Ιδιαίτερο ενδιαφέρον πιθανότατα θα έχουν οι τοποθετήσεις των
Δημάρχων της Περιφερειακής μας Ενότητας, οι οποίοι έχουν υπογράψει το Σύμφωνο,
έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια δράσης για την αειφόρο ενέργεια και τα υλοποιούν
σταδιακά.
Η εμπειρία τους θα είναι πολύτιμη, καθώς περιλαμβάνει, τόσο
τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην υλοποίηση των ΣΔΑΕ, όσο και τα οφέλη που
προκύπτουν για το περιβάλλον, την οικονομία του δήμου, αλλά και τον πληθυσμό
μέσω της σταδιακής απόκτησης μιας διαφορετικής κουλτούρας για την αντιμετώπιση
των ενεργειακών θεμάτων, της κατανάλωσης κ.λ.π.
Από την άλλη πλευρά, στον αγώνα κατά της κλιματικής
αλλαγής, στην επιδίωξη της δέσμευσης όλο
και περισσότερων τοπικών αρχών στο Σύμφωνο, σίγουρα θα είμαστε περισσότερο
αποτελεσματικοί, αν εντοπιστούν και αρθούν οι όποιες δυσκολίες και αναστολές
στην κατεύθυνση της δέσμευσης των αρχών. Δυσκολίες και αναστολές που
επηρεάζονται από ποικίλους παράγοντες όπως το μέγεθος και ο πληθυσμός του Δήμου,
οι υφιστάμενες οικονομικές δραστηριότητες στην περιοχή του, οι πόροι του.
Για το λόγο αυτό είναι ίσως χρήσιμες και οι παρεμβάσεις από
Δήμους, που ναι μεν δεν έχουν υπογράψει το Σύμφωνο, αλλά έχουν την πρόθεση να
το κάνουν.
Όσον αφορά το Δήμο μας, η
ευαισθητοποίηση σε θέματα αειφόρου ενέργειας είναι δεδομένη. Το ίδιο και η
πρόθεση της Δημοτικής Αρχής να εφαρμόσει δράσεις για τη βελτίωση της
ενεργειακής αποδοτικότητας, τη μείωση των εκπομπών του CΟ2 και την αύξηση της χρήσης
ενέργειας από ΑΠΕ.
Η λήψη όμως της σχετικής απόφασης, η ανάληψη δεσμεύσεων και η υλοποίησή
τους επηρεάζεται από ένα πλήθος δεδομένων, αρκετά εκ των οποίων είναι σήμερα
είτε ρευστά, είτε υπό διαμόρφωση. Ενδεικτικά αναφέρω αυτά που σχετίζονται
με τους
διαθέσιμους πόρους:
- Ανθρώπινοι (επιστημονικό δυναμικό, τεχνογνωσία),
- Οικονομικοί (κεφάλαια),
- Εργαλεία –μεθοδολογίες,
- Υποδομές.
Παράλληλα, υπάρχουν προβληματισμοί όσον αφορά την
ευαισθητοποίηση και συμμετοχή των κοινωνικών ομάδων, των επαγγελματικών φορέων,
των πολιτών, την ανάπτυξη συνεργασιών και τον κεντρικό συντονισμό, την τεχνική
υποστήριξη, την παροχή τεχνογνωσίας.
Οι υφιστάμενοι μηχανισμοί
(εδαφικοί και
εθνικοί συντονιστές, Υποστηρικτές του Δικτύου, θεσμικά όργανα της. Ε.Ε.) καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα υποστηρικτικών υπηρεσιών.
Αλλά ειδικώς για τους μικρούς Δήμους, με τις ελλείψεις σε
ανθρώπινο και εξειδικευμένο δυναμικό, η
υιοθέτηση ενός ευέλικτου μηχανισμού, τοπικής δράσης (π.χ. περιφερειακού επιπέδου
μέσω Αναπτυξιακής Εταιρείας των ΟΤΑ),
έχοντας την απαραίτητη τεχνογνωσία
και βαθιά γνώση του θεσμικού πλαισίου της αυτοδιοίκησης, αποτυπώνοντας με απλά βήματα κάθε
διαδικασία (π.χ. σχεδιασμός διοικητικών δομών, εκπόνηση ΒΑΕ), πιστεύουμε ότι θα συνέβαλλε θετικά στην εκδήλωση πρόθεσης.
Θετικά θα συνέβαλλαν
επίσης:
· Μια αναφορά – επεξεργασία των στοιχείων του ερωτηματολογίου που
διακινήθηκε από την Περιφέρεια και εστιάζει σε ορισμένα επίπεδα όπου πιθανώς
εντοπίζονται δυσκολίες (π.χ. ευαισθητοποίηση πολιτών, υφιστάμενοι μηχανισμοί Δήμων για
καταγραφή καταναλώσεων, ελλείψεις πόρων).
· Μια αναφορά στην εξέλιξη των παρεμβάσεων στους
υπογράφοντες Δήμους με τις εμπειρίες, τα προβλήματα, τα αποτελέσματα. Εντοπίσαμε ότι περίπου το 1/3 αυτών είναι
Δήμοι μικρότεροι των 20.000 κατοίκων και τα ¾ αυτών έχουν εκπονήσει Σχέδιο
Δράσης, χωρίς όμως να έχουν απεικονίσει αποτελέσματα.
· Τα συμπεράσματα των υποστηρικτικών μηχανισμών από την εμπειρία έως σήμερα
· Ο περιφερειακός σχεδιασμός και
· Το Εθνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο χρηματοδοτήσεων.
Στο δια ταύτα, οι
παρεμβάσεις του Δήμου και η πολιτική του για το κλίμα και την ενέργεια «κινούνται»
στα συνήθη πλαίσια, είναι αποσπασματικές και αφορούν κυρίως:
·
εξοικονόμηση ενέργειας στον
οδοφωτισμό και ηλεκτροφωτισμό, (αντικατάσταση λαμπτήρων με λαμπτήρες οικονομίας, αντικατάσταση
λαμπτήρων Υδραργύρου σε φωτιστικά
σώματα τύπου Δ.Ε.Η. με λαμπτήρες Νατρίου),
·
έργα
αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού δημοτικών και σχολικών κτιρίων,
·
έργα
πρασίνου σε δημόσιες χώρους κ.λ.π.
·
αναπλάσεις
οδών και μετατροπή τους σε ήπιας κυκλοφορίας
·
δημιουργία
ποδηλατοδρόμων
·
συστηματική
καταγραφή καταναλώσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης - κίνησης και αναλυτικότερη
καταγραφή καταναλώσεων ρεύματος (ανά σχολείο, δημοτικό κτίριο κ.λ.π.).
Επίσης, έγινε προσπάθεια για την αξιοποίηση πόρων από το Jessica και από τη σχετική προκήρυξη του
Κ.Α.Π.Ε. για τη χρήση ΑΠΕ, οι οποίες δεν προχώρησαν εξαιτίας του πιεστικού χρονικού
περιθωρίου και του υψηλού ελάχιστου προϋπολογισμού που απαιτείτο.
Στο σχεδιασμό του Δήμου
περιλαμβάνονται, επιπλέον των προαναφερόμενων δράσεων, και σε συνέργια με αντίστοιχες προκηρύξεις,
έργα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε σχολικά ή δημοτικά
κτίρια, ενέργειες για τον εκσυγχρονισμό της
διαχείρισης των συστημάτων φωτισμού και κλιματισμού, αλλά και ενέργειες
ευαισθητοποίησης κοινού.
Πρόθεσή μας είναι η συμμέτοχη του Δήμου στο Σύμφωνο των
Δημάρχων και επιδίωξή μας, με την
κατάλληλη τεχνική στήριξη, να έχουμε μια ρεαλιστική και τεκμηριωμένη
προσέγγιση, έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό με ορθή στόχευση, με άρτια
οικονομοτεχνική μελέτη, με διασφάλιση πόρων, με ενεργό συμμετοχή της τοπικής
κοινωνίας και σε ένα σταθερό περιβάλλον που δεν «ασφυκτιά» από τους όρους της
οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης.
ΗΛΙΑΣ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ
Δήμαρχος
Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης
