Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υφυπουργού ΠΕΚΑ Γιάννη Μανιάτη στην aftodioikisi.gr είναι το εξής:
- Κύριε υπουργέ, θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας από το θέμα των υδρογονανθράκων. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι διαδικασίες πρόσκλησης ενδιαφέροντος ξένων επενδυτών για την έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου και ποιές περιοχές αφορούν;
Το σημαντικό είναι ότι τολμήσαμε να θέσουμε και πάλι στο επίκεντρο το ζήτημα της έρευνας και αξιοποίησης υδρογονανθράκων στη χώρα μας, μετά από 15 χρόνια τέλματος και στασιμότητας. Και ακόμη πιο ουσιαστικό είναι το γεγονός δημιουργήσαμε ένα ευδιάκριτο μονοπάτι για να ενταχθεί εκ νέου η Ελλάδα στο παγκόσμιο πετρελαϊκό γίγνεσθαι, ανεξάρτητα από Κυβερνήσεις και πρόσωπα.
Θεσμοθετήσαμε τον Δημόσιο Φορέα, που θα διαχειρίζεται για λογαριασμό του Δημοσίου τα αποκλειστικά δικαιώματά του στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της χώρας.
Ήδη, απευθύναμε διεθνή πρόσκληση για την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών «μη αποκλειστικών δεδομένων» (Non-exclusive seismic surveys) στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου Πελάγους και νότια της Κρήτης, με στόχο μέσα στο 2012 να προχωρήσουμε σε διεθνή Γύρο Παραχωρήσεων, με περίπου 10-15 οικόπεδα (blocks).
Προωθούμε επίσης, με την μέθοδο της Ανοικτής Πρόσκλησης (Οpen Door), την προκήρυξη τριών (3) διεθνών διαγωνισμών εκμετάλλευσης και εξόρυξης Υδρογονανθράκων στον Πατραϊκό Κόλπο, τα Ιωάννινα και το Κατάκολο. Τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα και από τις τρεις περιοχές είναι της τάξης των 250 - 300 εκατ. βαρελιών.
Παράλληλα, έχουμε δώσει τη δυνατότητα να υπάρξει και τρίτη εναλλακτική λύση. Έτσι, οποιαδήποτε αξιόπιστη διεθνής εταιρία εξόρυξης πετρελαίου ή φυσικού αερίου διαθέτει στοιχεία, ή ενδείξεις, για ύπαρξη οικονομικά αξιοποιήσιμων κοιτασμάτων σε περιοχές της Ελλάδας, μπορεί να εκδηλώσει το ενδιαφέρον της με επίσημο αίτημα. Μάλιστα, το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρουσα κινητικότητα διεθνών εταιριών εξόρυξης πετρελαίου σε διάφορες περιοχές της Δυτικής και Νότιας Ελλάδας.
- Κατά πόσο ανταποκρίνονται στη πραγματικότητα οι εκτιμήσεις για ύπαρξη μεγάλων αποθεμάτων που θα μπορούσαν να αποφέρουν έσοδα δεκάδων δις Ευρώ;
Αξιόπιστοι επιστήμονες εκτιμούν ως ρεαλιστικό ένα σενάριο κάλυψης ποσοστού 20 - 30% των ενεργειακών αναγκών της χώρας για τα επόμενα 30 χρόνια, με ότι αυτό συνεπάγεται σε μείωση δαπανών αγοράς αργού πετρελαίου, έσοδα του δημοσίου, αύξηση θέσεων εργασίας και τεχνογνωσία. Αρκεί να λάβουμε υπόψη ότι η Ελλάδα δαπανά κάθε χρόνο για εισαγωγές πετρελαιοειδών γύρω στα 10 έως 12 δις Ευρώ. Είναι λοιπόν προφανές το όφελος από την ανάπτυξη εγχώριας παραγωγής.
Με όλες τις αβεβαιότητες που υπάρχουν, μπορούμε να κάνουμε μια ρεαλιστική υπόθεση εργασίας. Μόνο στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας και με βάση τα στοιχεία που γνωρίζουμε σήμερα, χωρίς να συνυπολογίσουμε πιθανά νέα μεγέθη που θα προκύψουν από τις σεισμικές έρευνες, μπορεί κανείς να αναμένει 3-4 «Πρίνους». Αυτό σημαίνει 300-500 εκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο, τα οποία με βάση μια μέση τιμή 80-100 δολ. ανά βαρέλι, μπορούν να αποδώσουν στο ελληνικό Δημόσιο έσοδα της τάξης των 15-20 δισ. Δολαρίων, μέσα στα επόμενα 20-25 χρόνια.
- Ήδη προχωρήσατε σε δύο γύρους παραχωρήσεων για τα γεωθερμικά πεδία υψηλών θερμοκρασιών. Ποιά είναι τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν γενικότερα για τη χώρα και ειδικότερα για τις τοπικές κοινωνίες όπου θα αναπτυχθούν τέτοιες εφαρμογές;
Τον τελευταίο χρόνο βάλαμε δυναμικά στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας την πιο παραμελημένη μορφή πράσινης ενέργειας, τη Γεωθερμία.
Προκηρύξαμε τον πρώτο γύρο παραχωρήσεων γεωθερμίας σε Νέστο, Έβρο, Σαμοθράκη και Χίο. Ο διεθνής διαγωνισμός στέφθηκε από επιτυχία και ήδη έχουμε αναδόχους. Εκτιμούμε ότι θα έχουμε επενδύσεις στις τέσσερεις περιοχές συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ και εν συνεχεία τη κατασκευή των εργοστασίων παραγωγικής ηλεκτρικής ενέργειας, με τα συνακόλουθα θετικά αποτελέσματα για αγροτικές χρήσεις και για άλλου είδους ανάπτυξη με επίκεντρο την τοπική κοινωνία. Γιατί, όταν εντοπίζεις γεωθερμική πηγή οι υψηλές θερμοκρασίες χρησιμεύουν για να παράξεις ηλεκτρική ενέργεια, ενώ οι χαμηλές που πάντα συνυπάρχουν με τις υψηλές θερμοκρασίες, σε διευκολύνουν να κάνεις δίκτυα διανομής γεωθερμίας στον αγροτικό τομέα, σε θερμοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες, τουριστικές μονάδες κλπ.
Έχουμε όμως ήδη προκηρύξει και τον 2ο γύρο διεθνών διαγωνισμών για άλλα 4 πεδία υψηλών θερμοκρασιών σε Ασπροπόταμο Καβάλας, Λεκάνη Σπερχειού, Ικαρία και Σουσάκι Κορινθίας. Σε πρώτη φάση προβλέπεται να επενδυθούν περίπου 100 εκατομμύρια € και εφόσον τα αποτελέσματα των ερευνών αποβούν θετικά, η εγκατάσταση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής θα ανέλθει σε τουλάχιστον 50 εκατ. € ανά μονάδα. Αναμένουμε αντίστοιχο επενδυτικό ενδιαφέρον και σε αυτό τον δεύτερο γύρο παραχωρήσεων, μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2012, οπότε και λήγει η προθεσμία υποβολής προσφορών.
Υπάρχει επίσης και η Λέσβος, υπάρχει και η Άρτα και αρκετές ακόμη περιοχές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Τώρα πλέον, η Ελληνική Δημόσια διοίκηση έχει την τεχνογνωσία να προχωρήσει πάρα πολύ γρήγορα.
- Παράλληλα προχωράτε και τους τρεις Διεθνείς Πλειοδοτικούς Διαγωνισμούς για την αξιοποίηση Δημόσιων Μεταλλευτικών Χώρων, στους οποίους έχουν εντοπιστεί κοιτάσματα Χρυσού, Χαλκού, Μολύβδου, Ψευδαργύρου, Αργύρου, Αντιμονίτη, καθώς και άλλων Μετάλλων, η αξία των οποίων αποτιμάται σε 10 δις ευρώ. Θα υπάρξουν οφέλη από αυτή τη δραστηριότητα για τις τοπικές κοινωνίες;
Βάλαμε τις βάσεις για μια ολοκληρωμένη Μεταλλευτική Πολιτική. Ήδη έχει εκδοθεί ο νέος Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, ο οποίος αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο για την ασφαλή και ορθολογική διενέργεια των εξορυκτικών εργασιών, με βάση τις αρχές της βιώσιμης αξιοποίησης.
Σε αυτή την κατεύθυνση, προκηρύξαμε πριν λίγα 24ωρα Δημόσιο Διεθνή ανοικτό Πλειοδοτικό Διαγωνισμό για το Δημόσιο Μεταλλευτικό Χώρο που περιλαμβάνεται στις περιοχές Μεταξοχωρίου, Βάθης, Γερακαριού, Φύσκας, Κεντρικού, Μυλοχωρίου και Αντιγόνειας στον Νομό Κιλκίς. Στο συγκεκριμένο χώρο, έκτασης 91km2, εκτιμάται ότι τα αποθέματα μεταλλευμάτων χρυσού, χαλκού και άλλων μεταλλευμάτων, είναι της τάξης του 1,5 δις € σε αξία περιεχόμενων μετάλλων, ενώ τα αναμενόμενα αποθέματα αντιστοιχούν σε αξία της τάξης των 7 δις € αντίστοιχα. Μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου θα καλέσουμε όλους τους θεσμικούς εκπροσώπους του Κιλκίς, προκειμένου να ξεκινήσει η ενημέρωση στις τοπικές κοινωνίες, με επιστημονική τεκμηρίωση και πλήρη διαφάνεια.
Η διαδικασία που ακολουθούμε δεν έχει προηγούμενο για τα Ελληνικά δεδομένα.
Για πρώτη φορά προβλέπεται ελάχιστο ετήσιο μίσθωμα κατά το στάδιο των ερευνών και μάλιστα αυξανόμενο κάθε έτος, με στόχο την προώθηση πραγματικών εργασιών, ώστε τελικά να αυξηθούν οι θέσεις εργασίας και τα έσοδα της χώρας, με πλήρη λειτουργία και εκμετάλλευση του μεταλλείου το συντομότερο δυνατόν.
Για πρώτη φορά, επίσης, η τοπική κοινωνία είναι στην κορυφή μιας τέτοιας διαδικασίας, δεδομένου ότι αξιολογούνται οι υποψήφιοι επενδυτές για τις δεσμευτικές δράσεις που θα αναλάβουν στα πλαίσια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και θα αφορούν αποκλειστικά κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές δράσεις σε τοπικό επίπεδο. Προβλέπεται μάλιστα ειδικό κριτήριο για τις περιβαλλοντικές δράσεις που θα υλοποιηθούν πέρα και πάνω από όσα προβλέπει ήδη η εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
Παράλληλα, δίνεται προβάδισμα σε όσους υποψήφιους επενδυτές κάνουν τις περισσότερες προσλήψεις εργαζομένων από το Νομό Κιλκίς, ενώ υπάρχουν πολλές έμμεσες ωφέλειες από τις συνέργειες που θα προκύψουν και την κινητοποίηση πολλών άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων.
Θα συνεχίσουμε οργανωμένα αυτές τις διαγωνιστικές διαδικασίες και τους αμέσως επόμενους μήνες, για άλλους Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους.
- Κύριε υπουργέ, βρεθήκατε πριν λίγο καιρό στο Αζερμπαϊτζάν για το θέμα του φυσικού αερίου. Σε ποια φάση βρισκόμαστε σε σχέση με τον αγωγό Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας;
Η Ελλάδα έχει έναν ξεκάθαρο στρατηγικό στόχο. Φιλοδοξεί να γίνει πύλη εισόδου ενέργειας και πετρελαίου και φυσικού αερίου απ' όλες τις δυνατές πηγές. Σήμερα παίρνουμε φυσικό αέριο υγροποιημένο από την Αλγερία, από την Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν και από τη Ρωσία. Από οποιεσδήποτε άλλες νέες πηγές έχουμε τη δυνατότητα, θα πάρουμε. Αποτελεί στοιχειώδη, προφανέστατο πρώτο στρατηγικό στόχο οποιασδήποτε χώρας να διέρχονται από το έδαφός της αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου, άρα λέμε «ναι» στον ITGI. Διασχίζει οριζόντια όλη τη βόρεια Ελλάδα, θα ενισχύσει τη γεωστρατηγική σημασία της χώρας και θα διασφαλίσει την ενεργειακή ασφάλεια όλης της Ευρώπης.
Ο αγωγός ITGI είναι ένας αγωγός απολύτως ώριμος, έτοιμος να λειτουργήσει, έχει διασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση και είναι σωστά διαστασιολογημένος για να ταιριάζει απολύτως στο μοναδικό διαθέσιμο κοίτασμα που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή της Κασπίας.
Μπροστά μας έχουμε ένα σημαντικό τρίμηνο, στο οποίο θα κριθεί η απόφαση από την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ για τον αγωγό αερίου που θα ανοίξει τον ονομαζόμενο «Νότιο Διάδρομο». Οι συνομιλίες που έχουμε κάνει με την Κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν υπήρξαν ενθαρρυντικές.
- Έχετε αναλάβει την ανεύρεση περίπου 200.000 στρεμμάτων ώστε να προχωρήσει το ελληνο-γερμανικό project "Helios" μέσω του οποίου ο ελληνικός ήλιος θα τροφοδοτεί με ενέργεια τη Γερμανία και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά οι οποίες θέλουν απεξαρτηθούν από την πυρηνική ενέργεια. Μιλάμε για ένα πρόγραμμα που μπορεί να αποφέρει έσοδα στο ελληνικό δημόσιο ύψους 25 δις σε μία 25ετία. Με ποιόν τρόπο θα προχωρήσει;
Όπως γνωρίζετε, υπήρξε αναφορά για το σχέδιο "Helios" στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Κορυφής, ενώ είμαστε σε στενή συνεργασία και συνομιλούμε προκειμένου να υπογραφεί το συντομότερο ένα μνημόνιο συνεργασίας Ελλάδας - Γερμανίας και ΕΕ, στο οποίο θα υπάρχει δέσμευση όλων των μερών ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά της αρχικής συμφωνίας. Μόλις πριν λίγες ημέρες ορίστηκαν και οι σύμβουλοι που θα αναλάβουν την υλοποίηση του project.
Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόγραμμα "Helios", ως μια σημαντική επενδυτική ευκαιρία. Θα παράγεται καθαρή, «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια συνολικής ισχύος έως 10.000 μεγαβάτ, η οποία εν συνεχεία θα εξάγεται σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης και αυτό θα είναι καθαρό δημόσιο έσοδο για την χώρα. Είναι μια μεγάλη επένδυση, που μπορεί να ξεπεράσει τα 10 - 15 δις Ευρώ με ταυτόχρονες επενδύσεις σε δίκτυα και υποδομές για τη μεταφορά, κάτι που επίσης έχει βαρύνουσα σημασία.
- Στο πλαίσιο του προγράμματος "Helios" αποστείλατε πρόσφατα επιστολή στους Δήμους όλης της χώρας για να διαθέσουν δημοτικές εκτάσεις άνω των 500 στρεμμάτων προκειμένου να συμμετάσχουν το πρόγραμμα. Ποια θα είναι τα οφέλη των δήμων και γενικότερα των τοπικών κοινωνιών από αυτή τη συμμετοχή;
Αυτή τη στιγμή το ΥΠEKA προχωρά με εντατικούς ρυθμούς στην καταγραφή της δημόσιας γης που προσφέρουν οι Δήμοι, η ΔEH και τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Αγροτικής Ανάπτυξης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Υπάρχουν περισσότερα από 160.000 στρέμματα, τα οποία και αξιολογούνται. Οι περισσότερες εκτάσεις είναι σε περιοχές της Δυτ. Μακεδονίας, της Στερεάς Ελλάδας και της Θεσσαλίας και προέρχονται από αναξιοποίητα αγροτεμάχια των Δήμων, παλαιά στρατόπεδα, πεδία βολής, εγκαταλειμμένα αεροδρόμια και ανενεργά λιγνιτωρυχεία.
Τα αντισταθμιστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, είναι προφανή και αυτονόητα.
Είναι οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν για την εγκατάσταση και συντήρηση των συστημάτων, με την απορρόφηση κατά προτεραιότητα των ανέργων της κάθε περιοχής, ενώ σε όλες τις περιπτώσεις θα επιδιώξουμε για λογαριασμό τόσο του Δημοσίου όσο και της Αυτοδιοίκησης να μεγιστοποιήσουμε τις ωφέλειες του προσφέροντος ιδιοκτήτη της γης (Δημόσιο ή ΟΤΑ). Θα καταγράψουμε και θα αξιολογήσουμε όλες τις προτάσεις που θα υποβληθούν, με απόλυτο γνώμονα το συμφέρον του τόπου και των τοπικών κοινωνιών.
- Τελικά, αποδεικνύεται ότι η Ελλάδα έχει ανεξάντλητες πηγές ενέργειας τόσο πάνω όσο και κάτω από το έδαφος που δεν τις έχει εκμεταλλευτεί επί δεκαετίες. Για ποιο λόγο αφενός θεωρείτε ότι έγινε αυτό και αφετέρου, είναι τώρα αυτός ένας σίγουρος δρόμος για την εθνική αλλά και την τοπική ανάπτυξη;
Αυτό για το οποίο μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι ότι τώρα, για πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας, υπάρχουν και η σταθερή βούληση αλλά και οι δημόσιες πολιτικές, ώστε η ενέργεια και ο ορυκτός πλούτος να αποδειχθούν καταλύτες για την εθνική οικονομική ανάταξη και ανάπτυξη. Δεν επιθυμώ να αναφερθώ σε παραλείψεις, ολιγωρίες, ή ακόμη και λάθη του παρελθόντος. Προτιμώ να δω το ποτήρι μισογεμάτο. Ίσως τώρα να είναι η κατάλληλη στιγμή.
Αυτή η Πατρίδα είναι σίγουρο πως έχει φυλάξει στα σπλάχνα της σημαντικό ορυκτό πλούτο για να μας ξαναβγάλει στην επιφάνεια. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΓΜΕ, τα μεταλλευτικά αποθέματα του υπεδάφους της χώρας μας είναι τρέχουσας αξίας άνω των 28 δις Ευρώ.
Όμως, ο πλούτος αυτός δεν είναι ανεξάντλητος. Πρέπει να μεγιστοποιήσουμε τις ωφέλειες σε βάθος χρόνου, 20 -30 - 40 ετών, και να μην επιτρέψουμε τη ληστρική εκμετάλλευσή του. Για παράδειγμα, μια εκμετάλλευση ορυχείου για μόλις 5 χρόνια δεν είναι επένδυση. Είναι κλοπή δημόσιου πλούτου. Και αυτό δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε.
- Με πρόχειρους υπολογισμούς μόνο από αυτά τα project που χειρίζεται το ΥΠΕΚΑ κι εσείς προσωπικά (πετρέλαιο, γεωθερμία, ορυκτός πλούτος, κ.ά.) στα επόμενα 20 χρόνια η χώρα μας μπορεί να έχει έσοδα που μπορούν να φτάσουν και τα 50 δις ευρώ. Είναι αυτή μία μετριοπαθής πρόβλεψη;
Ας κρατήσουμε χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών και ας αναμένουμε. Υπάρχουν οι αισιόδοξες απόψεις ειδικών και επιστημόνων και είμαι βέβαιος ότι τα μελλούμενα δεν θα μας διαψεύσουν.
