Με αφορμή μια σειρά συζητήσεων που γίνονται αυτή την περίοδο για το τι φταίει και τι πρέπει να γίνει για την αντιμετώπιση της συνεχώς αυξανόμενης τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας θα προσπαθήσουμε να ξεκαθαρίσουμε για το συγκεκριμένο ζήτημα το ρόλο διαχρονικά της κυβερνητικής πολιτικής με την «απελευθέρωση» της ηλεκτρικής ενέργειας, την «πράσινη ανάπτυξη», καθώς και την απολιγνιτοποίηση.
Οι συνέπειες της πολιτικής «απελευθέρωσης» της ηλεκτρικής ενέργειας, της «πράσινης ανάπτυξης», καθώς και η απολιγνιτοποίηση δεν έχουν τελειωμό. Πρόκειται για πολιτική της ΕΕ, που προώθησαν όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και οι συνεργαζόμενοι μαζί τους) και στήριξαν οι δυνάμεις τους σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Ειδικά η πολιτική της «πράσινης ανάπτυξης», που κάθε άλλο παρά πράσινη είναι, σχεδιάστηκε μόνο και μόνο για να βρουν κερδοφόρα διέξοδο λιμνάζοντα κεφάλαια.
Αποδεικνύεται ότι το αστικό κράτος διαχρονικά, ανεξάρτητα ποιος βρίσκεται στην κυβέρνηση, λειτουργεί με κριτήριο την ενίσχυση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων και για αυτό το λόγο με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ακόμα και το πρώην κρατικό μονοπώλιο της ΔΕΗ λειτουργούσε με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και είχε ξεκινήσει από τη δεκαετία του ’90 τις αυξήσεις της τιμής του ηλ. Ρεύματος.
Σήμερα έχουμε φτάσει στο σημείο οι τιμές της Ενέργειαςνα συμβάλλουν σοβαρά στο τσάκισμα των οικογενειακών προϋπολογισμών.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που παρουσιάζονται το διάστημα αυτό: Για τον Ιούλη η μέση τιμή στις λιανικές τιμές πώλησης στην Ελλάδα έφτασε στα 22,51 λεπτά/KWh (από 21,23 λεπτά/KWh τον Ιούνη). Η αύξηση που καταγράφηκε τον Ιούλη ήταν της τάξης του 6%,με τη μέση τιμή χονδρικής να φτάνει τα 135,18 ευρώ ανά μεγαβατώρα (από 98,89 ευρώ τον Ιούνη) και τους «παρόχους» να βάζουν από πάνω κι ένα «καπέλο» 18% στις τιμές της λιανικής για τον Αύγουστο.
Την ίδια στιγμή, από τις πρώτες μέρες του Αυγούστου η χονδρική τιμή διαμορφώθηκε σε δυσθεώρητα επίπεδα, πάνω από τα 120 ευρώ/MWh, με την τάση μάλιστα να δείχνει προς περαιτέρω ενίσχυση προαναγγέλλοντας ότι τα χειρότερα είναι μπροστά και για τον Σεπτέμβρη.
«Παράγοντες της αγοράς» μάλιστα λένε με θράσος για την... επιβάρυνση από την έκτακτη φορολογία της κυβέρνησης στα υποτιθέμενα «ουρανοκατέβατα κέρδη», επιβεβαιώνοντας έτσι πως τα «σπασμένα» θα καταλήξουν πάλι στον λαό από την άλλη τσέπη. Ενώ ο φαύλος κύκλος κλείνει και με τις επιχειρήσεις που φορτώνουν το επιπλέον κόστος και του ρεύματος σε μια σειρά από προϊόντα.
Κάπως έτσι ο λαός βυθίζεται όλο και πιο μέσα και στην ενεργειακή φτώχεια: Πάνω από το 40% στην Ελλάδα δηλώνει ότι τον τελευταίο χρόνο άφησε 1 - 2 λογαριασμούς ρεύματος απλήρωτους, ενώ πάνω από το 25% δηλώνει ότι δεν μπορεί να ζεστάνει ή να δροσίσει επαρκώς το σπίτι του. Συνολικά οι οφειλές από απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ τον χρόνο, ενώ πάνω από 200.000 νοικοκυριά ζουν με την απειλή της διακοπής του ρεύματος πάνω απ' το κεφάλι τους.
Επίσης η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ και της χώρας μας έχει ως συνέπεια την όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή της χώρας στον πόλεμο τόσο της Ουκρανίας όσο και της Μέσης Ανατολής.Η μετατροπή της Πελοποννήσου και ειδικότερα της Μεγαλόπολης σε κόμβο μεταφοράς και παραγωγής τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας, εγκυμονεί κινδύνους για το λαό, μετατρέποντας τη χώρα σε στόχο αντιποίνων.
Δεκάδες δις ευρώ διατίθενται ήδη και θα διατεθούν τα επόμενα χρόνια στους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στην ενέργεια μέσα από τα ταμεία Ανάκαμψης - Δίκαιης Μετάβασης - ΕΣΠΑ - ΠΔΕ και τα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως τα αποκαλούν.
Οι μεγάλες επιδοτήσεις, οι φορολογικές και άλλες ρυθμίσεις υπέρ των επιχειρηματικών ομίλων, μαζί με την μακροχρόνια και εγγυημένη κερδοφορία, από την πώλησή της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, είναι το λίπασμα για να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια ανεμογεννήτριες - φωτοβολταϊκά και σταθμοί αποθήκευσης ενέργειας στους ορεινούς όγκους, στις πλαγιές της περιοχής και στο μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας των ορυχείων της Μεγαλόπολης.
Φτάσαμε σε σημείο η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ να είναι ήδη μεγαλύτερη από όση απαιτεί η ζήτηση στη χώρα μας. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 12GW έργα ΑΠΕ σε λειτουργία και άλλα 15 GW με όρους σύνδεσης. Η μέγιστη ζήτηση στη χώρα δεν ξεπερνά τα 9GW. Έχουμε δηλαδή υπερπροσφορά παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Για να εξασφαλιστούν υψηλές τιμές ηλ. ρεύματος για την κερδοφορία των ενεργειακών ομίλων οι κυβερνήσεις παίρνουν μέτρα. Από τη μια δίνουν οικονομικά κίνητρα σε έργα αποθήκευσης ενέργειας σε “μπαταρίες γίγας” και από την άλλη συζητούν περικοπές στη διάθεση της παραγόμενης ενέργειας κατά 45%.
Δηλαδή τη στιγμή που οι λαϊκές οικογένειες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι μικροί επιχειρηματίες, οι αγρότες στενάζουν από τις υψηλές τιμές ρεύματος, σχεδιάζουν το "κόψιμό του" από το δίκτυο για να διατηρήσουν τις τιμές ψιλά, για να είναι κερδοφόρες οι μπίζνες τους!
Και μέσα σε αυτό το σκηνικό ήρθε πάλι το «φρούτο» των Ενεργειακών Κοινοτήτων. Μία αυταπάτη ότι θα λειτουργήσουν προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων. Οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν πλευρά της αντιλαϊκής πολιτικής της ΕΕ για την απελευθέρωση και ιδιωτικοποίηση της αγοράς ενέργειας, με την ενίσχυση του μεριδίου των ΑΠΕ στο συνολικό ενεργειακό μείγμα και πεδίο κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους που επενδύουν στον χώρο των ΑΠΕ και μέσω "συνεταιριστικών σχημάτων" και ΟΤΑ, οι οποίοι θα απολαμβάνουν σκανδαλώδεις παροχές.
Οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι αυτοαπασχολούμενοι ζούμε τις συνέπειες αυτής της πολιτικής. Ενεργειακή φτώχεια για το λαό με την αύξηση του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και των καυσίμων. Κλείσιμο της τηλεθέρμανσης στην Μεγαλόπολη που θα μπορούσε να παρέχει φτηνή θέρμανση και ζεστό νερό στην πόλη. Υποσυντήρηση των δικτύων που συχνά πυκνά οδηγεί σε πυρκαγιές ή σε διακοπές ρεύματος. Καταστροφή του περιβάλλοντος όπου εγκαθίστανται αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, τεράστιες εγκαταστάσεις με μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας. Κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων στη Μεγαλόπολη (μετά το κλείσιμο των ορυχείων, πρόσφατα ανακοινώθηκε το οριστικό κλείσιμο της 4ης Μονάδας τέλος του 2024), με απώλεια χιλιάδων θέσεων μόνιμης και σταθερής δουλειάς, με αύξηση της ανεργίας και λουκέτα σε μικρές επιχειρήσεις στη περιοχή.
Με την εγκατάσταση εκατοντάδων ανεμογεννητριών στον Πάρνωνα, στον Ταΰγετο, στο Μαίναλο, στο Λύκαιο Όρος και στους άλλους ορεινούς όγκους στη Πελοπόννησο, θα δεσμευτούν και θα καταστραφούν χιλιάδες στρέμματα δάσους, θα προκληθούν ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στο μικροκλίµα της περιοχής στη χλωρίδα και στη πανίδα.
Ο τεράστιος όγκος εκσκαφών - εκβραχισμών, τα εκατοντάδες χιλιάδες m3 μπετόν και σίδηρο και τα κουφάρια των ανεμογεννητριών, θα μείνουν για πάντα στο Μαίναλο, στο Λύκαιο Όρος και στους άλλους ορεινούς όγκους στη Πελοπόννησο.
Η εκπομπή υποήχων θα επηρεάσει όχι μόνο την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία, αλλά και την υγεία των ανθρώπων.
Η επέλαση των μονοπωλιακών ομίλων της Ενέργειας στη περιοχή, δεν υπολογίζει δάση και δασικές εκτάσεις, ειδικές ζώνες προστασίας και φυσικού κάλους, αρχαιολογικούς πολιτιστικούς χώρους και παραδοσιακούς οικισμούς. Θα πλήξει ιδιαίτερα οικογενειακές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή, στη μελισσοκομία, στην εστίαση και στον τουρισμό.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά αντιμετωπίζουμε και τις συνέπειες από την απαξίωση των εγκαταστάσεων των ορυχείων και των λιγνιτικών μονάδων, όπως πρόσφατα η πυρκαγιά που ξεκίνησε από τα ορυχεία Μεγαλόπολης και έκαψαν το χωριό Χωρέμη.
Παλεύουμε ενάντια στη διεύρυνση των άνευ όρων αδειοδοτήσεων επενδύσεων, δηλαδή της εκμετάλλευσης των δασών, των προστατευόμενων περιοχών, των Εθνικών Δρυμών, όχι μόνο από τους ομίλους των ΑΠΕ, αλλά και του Τουρισμού, των logistics, της διαχείρισης των απορριμμάτων και σε ό,τι άλλο χρειάζεται το κεφάλαιο.
Εμείς θεωρούμε ότι, ο ενεργειακός σχεδιασμός και η αξιοποίηση όλων των πλούσιων ενεργειακών πηγών που διαθέτει η χώρα μας (ορυκτά καύσιμα, φυσικό αέριο, νερά, αέρας, ήλιος κλπ) πρέπει να υπηρετεί τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες (ρεύμα φθηνό για τα λαϊκά στρώματα) και όχι την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων.
Η ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα
για να πλουτίζουν κάποιοι.
Παλεύουμε για:
· Ρεύμα φθηνό για το λαό με δραστική μείωση και πλαφόν της τιμής του ρεύματος, με κατάργηση του «Πράσινου τέλους» και των άλλων «ανταποδοτικών τελών», που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς.
· Μείωση της τιμής του αγροτικού ρεύματος και του πετρελαίου για να επιβιώσει ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, ο μελισσοκόμος.
· Καμία διακοπή ρεύματος σε λαϊκά νοικοκυριά-μικρούς επαγγελματίες-αγρότες σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
· Καμία άδεια για ΑΠΕ και των συνοδών έργων τους στη περιοχή. Να απορριφθούν οι αιτήσεις εγκατάστασης αιολικών, φωτοβολταϊκών πάρκων και σταθμών αποθήκευσης. Να απομακρυνθούν ανεμογεννήτριες που είναι κοντά σε χωριά.
· Η κυβέρνηση να πάρει πίσω τους αντιπεριβαλλοντικούς νόμους που δίνουν γη και ύδωρ στους επιχειρηματικούς ομίλους για την εγκατάσταση αιολικών, φωτοβολταϊκών πάρκων και σταθμών αποθήκευσης ενέργειας.
· Καμιά σκέψη για παραγωγή ενέργειας με καύση απορριμμάτων και μονάδες επεξεργασίας βιοαερίου από ζωικά υπολείμματα.
· Κατάργηση χρηματιστηρίου ενέργειας.
· Να μην κλείσουν τα ορυχεία και η 4η Μονάδα στη Μεγαλόπολη. Να μην είναι ιδιωτικά τα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας, αντίθετα να προσληφθεί προσωπικό στον ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΗΕ για τη συντήρηση και λειτουργία τους.
· Μέτρα προστασίας για τους μικρούς επαγγελματίες και τους βιοπαλαιστές αγρότες της περιοχής της Μεγαλόπολης. Να παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα από τη ΔΕΗ Α.Ε. για την προστασία των κατοίκων της πόλης και των χωριών της Μεγαλόπολης από πυρκαγιά ή άλλους κινδύνους.
· Σταθερή και μόνιμη δουλειά όλων των εργαζόμενων στη ΔΕΗ Α.Ε. Μετατροπή των 8μηνων, εργολαβικών συμβάσεων και συμβάσεων με τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών (ΤΠΥ) σε συμβάσεις αορίστου χρόνου. Μέτρα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων ειδικά στα Ορυχεία και τις λιγνιτικές μονάδες που έχουν κλείσει και έχουν εγκαταλειφθεί οι εγκαταστάσεις τους.
Καλούμε:
τα εργατικά σωματεία, τους αγροτοκτηνοτροφικούς συλλόγους, τα συντοπίτικα σωματεία, τους πολιτιστικούς αθλητικούς και άλλους φορείς να συντονίσουμε τον αγώνα μας.
Να μην επιτρέψουμε να υλοποιηθούν αυτά τα κυβερνητικά
και επιχειρηματικά σχέδια.
Πανούση Παναγιώτα
Μέλος του ΔΣ του Εργατικού Κέντρου Αρκαδίας
με την παράταξη της ΔΑΣ (στηρίζεται από το ΠΑΜΕ)
Αύγουστος 2024
