Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2022

Βασίλισσα Ελισάβετ: Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Νταϊάνα και Megxit τα μελανά σημεία – Οι χρονιές σταθμοί στα 70 χρόνια βασιλείας

 Βασίλισσα Ελισάβετ: Ευαγόρας Παλληκαρίδης Νταϊάνα και Megxit τα μελανά σημεία – Οι χρονιές σταθμοί στα 70 χρόνια βασιλείας 

Στο θρόνο από τα 25 της χρόνια, η Ελισάβετ Β’ διόρισε 14 πρωθυπουργούς και συνεργάστηκε με 13 προέδρους των ΗΠΑ, για να ξεπεράσει σε θητεία τη θρυλική βασίλισσα Βικτόρια. Από τότε που γεννήθηκε είδε τη Βρετανική Αυτοκρατορία να απογειώνεται και να συρρικνώνεται, το Ηνωμένο Βασίλειο να εντάσσεται στην Ενωμένη Ευρώπη και να αποχωρεί οικειοθελώς από αυτήν, τον άνθρωπο να πηγαίνει στο φεγγάρι, τη Σοβιετική Ενωση να καταρρέει και την παγκοσμιοποίηση να κυριαρχεί στη διεθνή σκηνή.

Η Ελισάβετ έζησε ως νήπιο το Κραχ του 1929 και ως γηραιά κυρία τη μεγάλη οικονομική κρίση του 2008, ενώ το περιβάλλον της τροφοδότησε τον Τύπο με πλήθος σκανδάλων, με κορυφαίο αυτό της Νταϊάνα. Μια ζωή βασιλικό παραμύθι -κυριολεκτικά από την αρχή ως το τέλος-, που αμαυρώθηκε από την άρνησή της να δώσει χάρη στον 18χρονο Κύπριο αγωνιστή τής ελευθερίας Ευαγόρα Παλληκαρίδη, το 1957. Επί των ημερών της οι Αγγλοι εκτέλεσαν κι άλλους αγωνιστές της ΕΟΚΑ στην Κύπρο, που μάχονταν για την απαλλαγή από τον αποικιοκρατικό ζυγό.

1926: Στις 21 Απριλίου γεννιέται η Ελίζαμπεθ Αλεξάνδρα Μαίρη Ουίνδσορ, πρωτότοκη κόρη του δούκα και της δούκισσας της Υόρκης, που έμελλε να γίνουν ο βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ’ και η βασίλισσα Ελισάβετ.

1936: Στις 11 Δεκεμβρίου ο πατέρας της γίνεται βασιλιάς, όταν ο αδελφός του, Εδουάρδος Ζ’, παραιτείται από το θρόνο για χάρη της Αμερικανίδας «κοινής θνητής» Ουόλις Σίμπσον.

1947: Στις 20 Νοεμβρίου παντρεύεται τον γόη της εποχής Φίλιπ Μαουντμπάτεν στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ. Το γαμήλιο ταξίδι τους συνέπεσε με την πρώτη της επίσκεψη στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Νότιο Αφρική.

1948: Την 1η Νοεμβρίου φέρνει στον κόσμο το πρώτο της παιδί, τον πρίγκιπα Κάρολο, στο παλάτι του Μπάκιγχαμ. Γίνεται μητέρα μόλις στα 22 της χρόνια.

1950: Τον Δεκαπενταύγουστο έρχεται στον κόσμο το δεύτερο παιδί της, η πριγκίπισσα Αννα.

1952: Μαθαίνει το νέο του θανάτου του πατέρα της, βασιλιά Γεώργιου, ενώ βρίσκεται στην Κένυα. Από τον Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς αναλαμβάνει βασιλικά καθήκοντα, αλλά θα στεφθεί το επόμενο έτος.

1953: Χρονιά-σταθμός από πολλές απόψεις για τη Βρετανία. Η νεαρή Ελισάβετ στέφεται βασίλισσα τον Ιούνιο και το γεγονός καλύπτεται για πρώτη φορά τηλεοπτικά. Ηταν μια απόφαση που ενθαρρύνθηκε από τον σύζυγό της, Φίλιππο, και στάθηκε καταλυτική για την εξοικείωση της βασιλικής οικογένειας με το λαό μέσα από τη μικρή οθόνη. Εκατομμύρια άνθρωποι στη Βρετανία και τον υπόλοιπο κόσμο είδαν την Ελισάβετ να δίνει έναν όρκο που κράτησε 70 χρόνια.

1957: Αλλη μια χρονιά-σταθμός, με βαθιά αρνητικές μνήμες για τον Ελληνισμό. Η Ελισάβετ πραγματοποίησε την πρώτη της επίσκεψη ως βασίλισσα στις ΗΠΑ, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Την ίδια χρονιά απηύθυνε στους Βρετανούς το πρώτο της χριστουγεννιάτικο διάγγελμα από την τηλεόραση. Λίγους μήνες νωρίτερα είχε γίνει παγκόσμιο σύμβολο σκληρότητας και αποικιακής αναλγησίας, αρνούμενη να απονείμει χάρη στον 18χρονο Κύπριο μαθητή Ευαγόρα Παλληκαρίδη, ο οποίος απαγχονίστηκε τελικά από τα βρετανικά στρατεύματα κατοχής. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά απέρριψε την έκκληση του πατέρα του να του δοθεί το σώμα του για να τον κηδέψει. Το έγκλημα του Κύπριου αγωνιστή ήταν ότι σε ηλικία 15 χρόνων, τον Ιούνιο του 1953, είχε κατεβάσει και σκίσει από το Ιακώβειο Γυμναστήριο της Πάφου τη βρετανική σημαία, η οποία είχε αναρτηθεί προκλητικά με αφορμή την ενθρόνιση της Ελισάβετ.

1965: Τον Οκτώβριο οι Μπιτλς επισκέφθηκαν το Μπάκιγχαμ σε συνθήκες πανζουρλισμού από χιλιάδες θαυμαστές τους, που εισέβαλαν κυριολεκτικά στο παλάτι. Φορώντας μια απαλή κίτρινη φούστα, η βασίλισσα απένειμε τιμητικά μετάλλια στα είδωλα της βρετανικής ποπ κουλτούρας κι εκείνοι την κολάκεψαν λέγοντας ότι «τους φέρθηκε σαν μαμά τους». Λίγα χρόνια αργότερα, ο Τζον Λένον επέστρεψε το μετάλλιο διαμαρτυρόμενος για την ανάμιξη της Βρετανίας στον πόλεμο του Βιετνάμ και στον εμφύλιο της Νιγηρίας.

1969: Μετά τη βόλτα τους στη Σελήνη, ο Νιλ Αρμστρονγκ, ο Μπαζ Ολντριν και ο Μάικλ Κόλινς έκαναν τον Οκτώβριο μια επίσκεψη στο Μπάκιγχαμ, στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιοδείας τους. Ο Αρμστρονγκ αργότερα αποκάλυψε ότι ήταν τόσο άρρωστος εκείνη τη μέρα ώστε σκεφτόταν να μείνει στο κρεβάτι. Τελικά κατέληξε να βήχει πάνω στη βασίλισσα (ευτυχώς, τότε δεν υπήρχε κορονοϊός). Ο δε Κόλινς λίγο έλειψε να γκρεμοτσακιστεί από τη σκάλα για να μη γυρίσει την πλάτη του στην Ελισάβετ.

1981: Ο μυθικός γάμος του Καρόλου και τις Νταϊάνα στις 29 Ιουλίου. Σχεδόν 1 εκατομμύριο άνθθρωποι βρέθηκαν στους δρόμους του Λονδίνου για να παρακολουθήσουν το ζευγάρι, ενώ το BBC εκτίμησε ότι την τελετή παρακολούθησαν 750 εκατομμύρια τηλεθεατές παγκοσμίως. Υστερα από έναν ταραγμένο γάμο το ζευγάρι χώρισε τελικά το 1992, χρονιά την οποία η Ελισάβετ χαρακτήρισε «annus horribilis» (φρικτό έτος). Κι αυτό επειδή στη διάρκειά της χώρισαν επίσης ο γιος της Αντριου και η κόρη της Αννα, ενώ ξέσπασε πυρκαγιά στο παλάτι του Ουίνδσορ.

1986: Η πρώτη επίσημη επίσκεψη της Ελισάβετ στην Κίνα, σε συνέχεια εκείνης της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η βασίλισσα είδε το Σινικό Τείχος και τον πήλινο στρατό, συμβάλλοντας στη σύσφιξη των διμερών σχέσεων εν όψει της επιστροφής του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα. Με βρετανικό φλέγμα έμεινε ατάραχη όταν ο Ντενγκ Χσιαοπίνγκ έφτυσε μεγαλοπρεπώς σε ένα πτυελοδοχείο δίπλα στην καρέκλα του.

1993: Η επίσκεψη της Ελισάβετ στην Κύπρο μετατρέπεται σε εφιάλτη. Οι επίσημες Αρχές της Λευκωσίας και της Λεμεσού της απέδωσαν τυπικές τιμές στο πλαίσιο της 29ης Συνόδου Κορυφής της Κοινοπολιτείας, αλλά οργανώθηκαν και μαχητικές διαδηλώσεις εναντίον της με το σύνθημα «Killer Queen» στα πλακάτ και πρωτοστάτες τους συγγενείς των απαγχονισμένων ηρώων της ΕΟΚΑ. Ενας διαδηλωτής μάλιστα, ο 29χρονος γιατρός Χάρης Αριστείδου, έσπασε το τζάμι της λιμουζίνας της.

1996: Αξέχαστη στην Ελισάβετ έμεινε η επίσκεψη του Νέλσον Μαντέλα στο Λονδίνο, καθώς μεταξύ τους αναπτύχθηκε έντονη οικειότητα. Τον έκανε βόλτα με την άμαξά της στα αξιοθέατα του Λονδίνου κι εκείνος κατάφερε να την πείσει να σηκωθεί να χορέψει σε ένα πάρτι, κάτι που έκανε ελάχιστες φορές στη ζωή της.

1997: Μακράν η πιο αποφράδα χρονιά για την Ελισάβετ και τη βρετανική μοναρχία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο τραγικός θάνατος της πριγκίπισσας Νταϊάνα σε τροχαίο στο Παρίσι έστρεψε την πλειοψηφία των Βρετανών κατά της βασίλισσάς τους, η οποία μεταμορφώθηκε σε «κακιά πεθερά» και δεν τολμούσε να βγει για πολλές μέρες από το παλάτι. Τα σενάρια συνωμοσίας έδιναν κι έπαιρναν δηλητηριάζοντας περισσότερο το κλίμα. Σαν από μηχανής θεός, ο πρωθυπουργός, Τόνι Μπλερ, έπεισε τη βασίλισσα να λύσει την ένοχη σιωπή της και να απευθύνει ένα διάγγελμα συμπάθειας για την Νταϊάνα, μολονότι μετά το διαζύγιό της με τον Κάρολο δεν αποτελούσε πια μέλος της βασιλικής οικογένειας. Η βασίλισσα υπάκουσε και σταδιακά επέστρεψε η εμπιστοσύνη του κόσμου στο πρόσωπό της και τον Κάρολο. Η καρδιά των Βρετανών μοναρχικών πήγε στη θέση της.

2007: Με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το πρώτο της τηλεοπτικό διάγγελμα, η Ελισάβετ πόσταρε εκείνη την ομιλία στο YouΤube, θέλοντας να δείξει ότι δεν μένει πίσω από τις τεχνολογικές εξελίξεις: «Οσο μεγαλώνει κανείς τόσο περισσότερο συναισθάνεται τις αλλαγές. Το να θυμάσαι τι συνέβη πριν από 50 χρόνια σημαίνει να συνειδητοποιείς τι άλλαξε στο μεταξύ και τι έμεινε σταθερό», θυμοσόφησε η 81χρονη βασίλισσα.

 

2012: Η Ελισάβετ κατέπληξε τα πλήθη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου εμφανιζόμενη στην τελετή έναρξης στο πλευρό του Τζέιμς Μποντ, που τότε υποδυόταν ο Ντάνιελ Κρεγκ. Το σχετικό βίντεο έδειχνε τον 007 να πηγαίνει στο παλάτι για να συνοδεύσει τη βασίλισσα στο στάδιο και στη συνέχεια τους δυο τους να πηδάνε με αλεξίπτωτο από ελικόπτερο εν μέσω αποθέωσης του κοινού. Φυσικά επρόκειτο για κασκαντέρ, καθώς η πραγματική Ελισάβετ βρισκόταν στην κερκίδα και χαμογελούσε.

2020: Η «αποστασία» του Χάρι και της Μέγκαν, του δεύτερου εγγονού τής Ελισάβετ από τον Κάρολο και την Νταϊάνα, προκάλεσε μίνι κρίση στη μοναρχία, αναβιώνοντας μνήμες του 1997. Οταν ο άτακτος Χάρι αποφάσισε να παντρευτεί το 2018 τη μιγάδα ηθοποιό Μέγκαν Μαρκλ, πολλοί σκανδαλίστηκαν ταυτίζοντας τη χειραφετημένη Αμερικανίδα με την αείμνηστη πεθερά της. Το ζευγάρι δεν άντεξε την πίεση των ΜΜΕ και του παλατιανού μηχανισμού, με συνέπεια να απαρνηθεί τα βασιλικά του καθήκοντα και προνόμια και να μετακομίσει στις ΗΠΑ, όπου ζουν σαν κοινοί θνητοί. Κάνοντας πέτρα την καρδιά της, η Ελισάβετ αποδέχθηκε την επιλογή του εγγονού της, επαναλαμβάνοντας το εκτονωτικό μοντέλο του 1997.

2021: Ο θάνατος του Φιλίππου σε ηλικία 99 ετών, σε συνδυασμό με την παγωμένη κηδεία του λόγω κορονοϊού, κλόνισε ανεπανόρθωτα την Ελισάβετ. Μολονότι το ζευγάρι αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα, 73 χρόνια γάμου και κοινής ζωής με τόσα παιδιά δεν μπορούν να σβήσουν μονοκοντυλιά. Γνωστός για τις απιστίες του, ο Φίλιππος την αποκαλούσε χαϊδευτικά Λίλιμπετ, «δύναμη και απαντοχή του». Στο χριστουγεννιάτικο μήνυμά της η βασίλισσα τον αποχαιρέτησε με τρυφερότητα.

2022: Οι φετινοί εορτασμοί για το Πλατινένιο Ιωβηλαίο, που συνέπεσε με τα 70 χρόνια της μακροβιότερης βασίλισσας στο θρόνο, ήταν ο ιδανικός αποχαιρετισμός μιας μακράς πορείας ρεκόρ. Στη διάρκεια της ζωής της η Ελισάβετ ταξίδεψε σε περισσότερες από 90 χώρες, είδε αναρίθμητους ηγέτες και συνέλεξε τις περισσότερες εικόνες που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς.