11/12/2025
Η Μάνη, το Μαίναλο, ο Πάρνωνας, ο Κοσμάς, τα Γεράνεια όρη, η Ζάβιτσα και το Κυπαρίσσι εκπέμπουν SOS
Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Βουνού, οφείλουμε να θυμόμαστε ότι τα βουνά δεν είναι «εκτάσεις για αξιοποίηση», αλλά ζωντανά οικοσυστήματα, κομμάτι της ταυτότητάς μας και πολύτιμος φυσικός πλούτος για τις επόμενες γενιές. Κι όμως, οι βουνοκορφές της Πελοποννήσου βρίσκονται υπό ασφυκτική πίεση από την αλόγιστη και χωρίς σχεδιασμό εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ.
Χθες συμμετείχα σε εκδήλωση στον Άγιο Νικόλαο Μάνης. Συναντηθήκαμε για να συζητήσουμε το μέλλον του Γαϊδουροβουνίου και του Ταϋγέτου, σε μια περίοδο που η Μάνη δέχεται έντονες πιέσεις από μεγάλης κλίμακας ενεργειακά σχέδια. Το Γαϊδουροβούνι, ένας από τους τελευταίους
αδιατάρακτους ορεινούς όγκους της Πελοποννήσου, απειλείται από την εγκατάσταση δεκάδων ανεμογεννητριών.Η περιοχή της Μάνης όμως δεν είναι απλώς ένας φυσικός χώρος. Αποτελεί έναν ζωντανό πολιτιστικό θησαυρό: βυζαντινές εκκλησίες και παραδοσιακοί οικισμοί συνθέτουν ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά τοπία της Ελλάδας. Η Μάνη διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά για να διεκδικήσει την ένταξή της στον Κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, καθώς αποτελεί ενιαίο σύνολο φυσικής και ιστορικής κληρονομιάς. Η Μάνη δεν μπορεί να είναι «ενεργειακή ζώνη». Είναι τόπος ιστορίας, φύσης και μνήμης που αξίζει προστασία και σεβασμό.
Στον Κοσμά Αρκαδίας, δυστυχώς, οι μπουλντόζες έχουν ήδη ξεκινήσει το καταστροφικό τους έργο, ανοίγοντας δρόμους μέσα στο μοναδικής αισθητικής αξίας ελατοδάσος για να περάσουν οι ανεμογεννήτριες. Αντίστοιχοι σχεδιασμοί και αδειοδοτήσεις απειλούν τις ιστορικές και δασικές περιοχές γύρω από την Αλωνίσταινα και το Λιμποβίσι στο Μαίναλο, αλλά και τα Γεράνεια Όρη και τη Ζάβιτσα, βουνά με τεράστια οικολογική και ιστορική αξία. Πρόσφατα, το Πρωτοδικείο Λακωνίας απέρριψε τα ασφαλιστικά μέτρα που είχαν καταθέσει κάτοικοι και φορείς ενάντια στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην περιοχή του Κυπαρισσίου, γεγονός που όμως δεν θα κάμψει τον αγώνα των τοπικών κοινωνιών για την προστασία του Πάρνωνα. Και όλα αυτά, ενώ η περιοχή του Πάρνωνα και του ακρωτηρίου Μαλέα έχει αναγνωριστεί ως Απόθεμα Βιόσφαιρας, γεγονός που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να διασφαλίζει αυστηρότερη προστασία και όχι να επιτρέπει επεμβάσεις βιομηχανικής κλίμακας.
Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζουμε μια παγκόσμια – και βαθιά προβληματική – «ελληνική πρωτοτυπία»: η χώρα δεν διαθέτει ουσιαστικό, δεσμευτικό χωροταξικό σχεδιασμό για τις ΑΠΕ. Στην πράξη, ο κάθε επενδυτής επιλέγει μόνος του πού θα τοποθετήσει ανεμογεννήτριες, ακόμη και σε ευαίσθητες και προστατευόμενες περιοχές, οδηγώντας σε σοβαρές πιέσεις στο φυσικό και πολιτιστικό τοπίο. Στο όνομα της «πράσινης μετάβασης» καταστρέφονται πολύτιμοι φυσικοί πόροι, διαρρηγνύονται ορεινά οικοσυστήματα, αλλοιώνονται οριστικά τοπίο και βιοποικιλότητα.
Οι ενεργοί πολίτες βρίσκονται – όπως πάντα – στην πρώτη γραμμή, με κινητοποιήσεις, προσφυγές, παρεμβάσεις σε δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια. Όμως αυτό δεν αρκεί, όταν οι διοικητικές και αδειοδοτικές διαδικασίες με τις κυβερνητικές ευλογίες προχωρούν ακάθεκτες, με αποτέλεσμα τελικά να εγκαθίστανται ανεμογεννήτριες που αλλοιώνουν βάναυσα και ανεπανόρθωτα το ορεινό τοπίο.
Σε αυτή τη συγκυρία, δεν αρκεί η σιωπηρή ανοχή ή η
«ουδετερότητα». Θα πρέπει να τοποθετηθούν ξεκάθαρα η Περιφερειακή Αρχή του κ.
Πτωχού και οι τοπικοί βουλευτές των θιγόμενων περιοχών:
Να πουν αν συντάσσονται με την άναρχη βιομηχανική επέλαση στις ορεινές ζώνες ή με την υπεράσπιση των βουνών, των προστατευόμενων περιοχών και των τοπικών κοινωνιών. Η στάση τους δεν μπορεί πλέον να παραμένει θολή, οφείλουν να πάρουν δημόσια θέση, να αναλάβουν πολιτική ευθύνη και να διεκδικήσουν αλλαγή πορείας στον σχεδιασμό των ΑΠΕ.
Η Παγκόσμια Ημέρα Βουνού ας γίνει αφορμή για ξεκάθαρα αιτήματα:
1.Άμεση αναστολή αδειοδοτήσεων και έργων βιομηχανικών ΑΠΕ σε ευαίσθητα ορεινά οικοσυστήματα, όπως το Γαϊδουροβούνι, ο Ταΰγετος, το Μαίναλο, τα Γεράνεια Όρη, η Ζάβιτσα και ο Πάρνωνας.
2. Να τεθεί επιτέλους σε διαβούλευση ένας επιστημονικά τεκμηριωμένος χωροταξικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ, με πραγματικά κριτήρια φέρουσας ικανότητας και προστασίας τοπίου.
3. Σεβασμός των προστατευόμενων περιοχών, των ορεινών κοινοτήτων και του δικαιώματος των τοπικών κοινωνιών να έχουν λόγο για το μέλλον του τόπου τους.
4. Σαφή, δημόσια και υπεύθυνη τοποθέτηση από την Περιφέρεια Πελοποννήσου και τους τοπικούς βουλευτές, αλλά και ενεργή διεκδίκηση θεσμικής προστασίας για τη Μάνη και τα βουνά της Πελοποννήσου.
Τα βουνά της Πελοποννήσου δεν είναι «πεδία επενδυτικών ευκαιριών». Είναι κοινό μας σπίτι και κληρονομιά. Και οφείλουμε να τα υπερασπιστούμε πριν να είναι οριστικά αργά.
Μανώλης Μάκαρης
Επικεφαλής Περιφερειακής Παράταξης
«Πρώτα η Πελοπόννησος»