Χρίζει ιδιαίτερης προσοχής και προβολής η αξιέπαινη πρωτοβουλία -
προσπάθεια των μαθητών και μαθητριών του Γυμνασίου Ζαχάρως Ηλείας για
την προβολή και την ανάδειξη του Αρχαίου Λεπρέου,της αρχαίας πρωτεύουσας
της Τριφυλίας
Το Λέπρεο (Στροβίτσι) είναι σήμερα ένα μικρό χωριό της Ολυμπίας του νομού Ηλείας χτισμένο σε κατάφυτη λοφώδη περιοχή στα υψώματα του όρους Μίνθη, βόρεια της αρχαίας Φυγαλείας και της κοιλάδας της Νέδας. Εύκολη οδική πρόσβαση υπάρχει από τον οδικό άξονα Κυπαρισσίας-Πύργου. Κοντά στο χωριό, στις πλαγιές υψώματος, βρίσκεται ο (μη περιφραγμένος) και εύκολα επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος του Αρχαίου Λέπρεου που περιλαμβάνει την ακρόπολη.
Κατοικήθηκε στα προϊστορικά χρόνια και έγινε από τις ισχυρότερες Ηλειακές πόλεις. Βρισκόταν στην Τριφυλία κοντά στο Σαμικό χτισμένο στους πρόποδες του όρους Μίνθη. Επώνυμος και ιδρυτής της πόλης ήταν ο Λέπρεος. ανιψιός του Αυγεία. Σύμμαχος των Σπαρτιατών καταλήφθηκε από τους Ηλείους για να γίνει μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας κατά τον Πελοποnνησιακό πόλεμο. Το 146 π.χ. προσαρτήθηκε από τους Ρωμαίους στην Ηλεία. [4]
↑ [5] καὶ οἱ μὲν Λακεδαιμονίων πρέσβεις ἀνεχώρησαν ἐπ' οἴκου: ἔτυχον δὲ παρόντες ἐν Κορίνθῳ καὶ Ἀργείων πρέσβεις, οἳ ἐκέλευον τοὺς Κορινθίους ἰέναι ἐς τὴν ξυμμαχίαν καὶ μὴ μέλλειν: οἱ δὲ ἐς τὸν ὕστερον ξύλλογον αὐτοῖς τὸν παρὰ σφίσι προεῖπον ἥκειν. XXXI. ἦλθε δὲ καὶ Ἠλείων πρεσβεία εὐθὺς καὶ ἐποιήσατο πρὸς Κορινθίους ξυμμαχίαν πρῶτον, ἔπειτα ἐκεῖθεν ἐς Ἄργος ἐλθόντες, καθάπερ προείρητο, Ἀργείων ξύμμαχοι ἐγένοντο. διαφερόμενοι γὰρ ἐτύγχανον τοῖς Λακεδαιμονίοις περὶ Λεπρέου. [2] πολέμου γὰρ γενομένου ποτὲ πρὸς Ἀρκάδων τινὰς Λεπρεάταις καὶ Ἠλείων παρακληθέντων ὑπὸ Λεπρεατῶν ἐς ξυμμαχίαν ἐπὶ τῇ ἡμισείᾳ τῆς γῆς καὶ λυσάντων τὸν πόλεμον Ἠλεῖοι τὴν γῆν νεμομένοις αὐτοῖς τοῖς Λεπρεάταις τάλαντον ἔταξαν τῷ Διὶ τῷ Ὀλυμπίῳ ἀποφέρειν. [3] καὶ μέχρι μὲν τοῦ Ἀττικοῦ πολέμου ἀπέφερον, ἔπειτα παυσαμένων διὰ πρόφασιν τοῦ πολέμου οἱ Ἠλεῖοι ἐπηνάγκαζον, οἱ δ' ἐτράποντο πρὸς τοὺς Λακεδαιμονίους. καὶ δίκης Λακεδαιμονίοις ἐπιτραπείσης ὑποτοπήσαντες οἱ Ἠλεῖοι μὴ ἴσον ἕξειν ἀνέντες τὴν ἐπιτροπὴν Λερεατῶν τὴν γῆν ἔτεμον. [4] οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι οὐδὲν ἧσσον ἐδίκασαν αὐτονόμους εἶναι Λεπρεάτας καὶ ἀδικεῖν Ἠλείους, καὶ ὡς οὐκ ἐμμεινάντων τῇ ἐπιτροπῇ φρουρὰν ὁπλιτῶν ἐσέπεμψαν ἐς Λέπρεον. [5] οἱ δὲ Ἠλεῖοι νομίζοντες πόλιν σφῶν ἀφεστηκυῖαν δέξασθαι τοὺς Λακεδαιμονίους καὶ τὴν ξυνθήκην προφέροντες ἐν ᾗ εἴρητο, ἃ ἔχοντες ἐς τὸν Ἀττικὸν πόλεμον καθίσταντό τινες, ταῦτα ἔχοντας καὶ ἐξελθεῖν, ὡς οὐκ ἴσον ἔχοντες ἀφίστανται πρὸς τοὺς Ἀργείους, καὶ τὴν ξυμμαχίαν, ὥσπερ προείρητο, καὶ οὗτοι ἐποιήσαντο.Θουκιδίδου Ιστωριών Ε΄
200 Λεπρεάτες πολέμησαν στις Πλαταιές και τα ονόματα τους είχαν χαραχθεί στο άγαλμα του Δία στην Ολυμπία αλλά και στον τρίποδα των Δελφών[5].
.↑ XXIII. παρεξιόντι δὲ παρὰ τὴν ἐς τὸ βουλευτήριον ἔσοδον Ζεύς τε ἕστηκεν ἐπίγραμμα ἔχων οὐδὲν καὶ αὖθις ὡς πρὸς ἄρκτον ἐπιστρέψαντι ἄγαλμά ἐστι Διός: τοῦτο τέτραπται μὲν πρὸς ἀνίσχοντα ἥλιον, ἀνέθεσαν δὲ Ἑλλήνων ὅσοι Πλαταιᾶσιν ἐμαχέσαντο ἐναντία Μαρδονίου τε καὶ Μήδων. εἰσὶ δὲ καὶ ἐγγεγραμμέναι κατὰ τοῦ βάθρου τὰ δεξιὰ αἱ μετασχοῦσαι πόλεις τοῦ ἔργου, [...] καὶ Λεπρεᾶται, Λεπρεᾶται μὲν τῶν ἐκ τῆς Τριφυλίας μόνοι Παυσανία Ηλειακά Α΄
Στο Λέπρεο υπήρχε ναός της Δήμητρας χτισμένος με ωμές πλήθες , όταν πέρασε από εκεί ο Παυσανίας δεν υπήρχε κάποιο άγαλμα ή ιερό μέσα. [6].
↑ κατὰ δὲ ἐμὲ οὔτε μνῆμα ἐπίσημον οὔτε ἱερὸν ἦν θεῶν σφισιν οὐδενὸς πλήν γε Δήμητρος: πλίνθου δὲ καὶ τοῦτο ἐπεποίητο ὠμῆς καὶ οὐδὲν παρείχετο ἄγαλμα Παυσανία Ηλειακά Α΄
Επίσης ναός του Διός Λευκέου ο οποίος δεν υπήρχε όταν πέρασε ο Παυσανίας από εκεί. [7]
↑ γενέσθαι δὲ οἱ Λεπρεῖταί σφισιν ἔλεγον ἐν τῇ πόλει Λευκαίου Διὸς ναὸν καὶ Λυκούργου τάφον τοῦ Ἀλέου καὶ ἄλλον Καύκωνος Παυσανία Ηλειακά Α΄
[8] Η αρχαία πόλη έχει ανασκαφεί το 1982 από τον Κωνσταντίνο Ζάχο . Βρίσκετε κοντά στο σημερινό χωριό Λέπρεο , ορατά είναι η αρχαία ακρόπολη και λείψανα των κτιρίων.
↑ ἐν δεξιᾷ δὲ ὑπὲρ αὐτὸ ἥ τε Τριφυλία καλουμένη καὶ πόλις ἐστὶν ἐν τῇ Τριφυλίᾳ Λέπρεος. ἐθέλουσι μὲν δὴ οἱ Λεπρεᾶται μοῖρα εἶναι τῶν Ἀρκάδων, φαίνονται δὲ Ἠλείων κατήκοοι τὸ ἐξ ἀρχῆς ὄντες: καὶ ὅσοι αὐτῶν Ὀλύμπια ἐνίκησαν, Ἠλείους ἐκ Λεπρέου σφᾶς ὁ κῆρυξ ἀνεῖπε. καὶ Ἀριστοφάνης ἐποίησεν ὡς Λέπρεος εἴη πόλισμα Ἠλείων.Παυσανία Ηλειακά Α΄
Συγχαρτήρια σε όλα τα παιδιά του Γυμνασίου Ζαχάρως ιδιαίτερα στην ανιψιά μου, Αναστασία,και στον καθηγητή τους που συνέβαλαν για το εξαιρετικό video τους με την προβολή και την ανάδειξη του Αρχαίου Λεπρέου, της αρχαίας πρωτεύουσας της Τριφυλίας . Παρουσιάσεις σαν την παρούσα αξίζουν ιδιαίτερης προβολής και επαίνου , καθώς αυτές γίνονται από μικρούς μαθητές , και συμβάλουν στην ανάπτηξη του τόπου, που τόσο έχουμε ανάγκη. Μακάρι το παράδειγμά τους να ακολουθήσουν και μαθητές άλλων σχολείων για την ανάδειξη και άλλων ιστορικών χώρων. Μπράβο σέ όλη την ομάδα και τoyς πρωτείνω να ασχολήθουνμε την ανάδειξη και την παρουσία και της Μυθικής πόλης της Πύλου του Νέστορα, που βρισκόταν στη περιοχή του Κακόβατου , στο δρόμο προς Καλήδονα.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΛΟΣ