Γράφει ο Γρηγόρης Κλαδούχος
Α. ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Οι τοπικές εκδηλώσεις αφιερώματα σε πρόσωπα του ΄21 και σε μεγάλες μορφές, όπως ο Σικελιανός είναι εργαλεία σκέψης, αλλά οφείλουν να είναι και προσκλήσεις διαλόγου, αντιλόγου και συγκρίσεων. Όμως χειραγωγούνται και εκτρέπονται σε δρόμους υπηρετικούς των αυτοδιοικητικών. Η ανεπάρκειά τους, η εγωτική παθολογική συνθήκη έχει ανάγκη δάνεια για την επιβεβαίωσή της. Τιμούν τάχα το ιστορικό κληροδότημα, αλλά ουσιαστικά «απαλλοτριώνουν» ιστορικά μεγέθη και αυτό το θεωρούν επαρκή βάση τεκμηρίωσης δικής τους επάρκειας. Οι αναφορές στο παρελθόν, στην μετοχή των Νοταραίων στο εθνικοανεξαρτησιακό έργο δεν αποτελεί αποδεικτικό πολιτισμικής επάρκειας. Μπορούν όμως αυτά τα γεγονότα να
αποτελέσουν κίνητρα σκέψης και με προϋποθέσεις να ενταχθούν στο πολιτιστικό παρόν;Είναι χαρακτηριστικό της καθεστικυίας εκπαίδευσης το καταφύγιο αναφορών στο παρελθόν. Ένα πνευματικό μηδέν αναγκάζεται να επαναφέρει φόβους απώλειας κληρονομιάς και ιστορικών προσδιορισμών. Η κατανόηση του παρόντος και παρελθόντος εκφράζεται με φιλάρεσκη αλληλοπροσομοίωση – συγκόλληση δύο φωτογραφιών – της δικής μας και αυτής που θέλουμε να τιμήσουμε.
Πολιτιστικό παρόν δεν είναι μία εκδήλωση που μιλάμε, τραγουδάμε μετά από πρόσκληση θεσμών. Πολιτισμική παραγωγή και παιδευτική είναι η αλήθεια, το κρίσιμο της κοινωνικής αυτενέργειας. Αφιερώματα σε ιστορικά γεγονότα και εγγεγραμμένα προσωπικά ή συλλογικά κατορθώματα μπορούν να ενταχθούν στο πολιτιστικό πεδίο, αν συνοδεύονται από νέα επιτεύγματα, από νέες προσωπικές ή συλλογικές δεσμεύσεις ευθύνης. Ένα παράδειγμα είναι το έργο του συλλογικού υποκειμένου «Οι φίλοι των Τρικάλων», που κίνησε την κρατική μηχανή, ώστε να έχουμε δρομολόγηση μιας πορείας του Νοταραίικου ως παραδείγματος πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, ένα σύνολο πολιτιστικών αγαθών.
Β. ΚΑΤΙ ΕΧΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΠΕΙ Ο ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ
Αρκούν ύμνοι προς πρωταγωνιστές του ΄21; Η ιστορική παρακαταθήκη είναι η αναφορά του Θουκυδίδη στον Περικλή. Ο Αθηναίος ηγέτης στον Επιτάφιο κάνει αναφορά στους νεκρούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πόλη – πατρίδα μέσα από έναν ύμνο στην πόλη. Η σημερινή πολιτεία έλεγε ο Περικλής εξασφάλιζε έναν τρόπο βίου που για αυτόν έδωσαν τη ζωή τους οι τιμώμενοι πολίτες νεκροί. Συγκρίνει τον εθελοντικό θάνατο για την πόλη με τα επιτεύγματα της πόλης.
Τί έχουν να παρουσιάσουν οι αυτοδιοικητικοί μας ως επίτευγμα; Μπορούν να υμνήσουν την πόλη τους με τα ανύπαρκτα επιτεύγματα τους, που να δικαιώνει τους αγώνες του ΄21; Δυστυχώς η απάντηση είναι συντήρηση κοινωνικής και αισθητικής παρακμής, αδράνεια και αυταρχισμός. Είναι ικανοί στην οπισθοπορεία, στην κίνηση τήξης των αξιών, ώστε ρευστοποιημένες να απορροφώνται από την κοινωνία.
Ως συνήθως, στα μεταεκδηλωτικά πολιτιστικά γεγονότα του Δήμου, ακολουθεί πληθωρισμός φιλοφρονήσεων και κολακείας. Πλήρες το διαδίκτυο από like. Νομίζεις ότι οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται για χειροκροτητές χωρίς σύνορα, για την συναίνεση αυτού του κοινού. Είναι αυτό το κοινό, που θεωρεί πρόσοδο την θωπεία της εξουσίας, ώστε να αποτελεί κατάκτηση πλεονεκτικής θέσης στην τοπική κοινωνική ιεραρχική τάξη. Η λεηλασία των λέξεων, η αυτοευλογία «ποιοτικών σφραγίδων» από αντιδημάρχους καθηλώνουν σε παιχνίδια ατροφικού και αγοραίου συναισθηματικού κόσμου.
Αυτός ο κόσμος των κεκτημένων αδυναμιών καλύπτει ψυχοβιοτικές του ανάγκες, συναινεί απροϋπόθετα σε αυτούς που αποφασίζουν για λογαριασμό του. Εάν μεταμορφώνεται σε αγωγό ισχύος, μεγάλα λόγια τιμητικά της ιστορίας μικρή αξία έχουν.
Γρηγόρης Κλαδούχος
Ξυλόκαστρο, 5 Σεπτεμβρίου 2021
