Η
πρόθεση της κυβέρνησης για αλλαγή του εκλογικού νόμου σε ό,τι αφορά την
εκλογή των Δημάρχων και των δημοτικών συμβουλίων, συνεπάγεται δραστική αλλαγή των κανόνων του παιχνιδιού, λιγότερο από δέκα μήνες πριν από τις εκλογές.
Πρόκειται για μια επιλογή που δείχνει έλλειψη σεβασμού για τους
θεσμούς, εξυπηρετεί μικροκομματικά συμφέροντα (π.χ. δεν εισάγει τις
αντίστοιχες αλλαγές στις περιφερειακές εκλογές) και αδικεί ακόμη και κατ' αρχήν ορθές
καινοτομίες, όπως η παροχή στους ψηφοφόρους της δυνατότητας να
επιλέξουν δημοτικούς συμβούλους ανεξαρτήτως της παράταξης στην οποία
ανήκουν και η ευχέρεια για εκλογή αντιδημάρχων από τη μειοψηφία, που είχαν περιληφθεί στις προτάσεις της δημοτικής παράταξης «πορτοκαλί» προς τον προηγούμενο Υπουργό Εσωτερικών.
Ωστόσο,
η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της εκλογής Δημάρχου από την εκλογή δημοτικών
συμβούλων, όπως φαίνεται να προτείνεται, δεν διασφαλίζει Δήμαρχο με
αποδοχή της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου. Κάτι τέτοιο μπορεί να
οδηγήσει πρακτικά σε πλήρη αδράνεια Δήμους, στους οποίους Δήμαρχος και πλειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου θα ανήκουν σε διαφορετικές παρατάξεις,
ιδίως με δεδομένο ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα προσφυγής στο λαό σε
περίπτωση αδιεξόδου, όπως ισχύει στο εθνικό επίπεδο σε χώρες που
χρησιμοποιούν παρόμοια εκλογικά συστήματα. Το πλαφόν του 5% είναι πολύ
ψηλό και θα εμποδίσει την παρουσία στα δημοτικά συμβούλια ανεξάρτητων
υποψηφίων, στερώντας τη δυνατότητα εκπροσώπησης σε δημότες που δεν
θέλουν να εμπιστευθούν τα κομματικά σχήματα. Τέλος, λείπει πρόταση για
την κατανομή της προέλευσης των δημοτικών συμβούλων ανά δημοτική
κοινότητα, ώστε όλες οι περιοχές των καλλικρατικών δήμων να
εκπροσωπούνται στο δημοτικό συμβούλιο.
Η Δράση επαναφέρει στον δημόσιο διάλογο τις θεσμικές προτάσεις του «πορτοκαλί»,
που αποσκοπούν στη μεγιστοποίηση της δυνατότητας να εκφράζεται ελεύθερα
το εκλογικό σώμα, σε συνδυασμό με ένα λειτουργικό αποτέλεσμα για τους
Δήμους και επισημαίνει ότι αλλαγή στον εκλογικό νόμο, που να ισχύσει στις εκλογές αυτές, μπορεί να γίνει αποδεκτή μόνο αν συγκεντρώσει ευρύτατη συναίνεση.
Να εφαρμοστεί δηλαδή με πολιτικούς όρους, κατ’ αναλογία αυτό που ισχύει
στις εθνικές εκλογές, όπου η αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις
επόμενες εκλογές απαιτεί πλειοψηφία δύο τρίτων της Βουλής.
