

Το πολιτικό Ισλάμ, από την "Ανοιξη" στον... βαρύ χειμώνα

Arab-Spring
https://twitter.com/EmOikonomidis
Στα εγχειρίδια κατανόησης, ανάλυσης και διευρευνητικής προσέγγισης των πολιτικών εξελίξεων, είναι προφανές ότι θα μπορεί κανείς να διαβάζει εφεξής και ένα… περίεργο κεφάλαιο: Πώς ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, βαφτίζεται “διόρθωση επανάστασης”, έχει κατά ένα μεγάλο μέρος τη στήριξη, και κατά ένα πολύ μεγαλύτερο την ανοχή της κοινωνίας μέσα στην οποία αυτοπροσδιορίζεται, και δεν προκαλεί διεθνείς αντιδράσεις αλλά συλλογική κατανόηση. Έστω και με επιφυλάξεις.
Η θεσμικά βίαιη ανατροπή του Μοχάμεντ Μόρσι και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας από τον στρατό στην Αίγυπτο, μοιάζει να μην έχει ιστορικό προηγούμενο, ως προς τις ιδιαίτερες παραμέτρους του “σεναρίου” που βρίσκεται σε εξέλιξη στη χώρα των Φαραώ.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις αποφάσισαν να καταργήσουν τον εκλεγμένο Πρόεδρο, να αναστείλουν το Σύνταγμα και να επιβάλλουν άλλον, μεταβατικό Πρόεδρο. Ο τελευταίος δεν μοιάζει μαριονέτα, αλλά έχει δύσκολο και “σκοτεινό” παρελθόν στους κόλπους της Δικαιοσύνης, από τους οποίους και προέρχεται.
Το “πραξικόπημα” έγινε μετά από… συζητήσεις με το σύνολο του πολιτικού κόσμου, πλην των φανατικών ισλαμιστών, που ήταν άλλωστε εξαρχής και ο στόχος της καθεστωτικής ανατροπής. Μεταξύ εκείνων που συνομίλησαν με τον στρατό και… παρότρυναν τους αξιωματικούς να προχωρήσουν, ήταν θρησκευτικοί ηγέτες, εκπρόσωποι κοινωνικών ομάδων και ρευμάτων, καθώς και πολιτικοί με το ειδικός βάρος ενός νομπελίστα, όπως ο Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι. Και όλοι αυτοί, αυθορμήτως, χωρίς την πίεση (ή απειλή) των όπλων.
Δυο χρόνια μετά την Αραβική Άνοιξη, η ατελής επανάσταση του λαού της Αιγύπτου κάνει ένα αυτονόητο restart. Και δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει ακόμη και τη δύναμη των όπλων, καθώς η βιαιότητα δείχνει να σταμάτησε στο πολιτικό ξεχαρβάλωμα των Αδελφών Μουσουλμάνων, οι οποίοι παραμένουν φυσικά εξαιρετικά υπολογίσιμη, έως πανίσχυρη δύναμη στο πλαίσιο της αιγυπτιακής κοινωνίας.
Το ιστορικό διακύβευμα που θυσίασε ακόμη και την… ετυμολογία της έννοιας “στρατιωτικό πραξικόπημα” ήταν η εθνική ανάγκη να σταματήσει απότομα αλλά άμεσα, η θυελλώδης άνοδος του πολιτικού Ισλάμ. Από την Αίγυπτο στις αραβικές χώρες, και φυσικά στην Τουρκία.
Το Ισλάμ, μια κατεξοχήν επιθετική θρησκεία, στον πυρήνα των θεολογικών κηρυγμάτων της, στηρίχτηκε διαχρονικά στη δύναμη των μαζών. Που παρασύρονται και ομαδοποιούνται, συνήθως λόγω της άγνοιας ή της μερικής πρόσβασης στην πραγματικότητα και την ειδησεογραφία των εξελίξεων.
Αυτό το κεφάλαιο έκλεισε από τη στιγμή που τα social media, το Twitter και το Facebook, έκαναν την εμφάνισή τους στον αραβικό κόσμο, αναγκάζοντας ακόμη και τον μετριοπαθή νέο Πρόεδρο του Ιράν Χασάν Ροχανί να τα ευλογεί, παίζοντας με την… ψυχική ηρεμία του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ και των Φρουρών της Επανάστασης.
Μόνο τυχαίο δεν είναι το εκκωφαντικό συμπέρασμα στο οποίο οδηγούν δυο διαφορετικές “φωτογραφίες στιγμής”: Απ΄τη μία, ο Μπασάρ αλ Άσαντ, ο ηγέτης που έμεινε όρθιος και εν πολλοίς διέσωσε την Ορθοδοξία στη Συρία από την επέλαση των φανατικών εξτρεμιστών της Αλ Κάιντα και άλλων ακραίων οργανώσεων, που με βλακώδη μυωπία στήριξε η Δύση, ομιλεί περί ήττας του πολιτικού Ισλάμ, και δικαιωμένος υπογραμμίζει ότι ηττήθηκαν εκείνοι που προσπάθησαν να μετατρέψουν τη Συρία σε… παιδική χαρά για τον ισλαμικό φανατισμό.
Απ’ την άλλη, ο θεωρητικός της “νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας”, Υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Ερντογάν Αχμέτ Νταβούτογλου, ήταν ο μόνος που δημοσίως και με τέτοια ένταση… έκλαψε για την εκκωφαντική πτώση του Μοχάμεντ Μόρσι. Για τον πρόσθετο λόγο ότι ο Ερντογάν ο οποίος, είναι να απορείς πού είχε κρυμμένη… τόση Δημοκρατία μέσα του, όλα τα προηγούμενα χρόνια, κατανοεί ότι το παράδειγμα της Αιγύπτου σκανδαλίζει μια Τουρκία που εξοργίζεται μπροστά στον κίνδυνο να εξισλαμιστεί ηθικά και κοινωνικά.
Όπως βέβαια δεν είναι τυχαίο ότι το ΡΚΚ έδειξε προχωρημένα πολιτικά αντανακλαστικά, και τη στιγμή που κατανοεί ότι ο Ερντογάν ανησυχεί, διακόπτει στην πράξη την εκεχειρία των τελευταίων μηνών. Ίσως, ενόψει και του… δεύτερου ημιχρόνου της κοινωνικής εξέγερσης στην Κωνσταντινούπολη, για να δικαιώσει όσους υποστήριζαν ότι αν στον προηγούμενο ξεσηκωμό της πλατείας Ταξίμ το ΡΚΚ ήταν “αγκάθι” στα πλευρά της κυβέρνησης Ερντογάν, με τη βαθιά επιχειρησιακή γνώση του αντάρτικου πόλεων που χαρακτηρίζει τους μαχητές του, ο “νέος Κεμάλ” θα έκανε ήδη… παρέα στον Μοχάμεντ Μόρσι.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν θα δίσταζε να το πει: Οι ίδιες οι κοινωνίες των χωρών, κλειδώνουν το πολιτικό Ισλάμ στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Επειδή, αυτές ακριβώς οι κοινωνίες γνωρίζουν καλύτερα από όλους… τι συνοδεύει τον ακραίο ισλαμισμό. Σκέφτονται τη δική τους επιβίωση, αλλά και την… ηρεμία της ανθρωπότητας. Και βαφτίζουν ένα στρατιωτικό πραξικόπημα “διόρθωση μιας επανάστασης”.

ΜΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ /  ysterografa.gr