Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2012

Ο μεσαίος χώρος δεν μένει πια εδώ…



Του Μάνου Οικονομίδη

Η εξήγηση της καλπάζουσας κυριαρχίας του Μπιλ Κλίντον στην πολιτική σκηνή των Ηνωμένων Πολιτειών, από το 1992 μέχρι το 2000, στη βάση της διόρθωσης των στρεβλώσεων της οικονομίας, που κατάφερε να υλοποιήσει ο άλλοτε Κυβερνήτης του Άρκανσα, είναι ορθή αλλά… ελλειμματική.
Η οικονομία δεν έφτανε από μόνη της, ή τουλάχιστον θα εξαντλούσε την παρεμβατική δυναμική της στην αναμέτρηση του 1992, τότε που ο υποψήφιος των Δημοκρατικών επικράτησε ενός Προέδρου, του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου, ο οποίος είχε μόλις κερδίσει έναν πόλεμο, στον Κόλπο απέναντι στο Ιράκ του Σαντάμ Χουσεϊν.
Ο Μπιλ Κλίντον χρειαζόταν μια πολιτική πλατφόρμα για να κυριαρχήσει. Μια πλατφόρμα διαφορετική από τις αφηγήσεις που είχαν εμπεδωθεί μέχρι τότε στη συνείδηση της αμερικανικής κοινωνίας, ως συμβατικές πολιτικές στρατηγικές, στοχεύσεις και προτεραιότητες.
Την πλατφόρμα αυτή δεν δυσκολεύτηκε να τη βρει στη Θεωρία της Τριγωνοποίησης, δηλαδή τα πολιτικά γενέθλια του «μεσαίου χώρου». Εκεί, ο Μπιλ Κλίντον κοίταξε στον καθρέφτη του μέλλοντος και αντίκρισε τη δική του χαρισματική προσωπικότητα να εκφράζει τη σιωπηλή πλειοψηφία των Αμερικανών, που προέρχονταν κατά προτεραιότητα από τη μεσαία τάξη, δεν είχαν δεσμευτικό πολιτικό παρελθόν, και μέχρι πρότινος περιορίζονταν σε ρόλο (μετα) κινούμενης μάζας, χωρίς συγκεκριμένη πολιτική κατεύθυνση και προσανατολισμό.
Αγκαλιάζοντας και υιοθετώντας την πολιτική στρατηγική του μεσαίου χώρου, ο Μπιλ Κλίντον κατάφερε να προσελκύσει, να πείσει και να εκφράσει ψηφοφόρους και των δυο παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Ενώ, στις εκλογές του 1996, στις οποίες επικράτησε ακόμη πιο εύκολα, με αντίπαλο τον γηραιό Μπομπ Ντόουλ, «στράγγιξε» και τις εκλογικές εφεδρείες του μεταρρυθμιστικού κόμματος του Ρος Περό. Η ιστορία είχε μόλις ξεκινήσει.
Στις εκλογές του 2000 και του 2004, ο μεσαίος χώρος… έμεινε σπίτι του. Η ήττα του Αλ Γκορ… στα χαρτιά, από τον Τζορτζ Μπους τον νεώτερο, η επικράτηση της πολιτικής των «γερακιών» σε Ουάσινγκτον και Πεντάγωνο, και η ασθενική υποψηφιότητα του Τζον Κέρι στις «δεύτερες» εκλογές, υποχρέωσαν τη σιωπηλή πλειοψηφία που είχε δώσει στον Μπιλ Κλίντον το παράσημου του «νέου Κένεντι», να απέχει επιδεικτικά από τα πολιτικά δρώμενα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Όλα αυτά, μέχρι το 2007, τότε που ο μέχρι πρότινος Γερουσιαστής του Ιλινόις Μπαράκ Χουσεϊν Ομπάμα, πέταξε το γάντι στο κατεστημένο των Δημοκρατικών, και κατάφερε να παραμερίσει τη Χίλαρι Κλίντον, στην κούρσα για το προεδρικό χρίσμα, ενόψει της αναμέτρησης του 2008.
Ο Ομπάμα, πραγματικός… προφήτης της Αλλαγής, πήρε με το μέρος του όσους Αφροαμερικανούς είδαν στην υποψηφιότητά του τον εαυτό τους, ίσως και τη δικαίωση του αγώνα του δρ. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του Μάλκομ Χ για ίσα δικαιώματα και δυνατότητες.
Κατάφερε να φέρει στην κάλπη συμπατριώτες του οι οποίοι μέχρι πρότινος δεν ψήφιζαν. Κυρίως όμως, έδωσε και πάλι κίνητρο στον μεσαίο χώρο, να εγκαταλείψει την εσωστρεφή απογοήτευσή του. Οι «ανεξάρτητοι ψηφοφόροι», όπως τους έχουν ονομάσει οι δημοσκόποι, στήριξαν τον Μπαράκ Ομπάμα σε ποσοστό 52%, έναντι 44% που ψήφισε τον Τζον ΜακΚέιν, δίπλα στον οποίο υπήρχε η πολιτικά «αποκρουστική» για πολίτες και ψηφοφόρους με μετριοπαθείς αντιλήψεις, Σάρα Πέιλιν.
Σήμερα, και καθώς στο βάθος ξεπροβάλλει η τελική ευθεία για την αναμέτρηση του Νοεμβρίου, ο μεσαίος χώρος μοιάζει να έχει… θυμώσει στον Μπαράκ Ομπάμα. Και δημοσκοπικά τουλάχιστον, να τον εγκαταλείπει. Μόλις το 31% δηλώνει ότι θα τον ξαναψηφίσει, το 45% ξεκαθαρίζει ότι απογοητεύτηκε επειδή ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν τήρησε τις δεσμεύσεις του, ο Μιτ Ρόμνεϊ ωστόσο δεν καταφέρνει να εισπράξει από την αγανάκτηση αυτή.
Κάτι που σημαίνει ότι μπορεί ο Μπαράκ Ομπάμα να χάνει ένα κρίσιμο κομμάτι ψηφοφόρων, που ουσιαστικά του έδωσαν τη νίκη στην αναμέτρηση του 2008, από τη στιγμή ωστόσο που δεν επιλέγουν τον Μιτ Ρόμνεϊ ως εναλλακτική λύση, ενδεχομένως το πλήγμα να μην είναι μοιραίο.
Οι δημοσκοπήσεις βέβαια δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι του μεσαίου χώρου, διστάζουν… να πάνε σπίτι τους. Επειδή σε ποσοστό άνω του 50%, δεν έχουν σχηματίσει ακόμη γνώμη για τον Μιτ Ρόμνεϊ. Αυτή η διάθεση να… κοντοσταθούν, επιβεβαιώνει την τάση τους να τιμωρήσουν τον Μπαράκ Ομπάμα. Αρκεί ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών να τους πείσει ότι έχει ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο όραμα για το μέλλον των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν μάλιστα επιλέξει ως Αντιπρόεδρο κάποια με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Κοντολίζα Ράις, πιθανότατα η αλλαγή… κλειδιών στον Λευκό Οίκο να μην αποδειχτεί τόσο «εξωπραγματική» εξέλιξη, όσο φαντάζει σήμερα.

statesmen.gr