Το Σύνταγμα δεν μπορούν να το φτιάξουν… δικηγόροι. Όχι επειδή το συμπαθές λειτούργημα και οι εκπρόσωποί του στερείται της γνωστικής ικανότητας των νόμων, αλλά για τον εξαιρετικά απλό λόγο ότι ο δομικός νόμος με τον οποίο οφείλει να λειτουργεί μια κοινωνία, πολύ περισσότερο μια κοινωνία σε βαθιά, σύνθετη και πολυεπίπεδη κρίση όπως είναι σήμερα η ελληνική, χρειάζεται να λειτουργήσει περισσότερο σύμφωνα με το πνεύμα, και λιγότερο με το… γράμμα των νόμων.
Καμία μεγάλη αλλαγή δεν προέκυψε στις… αίθουσες των δικαστηρίων. Ούτε ως αποτέλεσμα της αφόρητης νομικής φλυαρίας και των μη ρεαλιστικών προτάσεων δικονόμων οι οποίοι φαντάζουν εγκωβισμένοι στη ρουτίνα και τη συνήθεια μιας βαρετής καθημερινότητας στην οποία τους καταδίκασε το επάγγελμα που διάλεξαν να επιτελέσουν, με τον μανδύα του “λειτουργήματος”.
Καμία μεγάλη Επανάσταση δεν προέκυψε από τις… νομικές βιβλιοθήκες. Και κανένα (σοβαρό) Κράτος δεν δομήθηκε χωρίς να προηγηθεί μια τέτοια μεγάλη Επανάσταση, με τη Γαλλική και την Αμερικανική να είναι τα πιο εκκωφαντικά, αλλά και ιστορικά “αλεξίσφαιρα” παραδείγματα.
Οι ιδέες άλλωστε είναι αλεξίσφαιρες. Και περιμένουν απλώς τον καιρό τους, με την έννοια της ευκαιρίας, για να αναδειχθούν, να εμπνεύσουν, να συναρπάσουν, να κυριαρχήσουν. Οι ιδέες που είναι επίμονες.
Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να βγει από την κρίση μέσω αλλαγής Συντάγματος. Φυσικά. Το Σύνταγμα δεν ευτελίζεται στη μεθοδολογική προσέγγιση του φωτός στην άκρη του τούνελ. Η αλλαγή Συντάγματος ωστόσο αποτελεί την ικανή και αναγκαία, την απαραίτητη και απαράβατη συνθήκη για να μην… ξανακυλήσει η Ελλάδα στην κρίση. Για να μην ζήσουν οι επόμενες γενιές, όσα ζουν οι δικές μας. Για να ανακτήσει η χώρα μια ψυχολογία εθνικής αυτοπεποίθησης, που αποτελεί απαραίτητο στοιχείο ώστε να κάνει το άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά, για το οποίο… κουράστηκε να μας λέει ο Ελύτης.
Αυτή η Αναθεώρηση ωστόσο θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα αν το πολιτικό σύστημα βγει από τα καθιερωμένα πλαίσια. Αν κατανοήσει τις ανάγκες, τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας από την οποία εξαρτάται και η δική του μακροημέρευση. Αν απορρίψει, καταδικάσει και αποβάλλει τους καθωσπρεπισμούς, τις “δήθεν” προσεγγίσεις, την κατεστημένη και επομένως λαχανιασμένη αντίληψη για τα πράγματα που χαρακτηρίζει την πλειοψηφία των σημερινών “ταγών”. Ενός πολιτικού δυναμικού θλιβερά ανεπαρκούς για την ιστορικότητα και την κρισιμότητα των στιγμών.
Η “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία” δημοσιεύει μια δημοσκόπηση που θα πρέπει να συζητηθεί. Επειδή τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ευρημάτων της δίνουν μια (καλή) εικόνα για τον εθνικό προσανατολισμό των Ελλήνων. Μέσα στην κρίση, με το βλέμμα στην έξοδο και την επόμενη μέρα σε σχέση με αυτήν.
Παράδειγμα 1ο: Το 75% θέλει να αλλάξει το Σύνταγμα.
Παράδειγμα 2ο: Ποσοστό σχεδόν 80% θέλει να καταργηθεί η αρμοδιότητα της Βουλής να αποφασίζει αν θα δικάζονται οι πολιτικοί ή όχι.
Παράδειγμα 3ο: Το 78% θέλει συνταγματική κατοχύρωση για σταθερό φορολογικό σύστημα, για την επόμενη 15ετία.
Παράδειγμα 4ο: Το 62% θέλει την κατάργηση της παραγραφής της ποινικής ευθύνης μελών της κυβέρνησης.
Και τα παραπάνω παραδείγματα είναι απλώς ο πρόλογος του συναρπαστικού κυρίως θέματος, και του ακόμη πιο συναρπαστικού επιλόγου: Η “επόμενη Ελλάδα”, χρειάζεται εξαιρέσεις. Σε ιδέες και στους φορείς των ιδεών αυτών. Όπως και σε εκείνους που θα κληθούν να τις υλοποιήσουν.
Η “επόμενη Ελλάδα” χρειάζεται κάθε γενιά. Αρκεί, κάθε γενιά να αλλάξει. Και να αφήσει πίσω της το χθες που υπάρχει σε κάθε γενιά.
Η “επόμενη Ελλάδα” περιμένει τον καιρό της. Τον καιρό που έρχεται…
ΜΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ / ysterografa.gr
Καμία μεγάλη αλλαγή δεν προέκυψε στις… αίθουσες των δικαστηρίων. Ούτε ως αποτέλεσμα της αφόρητης νομικής φλυαρίας και των μη ρεαλιστικών προτάσεων δικονόμων οι οποίοι φαντάζουν εγκωβισμένοι στη ρουτίνα και τη συνήθεια μιας βαρετής καθημερινότητας στην οποία τους καταδίκασε το επάγγελμα που διάλεξαν να επιτελέσουν, με τον μανδύα του “λειτουργήματος”.
Καμία μεγάλη Επανάσταση δεν προέκυψε από τις… νομικές βιβλιοθήκες. Και κανένα (σοβαρό) Κράτος δεν δομήθηκε χωρίς να προηγηθεί μια τέτοια μεγάλη Επανάσταση, με τη Γαλλική και την Αμερικανική να είναι τα πιο εκκωφαντικά, αλλά και ιστορικά “αλεξίσφαιρα” παραδείγματα.
Οι ιδέες άλλωστε είναι αλεξίσφαιρες. Και περιμένουν απλώς τον καιρό τους, με την έννοια της ευκαιρίας, για να αναδειχθούν, να εμπνεύσουν, να συναρπάσουν, να κυριαρχήσουν. Οι ιδέες που είναι επίμονες.
Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να βγει από την κρίση μέσω αλλαγής Συντάγματος. Φυσικά. Το Σύνταγμα δεν ευτελίζεται στη μεθοδολογική προσέγγιση του φωτός στην άκρη του τούνελ. Η αλλαγή Συντάγματος ωστόσο αποτελεί την ικανή και αναγκαία, την απαραίτητη και απαράβατη συνθήκη για να μην… ξανακυλήσει η Ελλάδα στην κρίση. Για να μην ζήσουν οι επόμενες γενιές, όσα ζουν οι δικές μας. Για να ανακτήσει η χώρα μια ψυχολογία εθνικής αυτοπεποίθησης, που αποτελεί απαραίτητο στοιχείο ώστε να κάνει το άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά, για το οποίο… κουράστηκε να μας λέει ο Ελύτης.
Αυτή η Αναθεώρηση ωστόσο θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα αν το πολιτικό σύστημα βγει από τα καθιερωμένα πλαίσια. Αν κατανοήσει τις ανάγκες, τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας από την οποία εξαρτάται και η δική του μακροημέρευση. Αν απορρίψει, καταδικάσει και αποβάλλει τους καθωσπρεπισμούς, τις “δήθεν” προσεγγίσεις, την κατεστημένη και επομένως λαχανιασμένη αντίληψη για τα πράγματα που χαρακτηρίζει την πλειοψηφία των σημερινών “ταγών”. Ενός πολιτικού δυναμικού θλιβερά ανεπαρκούς για την ιστορικότητα και την κρισιμότητα των στιγμών.
Η “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία” δημοσιεύει μια δημοσκόπηση που θα πρέπει να συζητηθεί. Επειδή τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ευρημάτων της δίνουν μια (καλή) εικόνα για τον εθνικό προσανατολισμό των Ελλήνων. Μέσα στην κρίση, με το βλέμμα στην έξοδο και την επόμενη μέρα σε σχέση με αυτήν.
Παράδειγμα 1ο: Το 75% θέλει να αλλάξει το Σύνταγμα.
Παράδειγμα 2ο: Ποσοστό σχεδόν 80% θέλει να καταργηθεί η αρμοδιότητα της Βουλής να αποφασίζει αν θα δικάζονται οι πολιτικοί ή όχι.
Παράδειγμα 3ο: Το 78% θέλει συνταγματική κατοχύρωση για σταθερό φορολογικό σύστημα, για την επόμενη 15ετία.
Παράδειγμα 4ο: Το 62% θέλει την κατάργηση της παραγραφής της ποινικής ευθύνης μελών της κυβέρνησης.
Και τα παραπάνω παραδείγματα είναι απλώς ο πρόλογος του συναρπαστικού κυρίως θέματος, και του ακόμη πιο συναρπαστικού επιλόγου: Η “επόμενη Ελλάδα”, χρειάζεται εξαιρέσεις. Σε ιδέες και στους φορείς των ιδεών αυτών. Όπως και σε εκείνους που θα κληθούν να τις υλοποιήσουν.
Η “επόμενη Ελλάδα” χρειάζεται κάθε γενιά. Αρκεί, κάθε γενιά να αλλάξει. Και να αφήσει πίσω της το χθες που υπάρχει σε κάθε γενιά.
Η “επόμενη Ελλάδα” περιμένει τον καιρό της. Τον καιρό που έρχεται…
ΜΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ / ysterografa.gr
