Δημόσιος Διάλογος στο ΤΕΕ για τη διάσωση των καρνάγιων, στο πλαίσιο της 7ης Γενικής Συνέλευσης του Πανελληνίου Συλλόγου Ναυπηγείων-Ταρσανάδων

 

- Γιώργος Στασινός: Δημιουργία ηλεκτρονικής ταυτότητας καρνάγιων – Σημαντική η προστασία τους

- Στέφανος Γκίκας: Υποχρέωσή μας η στήριξη των καρνάγιων

- Βασίλης Βασιλειάδης: Να βγουν τα καρνάγια από το «κόκκινο»

 

Την προστασία όλων των καρνάγιων μέσω της δημιουργίας ηλεκτρονικής ταυτότητας, ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, στο πλαίσιο της 7^ης Γενικής Συνέλευσης του Πανελλήνιου Συλλόγου Ναυπηγείων – Ταρσανάδων που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου, στο Αμφιθέατρο του ΤΕΕ. Στη σχετική πρωτοβουλία καθώς και στην προσπάθεια στήριξης του κλάδου, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας. Τα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο έθεσε στη συζήτηση ο Βασίλης Βασιλειάδης, Ναυπηγός – Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ναυπηγείων – Ταρσανάδων (ΠΑΣΝΑΥΤΑ), ζητώντας να βγουν τα καρνάγια από το «κόκκινο», ενώ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει, μεταξύ άλλων, ότι «το κενό που δημιουργείται στην Ελλάδα με τη

συρρίκνωση των καρνάγιων το εκμεταλλεύονται γειτονικές και άλλες χώρες που αναπτύσσονται για να το καλύψουν». Την πρόοδο στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καρνάγια – ταρσανάδες τους τελευταίους μήνες, με τη στήριξη του ΤΕΕ, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν άμεσα, ανέλυσε η Α’ Αντιπρόεδρος του ΤΕΕ, Ομότιμη Καθηγήτρια του ΕΜΠ, Αντωνία Μοροπούλου, ενώ πολλοί κυβερνητικοί, πολιτικοί και θεσμικοί εκπρόσωποι ανέλυσαν τις απόψεις και τις προσεγγίσεις τους πάνω στα προβλήματα του κλάδου.

 

Εκφράζοντας «το ενδιαφέρον του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας να συνδράμει στην επίλυση των θεσμικών προβλημάτων που δυσκολεύουν τη λειτουργία των καρνάγιων» ο Γιώργος Στασινός υπογράμμισε την ανάγκη να λύνονται τα ζητήματα στην πράξη. Στο πλαίσιο αυτό, όπως τόνισε «μιλήσαμε με τον Υφυπουργό προκειμένου να βοηθήσουμε ως ΤΕΕ όπου χρειάζεται και σε συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα δημιουργήσουμε την ηλεκτρονική ταυτότητα όλων των καρνάγιων». Υπογράμμισε, επίσης, τη σημασία να προστατευτεί η συντήρηση των ξύλινων σκαφών καρνάγια, ενώ επανέλαβε την βούληση του ΤΕΕ να βοηθήσει όπου απαιτηθεί.

 

Από την πλευρά του, ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας, αφού επισήμανε την αξία των καρνάγιων, των ταρσανάδων και των καραβομαραγκών στη ναυτική παράδοση και την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, χαρακτήρισε «υποχρέωση» τη στήριξή τους. Κάτι, που όπως υπενθύμισε γίνεται με πράξεις τα τελευταία χρόνια, ενώ επισήμανε ότι «αρωγός σε αυτή την προσπάθεια είναι ο Υπουργός Βασίλης Κικίλιας».  Σε ό,τι αφορά στις κινήσεις που έχουν ήδη γίνει, τόνισε τη θεσμική κατοχύρωση των καρνάγιων-ταρσανάδων, την επίλυση ζητημάτων περιβαλλοντικής αδειοδότησης, το μητρώο καρνάγιων, τις ρυθμίσεις για την παραχώρηση χώρων σε αιγιαλό και χερσαίες ζώνες λιμένων καθώς και τις πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση νέων τεχνιτών. Σχετικά με τη δημιουργία της ηλεκτρονικής ταυτότητας τόνισε ότι θα βελτιώσει τον κλάδο και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη συνεργασία με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ, υπενθυμίζοντας και την πρόσφατη δράση για το αποθετήριο των διατηρητέων κτιρίων στο Αιγαίο. «Στόχος μας είναι να στηρίξουμε έμπρακτα τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους του κλάδου αναδεικνύοντας τα πολλαπλά οφέλη που προκύπτουν για τις τοπικές κοινωνίες, την απασχόληση, τον τουρισμό και την εθνική οικονομία» πρόσθεσε.

 

Μιλώντας στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης, ο π. Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Αθανάσιος Τσιούρας ανέλυσε τα βήματα που έχουν γίνει για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετώπιζε ο κλάδος και συγκεκριμένα στα ζητήματα της παραχώρησης χρήσης αιγιαλού και της αναγκαίας μακροχρόνιας διάρκειας των συμβάσεων. Όπως είπε «και για τα δύο ζητήματα έχουν βρεθεί λύσεις» υπενθυμίζοντας την ερμηνευτική εγκύκλιο που εκδόθηκε το καλοκαίρι (7/7/25) προκειμένου να γίνονται νομιμοποιήσεις υφιστάμενων έργων εφόσον υπάρχουν οι προϋποθέσεις της κοινοχρησίας και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και της περιβαλλοντικής προστασίας. Σύμφωνα με την εγκύκλιο μπορούν να γίνουν νομιμοποιήσεις κατασκευών με παραχώρηση χρήσης ακόμη και αυθαιρέτωνπου έχουν γίνει στον αιγιαλό αρκεί να φανεί ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα είναι ευμενέστερο από αυτό της κατεδάφισης. Σε σχέση με τη διάρκεια της παραχώρησης, τόνισε ότι «φεύγουμε από τη λογική της τριετίας καθώς η παραχώρηση διαρκεί όσο έχει άδεια λειτουργίας ο παραχωρησιούχος φορέας». «Επομένως τα δύο ζητήματα που είχαμε συζητήσει επιλύθηκαν με την ερμηνευτική εγκύκλιο χωρίς να καταφύγουμε σε νέα νομοθεσία» σημείωσε.

 

Μιλώντας κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης, η εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ Αλεξάνδρα Σδούκου στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων Υπουργείων προκειμένου να αντιμετωπιστούν και τα τελευταία ζητήματα που έχουν απομείνει, καθώς παρατήρησε ότι από το 2019 έχουν γίνει πολλά βήματα. «Η ανάπτυξη των καρνάγιων και η σύνδεσή τους με το παρόν και το μέλλον, μέσα από την ανάπτυξη, τις θέσεις εργασίας και τις τοπικές συνέργειες είναι κάτι που βλέπουμε πάρα πολύ ζεστά στη ΝΔ. Ο Πρωθυπουργός έχει το μέλημα να προχωρήσει αυτό και είναι στο χέρι μας να πάμε παρακάτω» κατέληξε.

 

Στην τοποθέτησή της η Α’ Αντιπρόεδρος του ΤΕΕ, Ομότιμη Καθηγήτρια του ΕΜΠ, Αντωνία Μοροπούλου στάθηκε ιδιαίτερα στην πρωτοβουλία για τη δημιουργία ηλεκτρονικής ταυτότητας καρνάγιων σημειώνοντας ότι «το αποθετήριο με τις θέσεις και τα διαγράμματα λειτουργίας των καρνάγιων είναι το εργαλείο που θα βοηθήσει στη νομιμοποίηση. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ είναι γνωστό ότι κινείται γρήγορα και θεωρούμε ότι θα το καταφέρουμε έγκαιρα. Πρέπει το πρώτο εξάμηνο του 2026 τα καρνάγια να έχουν διατηρηθεί στις θέσεις και στις λειτουργίες τους». «Το αποθετήριο που συζητάμε θα είναι ο οδηγός της διατήρησης χρήσης των καρνάγιων, θα υπάρχει εθνική βάση και δεν θα μπορεί να λέει ο καθένας τι θέλει» εξήγησε. Συνόψισε την προσπάθεια και τα αποτελέσματα που έχει φέρει ο διάλογος, ο οποίος ξεκίνησε από κοινού από το ΤΕΕ και τον Πανελλήνιο Σύλλογο Καρνάγιων-Ταρσανάδων τον Δεκέμβριο του 2024 σε συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κα το Υπουργείο Ανάπτυξης, σημειώνοντας ως κύρια σημεία την ανάγκη αναγνώρισης και την πρόοδο των παραχωρήσεων σε μακροπρόθεσμη βάση και με ελάχιστο τίμημα, ανεξάρτητο από αξίες γης, ώστε να κατοχυρωθεί ότι τα καρνάγια είναι στρατηγική επιλογή να διατηρηθεί η χρήση και η βιώσιμη λειτουργία των καρνάγιων.

 

Σύμφωνα με την κ. Μοροπούλου, ο διάλογος κατέληξε επίσης ότι για να είναι βιώσιμα τα καρνάγια θα πρέπει να μπορούν να κάνουν ναυπηγοεπισκευή σε όλα τα μικρά σκάφη και γι’ αυτό ζητήθηκε και τροποποίηση του ορισμού τους. Εντόπισε το πρόβλημα ως προς τις παραχωρήσεις στις πράξεις διοικητικής αποβολής και επιβολής δυσανάλογων προστίμων από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου και δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, τονίζοντας ότι «είναι αναγκαία η νομοθετική ρύθμιση για την παράταση του άρθρου 14^α για την τροποποίηση του άρθρου 24 του 2971/2001 ότι τα καρνάγια δεν υπάγονται στις απλές χρήσεις και σε βραχυπρόθεσμες παραχωρήσεις έως τρία έτη» και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα γίνει αυτή η παρέμβαση στο νομοσχέδιο για τη δημόσια περιουσία τον Φεβρουάριο. Δήλωσε την ανησυχία της σε περίπτωση που δεν υπάρξει νομοθετική ρύθμιση, φέρνοντας ως παράδειγμα την περίπτωση της Ρόδου όπου χρειάστηκε προσφυγή στο ΣτΕ για την αναστολή εφαρμογής απόφασης του δημοτικού λιμενικού ταμείου που έκλεινε το μοναδικό καρνάγιο του νησιού. Η ίδια περιέγραψε ως ένα σημαντικό πρόβλημα «τη σύγκρουση δύο αντίπαλων συμφερόντων και οραμάτων» τα οποία είναι από τη μία πλευρά η διατήρηση των ξύλινων σκαφών και των καρνάγιων  κα από την άλλη η δημιουργία νέων λιμενικών υποδομών που ενώ θα μπορούσαν να συμπληρώσουν, εκδιώκουν τα καρνάγια. «Χρειάζεται μία απτή απόδειξη ότι η Πολιτεία παίρνει κεντρικά μέτρα και συντονίζει» διεμήνυσε και πρόσθεσε ότι «το επόμενο βήμα είναι να συντονιστεί η ελληνική Πολιτεία με την ελληνική κοινωνία για να πραγματοποιήσει την πολιτική βούληση για τη διάσωση των καρνάγιων».

 

Στην τοποθέτησή του, ο σύμβουλος του Υπουργού Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου, Γιώργος Λαρίσης επανέλαβε το ενδιαφέρον του Υπουργείου για την ανάπτυξη των καρνάγιων και των ταρσανάδων και την ένταξή τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία στο μέλλον, όταν θα έχει κλείσει το ζήτημα των παραχωρήσεων. Ο Διευθυντής του γραφείου του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωνσταντίνος Μαραγκογιάννης τόνισε ότι «εμείς λύνουμε όποιο πρόβλημα εμφανίζεται γιατί έχουμε τη θέληση για τη διατήρηση των ναυπηγείων και των ταρσανάδων. Συνολικά χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο ώστε να είναι όλα ξεκάθαρα κι εμείς αχρείαστοι».

 

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος των Διπλωματούχων Ναυπηγών Ελλάδας, Δημήτρης Παππάς, ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει ανάπτυξη στα λιμάνια αν δεν υπάρχει ναυπηγοεπισκευαστική βάση στα λιμάνια» και χαρακτήρισε «τρομερό δημοτικές αρχές να θέλουν να διώξουν καρνάγια». Σημείωσε ότι είναι σημαντικό το ζήτημα της μακροχρόνιας παραχώρησης τονίζοντας ότι τα ναυπηγεία και οι ταρσανάδες «είναι ακριβές επενδύσεις που χρειάζονται τουλάχιστον 30 χρόνια για να αποδώσουν».

 

Στην παρέμβασή της η Αντιπρόεδρος του ΣτΕ Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου ανέφερε ότι «όπως και τα λιμάνια, έτσι και τα καρνάγια που είναι στην χερσαία ζώνη λιμένα, έχουν μεγάλο διασυνοριακό ενδιαφέρον και πρέπει να αξιοποιήσουν και το ευρωπαϊκό Δίκαιο».

 

Εκ μέρους της Διεύθυνσης Ναυπηγοεπισκευαστικών Δραστηριοτήτων του Υπουργείου Ναυτιλίας, η διευθύντρια ΔΙΝΕΠ Γεωργία Κρασσακοπούλου, η οποία βραβεύτηκε από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Ναυπηγείων-Ταρσανάδων, σημείωσε τις εκκρεμότητες που παραμένουν και εμπίπτουν στις αρμοδιότητες διαφορετικών υπουργείων. Αυτές είναι το ζήτημα του τιμήματος που πρέπει να αντιμετωπιστεί νομοθετικά, η διόρθωση του ορισμού για το τι είναι καρνάγιο προκειμένου να μην εστιάζει στην επισκευή μόνο ξύλινων σκαφών, η δημιουργία σχολής καραβομαραγκών και η καταγραφή ναυπηγικών γραμμών για τους 60 τύπους παραδοσιακών σκαφών, καθώς και η καταγραφή τύπων καρνάγιων. Ο Προϊστάμενος Διεύθυνσης Αριστοτέλης Παπαδόπολης ανέφερε ότι σήμερα υπάρχουν περίπου 550 χαρακτηρισμένα παραδοσιακά σκάφη και τόνισε ότι έχει ιδιαίτερη σημασία η δυνατότητα που υπάρχει για τον χαρακτηρισμό των σκαφών αναψυχής καθώς και των επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών. Ειδικά για τη δεύτερη κατηγορία, ο χαρακτηρισμός τους θα αποτρέψει πιθανή καταστροφή στο μέλλον. Σύμφωνα, επίσης, με την τελευταία καταγραφή του 2023, στην Ελλάδα λειτουργούν 70 καρνάγια.

Σχετικά με την κρίση στη νομιμοποίηση και λειτουργία των καρνάγιων τοποθετήθηκαν και τα άλλα μέλη του Προεδρείου, Νεκτάριος Κλείσας και Σπύρος Κρεατσούλας, και του ΔΣ του Πανελληνίου Συλλόγου Ναυπηγείων-Ταρσανάδων, Δημήτρης Βήχος, Βίκτωρ Βασιλειάδης και Σώζων Καμίτσης. Τη στήριξη στην προσπάθεια διατήρησης των καρνάγιων εξέφρασε εκ μέρους του Συλλόγου Ημεροπλοίων η Έφη Δαμίγου, ο Δήμαρχος Κάσου Μιχάλης Ερωτόκριτος και ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων Γιάννης Φραγκούλης. Ακολούθησαν οι διαδικασίες της 7^ης Γενικής Συνέλευσης του ΠΑΣΝΑΥΤΑ.