του Γεωργίου Κ. Ζάχου στο diastixo.gr
Οι Εκδόσεις Gutenberg σφράγισαν τα διαβάσματα της νεότητάς μου, καθώς ήταν από τους βασικούς εκδότες της προοδευτικής λογοτεχνίας και των πολιτικών και φιλοσοφικών αναζητήσεων των φοιτητικών μου χρόνων. Αισθάνομαι σεβασμό απέναντί τους –όσο και απέναντι στις άλλες εκδοτικές μας επιχειρήσεις–, καθώς αποτελούν τον σημαντικότερο κρίκο της διάδοσης της έντυπης πνευματικής παραγωγής.
Είχα την τύχη να συνδεθώ με μακροχρόνια συνεργασία και φιλία με την ψυχή του εκδοτικού οίκου Gutenberg, τον Γιώργο Δαρδανό. Η συνεργασία μαζί του μου αποκάλυψε έναν εκδότη που αντιλαμβάνεται την επιχειρηματική δραστηριότητά του περισσότερο ως λειτούργημα και εν συνεχεία ως εμπορική. Ο Γιώργος Δαρδανός είναι μια προσωπικότητα που έχει άποψη για τα κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα και που πάλλεται από την επιθυμία και τη θέρμη να υπάρξουν στη χώρα μας –κάτι που δυστυχώς παραμένει ακόμη ζητούμενο– σωστά οργανωμένες και σε επάρκεια Βιβλιοθήκες στα Σχολεία μας, στους Δήμους και στα Πανεπιστήμιά μας. Αντελήφθη από πολύ νωρίς τη σημασία των Βιβλιοθηκών. Τη σημασία των Σχολικών Βιβλιοθηκών για καλύτερη εκπαίδευση και δημιουργία αναγνωστών, τη σημασία των Δημοσίων Βιβλιοθηκών ως φορέων πολιτισμού και εκπαίδευσης, τον σημαντικό ρόλο των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών για να έχουμε καλύτερη τριτοβάθμια εκπαίδευση και έρευνα, την ανάγκη να αποκτήσουμε μια Εθνική Βιβλιοθήκη αντάξια του πολιτισμού και της Ιστορίας του λαού μας.
Για να βοηθήσει να γίνουν όλα αυτά, έκανε και κάνει ό,τι μπορεί: αρθρογραφεί, στέλνει υπομνήματα, διοργανώνει ημερίδες, συμμετέχει σε συναντήσεις και πάνελ συζητήσεων όπου πάντα αναδεικνύει το ζήτημα των Βιβλιοθηκών. Είναι ενδιαφέρον ότι υπάρχει ήδη μια βιβλιογραφία για τα θέματα των Βιβλιοθηκών που προέρχεται από έναν εκδότη, τον Γιώργο Δαρδανό. Εμείς που εργαζόμαστε στις Βιβλιοθήκες τον θεωρούμε δικό μας άνθρωπο και στήριγμά μας.
Ο
κ. Δαρδανός πιστεύει, και σε αυτό συμφωνώ απόλυτα μαζί του, ότι για να
ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση δεν αρκεί μόνο να βελτιώσουμε τους
δείκτες ανταγωνιστικότητας, που είναι βασισμένοι σε οικονομικά δεδομένα.
Εξίσου σημαντικό είναι να βελτιώσουμε τους δείκτες πολιτισμού, τους
δείκτες εκπαίδευσης και του δείκτες διά βίου μάθησης του λαού μας.Δυστυχώς, παρά τα επιτυχημένα παραδείγματα άλλων χωρών –είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Φινλανδίας, που ξεπέρασε την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1990 επενδύοντας στην εκπαίδευση, την έρευνα και τις Βιβλιοθήκες–, εμείς εξακολουθούμε να έχουμε ανάγκη από σύγχρονες πολιτικές για την εκπαίδευση και τη διά βίου μάθηση, για την ανάπτυξη της οικονομίας της γνώσης με την αξιοποίηση της πληροφοριακής τεχνολογίας και για τις Βιβλιοθήκες μας, που μπορούν και πρέπει να λειτουργούν σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο ως φορείς υποβοήθησης της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της διά βίου μάθησης προσφέροντας το βασικό συστατικό της μάθησης, αυτό της διάθεσης βιβλίων και εκδόσεων κάθε μορφής. Οι εξελίξεις στην πληροφοριακή τεχνολογία και τα δίκτυα πληροφοριών δημιουργούν σημαντικές πιέσεις στο μοντέλο Βιβλιοθήκης το οποίο γνωρίζουμε, αλλά οι Βιβλιοθήκες μεταλλασσόμενες εξακολουθούν να είναι αναντικατάστατες για την εκπαίδευση, την έρευνα και τον πολιτισμό. Οι Βιβλιοθήκες, και ιδιαίτερα οι Δημόσιες Βιβλιοθήκες, μπορούν και πρέπει να συνεισφέρουν στη διά βίου μάθηση και την ένταξη των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας και της γνώσης.
Είναι προφανές ότι τα αποτελέσματα θα είναι σαφώς καλύτερα, εάν οι διάφορες κατηγορίες Βιβλιοθηκών συνεργάζονται μεταξύ τους στο πλαίσιο μιας εναργούς Εθνικής Πολιτικής Βιβλιοθηκών και Πληροφόρησης, που θα αναδείξει τις Βιβλιοθήκες σε σημαντικά ιδρύματα στις κοινότητες, όπου λειτουργούν, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για αποτελεσματική χρήση των πόρων που η κοινωνία διαθέτει για τη λειτουργία τους και, μεταξύ των άλλων, θα βελτιώσει σημαντικά την υλοποίηση προγραμμάτων διά βίου μάθησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης των πολιτών.
Για όλα αυτά, και ιδιαίτερα για να αποκτήσουν επιτέλους τα Σχολεία μας Βιβλιοθήκες, προσπάθησε και προσπαθεί ο Γιώργος Δαρδανός. Με στατιστικά στοιχεία, υπομνήματα και παραστάσεις ανέδειξε την έλλειψη αυτή στα Σχολεία μας. Ιδέα του ήταν να συγκροτηθεί αρχικά μια επιτροπή προσωπικοτήτων με συμμετοχή του Γεράσιμου Αρσένη, της Άννας Ψαρούδα, του καθηγητή Γιώργου Μπαμπινιώτη, του καθηγητή Αθανάσιου Γκότοβου, του Κώστα Γεωργουσόπουλου, του Δημήτρη Νόλλα, τη δική του και τη δική μου, που να λειτουργήσει ως αιχμή του δόρατος αυτής της προσπάθειας και ζητούμε τη συμβολή και άλλων. Τόσο εγώ ως Πρόεδρος όσο και τα μέλη του Γενικού Συμβουλίου Δημοσίων Βιβλιοθηκών, ΓΑΚ και Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης, κάτω από δύσκολες συνθήκες και πολλές απογοητεύσεις προσπαθούμε για αλλαγές και βελτίωση των Βιβλιοθηκών κάθε μορφής. Στην προσπάθειά μας αυτή, άτομα όπως ο Γιώργος Δαρδανός, που παλεύουν για τα θέματα του Βιβλίου, των Βιβλιοθηκών και της Ανάγνωσης, είναι σύμμαχοί μας και τους εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας.
Εύχομαι μακροημέρευση στις Εκδόσεις Gutenberg και δικαίωση στις προσπάθειες του Γιώργου Δαρδανού για το θέμα των Βιβλιοθηκών.
Γεώργιος Κ. Ζάχος
Διευθυντής Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
τ. Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου Δημοσίων Βιβλιοθηκών, ΓΑΚ και Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης.
