Την Τρίτη, οι επιστήμονες έφεραν το «Ρολόι της Αποκάλυψης» πιο κοντά στα μεσάνυχτα από ποτέ, αναφέροντας τις ρωσικές πυρηνικές απειλές εν μέσω της εισβολής της στην Ουκρανία, τις εντάσεις σε άλλα καυτά σημεία του πλανήτη, τις στρατιωτικές εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης και την κλιματική αλλαγή ως παράγοντες που υποκρύπτουν τους κινδύνους παγκόσμιας καταστροφής.
Το Bulletin of the Atomic Scientists έθεσε Ρολόι της Αποκάλυψης στα 89 δευτερόλεπτα πριν από τα μεσάνυχτα – το θεωρητικό σημείο του
αφανισμού. Αυτό είναι ένα δευτερόλεπτο πιο κοντά από ό,τι είχε ρυθμιστεί πέρυσι. Η μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα το Σικάγο δημιούργησε το ρολόι το 1947 κατά τη διάρκεια των εντάσεων του Ψυχρού Πολέμου που ακολούθησαν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να προειδοποιήσει το κοινό για το πόσο κοντά βρισκόταν η ανθρωπότητα στην καταστροφή του κόσμου.«Οι παράγοντες που διαμόρφωσαν τη φετινή απόφαση – ο πυρηνικός κίνδυνος, η κλιματική αλλαγή, η πιθανή κατάχρηση των επιτευγμάτων της βιολογικής επιστήμης και μια ποικιλία άλλων αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη – δεν ήταν καινούργιοι το 2024. Αλλά έχουμε δει ανεπαρκή πρόοδο στην αντιμετώπιση των βασικών προκλήσεων, και σε πολλές περιπτώσεις αυτό οδηγεί σε όλο και πιο αρνητικές και ανησυχητικές επιπτώσεις», δήλωσε ο Daniel Holz, πρόεδρος του Συμβουλίου Επιστήμης και Ασφάλειας του Δελτίου. «Ο καθορισμός του ρολογιού της Ημέρας της Κρίσεως στα 89 δευτερόλεπτα πριν από τα μεσάνυχτα αποτελεί προειδοποίηση προς όλους τους παγκόσμιους ηγέτες», πρόσθεσε ο Holz.
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζει να διαφαίνεται ως μια μεγάλη πηγή πυρηνικού κινδύνου. Αυτή η σύγκρουση θα μπορούσε να κλιμακωθεί και να συμπεριλάβει πυρηνικά όπλα ανά πάσα στιγμή λόγω μιας βιαστικής απόφασης ή λόγω ατυχήματος και λανθασμένου υπολογισμού», δήλωσε ο Holz.
«Παρακολουθούμε στενά και ελπίζουμε ότι η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θα διατηρηθεί. Οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή, μεταξύ άλλων και με το Ιράν, εξακολουθούν να είναι επικίνδυνα ασταθείς», δήλωσε ο Χολτς. «Υπάρχουν άλλα πιθανά θερμά σημεία σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ταϊβάν και της Βόρειας Κορέας. Οποιοδήποτε από αυτά θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια πυρκαγιά με τη συμμετοχή πυρηνικών δυνάμεων, με απρόβλεπτα και δυνητικά καταστροφικά αποτελέσματα».
Η τεχνητή νοημοσύνη σημείωσε ραγδαία αύξηση των δυνατοτήτων και της δημοτικότητάς της το 2024, προκαλώντας αυξημένη ανησυχία σε ορισμένους εμπειρογνώμονες σχετικά με τις στρατιωτικές εφαρμογές της και τους κινδύνους που εγκυμονεί για την παγκόσμια ασφάλεια. Οι κυβερνήσεις έχουν ασχοληθεί με το θέμα με διάφορες κινήσεις. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, ο τότε πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπέγραψε τον Οκτώβριο εκτελεστικό διάταγμα με σκοπό να μειώσει τους κινδύνους που εγκυμονεί η τεχνητή νοημοσύνη για την εθνική ασφάλεια, την οικονομία και τη δημόσια υγεία ή ασφάλεια.
Να σημειωθεί ότι τα δύο τελευταία χρόνια, οι δείκτες του «Ρολογιού της Αποκάλυψης» βρίσκονταν στα 90 δευτερόλεπτα πριν τα μεσάνυχτα. Κάθε χρόνο τα μέλη του διεθνούς Συμβουλίου Επιστήμης και Ασφάλειας που αποτελείται από διακεκριμένους επιστήμονες και νομπελίστες καλούνται να απαντήσουν σε δύο ερωτήματα:
Είναι η ανθρωπότητα ασφαλέστερη ή κινδυνεύει περισσότερο φέτος σε σχέση με πέρυσι;
Είναι η ανθρωπότητα ασφαλέστερη ή κινδυνεύει περισσότερο σε σχέση με τα 78 χρόνια που μετράει το ρολόι;
Οι
απαντήσεις που δίνει η διεθνής ομάδα καθορίζουν το πόσο θα μετακινηθούν
και προς ποια κατεύθυνση οι δείκτες του ρολογιού το νέο έτος.
Τι είναι το «Ρολόι της Αποκάλυψης»
Αρχικά, το ρολόι μετρούσε τον κίνδυνο πυρηνικής καταστροφής, όμως τα τελευταία είκοσι χρόνια προστέθηκαν και άλλοι προβληματικοί τομείς όπως η κλιματική κρίση, η τεχνητή νοημοσύνη, η παραπληροφόρηση και οι πόλεμοι. Η αρχική ρύθμιση του ρολογιού το 1947 ήταν επτά λεπτά πριν τα μεσάνυχτα. Έκτοτε έχει ρυθμιστεί συνολικά 25 φορές. Η χρονιά που οι δείκτες απομακρύνθηκαν περισσότερο από τα μεσάνυχτα ήταν το 1991 με τους δείκτες να δείχνουν 17′ πριν το τέλος του κόσμου, ενώ η ανθρωπότητα έφτασε πιο κοντά στο τέλος στις 24 Ιανουαρίου 2023, όταν οι δείκτες έδειξαν 90” πριν τα μεσάνυχτα. Από το 1947, οι δείκτες έχουν μετακινηθεί οκτώ φορές προς τα πίσω και 17 φορές προς τα εμπρός.
Οι μεταβολές
Το ρολόι μετακινήθηκε στα δυόμισι λεπτά πριν το τέλος το 2017, στα δύο λεπτά προς τα μεσάνυχτα τον Ιανουάριο του 2018, ενώ έμεινε αμετάβλητο το 2019. Τον Ιανουάριο του 2020, μεταφέρθηκε στα 100 δευτερόλεπτα πριν από τα μεσάνυχτα. Η ρύθμιση του ρολογιού έμεινε αμετάβλητη τόσο το 2021 όσο και το 2022. Το 2023 μετακινήθηκε στα 90 δευτερόλεπτα πριν τα μεσάνυχτα. Από το 2010, το ρολόι έχει μετακινηθεί προς τα εμπρός για 4’32” και έχει αλλάξει κατά 5’30” από το 1947.
