Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014

ISIS: Νέο Βιετνάμ ή νέο Αφγανιστάν; Ή μήπως ήρθε η ώρα να ξαναγίνει υπερδύναμη η Ρωσία;


Του Φώτη Σαραντόπουλου

Τον Ιούλιο έκανα την πρόβλεψη ότι ο Πόλεμος στην Ουκρανία θα λήξει στον Σεπτέμβριο. Και ότι πριν συμβεί αυτό, Δυτικοί και Ρώσοι θα σκληρύνουν το παιχνίδι, προσπαθώντας να δείξουν στους προστατευόμενούς τους (Ουκρανούς και Ρωσόφονους) ότι προσπάθησαν να τους βοηθήσουν, αλλά ότι η συνέχιση του πολέμου δεν συμφέρει ούτε τους ίδιους. Είχα γράψει τότε ότι Δύση και Ρωσία, έψαχναν με τον τρόπο αυτό, μία «τιμητική έξοδο» (honorary exit) για να βγουν από την μεταξύ τους διαμάχη.

Σήμερα θα κάνω μία ακόμη πιο τολμηρή πρόβλεψη, σε σχέση με την αντιμετώπιση της ISIS.

Δεν έχω κανένα ενδοιασμό ότι το «χαλιφάτο» με το όνομα ISIS (Islamic State of Syria and Iraq) πρέπει να διαλυθεί, όσο γίνεται νωρίτερα και με τρόπο αντίστοιχα σκληρό των εγκλημάτων του. Ξεπέρασαν κάθε όριο.

Όμως το θέμα είναι, ποιος θα το κάνει αυτό;

Η δυσκολία ξεκινάει από το ότι δεν είναι εύκολο κάτι τέτοιο. Δεν είναι μόνο τα βαριά όπλα που κατέχουν πλέον οι φανατικοί. Ούτε και το γεγονός ότι κατέχουν ένα από τα ισχυρότερα όπλα του κόσμου, στρατιώτες που δεν φοβούνται να πεθάνουν. Ούτε το ότι έχουν στελέχη ικανά και μορφωμένα, ούτε ότι ξέρουν να χειρίζονται το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ.
Η δυσκολία ξεκινάει από τις αδυναμίες των εχθρών τους:

Ποια χώρα θα στείλει στρατιώτες της να πολεμήσουν φανατικούς; Η Ελλάδα; Όχι. Αυτοί που απειλούν (στο facebook, σχολιάζοντας βίντεο με αποκεφαλισμούς) ότι αν τους είχαν στα χέρια τους θα τους έκαναν τα ίδια και χειρότερα, αν τους πεις να πάνε εθελοντές θα βρουν χίλιες δικαιολογίες. Μήπως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι; Αυτοί δεν θέλουν ούτε υποχρεωτική στράτευση, άσε που αρχίζει και το Champions League σε λίγο …

Οι ΗΠΑ; Οι ΗΠΑ ήταν στο Ιράκ και έφυγαν. Όχι μόνο επειδή ήταν προεκλογική δέσμευση του Ομπάμα, αλλά και επειδή δεν έχουν κανένα λόγο να σκοτώνονται πολεμώντας κάποιους που είναι στην άλλη πλευρά του πλανήτη, ούτε και να τους βρίζουν Ευρωπαίοι και λοιποί που τους χρωστούν την ελευθερία και ευημερία τους.

Και με την πείρα που έχουν, ξέρουν ότι κινδυνεύουν να μπλέξουν σε νέο Βιετνάμ. Οι φανατικοί της ISIS δεν θα παραδίνονται σε δημοσιογράφους, όπως έκαναν ολόκληρα Ιρακινά Τάγματα στον πόλεμο για το Κουβέιτ. Οι Τζιχαντιστές θα είναι πιο σκληροί και αποφασισμένοι από τους Βιετκόγκ. Και μπορεί να μην έχει ζούγκλες στη Μέση Ανατολή, αλλά ο πόλεμος μέσα σε πόλεις είναι πολύ χειρότερος. Και επειδή ξέρουν να χειριστούν και τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο, μην αμφιβάλετε ότι αν ο πόλεμος διαρκέσει, στο τέλος θα έχουμε και αντιπολεμικές διαδηλώσεις, όπως με το Βιετνάμ. Από φονιάδες, θα μετατραπούν σε θύματα του … ιμπεριαλισμού …

Ποιοι άλλοι μείνανε;

Οι ΗΠΑ θα ήθελαν ίσως έναν άξονα Αιγύπτου, Ιράν, Ιράκ, Ισραήλ, Σ. Αραβίας, Κουρδιστάν και Τουρκίας κατά της ISIS. Στην σκέψη των Αμερικανών κυριαρχεί το να μην εμπλακούν οι ίδιοι με χερσαίες δυνάμεις. Αλλά, πρακτικά, μόνο η Αίγυπτος θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη. Όμως και αυτή, σιγά τον στρατό που έχει (από πλευράς ηθικού και επιρροής των φανατικών). Η Τουρκία, έχει δική της ατζέντα και δεν θα την εμπιστεύονταν οι Σύροι ή οι Κούρδοι. Οι Τούρκοι στήριξαν την ISIS, θεωρώντας την κοινό εχθρό απέναντι στον Άσαντ. Θα μπορούσαν φυσικά να αλλάξουν στρατόπεδο, αλλά θα έχουν πολλές απαιτήσεις. Κουρδιστάν, πετρέλαια, Αλεξανδρέτα … Το Ισραήλ; Αρκετά προβλήματα έχει με τη Χαμάς. Και άλλωστε, ποτέ το Ισραήλ δεν έμπλεκε σε μακροχρόνιους πολέμους, που θα το κατέστρεφαν οικονομικά.
Τελικά δηλαδή, η Αμερική δεν έχει κανέναν για να στηριχθεί πραγματικά.

Ποιος έμεινε;

Μόνο ένας έμεινε. Μόνο μία χώρα έχει την στρατιωτική δύναμη, τις φιλικές σχέσεις με τη Συρία, αλλά και το συμφέρον να εμπλακεί στρατιωτικά, με χερσαίες δυνάμεις, φτιάχνοντας ταυτόχρονα ξανά τις σχέσεις της με Ιράκ και Κούρδους. Αλλά για να το κάνει, πρέπει επειγόντως να κλείσει τρέχοντα ανοιχτά μέτωπα.
Μιλώ φυσικά για τη Ρωσία και τα μέτωπα είναι δύο:

1. Το Ουκρανικό
2. Οι σχέσεις με τη Δύση.

Αν βλέπει μακριά ο Πούτιν, θα τρέξει να εμπλακεί. Σταματώντας όπως όπως την εμπλοκή του στην Ουκρανία (όπου πήρε όσα μπορούσε να πάρει), οφείλει ταχύτατα να ξαναφτιάξει τις σχέσεις του με τη Δύση. Η από κοινού αντιμετώπιση της ISIS, είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη για να τα βρει ξανά με τη Δύση.
Αν τα βρουν Ρώσοι και δυτικοί, η Ρωσία έχει το στρατό και οι ΗΠΑ την Αεροπορία για να διαλύσουν την ISIS. Οι Ρώσοι συνεργάζονται άνετα με τον Άσαντ, άρα έχουν και την βάση εκκίνησης.
Ξέρω, πολλοί θα διαφωνήσετε: Είναι δυνατόν να τα ξαναβρούν Ρωσία και ΗΠΑ; Φυσικά και είναι: Σε μία ιστορική αναλογία, η Βρετανία πήρε το μέρος της Φινλανδίας όταν της επιτέθηκαν οι Ρώσοι (βοηθώντας σχεδόν όσο και σήμερα η Δύση την Ουκρανία), αλλά όταν επιτέθηκε ο Χίτλερ στη Ρωσία, ο κοινός εχθρός ήταν προφανής και ο Ρωσο-φινλανδικός πόλεμος, όπως και το Πολωνικό, ξεχάστηκαν αυτομάτως.

Και οι πιο «ψαγμένοι» θα πείτε ότι δεν έχουν κοινά συμφέροντα. Αλλά θα έχετε κάνει ένα μεγάλο λάθος: Τα 99% των συμμαχιών δεν βασίζονται σε κοινά συμφέροντα. Αλλά σε κοινούς εχθρούς. Τα συμφέροντα (που σπανίως είναι πραγματικά ταυτόσημα) συνήθως διασπούν τις συμμαχίες. Ο κοινός εχθρός είναι το μόνο πραγματικά ενωτικό στοιχείο.
Φυσικά, ο καθένας θα κάνει ότι κάνει για τα δικά του συμφέροντα. Και εκεί θα φανεί αν οι Ρώσοι είναι μάγκες ή όχι. Αν δηλαδή θα εκμεταλλευθούν την μοναδική ευκαιρία που παρουσιάζεται για να ξαναμπούν δυνατά στην Μέση Ανατολή. Ίσως και πολύ πιο δυνατά από ότι στο παρελθόν (επί ΕΣΣΔ). Και θα έχουν μαζί τους και άλλες χώρες, πρώην Σοβιετικές που τώρα αλοιθωρίζουν, όπως πχ το Αζερμπαϊτζάν. Για το οποίο, από προσωπική εμπειρία θα σας πω, μην το θεωρείτε δεδομένο σύμμαχο της δύσης ή της Τουρκίας. Σαν μουσουλμανική χώρα, δεν γουστάρει φανατικούς και ISIS. Και το ίδιο ισχύει για όλες τις Τουρκόφωνες χώρες της Κασπίας.

Από ένα τέτοιο σενάριο, η Ρωσία μπορεί να βγει εξαιρετικά κερδισμένη, αλλά μπορεί βέβαια και να μπλέξει. Το Βιετνάμ που προανέφερα μπορεί να γίνει Αφγανιστάν (για τους Ρώσους).
Δύσκολα τα πράγματα για τις ΗΠΑ, όπως δύσκολα είναι για τον καθέναν που έχει απέναντί του έναν δυνατό εχθρό. Και η ISIS είναι επικίνδυνη, δεν μπορούν να την αφήσουν να εξελιχθεί σε νέο Χίτλερ. Είτε συμμαχήσουν με τους Ρώσους, είτε με τους μουλάδες του Ιράν (που θα ήταν πιο επικερδές για τις ΗΠΑ αλλά και εξ ίσου επικίνδυνο), οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να διασώσουν τους συμμάχους τους.

Η Ρωσία όμως, έχει την ευκαιρία να ξαναγίνει υπερδύναμη. Γιατί υπερδύναμη; Γιατί αν τα πράγματα εξελιχθούν θετικά για αυτή, θα βάλει πόδι για καλά στην Μέση Ανατολή, και θα παρουσιάζεται και ως ο προστάτης των μουσουλμανικών χωρών από Κασπία ως Πακιστάν.

ΥΓ. Θα μπορούσε να είναι και η Κίνα στη θέση της Ρωσίας. Αλλά αυτή μάλλον ποντάρει στην φθορά των άλλων λόγω ISIS (την οποία δεν έχει λόγο να την φοβάται η Κίνα). 10 Σεπ 2014