23 Νοεμβρίου 1989. Κινηματοθέατρο Παλλάς. Ο Μάνος Χατζιδάκις δίνει την πρώτη συναυλία με την Ορχήστρα των Χρωμάτων της οποίας είναι ιδρυτής και διευθυντής.
Η Ορχήστρα δημιουργήθηκε από τον Μάνο για να ικανοποιήσει ένα από τα οράματα του, να παρουσιάσει πρωτότυπα και αντισυμβατικά προγράμματα. Ξεχώριζε από τις άλλες ορχήστρες η δική του. Ήταν διαφορετική ως προς το ρεπερτόριο αλλά και τις συνθήκες εργασίας των μελών της. Οι πρόβες ήταν ατελείωτες και οι συναυλίες πολλές αλλά οι μουσικοί δεν πρόδωσαν τον Μάνο ούτε μία φορά. Η ανταμοιβή ήταν κυρίως ηθική μιας και το έργο της ορχήστρας αναγνωρίστηκε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
«Δεν έκανα καμία πράξη που να μην πραγματοποιεί ένα δικό μου όνειρο του παρελθόντος. Και φυσικά το μόνο που δε με ενδιαφέρει είναι η έννοια του μαέστρου. Αυτή την απεχθάνομαι. Λειτουργώ σαν μουσικός». Το όνειρο της ορχήστρας το κυνήγησε διακαώς. Έψαχνε μανιωδώς να βρει χρηματοδοτήσεις ώστε να πραγματοποιήσει τις προγραμματισμένες συναυλίες της. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, δεν υποχώρησε. Παραμέρισε ακόμα και τη σύνθεση έργων για να είναι απόλυτα δοσμένος στην Ορχήστρα. Αλλά αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό του γνώρισμα. Όταν τον ενδιέφερε κάτι, παρατούσε τα πάντα και προσηλωνόταν σε αυτό. Όταν αποφάσισε λοιπόν να φτιάξει την Ορχήστρα, διάλεξε τους καλύτερους μουσικούς, τους συγκέντρωσε και τους ανακοίνωσε τους στόχους του. Η αποδοχή ήταν φυσικά καθολική.
Υπήρξαν πολλοί που αντιμετώπισαν την ιστορία με την Ορχήστρα ως ένα προσωπικό του βίτσιο και προσπάθησαν ουκ ολίγες φορές να τον πείσουν ότι ήταν λάθος. Ωστόσο, ο Μάνος δεν άκουσε κανέναν. «Εκείνο που πρέπει να καταλάβουν οι νέοι είναι ότι μουσική δεν είναι μονάχα εκείνη που μας διασκεδάζει αλλά είναι και μία άλλη που μας τροφοδοτεί και μας ξυπνάει την ευαισθησία…και γι’αυτό βέβαια η Ορχήστρα των Χρωμάτων έρχεται να δώσει ένα επίπεδο ερμηνείας τέτοιο που να ελκύει τους ανθρώπους που αγαπούν τη μουσική.» Πώς θα μπορούσε να μεταπειστεί ένας άνθρωπος με τόσο σαφή φιλοδοξία; Ήθελε να κατακτήσει ένα συγκεκριμένο κοινό, να εκτιμηθεί αυτό που ήθελε να μεταδώσει, να κερδίσει τους διακεκριμένους μουσικούς που θαύμαζε, να υπηρετήσει το προσωπικό γούστο του και να δημιουργήσει υψηλού επιπέδου θεάματα. Οι συνθήκες ήταν ακατάλληλες για την επίτευξη του στόχου αλλά δεν πτόησε ούτε τον ίδιο το Μάνο ούτε την ομάδα που τον ακολούθησε πιστά. Οι δυσκολίες έγιναν ακόμα περισσότερες μετά το θάνατο του και η Ορχήστρα ταλαιπωρήθηκε αρκετά. Η γραφειοκρατία και η πολιτική δε βοήθησαν πάντα την κατάσταση. Ευτυχώς, είχε προλάβει ο Μάνος να αφήσει ένα αξιοσέβαστο θεμέλιο πίσω του το οποίο αξιοποίησαν οι συνεχιστές του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όσο για τον ίδιο, τον ερωτικό και ευαίσθητο Μάνο, απέδειξε για μία ακόμα φορά πόσο ασυμβίβαστος και «μεγάλος» ήταν…
ΜΑΡΙΑ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ / ysterografa.gr
Η Ορχήστρα δημιουργήθηκε από τον Μάνο για να ικανοποιήσει ένα από τα οράματα του, να παρουσιάσει πρωτότυπα και αντισυμβατικά προγράμματα. Ξεχώριζε από τις άλλες ορχήστρες η δική του. Ήταν διαφορετική ως προς το ρεπερτόριο αλλά και τις συνθήκες εργασίας των μελών της. Οι πρόβες ήταν ατελείωτες και οι συναυλίες πολλές αλλά οι μουσικοί δεν πρόδωσαν τον Μάνο ούτε μία φορά. Η ανταμοιβή ήταν κυρίως ηθική μιας και το έργο της ορχήστρας αναγνωρίστηκε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
«Δεν έκανα καμία πράξη που να μην πραγματοποιεί ένα δικό μου όνειρο του παρελθόντος. Και φυσικά το μόνο που δε με ενδιαφέρει είναι η έννοια του μαέστρου. Αυτή την απεχθάνομαι. Λειτουργώ σαν μουσικός». Το όνειρο της ορχήστρας το κυνήγησε διακαώς. Έψαχνε μανιωδώς να βρει χρηματοδοτήσεις ώστε να πραγματοποιήσει τις προγραμματισμένες συναυλίες της. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, δεν υποχώρησε. Παραμέρισε ακόμα και τη σύνθεση έργων για να είναι απόλυτα δοσμένος στην Ορχήστρα. Αλλά αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό του γνώρισμα. Όταν τον ενδιέφερε κάτι, παρατούσε τα πάντα και προσηλωνόταν σε αυτό. Όταν αποφάσισε λοιπόν να φτιάξει την Ορχήστρα, διάλεξε τους καλύτερους μουσικούς, τους συγκέντρωσε και τους ανακοίνωσε τους στόχους του. Η αποδοχή ήταν φυσικά καθολική.
Υπήρξαν πολλοί που αντιμετώπισαν την ιστορία με την Ορχήστρα ως ένα προσωπικό του βίτσιο και προσπάθησαν ουκ ολίγες φορές να τον πείσουν ότι ήταν λάθος. Ωστόσο, ο Μάνος δεν άκουσε κανέναν. «Εκείνο που πρέπει να καταλάβουν οι νέοι είναι ότι μουσική δεν είναι μονάχα εκείνη που μας διασκεδάζει αλλά είναι και μία άλλη που μας τροφοδοτεί και μας ξυπνάει την ευαισθησία…και γι’αυτό βέβαια η Ορχήστρα των Χρωμάτων έρχεται να δώσει ένα επίπεδο ερμηνείας τέτοιο που να ελκύει τους ανθρώπους που αγαπούν τη μουσική.» Πώς θα μπορούσε να μεταπειστεί ένας άνθρωπος με τόσο σαφή φιλοδοξία; Ήθελε να κατακτήσει ένα συγκεκριμένο κοινό, να εκτιμηθεί αυτό που ήθελε να μεταδώσει, να κερδίσει τους διακεκριμένους μουσικούς που θαύμαζε, να υπηρετήσει το προσωπικό γούστο του και να δημιουργήσει υψηλού επιπέδου θεάματα. Οι συνθήκες ήταν ακατάλληλες για την επίτευξη του στόχου αλλά δεν πτόησε ούτε τον ίδιο το Μάνο ούτε την ομάδα που τον ακολούθησε πιστά. Οι δυσκολίες έγιναν ακόμα περισσότερες μετά το θάνατο του και η Ορχήστρα ταλαιπωρήθηκε αρκετά. Η γραφειοκρατία και η πολιτική δε βοήθησαν πάντα την κατάσταση. Ευτυχώς, είχε προλάβει ο Μάνος να αφήσει ένα αξιοσέβαστο θεμέλιο πίσω του το οποίο αξιοποίησαν οι συνεχιστές του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όσο για τον ίδιο, τον ερωτικό και ευαίσθητο Μάνο, απέδειξε για μία ακόμα φορά πόσο ασυμβίβαστος και «μεγάλος» ήταν…
ΜΑΡΙΑ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ / ysterografa.gr
