Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΣΕ ΝΕΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΚΛΟΙΟ

Του Χρήστου Κατσαρού

Η Τουρκία το αποφάσισε τελικά, μετατρέπει την Αγία Σοφία στις 24 Ιουλίου σε μουσουλμανικό τέμενος. Ήδη μας είχε δώσει δείγματα γραφής των προθέσεών της εδώ κι 1,5 μήνα, όταν επέτρεψε την ανάγνωση του Κορανίου εκεί, στις 29 Μαΐου, ανήμερα της επετείου της αλώσεως της Βασιλίδος από τους Οθωμανούς. Διπλό το μήνυμα, τόσο προς την Ελλάδα
όσο και προς την Δύση και τη Ρωσία, αλλά και προς το κεμαλικό κατεστημένο: 1^ον    Τα όποια μνημεία καταλαμβάνονται από τους πιστούς του Ισλάμ είναι λάφυρα και μπορεί ο νικητής να τα χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν και  2^ον ότι ήρθε η ώρα να αναστηθεί εκ νέου η προδομένη από τους Κεμαλιστές Οθωμανική Αυτοκρατορία. Πλήγμα λοιπόν για την Ελλάδα, για την Ορθοδοξία, για την Χριστιανοσύνη αλλά και μήνυμα προς το εσωτερικό της χώρας, στο βαθύ κεμαλικό κράτος που προσπαθεί να ξεριζώσει μετα μανίας ο Ερντογάν έχοντας χαρακτηρίσει ως Γκιουλενιστές επαναστάτες τουλάχιστον 200.000 ανθρώπους. Επιλέγει συμβολικά να κάνει τζαμί την Αγία Σοφία το πανανθρώπινο σύμβολο της Χριστιανοσύνης και να ακυρώσει την απόφαση που υπεγράφη το 1930 από τον Κεμάλ που μετέτρεπε το κτίσμα σε μουσείο.

Είναι αλήθεια πως από το 1453 ως το 1930 η Αγία Σοφία λειτουργούσε ως τζαμί, κατά τη συνήθη πρακτική των Τούρκων να μετατρέπουν τους Χριστιανικούς ναούς σε μουσουλμανικά τεμένη και αυτό στην καλύτερη περίπτωση. Η παλαιότερη αλλά και η πιο πρόσφατη ιστορία απέδειξε πως το πέρασμα της Τουρκίας από χριστιανικά εδάφη είναι καταστροφικό, όχι μόνο για τους πληθυσμούς που αφανίζονται, αλλά και για τα μνημεία πολιτισμού, ιδιαιτέρως δε για τους ιερούς ναούς. Έχουμε δει και ακούσει για εκκλησίες στην κατεχόμενη Κύπρο που μετετράπησαν σε στάβλους ή ακόμα χειρότερα σε απόπατους. Η βεβήλωση με οποιοδήποτε τρόπο ικανοποιεί τα αισθήματα ενός σκόπιμα απαίδευτου όχλου.

Υπό αυτό το πρίσμα, η προστασία της Αγίας Σοφίας υπό το καθεστώς της μουσειακής δομής και κάτω από την αιγίδα της UNESCO, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν αυτό που θα επιθυμούσαν οι οι Χριστιανοί,  ήταν μία ανάσα ανακούφισης για τον Ελληνισμό, τον Ορθόδοξο αλλά και εν γένει τον Χριστιανικό κόσμο, ακόμα δε περισσότερο οι εργασίες αναστήλωσης και αποκατάστασης του μνημείου με την αφαίρεση των πρόσθετων στρωμάτων ασβέστη από τις μορφές των ιερών προσώπων και την εμφάνιση των μεγαλειωδών αγιοφραφιών και απαραμίλλου τέχνης ψηφιδωτών άρχισε να προσδίδει στο χώρο την πρότερη μορφή του.

Τότε όμως η Τουρκία αφενός έμεινε εκτεθειμένη για την καταστροφή ενός παγκόσμιου μνημείου πολιτιστικής κληρονομιιάς και αφετέρου δεν θα μπορούσε να δικαιολογήσει την χρήση της ως τζαμί. Όταν πια κατάλαβε ότι το παιχνίδι της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση το έχει χαμένο έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο. Ο σεβασμός προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι συνταγματικές και θρησκευτικές ελευθερίες πήγαν περίπατο. Ξεκινάει λοιπόν με ενα ηχηρό μήνυμα προς κάθε αποδέκτη: τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Όσο κι αν είναι αντικεμαλιστής, ωστόσο ακολουθεί το σύνθημα του Κεμάλ: Η Τουρκία στους Τούρκους –ως εδώ καλά – οι Χριστιανοί φταίνε για όλα, τιμωρήστε τους. Έδώ αρχίζει ο κίνδυνος και η διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Πολύ φοβάμαι ότι η κίνηση αυτή είναι το πρώτο βήμα σε ένα νέο διωγμό των Ρωμιών, όσων τελος πάντων απέμειναν, από τα πατρογονικά τους εδάφη.

 Από την άλλη υπάρχει και το θέμα της προσβολής του θρησκευτικού συναισθήματος όλου του Χριστιανικού κόσμου. Ο Ερντογάν δηλώνει ξεκάθαρα την πρόθεσή του να ισλαμοποιήσει όλο τον κόσμο στον οποίο πιστεύει ότι η Τουρκία, άρα και ο ίδιος, θα παίξει ηγετικό ρόλο.  Αυτό λίγο ως πολύ το περιμέναμε, δεν μας αιφνιδίασε, εκείνο όμως που μας κάνει εντύπωση είναι η ηχηρή σιωπή θεσμικών φορέων της Δύσης (Βατικανό, UNESCO) και η χλιαρή αντίδραση των ευρωπαίων ηγετών. Όχι πως δεν ξέραμε ότι τέτοια τροπή θα έπαιρνε το πράγμα, αλλά ως ανίατοι ρομαντικοί πιστεύαμε ότι θα ήταν πιο έντονες οι αντιδράσεις των πολιτικών ηγεσιών, όχι γιατί συμπάθησαν την Ελλάδα, αλλά γιατί είναι ηγέτες χριστιανικών χωρών και στην προσβολή που δέχεται η Αγία Σοφία προσβάλλεται άπασα η Χριστιανοσύνη. Φαίνεται όμως ότι το γινάτι του σχίσματος καλά κρατεί και πορώνει τους οφθαλμούς τους. Να προσέξουν  μόνο οι αγαπητοί κατά τα άλλα φίλοι και εταίροι μήπως βρεθούν προ εκπλήξεως και τρέχουν να συμμαζέψουν ανεπιτυχώς τα ασυμμάζευτα. Η Ευρώπη είναι γεμάτη από εκκλησίες, ανεξάρτητα αν είναι Ορθόδοξες, Καθολικές ή Προτεσταντικές, λίγο ενδιαφέρει αυτό την Τουρκία. Την ενδιαφέρει απλώς να κατεβάσει το Σταυρό και στη θέση του να τοποθετήσει το μισοφέγγαρο. Πρέπει άραγε να τους θυμίσουμε ότι κάποτε οι πολεμοχαρείς γείτονές μας έφτασαν μέχρι την αυλή της Βιέννης ή μήπως έχουν ανάγκη να θυμηθούν την πρόσφατη τουρκική προκλητικότητα απέναντι στο Γαλλικό Πολεμικό Ναυτικό; Ξεχνούν μήπως την προσπάθεια των Τούρκων να αποστείλουν λαθρομετανάστες μουσουλμάνους μέσω του Έβρου και της Ελλάδας σε όλη την Δύση, προκειμένου να υλοποιήσουν αρχικά ένα σχέδιο πολιτιστικής διείσδυσης μέσω της αύξησης του πληθυσμού τους και του ρυθμού γεννήσεων τους στην Χριστιανική Ευρώπη προκειμένου να την κατακτήσουν αρχικά εκ των έσω καθιστώντας τους χριστιανούς μειονότητα στην χώρα τους;  Τότε μόνο η Ευρώπη θυμήθηκε ότι η Ελλάδα είναι η αυλή του σπιτιού τους και ότι αν ο εισβολέας εισέλθει εντός της θα φτάσει να μπει και στο ίδιο το σπίτι του. Ξέχασε άραγε η Ευρώπη τον μουσουλμανικό θρησκευτικό φονταμενταλισμό που οδήγησε στις σφαγές του Charlie- Hébdo και του Μπατακλάν, αλλά και στη Νίκαια; Ξέχασε τις επιθέσεις στη Γερμανία, στο Λονδίνο, λίγα μέτρα πριν το παλάτι, στη Βαρκελώνη και αλλού; Ξέχασε τις θέσεις και την τακτική του Ερντογάν πάνω σε αυτό το μέγα θέμα;

Φοβάμαι ότι αν στην ολοένα κλιμακούμενη και πολυεπίπεδη τουρκική προκλητικότητα δεν υπάρξει γρήγορα συλλογική και δυναμική αντίδραση, τόσο από την Ελλάδα, όσο και από τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο (Φανάρι, λοιπά Ορθόδοξα Πατριαρχεία, Αυτοκέφαλες εκκλησίες και εξαρχίες, Μητροπόλεις του εξωτερικού, Βατικανό, Εκκλησίες λοιπών δογμάτων, Ρωσία, Η.Π.Α., UNESCO, Ηγέτες Ευρωπαϊκών χωρών) η Ελλάδα θα υποστεί τεράστια διπλωματική και πολιτιστική ήττα, η Ορθοδοξία θα πληγεί ανεπανόρθωτα, η Δύση θα φανεί κατώτερη των περιστάσεων και αδύναμη να αντιδράσει, αλλά και η ίδια η Τουρκία θα χρεωθεί το κόστος της τουριστικής μείωσης καθώς χιλιάδες Ελλήνων και Ορθοδόξων αλλά και πιστοί άλλων δογμάτων συρρέουν καθημερινώς για να επισκεφτούν την Αγία Σοφία. Αλήθεια ποιος θα επισκεφτόταν ένα χώρο, όπου δεν θα μπορέσει να θαυμάσει τα υπέροχα ψηφιδωτά μιας εκκλησίας –συμβόλου γιατί θα τα έχουν εκ νέου καλύψει με ασβεστοκονίαμα;

Ο Ερντογάν έχει καταστήσει τη θρησκεία και το θρησκευτικό συναίσθημα εργαλεία για την επίτευξη των νεοθωμανικών στόχων του Θέλει να εκμεταλλευτεί την ΑΟΖ Κύπρου και Ελλάδας, προκειμένου να αποκτήσει κυριαρχικά δικαιώματα στις δύο χώρες και ξεκινά το παιχνίδι του με προσβολή στον πολιτισμό και την θρησκεία των Ελλήνων, είναι σαν να φωνάζει  «η Τουρκία θα σας λιώσει όλους» Δυστυχώς για αυτόν η χώρα του είναι απλώς ένας γίγαντας με πήλινα πόδια που συντηρείται στη ζωή με μηχανική υποστήριξη και αν κάποιος τραβήξει τα καλώδια αυτός θα καταρρεύσει πάραυτα.

Εμείς αναμένουμε τις εξελίξεις και παρακολουθούμε στενά το θέμα προκειμένου να σας εημερώνουμε συνεχώς επί του ζητήματος.

Χρήστος Α. Κατσαρός (Chris Sintiki)
orthodoxigrafida.blogspot.com