Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

Πάσχα στο χωριό

Πάσχα στο χωριό
Άρθρο του Χρήστου Α. Κατσαρού (Chris Sintiki)



Πριν αποφασίσω να ασχοληθώ με το συγκεκριμένο θέμα, σκέφτηκα πολύ μήπως ένα τέτοιο άρθρο φανεί γραφικό γιατί θα θυμίζει εν πολλοίς θέμα μαθητικής έκθεσης και μάλιστα περασμένων δεκαετιών. Ωστόσο κατέληξα στο συμπέρασμα ότι όλοι αναζητούν μια ανάσα ελευθερίας και ξεγνοιασιάς, από αυτές που μόνο η ελληνική ύπαιθρος προσφέρει. Βέβαια λίγο ως πολύ τα έθιμα είναι ίδια αν και πάντα υπάρχει μια τοπική νότα που διαφοροποιεί τον κάθε τόπο, πχ τα κανάτια στην Κέρκυρα ή τα βεγγαλικά στη Χίο.
Το Πάσχα είναι η γιορτή της νίκης της ζωής πάνω στο θάνατο και δεν θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερη στιγμή να εορτάζεται, από την άνοιξη,όπου όλη η φύση αναγεννάται μετά το μακρύ ύπνο του χειμώνα. Το κόκκινο, χρώμα με το οποίο βάφουμε τα πασχαλινά αυγά, συμβολίζει οπωσδήποτε το αίμα του Κυρίου πάνω στο Σταυρό, αλλά από την άλλη είναι και το χρώμα του των όλων Βασιλέως,της δύναμης και της ζωής, ενώ ο αμνός θυσιάζεται όπως Εκείνος ο πρώτος άσπιλος Αμνός. Αυτή την εποχή γιόρταζαν και οι Αρχαίοι Έλληνες την επιστροφή της Περσεφόνης από το βασίλειο του Άδη πάνω στη γη. Κατά μία μάλιστα θαυμαστή συγκυρία, τα ιστορικά γεγονότα του πρώτου Πάσχα, τα Άγια Πάθη δηλαδή του Χριστού και η Ανάστασή του συνέπεσε να συμβούν την πρώτη Κυριακή της εαρινής ισημερίας, στην αρχή δηλαδή της άνοιξης μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου. Έτσι λοιπόν από τη μια η χαρά της γιορτής κι από την άλλη η καταπράσινη και ολάνθιστη φύση δημιουργούν μια αφάνταστη ευφορία στην ανθρώπινη ψυχή. Η λαϊκή ρήση που θέλει το Πάσχα να είναι των Ελλήνων σίγουρα πατάει σε δύο άξονες, αυτόν της εσωτερικής πνευματικότητας, όπως ορίζεται από την Ορθόδοξη αναζήτηση του Θείου που εστιάζει στο υπερβατικό της Ανάστασης και όπως παραλαμβάνουμε την παράδοσή μας από το Βυζάντιο και αυτόν της εξωτερίκευσης της χαράς μέσα από την αναγέννηση της φύσης και την εσωτερική παρόρμηση για χορό και τραγούδι κάτω από το φως και τον ήλιο της ελληνικής φύσης.
Επιπλέον η αποξένωση των ανθρώπων στα μεγάλα αστικά κέντρα και η αλλοτρίωση των σχέσεων μεταξύ τους κάνει ακόμα πιο έντονη την ανάγκη να βρεθεί κανείς σε γνώριμα νερά και να νιώσει έστω και πρόσκαιρα την θαλπωρή του οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος, να δώσει και να πάρει χωρίς να περιμένει τίποτα και χωρίς να περιμένει κάποιος κάτι από αυτόν, όπως ακριβώς όταν ήταν παιδί και όλα ήταν αγνά και αθώα.
Δεν λείπουν βέβαια και αυτοί που αναζητούν μία ανάπαυλα από τους εξουθενωτικούς ρυθμούς και τα προβλήματα της καθημερινότητας, αλλά και αυτοί που βυθισμένοι μέσα σε ένα υλιστικό πνεύμα ευδαιμονισμού ζητούν τη φυγή προς άλλες κατευθύνσεις.
Ωστόσο, για όποιο λόγο κι αν επιλέξει κανείς να κάνει Πάσχα στην ύπαιθρο, το σίγουρο είναι πως θα νιώσει μεγαλύτερη κατάνυξη στα ταπεινά ξωκλήσια, θα αισθανθεί πιο ελεύθερος μέσα στη φύση, σα να γυρίζει εκεί που θα έπρεπε να είναι πάντα και να ενδυναμώνεται από τη μάνα γη κι από την καθαρτήριο δύναμη του νερού. Ακόμα και το Πασχαλινό τραπέζι θα του φανεί διαφορετικό, οι γεύσεις – κι ας είναι λίγο ως πολύ ίδια τα όσα μπαίνουν στο τραπέζι, αρνί,μαγειρίτσα, αυγά, τσουρέκια – θα τον μαγέψουν γιατί ο ίδιος πάνω από όλα θα αισθάνεται χαρούμενος. Το σουβλιστό αρνί, μοναδική εμπειρία για τα μικρά παιδιά που δεν χορταίνουν να γυρνούν τον οβελία,καψαλίζοντας από τη βιασύνη τους την πιο αγαπημένη λιχουδιά για πολλούς, την πέτσα
Η ελληνική ύπαιθρος μας καλεί όλους να την επισκεφτούμε και να γευτούμε τις απολαύσεις που προσφέρει. Ας μην την ξεχάσουμε φέτος, λόγω προβλημάτων και κρίσης, έτσι κι αλλιώς είναι η μόνη μας διέξοδος.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να κάνω μια διαπίστωση: Λυπάμαι βαθύτατα για τους πολιτικούς που μας κυβερνούν και κατέχουν θέσεις κι αξιώματα.
Παρότι τα πάθη του Ιησού είναι ορόσημο για την πίστη μας, είναι ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονός ότι οι πολιτικοί μας δεν τα σεβάστηκαν, απαξιώνοντας την είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ την Κυριακή των Βαΐων με την ψήφιση «νέων παθών» για τον ελληνικό λαό. Ελπίζω και εύχομαι η ανάσταση του Ιησού να φέρει νου και στην καρδιά τους…!
Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση!