Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΛΑΔΟΥΧΟΥ
Η κρίση αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος, δεν αφήνει απέξω τα κόμματα της αριστεράς. Τα κόμματα αυτά, οι κινήσεις, επειδή δεν συσπειρώνουν, επιθυμούν να δείξουν κάτι νέο ή ότι είναι συνεπείς στο παλιό. Το ζήτημα δεν είναι η υπεράσπιση ή αλλαγή της εικόνας τους αλλά τα περιεχόμενα, η βάση της υπαρξιακής τους λογικής.Είναι δύσκολο και πονάει για την αριστερά να βλέπει σ’ έναν μεταπολιτευτικό ιστορικό κύκλο τα λίγα που έκανε, που δεν πρόβλεψε, που δεν σχεδίασε, κι είναι πάντα προ εκπλήξεων. Εκτός κι αν αποτελεί ανάλυση η γενικότητα ότι το μέτωπο της αντίδρασης επιτίθεται και ο λαός, τα κινήματα πρέπει ν’ απαντήσουν. Και εν τέλει δεν μένει τίποτα από μεγάλες ιδέες, στο λαό, αλλά η ιδέα της κακοδαιμονίας των λίγων που θέλουν να ενωθούν αλλά μόλις πλησιάζουν, γίνονται περισσότεροι οργανωτικά και μόνο.
Για την σημερινή αριστερά έχει χαθεί η εύνοια της πολιτικής ως πρόβλεψη – σχέδιο˙ ότι πολιτική ηγεσία είναι μορφωτικό επίπεδο, ιδέες, σχέδια, προοπτικές. Ένα εξαρτημένο, πελατειακό κράτος θέλει ηγεσίες με ισχυρά αυτόγνωμα συστήματα σκέψης. Όταν λες ότι θέλεις ν’ ανατρέψεις τον κυρίαρχο τρόπο σκέψης, τον καταμερισμό της εργασίας, πρέπει να βρεις ποιοι είναι, πώς αυτά εξειδικεύονται στη χώρα. Πώς θα πας κόντρα σ’ αυτό το κράτος αν δεν αναγνωρίσεις ότι είναι από τα πιο συγκεντρωτικά του κόσμου, ότι κατέστρεψε καθετί ελληνικό εκτός Αθήνας; Ο παγκόσμιος καταμερισμός της εργασίας ήθελε την Ελλάδα μια απέραντη έρημο μ’ ένα πολιτικό – διοικητικό – οικιστικό κέντρο. Τα συνδικάτα, οι οικοδόμοι συμμετείχαν στην λογική της επένδυσης στο τσιμέντο, στην οικοδομή, χωρίς να θέτουν ερωτήματα για την κατανομή επενδύσεων αλλά και ποιότητας περιβάλλοντος.
Σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης τα κράτη δεν καταργούνται. Περιθωριοποιούνται όσα απ’ αυτά δεν αναδιοργανώνονται. Μια αριστερά με αυτογνωσία θα έπρεπε να θέτει αλλαγές θεσμών. Πολλά επίπεδα εξουσίας, τοπικής, περιφερειακής, εθνικής. Καμία αριστερά του συγκεντρωτισμού δεν είναι αριστερά. Είναι μπρεζνιεφισμός, ενώ κοινωνικό είναι αυτό που είναι μέσα, κοντά στην κοινωνία. Εκεί όπου άμεσα λογοδοτεί μια εξουσία και που χωρίς πολλές διαμεσολαβήσεις λειτουργεί το αντιπροσωπευτικό σύστημα. Και δεν φταίνε οι καρικατούρες του «Καλλικράτη» (Προκρούστη) που φάνηκε να διεκδικούν αλλαγή. Όταν η αριστερά δεν αξιοποιεί τα κεφάλαιά της, θα τα σκορπίσουν και θα τα ονομάσουν «αξιοποίηση» …. Έτσι κάνει το σύστημα: πουλάει ακριβά την ιδεοπειρατεία.
Μια ματιά στον παγκόσμιο γεωγραφικό και ιστορικό χάρτη πλεονεκτημάτων θα έβλεπε τη χώρα ως το κέντρο, ένα αγροτικό εργαστήριο, ως πρότυπο σχέσεων ανθρώπων – φύσης, μνήμης και καινοτομίας, υψηλών σταθερών στην εργασία, στο περιβάλλον. Όμως, όλοι είναι αντίθετοι με τη γενική επίθεση στις αμοιβές εργασίας, στα δικαιώματα. Πως όμως θα την σταματήσουν όταν από χρόνια δεν κατάλαβαν το τέλος των φορντιστικών συστημάτων, ότι η γνώση, το μήνυμα, ενός προϊόντος μετέχει σε μεγάλο ποσοστό στην αξία του; Ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι χώρα έντασης εργασίας αλλά προϊόντων ποιότητας, ταυτότητας, με ενσωματωμένη μεγάλη συμβολική αξία; Αυτό δεν ενδιέφερε. Ενδιέφεραν «τα κεκτημένα».
Τον διπολισμό τον πλήρωσε ακριβά η Ελλάδα. Δυστυχώς πλήρωσε, πληρώνει και τον μεταδιπολισμό, όταν οι πολιτικές της δυνάμεις δεν έβλεπαν τους νέους ανοιχτούς ορίζοντες. Η χώρα στο κέντρο του παγκόσμιου συστήματος μεταφορών ξέφυγε από την οπτική της αριστεράς. Όχι μόνο για να ενώσουμε της περιφέρειες και να γίνουμε φυσιολογικό κράτος αλλά και για να αναβαθμίσουμε το ρόλο της χώρας γεωοικονομικά, έπρεπε η αριστερά να θέτει ηγεμονικά το ζήτημα των υποδομών.
Τέλος, για τα ζητήματα διεθνισμού. Καλοί οι Ζαπατίστας, οι Παλαιστίνιοι. Είναι όμως έκφραση παρακμής η απουσία αλληλεγγύης σε απελευθερωτικά κινήματα, όπως το κουρδικό και τον ηγέτη του Α. Οτζαλάν. Αυτός είναι ο Νέλσον Μαντέλα του Βοσπόρου. Στο πλευρό του είναι ο Ν. Τσόμσκυ, Εντ. Γκαλκάνο, ο Ντάριο Φο κ.α. Οι κυβερνώντες είναι βουτηγμένοι στην ενοχή, μετείχαν στον διεθνή χαφιεδισμό. Αλλά η ελληνική αριστερά γιατί δεν μιλάει; Εξάλλου , υπερεθνικά δόγματα ασφαλείας, αμερικανικά και ατλαντικά, που θέλουν ξεπούλημα εθνικών δικαιωμάτων, θα ‘πρεπε να τα διαχειριζόμαστε με πολιτικές διαμόρφωσης συσχετισμών αποτροπής τους, με συνομιλητές την κοινωνία πολιτών της περιοχής.
Ένα τελευταίο κεφάλαιο. Αυτό της τακτικής. Στην τακτική συγκεντρώνεις την κριτική σου αλλά και εκμεταλλεύεσαι αντιθέσεις, ρωγμές ενός συστήματος, ώστε να κερδίζεις θέσεις. Αλλά η τακτική ποτέ δεν ήταν αυστηρά , σαν θεολογικό αξίωμα προκαθορισμένη. Η θεοποίηση των κινημάτων, ένας κινηματικός σταχανοφισμός, είναι κινήσεις σε χώρους με πυξίδες χωρίς δείκτες. Γιατί όπως και να τις γυρίσεις κοινωνία βλέπουν γύρω. Το ζήτημα είναι να πείσεις την κοινωνία για το δρόμο εξόδου όχι μόνο από την κρίση αλλά το δρόμο της δημοκρατίας, ανάπτυξης από τα κάτω, δικαιοσύνης, απελευθέρωσης.
Κάθε τόσο, όσο η αριστερά δεν διαθέτει ένα σώμα βασικών ιδεών θα ξεπετάγονται πιο «λογικές», πιο «λόγιες» ομάδες. Που θα βρίσκουν τον «καθώς πρέπει» εαυτό τους εναντίον του παλιού εαυτού τους. Το εργαστήριο της πολιτικής ζωής ξανακάνει το πείραμα με την Δημοκρατική Αριστερά. Είχα προβλέψει ότι θα μάζευε μικροαστικά στρώματα της πόλης που αηδίαζαν με ακτιβιστές, κινηματιστές. Μου θυμίζουν νεόπλουτους ή νεονοικοκυραίους που κάνουν οτιδήποτε για να τους ξεχωρίσουμε από τους φτωχούς συγγενείς τους. Σε τέτοιες περιπτώσεις όχι μόνο δεν ξέρεις που πας αλλά και από πού έρχεσαι.
Η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει, αφού χρεοκόπησε η πολιτική. Το πρόβλημά μας δεν είναι πρωτίστως οικονομικό. Είναι η αξιοπιστία των πολιτικών στα μάτια των Ελλήνων αλλά και στην διεθνή κοινότητα. Πριν παιχθεί το παιχνίδι χρέους της Ελλάδας, παίχθηκαν τα παιχνίδια της οικονομίας καζίνο και μιας κάστας πολιτικών ανθρώπων, ενός παρασιτικού κλεπτοκρατικού στρώματος που έκανε συνένοχό του ένα ευρύ τεχνοκρατικό προσωπικό. Η εξάπλωση της κομματοκρατίας και η τηλεκρατία (που έγινε τελευταία τηλετρομοκρατία), η διαφθορά, η διαπλοκή απαιτεί επιστροφή του απελευθερωτικού ρόλου της πολιτικής.
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΛΑΔΟΥΧΟΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ
ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Email:grklad@yahoo.gr
