Ο Θεόδωρος Λιβάνιος μίλησε στο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, στη Ροδο και παρουσίασε 60 σημεία-προτάσεις ενόψει της κατάρτισης του Νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης
Οι επόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, αν περάσουν οι αλλαγές που σχεδιάζει η κυβέρνηση, θα διεξαχθούν την Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2028 (αντί για αρχές Οκτωβρίου). Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης, που θα τεθεί σε διαβούλεση, φέρνει σαρωτικές μεταρρυθμίσεις και ενδέχεται ακόμα και να ρίξει το όριο εκλογής δημάρχου και περιφερειάρχη, από το 43%, που είναι σήμερα, στο 40%.
Θα εκλέγεται έτσι από τον πρώτο γύρος ο δημοτικός ή περιφερειακός συνδυασμός που πλειοψήφησε με ποσοστό 40% συν 1 ψήφο επί του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων. Η παράμετρος αυτή συνιστά ένα ιδιαίτερα δημοφιλές αίτημα μεταξύ κυρίως των «γαλάζιων» δημάρχων, με το υπουργείο Εσωτερικών να δηλώνει διαθέσιμο να ακούσει τις προτάσεις τους. Σημειώνεται ότι πολλοί υποψήφιοι δήμαρχοι, προσκείμενοι στο κυβερνών κόμμα, έχασαν το 2023, αν και στον πρώτο γύρο είχαν συγκεντρώσει ποσοστά πέριξ και άνω του 40%.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Απογευματική», οι αλλαγές που σχεδιάζονται από το υπουργείο Εσωτερικών είναι πολλές και αφορούν από την ημερομηνία που θα στήνονται οι κάλπες μέχρι τη μείωση του αριθμού των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων και την ποσόστωση υπέρ των νέων ηλικιακά. Μια αλλαγή ωστόσο θα φέρει μια μικρή «επανάσταση» για τα ελληνικά δεδομένα και αφορά την ηλεκτρονική ψηφοφορία. Δίνοντας ακόμη ένα εργαλείο για τη διευκόλυνση των πολιτών στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, μετά την επιτυχημένη εισαγωγή της επιστολικής ψήφοι στις ευρωεκλογές, το υπουργείο προανήγγειλε την εισαγωγή της δυνατότητας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τις αυτοδιοικητικές εκλογές για όποιον το επιθυμεί, διατηρώντας παράλληλα την κλασική ψηφοφορία με φυσική παρουσία.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028 όλοι οι Έλληνες που έχουν δικαίωμα ψήφου θα μπορούν να το ασκήσουν πρώτη φορά στην ιστορία από το σπίτι τους, μέσα από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το το τάμπλετ ή το κινητό τους τηλέφωνο. Η διαδικασία, δηλαδή, θα είναι ίδια ακριβώς με αυτή που ακολουθήθηκε πρώτη φορά με την επιστολική ψήφο στις τελευταίες ευρωεκλογές, με τη διαφορά ότι ο πολίτης δεν θα βάζει το ψηφοδέλτιο σε φάκελο και θα το στέλνει, αλλά θα το επιλέγει ηλεκτρονικά μέσα από τη σχετική διαδικτυακή πλατφόρμα και με ένα κλικ στο τέλος θα υποβάλλει την ψήφο του.
Η δεύτερη μικρή επανάσταση που σχεδιάζει ο υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, αφορά το ίδιο το εκλογικό σύστημα. Όταν πριν από ένα χρόνο ολοκληρώθηκαν οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, η κουβέντα περιστράφηκε γύρω από την αυξημένη αποχή που σημειώθηκε στον β’ γύρο. Το 52.5% συμμετοχή του πρώτου γύρου στις δημοτικές εκλογές μειώθηκε σε 40.7%, ενώ το ποσοστό συμμετοχής στον β’ γύρο, όπου υπήρχαν μόνο περιφερειακές εκλογές, ήταν ακόμη μικρότερο, με σχεδόν μόνο έναν στους τρεις εγγεγραμμένους ψηφοφόρους να επιλέγουν περιφερειάρχη.
Οι λόγοι για την αύξηση της αποχής, όπως τους ερμηνεύουν στο Μαξίμου και στο ΥΠ.ΕΣ., είναι πολλαπλοί. Η απογοήτευση των ψηφοφόρων των συνδυασμών που αποκλείστηκαν από τον δεύτερο γύρο, η έλλεψη ενδιαφέροντος για πολλούς υποψηφίους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους (καθώς μετά τον πρώτο γύρο ξέρουν αν εκλέγονται ή οχι), αλλά η ανάγκης μετακίνησης αρκετών ψηφοφόρων από τον τόπο κατοικίας στον τόπο όπου ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα είναι ορισμένοι από αυτούς.
Παράλληλα, ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρήθηκε έντονα στην κάλπη του β’ γύρου ήταν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των συμμετεχόντων και αποκλεισμένων συνδυασμών, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις αποτυχόντες υποψήφιοι εντός του ενός συνδυασμού να στηρίζουν στη β’ Κυριακή τον αντίπαλο συνδυασμό. Στο πρόσφατο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, στη Ροδο, ο κ.Λιβάνιος παρουσίασε 60 σημεία-προτάσεις ενόψει της κατάρτισης του Νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης. Ένα από τα σημεία αφορά την προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορία κι ένα άλλον τον νέο τρόπο εκλογής δημοτικών και περιφερειακών αρχών, με ουσιαστικά την ενοποίηση των δύο γύρων των αυτοδιοικητικών εκλογών σε έναν. Σύμφωνα με αυτήν την πρόταση, ο εκλογέας θα επιλέγει τον συνδυασμό και τους υποψηφίους δημοτικούς και περιφερειακούς συμβούλους, όπως ακριβώς έκανε και σε όλες τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Η μόνη αλλαγή είναι ότι στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου θα υπάρχουν και ονόματα των άλλων συνδυασμών, έναν από τους οποίους θα μπορεί να επιλέξει ως δεύτερη επιλογή.
Η καταμέτρηση
Η πρώτη φάση της καταμέτρησης των ψήφων γίνεται μετρώντας τα ψηφοδέλτια κάθε συνδυασμού. Αν ο συνδυασμός αυτός ξεπεράσει το 43% (το οποίο ενδέχεται να μειωθεί στη φάση της διαβούλευσης και να φτάσει ίσως ακόμα και το 40%), τότε αυτομάτως ανακηρύσσεται νικητής των εκλογών. Σε διαφορετική περίπτωση, οι δυο πρώτοι σε ψήφους συνδυασμοί προκρίνονται στη λεγόμενη δεύτερη φάση. Στη φάση αυτή, στη δύναμη του πρώτου σε ψήφους συνδυασμού αθροίζονται και οι δεύτερες ψήφοι που έχει λάβει από τους συνδυασμούς που αποκλείστηλαν (δηλαδή από τους δεύτερο, τρίτο, τέταρτο σε αριθμό ψήφων).
