«Παρούσα» δηλώνει η κλιματική κρίση που πλήττει με σφοδρότητα τον ευρωπαϊκό Νότο με πρωτοφανούς έντασης και διάρκειας καύσωνες, εν μέσω των ενεργειακών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Γηραιά Ηπειρος. Πυρκαγιές στην Πορτογαλία, καύσωνας στην Ισπανία, λειψυδρία στην Ιταλία, παρατεταμένα 40άρια σε Γαλλία και Γερμανία, 35άρια στη «δροσερή» Βρετανία είναι το σκηνικό του φετινού καλοκαιριού, με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής να γίνονται αισθητές ήδη από τον Απρίλιο.
Η Πορτογαλία βρίσκεται σε πύρινο κλοιό τις τελευταίες ημέρες, καθώς περίπου 250 εστίες πυρκαγιάς κατακαίουν δασικές εκτάσεις και σπίτια (δύο καταγεγραμμένα) στα κεντρικά και τα βόρεια της χώρας. Σχεδόν 30 άνθρωποι (πολίτες και πυροσβέστες) διακομίστηκαν το νοσοκομείο με αναπνευστικά προβλήματα, την ώρα που το θερμόμετρο έχει κολλήσει στους 40 βαθμούς και τις επόμενες ημέρες οι μετεωρολογικές εκτιμήσεις αναφέρουν πως θα σκαρφαλώσει στους 44 βαθμούς. Τον Ιούνιο, το 96% της Πορτογαλίας κηρύχτηκε σε κατάσταση «σοβαρής» και «ακραίας» ξηρασίας – οι δύο υψηλότερες κατηγορίες.
Περίπου 3.000 πυροσβέστες, 700 οχήματα και 30 εναέρια μέσα έχουν ριχτεί στη μάχη κατάσβεσης των πυρκαγιών και η κυβέρνηση έχει θέσει τις αρμόδιες υπηρεσίες σε κατάσταση «υψηλού συναγερμού». Χθες, οι πυροσβεστικές δυνάμεις έθεσαν υπό έλεγχο δύο από τις μεγάλες πυρκαγιές στην περιοχή Ούρε και Πόμπαλ, βόρεια της Λισαβόνας. Η Πορτογαλία έχει θρηνήσει ανθρώπινες ζωές εξαιτίας των πυρκαγιών. Το 2017, συνολικά 100 άνθρωποι βρήκαν τραγικό θάνατο. Εκτοτε έχει βελτιώσει την πρόληψη και τη διαχείριση δασικών πυρκαγιών και πέρυσι η χώρα κατέγραψε τον χαμηλότερο αριθμό πυρκαγιών από το 2011.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση σημειώνει πως η κλιματική αλλαγή αποτελεί φέτος τη μεγαλύτερη πρόκληση για την ήπειρο υπό την απειλή φυσικών καταστροφών, όπως ξηρασία και πυρκαγιές. Στην Ισπανία, οι μετεωρολόγοι εκτιμούν πως το Σαββατοκύριακο η θερμοκρασία θα σκαρφαλώσει στους 42 βαθμούς σε περιοχές στα σύνορα με την Πορτογαλία. Τον Ιούνιο, οι βροχοπτώσεις στην Ισπανία ήταν στο μισό σε σχέση με τον μέσο όρο 30ετίας και οι δεξαμενές νερού βρίσκονται στο 45% της χωρητικότητάς τους, σύμφωνα με τα κυβερνητικά στοιχεία.
Στην Ιταλία, οι υψηλές θερμοκρασίες και η έλλειψη βροχοπτώσεων έχουν οδηγήσει στη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 70 χρόνων και οι Αρχές έχουν θέσει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πέντε περιφέρειες επιτρέποντάς τους τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Το κύμα καύσωνα που «τσουρουφλίζει» την Ιβηρική θα επηρεάσει τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τα Βαλκάνια, όπου το ερχόμενο Σαββατοκύριακο αναμένονται 40άρια.
Λόγω της κατάστασης ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, και ο πρόεδρος, Μαρτσέλο Ρεμπέλο ντε Σούζα, ακύρωσαν προγραμματισμένα ταξίδια τους σε Μοζαμβίκη και ΗΠΑ, αντίστοιχα. Παράλληλα, η Λισαβόνα ζήτησε την ενεργοποίηση του κοινού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ε.Ε., εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό τη συμβολή δύο πυροσβεστικών αεροσκαφών που σταθμεύουν στην Ισπανία στις προσπάθειες κατάσβεσης. Στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας συμμετέχουν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., η Ισλανδία, η Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο, η Νορβηγία, η Σερβία και η Τουρκία. Το σύστημα επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συντονίζει τα αιτήματα για βοήθεια σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπου οι δυνατότητες των χωρών είναι υπερφορτωμένες.
Στους 34 βαθμούς έφτασε το θερμόμετρο χθες στα νότια της Βρετανίας – η υψηλότερη για φέτος-, καύσωνας για τα δεδομένα της χώρας, που θα διαρκέσει όλη την εβδομάδα. Τα μετεωρολογικά μοντέλα δίνουν ακόμη και 43 βαθμούς στο Λονδίνο τις επόμενες ημέρες. Σημειώνεται πως η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί στη χώρα είναι στο Κέιμπριτζ, όταν τον Ιούλιο του 2019 το θερμόμετρο έδειξε 38,7 βαθμούς, ρεκόρ που ίσως ξεπεραστεί σύντομα. Η βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία απηύθυνε έκκληση προς τους πολίτες να αποφύγουν τους εξωτερικούς χώρους, να πίνουν πολλά υγρά και οι γονείς να περιορίσουν την έκθεση των παιδιών τους στον ήλιο. Οι ειδικοί αναμένουν πως θα είναι το πιο παρατεταμένο κύμα κακοκαιρίας της τελευταίας τετραετίας.
Μεγάλο μέρος της προσοχής των κυβερνήσεων και των ιθυνόντων έχει στραφεί στον επικείμενο χειμώνα χωρίς το ρωσικό φυσικό αέριο, ωστόσο ο θερμός και ξηρός καιρός του καλοκαιριού επιτείνει το άγχος στις εταιρίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η γαλλική Electricite de France SA είπε ότι ίσως χρειαστεί να μειώσει την παραγωγή σε ορισμένους από τους πυρηνικούς σταθμούς της, καθώς η συνεχιζόμενη ξηρασία μειώνει το νερό του ποταμού που απαιτείται για ψύξη.
Τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια στην Ιταλία και την Ισπανία παρουσίασαν επίσης πτώση στην παραγωγή λόγω των θερμών και ξηρών συνθηκών. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις συνθήκες ξηρασίας, καθώς εξατμίζεται περισσότερο νερό από ταμιευτήρες και ποτάμια, μειώνοντας ακόμη περισσότερο την υδροηλεκτρική παραγωγή, όπως σημειώνει ρεπορτάζ του Bloomberg.
