Το 2025 ξετυλίχθηκε μέσα από εκατοντάδες φωτογραφίες σε όλο τον κόσμο – στιγμές έντασης, θρήνου, ομορφιάς, χαράς και απώλειας που θυμίζουν ότι η ζωή δεν παύει ποτέ να μας εκπλήσσει. Ο φακός των φωτορεπόρτερ του Associated Press κατέγραψε τον κόσμο όπως είναι: ξέφρενος, σιωπηλός, αιματοβαμμένος, αλλά και γεμάτος χαρά, θαυμασμό και ανακάλυψη.
Στιγμές που παγώνουν τον χρόνο τη στιγμή που ακούγεται το «κλικ». Φωτογραφίες από τη Γάζα ως την Ουκρανία, από τις Φιλιππίνες μέχρι την Αϊτή, από το Μέιν έως την Καλιφόρνια και δεκάδες άλλα σημεία του πλανήτη.
Μέσα σε αυτό το χάος, οι άνθρωποι ξεχωρίζουν. Σε περισσότερες από 200 τοποθεσίες παγκοσμίως, οι φωτογράφοι του Associated Press έγιναν – και γίνονται – αξιόπιστοι αυτόπτες μάρτυρες της Ιστορίας. Το AP υπενθυμίζει ότι από το 1917, όταν θεσπίστηκαν τα βραβεία Πούλιτζερ, έχουν τιμηθεί με 36 διακρίσεις.
Όμως δεν είναι μόνο μάρτυρες – είναι δημοσιογράφοι, εξερευνητές, καλλιτέχνες. Άνθρωποι που κατανοούν το φως, τη γωνία, τον άνθρωπο και την αφήγηση. Από τα κύματα καύσωνα και ξηρασίας, μέχρι τις δασικές πυρκαγιές που κατέκαψαν παραθαλάσσιες κατοικίες στο Μαλιμπού και την Πάτρα, όπου άνδρες μεταφέρουν ζώα με μοτοσικλέτες για να τα σώσουν.
Στους δρόμους του Κατμαντού και της Κωνσταντινούπολης, η οργή ξεσπά: ένας διαδηλωτής κρατά ασπίδα που άρπαξε από αστυνομικό, ενώ δυνάμεις των ΜΑΤ σπρέι πιπεριού για να τον σταματήσουν. Στη Λωρίδα της Γάζας, άνθρωποι βρίσκουν καταφύγιο ανάμεσα στα ερείπια και στρώνουν τραπέζι, προσπαθώντας να διατηρήσουν την κανονικότητα μέσα στο χάος.
Κι όμως, η ζωή βρίσκει δρόμο να λάμψει: Το «Φεγγάρι του Χιονιού» ανατέλλει πάνω από τον Παρθενώνα και το Μνημείο Φιλοπάππου στην Αθήνα, το Βόρειο Σέλας φωτίζει τον ουρανό στο Νουούκ της Γροιλανδίας, ενώ στην Κίνα ένας θαραλλέος κολυμβητής βουτά σε πισίνα σκαμμένη στον πάγο, με μία έκρηξη χαράς.
Λίγο πριν φύγει το 2025, ας δούμε μόνο μερικές από τις καλύτερες φωτογραφίες που ξεχώρισε το AP.
Νεπάλ
Μέσα στο χάος μιας οργισμένης διαδήλωσης στο Κατμαντού, ένας διαδηλωτής, φορώντας αλεξίσφαιρο γιλέκο και κρατώντας ασπίδα που άρπαξε από αστυνομικό, στέκεται έξω από το Σίνγκα Ντουρμπάρ, την έδρα της κυβέρνησης του Νεπάλ.
Η εικόνα αποτυπώνει την ένταση των κινητοποιήσεων ενάντια στη διαφθορά και την απαγόρευση των social media, στις 9 Σεπτεμβρίου 2025. Χιλιάδες άνθρωποι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα διαδηλωτών που αυτοαποκαλούνται «Γενιά Ζ» να συγκεντρωθούν κοντά στο κοινοβούλιο στο Κατμαντού, λόγω της απόφασης να απαγορευτούν πλατφόρμες όπως το Facebook, το X και το YouTube, αλλά και λόγω της γενικότερης δυσαρέσκειας προς την κυβέρνηση.
Το βίαιο κύμα ταραχών στο Νεπάλ με την αστυνομία να ανοίγει πυρ εναντίον νεαρών διαδηλωτών οδήγησε στον θάνατο τουλάχιστον 70 ατόμων, με τους κοντινούς τους ανθρώπους να μιλάνε για την φρίκη που ζήσανε, καθώς μαζί με την ζωή των παιδιών τους τελείωσε και η δική τους. Περισσότεροι από 1.000 τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των ταραχών.
Κίνα
Ακόμη κι όταν οι θερμοκρασίες συνέχιζαν να πέφτουν στη βορειοανατολική κινεζική «παγωμένη πόλη» Χαρμπίν, ο ενθουσιασμός μεγαλώνει. Μία ομάδα κολυμβητών απολαμβάνουν να βουτούν σε παγωμένα νερά. Ένα ξέσπασμα χαράς και τόλμης μέσα στον χειμώνα, στις 7 Ιανουαρίου 2025.
Η καθημερινή αυτή δραστηριότητα, γνωστή ως κολύμβηση στον πάγο, αποτελεί χειμερινή παράδοση στη Χαρμπίν. Οι κολυμβητές προπονούνται καθημερινά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, προετοιμάζοντας το σώμα τους για αυτή την ασυνήθιστη δοκιμασία. Δημοσιογράφοι του Associated Press επισκέφθηκαν την πόλη και μίλησαν με ορισμένους από τους συμμετέχοντες.
Για να δημιουργήσουν μια πισίνα στον ποταμό Σονγκχούα, οι κολυμβητές έπρεπε πρώτα να σπάσουν ένα στρώμα πάγου πάχους 10 εκατοστών. Στη συνέχεια απομάκρυναν τα κομμάτια του πάγου, έβγαλαν όλα τους τα ρούχα εκτός από τα μαγιό και ετοιμάστηκαν να μπουν στο νερό. Ένας-ένας, πήδηξαν σε μια παγωμένη «δεξαμενή» μήκους 10 μέτρων.
Καλιφόρνια
Πυροσβέστες παλεύουν με τις φλόγες που καταπίνουν μια παραθαλάσσια κατοικία στο Μαλιμπού. Η πυρκαγιά Palisades μετατρέπει τον παράδεισο της ακτής σε πεδίο μάχης, στις 8 Ιανουαρίου 2025.
Η πυρκαγιά ξέσπασε στις 7 Ιανουαρίου, βόρεια του Μαλιμπού, στην περιοχή Pacific Palisades. Ξεκίνησε ως φωτιά σε χαμηλή βλάστηση, αλλά επεκτάθηκε ραγδαία λόγω των ξηρών συνθηκών που επικρατούσαν στη Νότια Καλιφόρνια.
Το ίδιο βράδυ, η πυρκαγιά Eaton εκδηλώθηκε στην κομητεία του Λος Άντζελες, στους πρόποδες του εθνικού δρυμού Angeles, σύμφωνα με το NBC News. Όπως και η φωτιά Palisades, έτσι και η Eaton επεκτάθηκε γρήγορα λόγω της έντονης ξηρασίας.
Οι αρχές ανακοίνωσαν ότι η πυρκαγιά Palisades κατέκαψε 23.448 στρέμματα, ενώ η Eaton έκανε στάχτη 14.021 στρέμματα. Και οι δύο φωτιές ενισχύθηκαν από τους ισχυρούς ανέμους Santa Ana, δυσχεραίνοντας τις επιχειρήσεις κατάσβεσης. Οι πυρκαγιές Palisades και Eaton στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 29 ανθρώπους.
Ελλάδα
Ήταν 13 Αυγούστου 2025. Η συγκλονιστική φωτογραφία με τον άνδρα να κουβαλά ένα πρόβατο πάνω στο μηχανάκι του για να το σώσει από την τεράστια φωτιά που κατέστρεψε την Αχαΐα, συγκίνησε πολλούς και όχι άδικα.
Ο εθελοντής, ιδρωμένος, κρατά σφιχτά στην αγκαλιά του το πρόβατο ενώ οδηγεί το μηχανάκι του για να το απομακρύνει από την τεράστια φωτιά που κατέστρεψε την Αχαΐα. Πίσω του φαίνονται καπνοί… η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική.
Το πρόβατο πήρε το όνομα Μέλπω καθώς σε όλη τη διαδρομή έκανε «με».
Λωρίδα της Γάζας
Μέσα στα ερείπια της Ράφα, οικογένειες στρώνουν τραπέζι για το ιφτάρ, το γεύμα που σπάει τη νηστεία του Ραμαζανιού, την 1η Μαρτίου 2025.
Το τεράστιο τραπέζι είναι στημένο ανάμεσα σε ερείπια κατεστραμμένων κτιρίων. Γύρω τους υψώνονται σωροί από μπάζα και χαλάσματα, που μαρτυρούν την ένταση της καταστροφής στον χώρο.
Παρά το σκληρό και γκρίζο περιβάλλον, το τραπέζι έχει πάνω φαγητά, νερό και ποτά, ενώ πάνω από τον δρόμο κρέμονται φωτάκια και μικρές σημαίες, δημιουργώντας μια αίσθηση γιορτής και κοινότητας. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθονται δίπλα-δίπλα, τρώνε και συζητούν, με κάποιους να κοιτούν γύρω γύρω και άλλους να συνεχίζουν το γεύμα τους.
Η φωτογραφία αποτυπώνει έντονα την αντίθεση ανάμεσα στην καταστροφή και την ανθρώπινη αντοχή, αναδεικνύοντας τη δύναμη της συλλογικότητας και της ελπίδας ακόμη και μέσα στα ερείπια.
Τουρκία
Δυνάμεις καταστολής χρησιμοποιούν σπρέι πιπεριού εναντίον διαδηλωτή στην Κωνσταντινούπολη, μετά τη σύλληψη και φυλάκιση του δημάρχου Εκρέμ Ιμάμογλου για «διαφθορά». Μια στιγμή βίαιης κλιμάκωσης, στις 23 Μαρτίου 2025.
Η σύλληψη του Ιμάμογλου πυροδότησε ένα κύμα διαδηλώσεων στην Τουρκία χωρίς προηγούμενο εδώ και 12 χρόνια.
Διαδηλώσεις έγιναν σε τουλάχιστον 55 από τις 81 τουρκικές επαρχίες, ή σε πάνω από το 1/3 της χώρας και οδήγησαν σε εκατοντάδες συλλήψεις σε τουλάχιστον εννέα πόλεις, σύμφωνα με τις αρχές.
Ουκρανία
Σε νοσοκομείο του Κιέβου, το πρόσωπο του Κοστιαντίν Μπίτσεκ φέρει τα σημάδια ρωσικού πλήγματος. Ένα ανθρώπινο σώμα ως χάρτης του πολέμου.
Μώλωπες, τραύματα και πρηξίματα χαράζουν το δέρμα του σαν γραμμές. Η φωτογραφία, τραβηγμένη στις 25 Απριλίου 2025, δεν καταγράφει απλώς έναν τραυματισμό. Αφηγείται τη βία της σύγκρουσης μέσα από το βλέμμα και τη σιωπή ενός ανθρώπου.
Ισραήλ
Το σύστημα Iron Dome «φωτίζει» τον ουρανό του Τελ Αβίβ, αναχαιτίζοντας πυραύλους κατά τη διάρκεια ιρανικής επίθεσης. Η άμυνα σε πραγματικό χρόνο, στις 18 Ιουνίου 2025.
Το Iron Dome είναι η πιο γνωστή από τις αντιπυραυλικές ασπίδες του Ισραήλ, σχεδιασμένη να αναχαιτίζει πυραύλους μικρού βεληνεκούς, καθώς και οβίδες και όλμους, με βεληνεκές από 4 χλμ. έως 70 χλμ και η τροχιά των οποίων θα τους οδηγούσε σε μια ισραηλινή κατοικημένη περιοχή.
Το σύστημα κηρύχθηκε επιχειρησιακό και αναπτύχθηκε αρχικά στις 27 Μαρτίου 2011 κοντά στην Μπερ Σεβά. Στις 7 Απριλίου του 2011, αναχαίτισε με επιτυχία έναν πύραυλο που εκτοξεύτηκε από τη Γάζα για πρώτη φορά.
Ελλάδα
Το «Φεγγάρι του Χιονιού» υψώνεται αθόρυβα πάνω από την Αθήνα, ανάμεσα στον Παρθενώνα και το Μνημείο Φιλοπάππου. Μια σπάνια στιγμή γαλήνης μέσα στην πόλη, στις 12 Φεβρουαρίου 2025, καθώς ο βαθύς μπλε ουρανός καταλαμβάνει σχεδόν ολόκληρο το κάδρο.
Η εικόνα του AP και του Πέτρου Γιαννακούρη που εγκλώβισε το φεγγάρι πίσω από το λόφο του Φιλοπάππου και δίπλα από τον Παρθενώνα είναι συγκλονιστική.
Η πανσέληνος του χιονιού ονομάστηκε έτσι λόγω της πυκνής χιονόπτωσης και της χιονοθύελλας που κατά κανόνα εμφανίζεται τον μήνα Φεβρουάριο στη Βόρεια Αμερική και πήρε το όνομά της από τους ιθαγενείς κατοίκους της Αμερικής.
Η κακοκαιρία και οι έντονες χιονοθύελλες έκαναν το κυνήγι δύσκολο, γι' αυτό και αυτή η Σελήνη ονομαζόταν και Φεγγάρι της Πείνας.
Όλες οι παραπάνω εικόνες είναι στιγμές ανθρωπιάς και ελπίδας που ξεπροβάλλουν ακόμα και ανάμεσα σε πολέμους και φυσικές καταστροφές.
Κάθε εικόνα αφηγείται μια ιστορία: ανθρώπους που παλεύουν για τη ζωή, για αξιοπρέπεια, για αγάπη.
Κάθε στιγμή καταγράφει την καταστροφή αλλά και τη χαρά. Άλλες φορές, η δύναμη βρίσκεται στην αντίθεση - όπως ο διαδηλωτής στο Νεπάλ, με τα μαλλιά να ανεμίζουν και τα χέρια ανοιχτά, μετά από την αρπαγή ασπίδας και αλεξίσφαιρου - και σε άλλες η καθαρή χαρά ενός κολυμβητή που βουτά σε παγωμένη πισίνα στη βορειοανατολική Κίνα.
Όποιο κι αν είναι το θέμα, όποια κι αν είναι η λεπτομέρεια που μένει αξέχαστη, ένα στοιχείο παραμένει σταθερό. Οι φωτογράφοι χαρίζουν εικόνες του κόσμου που αντιστέκονται στη λήθη.
Και ύστερα από έναν χρόνο γεμάτο σύγχυση, δυστυχία, απώλεια και πάνω από όλα ιστορία, όταν για τους περισσότερους από εμάς απομένουν μόνο οι εικόνες, αυτή η φωτογραφική πράξη - αυτό το κλικ - ίσως να είναι η πιο πολύτιμη προσφορά από όλες.