Του Απόστολου Παπαφωτίου
Συνεχίζονται
εντατικά οι εργασίες αποκατάστασης και ανάπλασης στον χώρο της βασιλικής του
Αγίου Λεωνίδη στο Αρχαίο Λιμάνι Λεχαίου. Το έργο έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ με τον
τίτλο “ΑΝΑΠΛΑΣΗ – ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ Α) ΜΑΡΤΥΡΑ ΛΕΩΝΙΔΗ ΣΤΟ
ΑΡΧΑΙΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΛΕΧΑΙΟΥ, Β) ΚΡΑΝΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ «ΚΡΑΝΕΙΟ» ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ”
(προϋπ/μος ένταξης 550.000,00 €).
Αυτή τη στιγμή
πραγματοποιούνται πολλές και σημαντικές παρεμβάσεις στον τομέα των
αρχαιολογικών χώρων, μνημείων, μουσείων, κάστρων, θεάτρων, αρχαίων λιμένων,
μνημειακών κατασκευών και άλλων. Το κόστος των έργων αυτών στην Πελοπόννησο ανέρχεται
στα 65 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 7,5 εκατ. ευρώ διατίθενται στην Κορινθία.
Η
ένταξη των δύο μεγάλων βασιλικών, του Αγίου Λεωνίδη στο Αρχαίο Λιμάνι Λεχαίου
και της Βασιλικής στο Κράνειο Αρχαίας Κορίνθου, στο ΕΣΠΑ είναι μεγάλης
σπουδαιότητας. Τα έργα αφορούν στη συντήρηση, τοπικές επεμβάσεις και
αποκαταστάσεις και ανάπλαση του εξωτερικού χώρου, έχουν προϋπολογισμό 550.000
€.
Οι
τέσσερις γνωστές βασιλικές, εκ των οποίων επεμβαίνουμε στις δύο, αποτελούν ένα
μικρό δείγμα των υπαρχόντων βασιλικών, η ύπαρξη των οποίων δεν είναι εντελώς γνωστή.
Δεν έχουν αποκαλυφθεί τα εκκλησιαστικά μνημεία στην πόλη, ούτε το χριστιανικό
κέντρο της Κορίνθου είναι γνωστό.
Η
βασιλική του Αγίου Λεωνίδη είναι, μέχρι σήμερα, η μεγαλύτερη στη Μεσογειακή
Λεκάνη και αποτελεί το καλλίστευμα της Παλαιοχριστιανικής αρχιτεκτονικής. Οι
διαστάσεις της συγκρίνονται με τις αυτές των μεγάλων βασιλικών της Ρώμης.
Πρόκειται για μια τρίκλιτη,
ελληνιστικού τύπου χριστιανική βασιλική με πενταμερή νάρθηκα, ο οποίος εξέχει
του ορθογωνίου του ναού, και πεντάκλιτο εγκάρσιο κλίτος, το οποίο και αυτό
εξέχει του περιγράμματος του κυρίως ναού. Ανατολικά η βασιλική απολήγει σε
ημικυκλική αψίδα εκτός του ορθογωνίου της κάτοψης. Ο ναός είχε δύο, σε επαφή,
αίθρια: α) Ένα ημικυκλικό περίδρομο και στοά, αμέσως και δυτικά μετά τον
νάρθηκα και β) μια ορθογώνια τρίστωη αυλή, η οποία περιβάλλει δυτικά το
ημικυκλικό αίθριο. Η βασιλική έχει μήκος, χωρίς την αψίδα και το νάρθηκα με το εγκάρσιο
κλίτος, 97,25 μέτρα
(καθαρό μεταξύ τοίχων) και πλάτος 33,00 μέτρα. Το πλάτος του εγκάρσιου κλίτους
γίνεται 47,00 μέτρα,
το δε συνολικό μήκος 181,00
μέτρα.
Το σχέδιο, οι διαστάσεις, ο
όγκος, ο πλούσιος διάκοσμος, τα πολύχρωμα ποικίλλων διαστάσεων δάπεδα opus sectile, τα αρχιτεκτονικά μέλη, η
ομοιομορφία των υλικών, ο μεγάλος αριθμός των αρχιτεκτονικών μελών και κιόνων
από τα αυτοκρατορικά λατομεία της Προκοννήσου, ενισχύουν την άποψη ότι αυτά
ήταν δωρεές από την Κωνσταντινούπολη και συμμετοχή αυτής στην κατασκευή της
βασιλικής. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει προετοιμαστεί με τον καλύτερο δυνατό
τρόπο για την ένταξη μνημείων και δράσεων στην επόμενη Προγραμματική Περίοδο
(Σ.Ε.Σ.) 2014-2020. Οι δράσεις αυτές αφορούν την καλύτερη αξιοποίηση και την
ολοκληρωμένη διαχείριση των πολιτιστικών αγαθών.
Υπάρχει σχεδιασμός για περαιτέρω
αξιοποίηση της βασιλικής του Αγίου Λεωνίδη, εκτός από την παρούσα, η οποία
είναι σε εξέλιξη. Αφορά την κατακόρυφη αποκατάσταση κιόνων, τόξων, ίσως και
τοιχοδομής, έτσι ώστε να αποκτηθεί μια σαφής εικόνα στο χώρο. Συγχρόνως, η
βασιλική αυτή με τις άλλες τουλάχιστον τρεις αποτελεί ένα δίκτυο στον τόπο και
στο χρόνο, που είναι αντικείμενο υψηλού θεματικού τουρισμού, με μεγάλη
επισκεψιμότητα.
Ο
σχεδιασμός αυτός της βασιλικής του Αγίου Λεωνίδη συνδέεται άμεσα με τη μελέτη
και αξιοποίηση του Αρχαίου Λιμένα Λεχαίου, του οποίου αποτελεί κυρίαρχο
στοιχείο. Είναι σημαντική και ουσιαστική η πλήρης απορρόφηση των κονδυλίων ΕΣΠΑ
από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, η οποία γίνεται μέσω σωστού σχεδιασμού,
μεγάλης γνώσης, ολοκληρωμένης αξιοποίησης
και με συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, με τις αντίστοιχες
Εφορείες και με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας.
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π
