Αναπληρωτής Καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών
Πρόεδρος Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Δύο είναι τα θεμελιώδη υποδόρια συστατικά που χαρακτηρίζουν την ελληνική δημοσιονομική κρίση και τα μέσα αντιμετώπισης της: η έλλειψη λογικής και ευαισθησίας. Η λογική, σύμφωνα με τον καθηγητή Μπαμπινιώτη, αναφέρεται στην «ορθή σκέψη» στο «να σκέφτεται κανείς με βάση την πραγματικότητα και τις κοινές αποδεκτές αλήθειες». Προϋποθέτει ανάλυση των συνθηκών, των αντικειμενικών δυνατοτήτων, των ευκαιριών, των προκλήσεων, των περιορισμών και ορθή αξιολόγηση. Στην περίπτωση της Ελλάδας έχουμε μία σύγκρουση ανάμεσα στον ρεαλισμό της κοινωνικής πραγματικότητας και του δημοσιονομικού κενού και το νεφέλωμα των διαχειριστικών πρακτικών που στερούνται πολιτικής χροιάς.
Αυτό που λείπει από το πρόγραμμα διάσωσης είναι η λογικότητα, χαρακτηριστικό γνώρισμα του λογικά σκεπτόμενου. Ο παραλογισμός του προγράμματος επικεντρώνεται στην ασύμμετρη, κοινωνικά και οικονομικά δυσβάστακτη επιβολή φόρων. Η φοροδοτική ικανότητα του μέσου Έλληνα έφτασε στα όρια της κάτι που πολλοί και σημαντικοί οικονομολόγοι αρνούνται πεισματικά να αποδεχθούν εκθέτοντας την επιστήμη που θεραπεύουν. Τα αποτελέσματα δεν επαληθεύουν την ορθότητα των επιλογών των δημοσιονομικών μέτρων, οπότε εύλογα αναρωτιέται κανείς για τα κίνητρα εμμονής σε μία ατελέσφορη πολιτική. Είναι η ιδιοτέλεια, η ανικανότητα, η ιδεολογική συστράτευση με συγκεκριμένους κύκλους του χώρου της πολιτικής;
Για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση πανεπιστημιακοί και πολιτικοί συμφωνούν σε τέτοιο βαθμό στον παραλογισμό, στη δημιουργία εντυπώσεων, λειτουργώντας ως λογοκλόποι της ουσίας και της πραγματικότητας. Είναι αμφότεροι λογοκόποι, αφού τα πομπώδη λόγια τους είναι άνευ σημασίας, μη συμβατά σημαίνονται μίας κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας που τους εκθέτει καθημερινά. Αδικούν τον εαυτό τους και υποτιμούν τους υπόλοιπους σε ένα παίγνιο παραλογισμού.
Το δεύτερο συστατικό του προγράμματος διάσωσης είναι η έλλειψη ευαισθησίας. Ποιοτικό χαρακτηριστικό κάθε νομιμοποιημένης ηγεσίας η οποία στηρίζεται στην πειθώ και στοιχειώδη κοινωνική δικαιοσύνη και όχι τον πειθαναγκασμό. Η αδυναμία του μέσου πολίτη να ανταποκριθεί στις πολυεπίπεδες πιέσεις που δέχεται είναι ευαπόδεικτη, δεν απαιτεί μεταφυσικής υφής ερμηνευτικές διεργασίες για να αναδειχθεί. Αντανακλάται στην αδυναμία να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στις καταστατικές υποχρεώσεις του έναντι όχι μόνο της πολιτείας αλλά και της οικογένειας του. Ζούμε το Βατερλό του οικογενειάρχη που αισθάνεται την έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας από πλευράς κρατικού μηχανισμού. Η μοναξιά του πολίτη είναι χαρακτηριστική, αφού ο κρατικός μηχανισμός αποψιλώνεται οριζοντίως με συνοπτικές διαδικασίες.
Είναι σαφές ότι ο Έλληνας δεν είναι ευάγωγος ούτε ο ελληνικός λαός ευάρμοστος σε δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα, αυτό ωστόσο δεν τον καθιστά λαό αναλώσιμο, λαό «βάρβαρο» κατά Martin Wight. Τα Μνημόνια ως εκφάνσεις εσωτερικής αδυναμίας το επέβαλλαν αυτό, ωστόσο σε ένα σύστημα αξιών, αρχών και ουμανισμού, όπως αυτό της Ευρώπης το όποιο δίκαιο των εταίρων μας βουλιάζει υπό το βάρος του παραλόγου, της απανθρωπιάς και της εμμονής στην παραδειγματική τιμωρία του ελληνικού λαού. Την ίδια στιγμή μάλιστα που συνεργάζονται αγαστά με τους δημιουργούς του ελληνικού δημοσιονομικού ινφέρνο.
Η πορεία προς την Βαλκανοποίηση της χώρας οφείλει να τερματιστεί άμεσα πριν κάποιοι ανακαλύψουν τα όρια της κοινωνίας. Κανείς σώφρων ηγέτης δεν πρέπει να το επιδιώξει. Η λογική και η ευαισθησία με όρους ευρωπαϊκού δικαίου θα πρέπει να πρυτανεύσουν πριν η νέα ανθρωπογεωγραφία της φτώχειας δημιουργήσει συνθήκες κοινωνικής υπερθέρμανσης με απρόβλεπτες συνέπειες.
Πρόεδρος Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Δύο είναι τα θεμελιώδη υποδόρια συστατικά που χαρακτηρίζουν την ελληνική δημοσιονομική κρίση και τα μέσα αντιμετώπισης της: η έλλειψη λογικής και ευαισθησίας. Η λογική, σύμφωνα με τον καθηγητή Μπαμπινιώτη, αναφέρεται στην «ορθή σκέψη» στο «να σκέφτεται κανείς με βάση την πραγματικότητα και τις κοινές αποδεκτές αλήθειες». Προϋποθέτει ανάλυση των συνθηκών, των αντικειμενικών δυνατοτήτων, των ευκαιριών, των προκλήσεων, των περιορισμών και ορθή αξιολόγηση. Στην περίπτωση της Ελλάδας έχουμε μία σύγκρουση ανάμεσα στον ρεαλισμό της κοινωνικής πραγματικότητας και του δημοσιονομικού κενού και το νεφέλωμα των διαχειριστικών πρακτικών που στερούνται πολιτικής χροιάς.
Αυτό που λείπει από το πρόγραμμα διάσωσης είναι η λογικότητα, χαρακτηριστικό γνώρισμα του λογικά σκεπτόμενου. Ο παραλογισμός του προγράμματος επικεντρώνεται στην ασύμμετρη, κοινωνικά και οικονομικά δυσβάστακτη επιβολή φόρων. Η φοροδοτική ικανότητα του μέσου Έλληνα έφτασε στα όρια της κάτι που πολλοί και σημαντικοί οικονομολόγοι αρνούνται πεισματικά να αποδεχθούν εκθέτοντας την επιστήμη που θεραπεύουν. Τα αποτελέσματα δεν επαληθεύουν την ορθότητα των επιλογών των δημοσιονομικών μέτρων, οπότε εύλογα αναρωτιέται κανείς για τα κίνητρα εμμονής σε μία ατελέσφορη πολιτική. Είναι η ιδιοτέλεια, η ανικανότητα, η ιδεολογική συστράτευση με συγκεκριμένους κύκλους του χώρου της πολιτικής;
Για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση πανεπιστημιακοί και πολιτικοί συμφωνούν σε τέτοιο βαθμό στον παραλογισμό, στη δημιουργία εντυπώσεων, λειτουργώντας ως λογοκλόποι της ουσίας και της πραγματικότητας. Είναι αμφότεροι λογοκόποι, αφού τα πομπώδη λόγια τους είναι άνευ σημασίας, μη συμβατά σημαίνονται μίας κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας που τους εκθέτει καθημερινά. Αδικούν τον εαυτό τους και υποτιμούν τους υπόλοιπους σε ένα παίγνιο παραλογισμού.
Το δεύτερο συστατικό του προγράμματος διάσωσης είναι η έλλειψη ευαισθησίας. Ποιοτικό χαρακτηριστικό κάθε νομιμοποιημένης ηγεσίας η οποία στηρίζεται στην πειθώ και στοιχειώδη κοινωνική δικαιοσύνη και όχι τον πειθαναγκασμό. Η αδυναμία του μέσου πολίτη να ανταποκριθεί στις πολυεπίπεδες πιέσεις που δέχεται είναι ευαπόδεικτη, δεν απαιτεί μεταφυσικής υφής ερμηνευτικές διεργασίες για να αναδειχθεί. Αντανακλάται στην αδυναμία να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στις καταστατικές υποχρεώσεις του έναντι όχι μόνο της πολιτείας αλλά και της οικογένειας του. Ζούμε το Βατερλό του οικογενειάρχη που αισθάνεται την έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας από πλευράς κρατικού μηχανισμού. Η μοναξιά του πολίτη είναι χαρακτηριστική, αφού ο κρατικός μηχανισμός αποψιλώνεται οριζοντίως με συνοπτικές διαδικασίες.
Είναι σαφές ότι ο Έλληνας δεν είναι ευάγωγος ούτε ο ελληνικός λαός ευάρμοστος σε δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα, αυτό ωστόσο δεν τον καθιστά λαό αναλώσιμο, λαό «βάρβαρο» κατά Martin Wight. Τα Μνημόνια ως εκφάνσεις εσωτερικής αδυναμίας το επέβαλλαν αυτό, ωστόσο σε ένα σύστημα αξιών, αρχών και ουμανισμού, όπως αυτό της Ευρώπης το όποιο δίκαιο των εταίρων μας βουλιάζει υπό το βάρος του παραλόγου, της απανθρωπιάς και της εμμονής στην παραδειγματική τιμωρία του ελληνικού λαού. Την ίδια στιγμή μάλιστα που συνεργάζονται αγαστά με τους δημιουργούς του ελληνικού δημοσιονομικού ινφέρνο.
Η πορεία προς την Βαλκανοποίηση της χώρας οφείλει να τερματιστεί άμεσα πριν κάποιοι ανακαλύψουν τα όρια της κοινωνίας. Κανείς σώφρων ηγέτης δεν πρέπει να το επιδιώξει. Η λογική και η ευαισθησία με όρους ευρωπαϊκού δικαίου θα πρέπει να πρυτανεύσουν πριν η νέα ανθρωπογεωγραφία της φτώχειας δημιουργήσει συνθήκες κοινωνικής υπερθέρμανσης με απρόβλεπτες συνέπειες.
