Άρθρο του Δημοσθένη Δαββέτα
Ακούστε
καθημερινά έναν αντί-φιλελεύθερο και θα διαπιστώσετε τουλάχιστον 3
αριστεροφανείς εμμονές.
Πρώτον καταγγελία των παγκόσμιων ανισοτήτων.
Αυτοί οι «αυθεντικοί»
ηθικολόγοι αναφέρουν ότι το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχουν το 80%
περίπου του πλούτου. Κι αυτό βέβαια στ' αυτιά της καθημερινής λογικής είναι
σκάνδαλο ανηθικότητας και παρανομίας.
Δεύτερον καταγγελία της υποκουλτούρας που
κυριαρχεί.
Που σημαίνει καταγγελία της σύγχρονης τεχνολογικής χυδαιότητας, που
δίνει προτεραιότητα στα επικοινωνιακά κόλπα, στην ναρκισσιστική εικόνα των ΜΜΕ
και στην φθορά της παιδείας.
Τρίτον μόνιμη καταδίκη των νέων τεχνολογικών
πολυμέσων που μειώνουν τις αξίες των παραδόσεων, στ' όνομα της εξουσίας των
αγορών, ακόμη κι αν η αγοραστική δύναμη του μέσου πολίτη είναι καλύτερη από την
δεκαετία του '50. Οι τρεις εμμονές των αντί-φιλελευθερων έχουν πραγματική βάση.
Ναι είναι αληθές ότι ο σημερινός κόσμος είναι αρκετά άνισος και άδικος, συχνά
διαπερνάται από χυδαιότητα , μηδενισμό και κυνισμό αλλά και έχει αφεθεί στην
αγκαλιά του κακού.
Ας μας
πουν όμως μια και το βάζουν σε ρεαλιστική βάση αν υπήρξε ή υπάρχει κάπου στον
πλανήτη μας ή σ’ άλλο πλανήτη καλύτερη ζωή. Ας μας πουν που σταμάτα το
φανταστικό παραμύθι από το πραγματικό.
Ας το δούμε όμως ένα-ένα.
Πρώτον: Οι
ανισότητες που υπάρχουν δεν εμποδίζουν την κοινωνική πρόοδο. Παγκοσμίως υπάρχει
εξέλιξη στην πολεοδομία, τα κοινωνικά τη εργασιακά δικαιώματα αλλά και αυτά της
υγείας και της ασφάλισης. Διαβάστε τις στατιστικές για να δείτε ότι υπάρχει
τεράστια διαφορά από το κοινωνικό επίπεδο του σήμερα με το πριν σαράντα χρόνια.
Αυτό που δεν αρέσει στους αντί-φιλελευθερους είναι τα χρήματα των άλλων. Αυτά
θέλουν να κόψουν αλλά ξεχνούν ότι σε μια ελεύθερη οικονομία ο πνεύμονας είναι η
επιχειρηματικότητα που καινοτομεί και δίνει θέσεις εργασίας. Άλλωστε με το
δικαίωμα ψήφων μπορεί κάποιος να ωθήσει σ’ αλλαγή.
Δεύτερον η σύγχρονη
τεχνολογία και το internet προσφέρουν ελεύθερες πληροφορίες. Βιβλία,
αγορές, ιατρικές συμβουλές τα πάντα όλα στην διάθεση του χρήστη. Συνεπώς είναι
θέμα εκπαίδευσης του χρήστη κι όχι διαρκής κριτικής του μέσου.
Τρίτον «όντας
παραδοσιακός» εν τούτοις συμφωνώ με το ότι οι γυναίκες είναι ισότιμες με τους
άνδρες, ότι είναι πιο απελευθερωμένες τώρα απ’ ότι παλιότερα ως σκλάβες
χαρεμιών , αλλά και το ότι δεν θα σταυρώσουμε κάποιον που είναι ομοφυλόφιλος.
Όσο για το θέμα της κατανάλωσης, από την μια καταγγέλλουμε το εμπορικό σύστημα
και από την άλλη θέλουμε να αγοράσουμε στα παιδιά μας τα πιο σύγχρονα i-phones, computers κλπ.
Να
τελειώνει η υποκρισία των ηθικολόγων. Να τελειώνει η αντί-φιλελεύθερη μυθολογία
τους. Το φιλελεύθερο σύστημα είναι το μόνο που αφήνει το άτομο ελεύθερο, να
δώσει μάχες, να νικήσει, να χάσει, να κάνει στρατηγικές, να ωριμάσει.
Κοντολογίς να φτάσει αντιμέτωπο με τον εαυτό του και τις δυνατότητες του. Κι ας
έχει σαν σύστημα στην πράξη πολλά μειονεκτήματα.
Δημοσθένης Δαββέτας
Καθηγητής της φιλοσοφίας της τέχνης, ποιητής,
εικαστικός