Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού αποτυπώνει αυτό που με ξύλινο λόγο,
αλλά
κυριολεκτώντας, χαρακτηρίζουμε ως «σημείο καμπής». Βρισκόμαστε στο
σημείο που θα κριθεί αν το ελατήριο που έχει συσπειρωθεί, τα πέντε
χρόνια της ύφεσης, θα
κινηθεί προς τα πάνω και θα πυροδοτήσει την ανάταξη της ελληνικής
οικονομίας, κάνοντας μια νέα αρχή ή θα σπάσει οδηγώντας τα πράγματα στην
κατάρρευση.
Πιστεύω
ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Να σταθούμε ξανά όρθιοι και να
στηριχθούμε στις δικές μας δυνάμεις. Να κάνουμε μια νέα αρχή για την
ελληνική οικονομία, αφού
έχουμε εξυγιάνει τις δομές και έχουμε βάλει τις βάσεις για ένα
ισορροπημένο αναπτυξιακό μοντέλο.
Μοντέλο
που θα είναι πιο παραγωγικό και ανταγωνιστικό από αυτό που στήσαμε την
τελευταία τριακονταετία και μας οδήγησε στο χείλος του γκρεμού.
Ακούστηκαν
ήδη στην αίθουσα, αποτυπώνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού και
αποτελούν πλέον και πεδίο συμφωνίας και με τους εταίρους και δανειστές
μας, μια σειρά
από θετικές εξελίξεις που έχουν συμβεί μέσα στο 2013. Αυτές αποτελούν
το υπόστρωμα για να εξελιχθούν τα πράγματα με μεγαλύτερη δυναμική και
αποτελεσματικότητα.
Επισημαίνω
ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτές οι θετικές εξελίξεις να περάσουν
στην κοινωνία και την πραγματική οικονομία. Να γίνουν θετικοί παράγοντες
της καθημερινής
ζωής των πολιτών.
Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα, πολιτικό και οικονομικό, για όλους μας το επόμενο δωδεκάμηνο.
Αναφέρω
επιγραμματικά: Βελτίωση της διεθνούς εικόνας της χώρας, πρωτογενές
πλεόνασμα στην εκτέλεση του τρέχοντος προϋπολογισμού, σημαντική βελτίωση
στους δείκτες
ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, διαμόρφωση σε μηδενικά
επίπεδα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, έναρξη μιας τάσης ανάσχεσης
της ύφεσης.
Είναι σημαντικά βήματα και δεν πρέπει κανείς να τα υποβαθμίζει.
Οφείλουμε
όμως να βλέπουμε και τα προβλήματα που υπάρχουν, τα οποία μπορούν να
μετεξελιχθούν σε κινδύνους για την εθνική προσπάθεια που κάνουμε.
Θα
σταθώ σε πέντε κινδύνους που θεωρώ ότι απειλούντο ρεαλιστικό σενάριο
ανόδου προς τα πάνω του ελατηρίου της ελληνικής οικονομίας που σας
ανέφερα στην αρχή.
Υπερφορολόγηση,
ασφαλιστικό, διαχείριση καθημερινών προβλημάτων, αποκρατικοποιήσεις,
ρευστότητα είναι οι τίτλοι των τεσσάρων κινδύνων.
Αναλυτικότερα κάποιες σκέψεις για καθένα από αυτούς:
Πρώτος κίνδυνος: Η υπερφορολόγηση.
Γνωρίζω
ότι γίνομαι μονότονη και κουραστική, γιατί σχεδόν σε κάθε παρέμβαση μου
στην Επιτροπή μιλάω για την υπερφορολόγηση, αλλά είναι το νούμερο ένα
πρόβλημα των
παραγωγικών δυνάμεων της χώρας.
Το
προσχέδιο προβλέπει αύξηση των εσόδων κατά 2,5 δις Ευρώ, δηλαδή αύξηση
4,5% των εσόδων σε σχέση με το προηγούμενο χρόνο. Τα έσοδα αυτά
προέρχονται από νέους
φόρους που ψηφίστηκαν μέσα στο 2013 όπως είναι η αύξηση φορολογίας επί
των ενοικίων ακινήτων, η αύξηση της φορολογίας των ελευθέρων
επαγγελματιών, (αποτέλεσμα της κατάργησης των αφορολογήτων ορίων), η
κατάργηση άλλων φοροαπαλλαγών για νοικοκυριά, επιχειρήσεις
και αγρότες.
Μετά από τέσσερα χρόνια υπερφολόγησης πρέπει να γίνουμε πιο σοφοί.
Η
υπερφορολόγηση δεν αυξάνει τα έσοδα, δεν λύνει το πρόβλημα. Αντιθέτως
εξοντώνει τον παραγωγικό ιδιωτικό τομέα και υπονομεύει έτσι, κάθε
προοπτική πραγματικής
ανάπτυξης και μείωσης της εφιαλτικής ανεργίας.
Αυτό
που με ενοχλεί και πιο πολύ και επιμένω με ένταση να μπει φραγμός στην
υπερφορολόγηση, ζητώντας να βάλουμε μπροστά έναν οδικό χάρτη
που
να μας οδηγήσει σύντομα σε μείωση των συντελεστών και μείωση των βαρών
για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, είναι ότι τόσο το οικονομικό επιτελείο
όσο και η τρόϊκα αντιλαμβάνονται ότι οι αυξήσεις δεν θα αποδώσουν.
Το
παράδειγμα του νέου φόρου για τα ακίνητα είναι χαρακτηριστικό και
εξοργιστικό. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών υπολογίζουν ότι το
20% των υπόχρεων στο
νέο φόρο για τα ακίνητα δεν θα μπορούν να τον πληρώσουν, ενώ η τρόϊκα
ανεβάζει αυτό το ποσοστό στο 30%.
Όχι
δεν θα θέλουν, δεν θα μπορούν γιατί πλέον μετά από συσσωρευμένες
πληρωμές φόρων για ακίνητα τριών ετών μέσα σε τρεις μήνες, οι υπόχρεοι
έχουν εξαντληθεί.
Αντί
να εξετάσουμε μια πολιτική μείωσης των βαρών, αυξάνουμε το στόχο στα
3,5 με 4 δις ετησίως. Το αποτέλεσμα θα είναι περίπου 1.000.000 υπόχρεοι
να
μπουν στο φαύλο κύκλο των ληξιπρόθεσμων οφειλών και των σχετικών
διώξεων. Αυτή δεν είναι λύση και δεν αντιμετωπίζει αυτό που ο κ.
Στουρνάρας λέει ότι στοχεύουμε
αυτούς που έχουν οφειλές 200.000 ευρώ και εισοδήματα 500.000 ευρώ.
Μπαίνουμε
σε ένα φαύλο κύκλο αναποτελεσματικότητας όπου ακραία φορολογικά μέτρα
και σκληρές νομικές ρυθμίσεις, οδηγούν τους πολίτες σε αδιέξοδο και
απόγνωση. Γιατί
η αδυναμία να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους οφείλεται σε συνεχείς
αυξήσεις των απαιτήσεων και όχι σε δόλο.
Αντιλαμβάνομαι
ότι μέγιστος και κεντρικός στόχος είναι η αντιμετώπιση της
φοροδιαφυγής. Και αυτή η προσπάθεια πρέπει να γίνει χωρίς συμβιβασμούς
και εκπτώσεις.
Αλλά
να ξέρουμε ποιος είναι ο στόχος και ο εχθρός. Θα σταθώ λίγο στο νέο
ενιαίο φόρο για τα ακίνητα. Δεν θα μπω στο δαιδαλώδες σύστημα των
συντελεστών και κριτηρίων
που θα ισχύσουν τελικώς.
Θα σταθώ στα συγκεντρωτικά ζητούμενα έσοδα από το φόρο αυτό:
Από
500 έως 600 εκατομμύρια που ήταν τα ετήσια έσοδα το 2008 από τους
μόνιμους φόρους επί της ακίνητης περιουσίας, ζητούμε το 2013 και 2014
ετήσια έσοδα 3 δισεκατομμυρίων ευρώ από τους φόρους της ακίνητης περιουσίας.
Προσπερνώ
το γεγονός ότι έναν έκτακτο φόρο, όπως ήταν το χαράτσι ή το
μεταγενέστερο ΕΤΗΔΕ το κάνουμε πλέον μόνιμο και πάγιο φόρο, αλλά όσο
λάθος ήταν τα 500 εκατομμύρια
το 2008 γιατί
ήταν χαμηλή η φορολόγηση την εποχή εκείνη, αλλά τόσο λάθος είναι η
υπερφορολόγηση των 3 δις το 2013 και κάθε χρόνο από εδώ και πέρα.
Κάθε
χρόνο η ακίνητη περιουσία που δεν είχε πλέον αποδόσεις και εισόδημα
στους ιδιοκτήτες, δεν θα μπορεί να αποδίδει τους φόρους που
προϋπολογίζονται. Ο φόρος
εξελίσσεται σε φόρο κατοχής και εξοντώνει την ιδιοκτησία και τους
φορολογούμενους .
Γι΄
αυτό λόγω της εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας των μεσαίων
στρωμάτων της κοινωνίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών
κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε
έναν παράλογο διχασμό:
Σε
αυτούς που θα φορολογούνται υπέρμετρα και θα πληρώνουν για να μαζέψει
το κράτος έσοδα και σε αυτούς που δεν θα μπορούν πλέον να πληρώσουν και
θα εμπλέκονται με
το κράτος σε ατελείωτες δικαστικές διαμάχες.
Προσωπικά
πιστεύω ότι διέξοδος είναι να πάμε σε έναν μικρότερο φόρο και να
κόψουμε αντίστοιχα δαπάνες, για να μην υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι της
ελληνικής κοινωνίας
που δε θα πληρώνει.
Δεύτερος κίνδυνος που μας απειλεί το ασφαλιστικό σύστημα.
Δεν κομίζω κάτι καινούργιο, αλλά συνεχίζω να μην καταλαβαίνω κάποιες λογικές που ισχύουν στο σύστημα μας.
Ενώ αποφασίζουμε να κόψουμε το ΕΚΑΣ σε περίπου 120.000 συνταξιούχους
που μέχρι φέτος το έπαιρναν γιατί είναι κάτω των 65 ετών, ενώ αποφασίζουμε
300.000
ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν σταματήσει να πληρώνουν τις εισφορές
τους στον ΟΑΕΕ απειλούνται με δικαστικές διώξεις, συνεχίζουμε ως
πολιτεία να χρηματοδοτούμε
από τον κρατικό προϋπολογισμό, με τα έσοδα που μαζεύουμε από τους
αυξημένους φόρους, τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις
για υπαλλήλους 50 ετών με μόλις 18 χρόνια υπηρεσίας.
Ο
απόλυτος παραλογισμός! Είναι αδιανόητο όποιος βολεύεται για να φέρει σε
λογαριασμό την επιχείρησή του ή την τράπεζά του, να κάνει εθελούσια
έξοδο και να στέλνει
στον κρατικό προϋπολογισμό και τους έλληνες φορολογούμενους υπαλλήλους
με 18 χρόνια υπηρεσία.
Μόνοι
μας υπονομεύουμε κάθε προσπάθεια χρηστής και δίκαιης διαχείρισης ενός
καυτού προβλήματος. Μόνη και με κόστος, πολλά χρόνια τώρα μιλάω για το
θέμα αυτό, αλλά
αντί να κλείνει η «μαύρη τρύπα» όλο και διευρύνεται.
Πρέπει
να μπει ένα τέλος. Οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις αποτελούν απασφαλισμένη
νάρκη για το ασφαλιστικό σύστημα και οποιαδήποτε προσπάθεια νέας
μεταρρύθμισης πρέπει
να ξεκινήσει από εκεί.
Τρίτος κίνδυνος η καθυστέρηση για τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών.
Εμφανίζουμε ως πολιτεία μια αδικαιολόγητη καθυστέρηση να δώσουμε λύσεις,
οι οποίες συγκεντρώνουν μια ευρεία αποδοχή, στα καθημερινά προβλήματα των πολιτών.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης
για το πετρέλαιο θέρμανσης και εξίσωσης του με αυτό της κίνησης.
Το
θέμα είναι γνωστό, όλοι συμφωνούμε ότι τελικώς το μέτρο δεν απέδωσε.
Υπάρχει η ιδέα μήπως ο φόρος κατανάλωσης για το πετρέλαιο μπει προ ΦΠΑ.
Το
κράτος αντί να αυξήσει τα έσοδα του, τα μείωσε. Το υπουργείο
οικονομικών θέλω να πιστεύω ότι θα δώσει μια απάντηση στο θέμα αυτό
γιατί δεν είναι να λαϊκισμός
ότι ένας ολόκληρος κόσμος περιμένει τις αποφάσεις του υπουργείου για να
κάνει ένα λογαριασμό στο νοικοκυριό του.
Τέλος, τέταρτος κίνδυνος, η πορεία των αποκρατικοποιήσεων.
Συμφωνώ
απολύτως σε όλα όσα αναφέρεται στο Προσχέδιο του Κρατικού
Προϋπολογισμού, για τη στρατηγική σημασία των αποκρατικοποιήσεων και τις
θετικές επιπτώσεις που
έχουν στην αναπτυξιακή προοπτική της ελληνικής οικονομίας.
Για να ισχύσουν όμως όλα αυτά και για να υπάρξει το οικονομικό αποτέλεσμα,
των
4 δις Ευρώ μέσα στο 2014, το οποίο πλέον γίνεται κρίσιμο μέγεθος κάτι
πρέπει να αλλάξει. Και αυτό είναι ότι δεν μπορούν όλες οι
αποκρατικοποιήσεις
να
καταλήγουν με έναν προσφέροντα. Τόσοι σύμβουλοι, τόσοι τραπεζικοί και
χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί συμβουλεύουν κυβέρνηση και ΤΑΙΠΕΔ , δεν
γίνεται όλες οι αποκρατικοποιήσεις
που έγιναν να γίνονται με έναν μόνο προσφέροντα στην τελική διαδικασία.
Πριν
από λίγες ημέρες ανέλαβε καινούργιος Πρόεδρος στο ΤΑΙΠΕΔ, ας ασχοληθεί
με αυτό γιατί με αυτό τον τρόπο αυτή η στάμνα δεν θα πάει μακριά. Είναι
κοινή διαπίστωση
στους παροικούντες της Ιερουσαλήμ ότι πρέπει να αλλάξουν τα πράγματα
στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το ΤΑΙΠΕΔ, σχεδιάζονται και
προωθούνται οι αποκρατικοποιήσεις.
Τέλος, το θέμα της ρευστότητας.
Είναι
γεγονός ότι αυτό που εξοντώνει την πραγματική οικονομία είναι η ασφυξία
που υπάρχει στην αγορά. Δεν υπάρχει ρευστό, γιατί οι κάνουλες των
τραπεζών είναι κλειστές.
Θεωρητικώς όλοι ελπίζαμε ότι η πετυχημένη ανακεφαλαίωση των τραπεζικών
ιδρυμάτων θα αποτελούσε την αφετηρία για να ξεκινήσουν οι τράπεζες να
χρηματοδοτούν την οικονομία.
Ακούμε για σχέδια, για ειδικά
projects,
για νέα προϊόντα, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι είμαστε ακόμη στο
μηδέν. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα
της αδυναμίας και της κακής λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος είναι
η υπόθεση της αξιοποίησης των προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων δράσεων
από το ΕΣΠΑ, όπως είναι το ΕΤΕΑΝ, το
Jessica και άλλα προγράμματα.
Διαφημίσεις
από τις τράπεζες τρέχουν, η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών και οι διοικήσεις
συναντιούνται μια φορά το μήνα με την ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης,
αλλά αποτέλεσμα
ορατό και μετρήσιμο προς το παρόν δεν καταγράφεται. Εύχομαι να υπάρξει
τους επόμενους μήνες.
Αποτέλεσμα
θα υπάρξει όταν οι δικαιούχοι μικρομεσαίοι αρχίσουν να λαμβάνουν
μικροδάνεια και εγγυήσεις για να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες
υποχρεώσεις. Αυτό θα δώσει
οξυγόνο στην αγορά και στους επαγγελματίες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Αν
συγκρίνουμε τα πράγματα σε σχέση με το σημείο που βρισκόμασταν πριν από
ένα χρόνο, όταν συζητούσαμε τον προϋπολογισμού του 2013, είναι προφανές
ότι έχουμε κάνει
σημαντικά βήματα προόδου. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να πανηγυρίσουμε,
ούτε να επαναπαυτούμε.
Παρά
τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια, παρά τα μεγάλη
βάρη που σηκώνουν εργαζόμενοι και επιχειρήσεις, υπάρχει μια ισχυρή
συναίνεση να προχωρήσουν οι αλλαγές που χρειάζεται η ελληνική οικονομία.
Έχουμε μια ευκαιρία και δεν πρέπει να τη χάσουμε. Για να μην τη χάσουμε
πρέπει να τρέξουμε. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μεγαλύτερη
αυτοπεποίθηση για την πολιτική που ακολουθούμε.
Με
λύπη βλέπω ότι βγαίνει μια έκθεση από το ΔΝΤ, από κάποιο ξένο οίκο και
προκαλείται τρικυμία στο ποτήρι. Διαγράφονται με μιάς θετικές δηλώσεις
Λαγκάρντ, Ρεν ακόμη και της τρόϊκας και όλοι αρχίζουμε μέσα σε κλίμα
πανικού και καταστροφολογίας το γαϊτανάκι των νέων μέτρων.
Φτάνει
πια με αυτό το παιχνίδι. Κανείς δεν θα επιβάλει νέα μέτρα με το έτσι
θέλω. Γιατί κανείς από τους Έλληνες βουλευτές που έχουν αποδείξει
ότι αναλαμβάνουν το βάρος και την ευθύνη δύσκολων αποφάσεων δεν θα τα
ψηφίσει. Για να μπει ένα τέλος σ’ αυτή την ιστορία χρειάζεται να υπάρξει
επιτέλους ένα Εθνικό Σχέδιο Οικονομικής Πολιτικής μακράς πνοής που να
αποτελεί το πεδίο συμφωνίας και συναίνεσης
μεταξύ όλων των πολιτικών δυνάμεων που θέλουν η Ελλάδα να σταθεί όρθια
και δυνατή.
