Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

Αλλάζει ο χάρτης της Γης; – Το National Geographic «βλέπει» πέμπτο ωκεανό.

  

Η Γη απέκτησε και επίσημα τον πέμπτο ωκεανό της, αφού η National Geographic Society ανακοίνωσε ότι θα αναγνωρίσει έναν νέο Νότιο Ωκεανό γύρω από την Ανταρκτική, ανεβάζοντας το σύνολο των ωκεανών της Γης σε πέντε.

«Ο Νότιος Ωκεανός έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό από τους επιστήμονες, αλλά επειδή δεν υπήρξε ποτέ συμφωνία σε διεθνές επίπεδο, δεν τον αναγνωρίσαμε ποτέ επίσημα», δήλωσε ο επίσημος γεωγράφος του οργανισμού Άλεξ Τέιτ στην ιστοσελίδα του National Geographic.

Το θέμα είναι πολύ σημαντικό από εκπαιδευτικής άποψης καθώς όπως λέει ο Τέιτ, αν δεν συμπεριλάβεις τον Νότιο Ωκεανό στην εκπαιδευτική ύλη, τότε τα παιδιά δεν θα μάθουν τις ιδιαιτερότητές του και πόσο σημαντικός είναι.

Το National Geographic άρχισε να φτιάχνει χάρτες το 1915, αλλά ο μη κερδοσκοπικός επιστημονικός και εκπαιδευτικός οργανισμός, είχε αναγνωρίσει επίσημα μόνο τέσσερις ωκεανούς, τους οποίους όριζε με βάση τις ηπείρους που τους συνόρευαν.

 

Αντίθετα, ο Νότιος Ωκεανός δεν ορίζεται από τις ηπείρους που τον περιβάλλουν, αλλά από το Ανταρκτικό Κυκλικό Ρεύμα (ACC) που ρέει από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το ACC δημιουργήθηκε πριν από 34 εκατομμύρια χρόνια, όταν η ήπειρος της Ανταρκτικής διαχωρίστηκε από τη Νότια Αμερική, επιτρέποντας στο νερό να ρέει ανεμπόδιστα γύρω από τον «πυθμένα» του κόσμου.

Ο πέμπτος ωκεανός εκτείνεται από τις ακτές της Ανταρκτικής μέχρι το γεωγραφικό πλάτος των 60 μοιρών νότια, με εξαίρεση το Πέρασμα Ντρέικ και τη Θάλασσα της Σκωτίας, που βρίσκονται ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική. Τα νερά του ACC είναι πιο κρύα και ελαφρώς λιγότερο αλμυρά από τα ωκεάνια νερά στα βόρεια.

Το ACC μεταφέρει περισσότερο νερό από οποιοδήποτε άλλο θαλάσσιο ρεύμα και παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος, καθώς συμμετέχει στη μεταφορά θερμότητας σε όλο τον πλανήτη και στέλνει στον βυθό της Ανταρκτικής οργανικές ενώσεις, αποθηκεύοντας έτσι μεγάλες ποσότητες άνθρακα, ενώ χιλιάδες θαλάσσια είδη ζουν μέσα στο ACC, σύμφωνα με το National Geographic.

 
(NASA/JPL/ International Hydrographic Organization)

Στις αρχές του 16ου αιώνα, ο Ισπανός εξερευνητής Vasco Núñez de Balboa είχε χρησιμοποιήσει τον όρο «Νότιος Ωκεανός» για να περιγράψει τα νερά στον πυθμένα του κόσμου και η χρήση του συνεχίστηκε καθώς οι ωκεανοί έγιναν ζωτικής σημασίας οδοί για τις διεθνείς επικοινωνίες και το εμπόριο στους αιώνες που ακολούθησαν.

Μέχρι τον 19ο αιώνα, πολλά ναυτικά έθνη είχαν ιδρύσει υδρογραφικές αρχές για να δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με τους ωκεανούς για τα ναυτικά και τα εμπορικά τους πλοία. Ο όρος «Νότιος Ωκεανός» εμφανίστηκε στις πρώτες εκδόσεις του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού (IHO) που ιδρύθηκε το 1921.

Ο IHO αναγνώρισε την ύπαρξη του ωκεανού το 1937, απέσυρε όμως την απόφασή του το 1953 επικαλούμενος διαφωνίες για τον επίσημο ορισμό. Σε ασυμφωνία κατέληξε και ο επόμενος γύρος διαπραγματεύσεων το 2000.

Αν και οι επιστήμονες δεν συμφώνησαν, ο όρος χρησιμοποιούταν όλο και περισσότερο, καθώς η σημασία και η μοναδικότητα του Νότιου Ωκεανού γινόταν όλο και πιο σαφής. Το Συμβούλιο Γεωγραφικών Ονομάτων των ΗΠΑ άρχισε να τον χρησιμοποιεί το 1999 και η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) από φέτος.

Στην ελληνική μυθολογία, ο «ωκεανός» ήταν στην πραγματικότητα ένας ποταμός ο οποίος ονομάστηκε έτσι από τον τιτάνα Ωκεανό, έναν ποτάμιο θεό, γιο του Ουρανού και της Γαίας και αδελφό και σύζυγο της Τηθύος, της θεάς των αρχέγονων υδάτων που έτρεφαν τη Γη.

Οι αρχαιοι Έλληνες πίστευαν ότι αυτός ο ποταμός περιέβαλλε τον κόσμο και κατέληγε κάπου δυτικά της Ευρώπης και ανατολικά της Ασίας.

Ο όρος «Επτά Θάλασσες» είναι πολύ παλαιότερος από πολλούς σύγχρονους ωκεανούς. Κανείς δεν γνωρίζει από πού προήλθε, αλλά εμφανίζεται στα αρχαία γραπτά των Ελλήνων, των Ρωμαίων, των Αράβων, των Ινδουιστών, των Περσών και των Κινέζων, αν και συχνά περιέγραφε εντελώς διαφορετικές θάλασσες, μερικές από τις οποίες ήταν μυθικές.

Σύμφωνα με τον ιστότοπο World Atlas, οι Επτά Θάλασσες είναι στην πραγματικότητα οι επτά μεγαλύτερες ωκεάνιες υδάτινες μάζες: ο Αρκτικός, ο Βόρειος Ατλαντικός, ο Νότιος Ατλαντικός, ο Ινδικός, ο Βόρειος Ειρηνικός, ο Νότιος Ειρηνικός και ο Νότιος ή Ανταρκτικός Ωκεανός.

ΠΗΓΗ: Live Science