Από τις 23 Απριλίου 2010 –όπου στο Καστελόριζο ο πρωθυπουργός Γ. Α. Παπανδρέου ανήγγειλε την προσφυγή στο ΔΝΤ- και μέχρι σήμερα, οι πολιτικές εξαγγελίες και παρεμβάσεις των κυβερνήσεων Παπανδρέου-Παπαδήμου-Σαμαρά-
Τσίπρα στην οικονομία, στους θεσμούς και
στην κοινωνία γενικά, θυμίζουν χωρίς καμιά υπερβολή το γνωστό παραμύθι
με τον Νασρεντίν Χότζα και τον γείτονά του:
«Ένας γείτονας του Νασρεντίν είχε μικρό σπίτι και πολύ μεγάλη οικογένεια. Συχνά παραπονιόταν στο Νασρεντίν για τη δυστυχία του αυτή και ζητούσε από το σοφό μυαλό του Νασρεντίν κάποια λύση. Εν τέλει ο Νασρεντίν αποφάσισε να τον βοηθήσει.
«Έχεις δύο κατσίκες», του είπε, «να τις βάλεις και αυτές μες στο σπίτι».
«Μα είναι δυνατόν; Πού να τις βάλω;», είπε ο γείτονας.
«Ζητάς τη βοήθειά μου», είπε ο Νασρεντίν, «θα μ’ ακούσεις λοιπόν;»
«Θα σ’ ακούσω… αλλά… αυτό δεν είναι λύση…»
«Έχε μου εμπιστοσύνη», είπε ο Νασρεντίν.
Ο γείτονας έκαμε όπως τον συμβούλεψε ο Νασρεντίν. Έβαλε στο μικρό του σπίτι και τις γίδες. Η κατάσταση έγινε πολύ δύσκολη. Όταν συναντήθηκαν ύστερα από δυό μέρες, ο Νασρεντίν ρώτησε το γείτονα πως τα πάει τώρα με το στενό του σπίτι.
«Πολύ δύσκολα», είπε ο γείτονας.
«Να βάλεις μέσα στο σπίτι και την αγελάδα σου τώρα», πρόσταξε ο Νασρεντίν.
Ο γείτονας υπάκουσε, έβαλε και την αγελάδα. Όταν συναντήθηκαν τρεις μέρες μετά ο Νασρεντίν ρώτησε: «Πώς πάνε τα πράγματα γείτονα;»
«Ασφυκτικά», απάντησε ο γείτονας.
«Βάλε ακόμα και το γαϊδούρι», πρόσταξε ο Νασρεντίν.
Έβαλε και το γαϊδούρι μέσα στο στενό του σπίτι ο γείτονας. Τα πράγματα ήταν αφόρητα, όπως λένε, τραγικά. Όταν μετά από δύο μέρες συναντήθηκαν, ο γείτονας είπε στο Νασρεντίν.
«Αμάν σοφέ Νασρεντίν, είναι πια μαρτύριο. Ποιά άλλη ποινή θα μου βάλεις;»
«Να μένετε έτσι εκεί όλοι μαζί για τρεις μέρες ακόμα», είπε ο Νασρεντίν.
Στις τρεις μέρες που συναντήθηκαν, ο γείτονας είπε: «Είναι αβάσταχτο Νασρεντίν, κάμε κάτι, είναι απερίγραπτο».
«Να βγάλεις έξω το γαϊδούρι», πρόσταξε ο Νασρεντίν.
Έβγαλε ο γείτονας από το στενό του σπίτι το γαϊδούρι. Ένιωσαν όλοι κάποια ανακούφιση. Σε λίγες μέρες που ανταμώθηκαν είπε ο Νασρεντίν: «Βγάλε τώρα και την αγελάδα».
Έβγαλε έξω και την αγελάδα ο γείτονας κι ένοιωσαν όλοι μεγάλη ανακούφιση, το σπίτι άρχισε να γίνεται άνετο. Όταν ξανανταμώθηκαν είπε ο Νασρεντίν: «Βγάλε τώρα και τις κατσίκες». Ο άνθρωπος έβγαλε και τις κατσίκες. Το σπίτι ξαφνικά ήταν τόσο άνετο που ο γείτονας και τα παιδιά του ήταν ευτυχισμένοι.
Όταν ξανασυναντήθηκαν, ρώτησε ο Νασρεντίν πως τα πάει ο γείτονας με το μικρό του σπίτι.
«Πολύ άνεση, είμαστε τόσο καλά, σ’ ευχαριστώ πολύ Νασρεντίν, το σπίτι μου είναι πια μεγάλο κι άνετο κι αυτό το χρωστάω σε σένα», είπε ο γείτονας.»
Από το 2010 μέχρι τις 25-1-2015, η πολιτική των κυβερνήσεων Παπανδρέου-Παπαδήμου-Σαμαρά/
Όλοι θυμόμαστε το ΣΥΡΙΖΑ και τον πρόεδρό του Α. Τσίπρα, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, ν’ αναφέρεται στη δυστυχία της γενιάς των 700 ευρώ, στη δυστυχία των χαμηλοσυνταξιούχων, των κοινωνικά αποκλεισμένων κλπ. κλπ. Και δεν πέρασαν χρόνια πολλά από τότε. Και ήρθε ο καιρός που ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση, και ο Αλέξης Τσίπρας έγινε πρωθυπουργός. Και –ώ, του θαύματος!- η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας ευαγγελίστηκε χαράς ευαγγέλια. Εξήγγειλε «άχρι καιρού» και σε βάθος 4ετίας (ίσως 8ετίας, μάλλον 30ετίας) να επανέλθουν οι κοινωνικές συνθήκες της χώρας στο επίπεδο του 2009-2010. Και –ώ, του θαύματος!- οι άνεργοι, οι μισθοσυντήρητοι, οι κοινωνικά αποκλεισμένοι, η πρώην γενιά των 700 ευρώ και νυν γενιά των 586 ευρώ (καθαρά 476 ευρώ)… στην πλειοψηφία τους (το 80% κατά τις δημοσκοπήσεις) με «μέγα πάθος» ετραγούδησαν: ωσαννά ο ηγέτης, εκείνος που διαπραγματεύεται με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, χωρίς συμβιβασμούς, για την πατρίδα, «για την Ελλάδα, ρε γαμώτο!». Και να οι συγκεντρώσεις υποστήριξης στο Σύνταγμα και στις πλατείες...! και να οι δηλώσεις υποστήριξης στο διαδίκτυο και στα Facebook...! Είναι άραγε υπερβολή να πούμε ότι αυτό θυμίζει το τελευταίο μέρος του παραμυθιού με τον Νασρεντίν; Αν και -για να είμαστε ακριβείς- ο γείτονας του παραμυθιού αισθάνθηκε ευτυχία μόνον όταν αποκαταστάθηκαν οι προγενέστερες άθλιες συνθήκες διαβίωσής του. Ενώ, η σημερινή στάση της πλειοψηφίας του ελληνικού πληθυσμού θυμίζει το γνωστό επίγραμμα του Σολωμού:
«Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε.
Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε.»
Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστη πρόωρα «η χλεύη των ηττημένων». Προπαγανδίζουν, λοιπόν, χαιρέκακα στο antinews οι κεκράκτες της συντήρησης:
«Να έρθουμε στην ουσία της διαπραγμάτευσης:
Πρώτον: Ήταν ναι η όχι επίσημα διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους; Ήταν!
Πάει, λοιπόν, ο πρώτος στόχος! Τον… ενταφίασε ο Γιάνης (με ένα «ν» παρακαλώ)!
Δεύτερον: Ήταν ναι ή όχι η διεθνής διάσκεψη για το χρέος διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ; Ήταν!
Πάει και ο δεύτερος στόχος! Ομοίως το έθαψε ο με ένα «ν».
Τρίτον: Ήταν ναι ή όχι διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ η κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο; Ναι ήταν!
Γιατί δεν έφεραν ακόμα αυτόν τον νόμο στη Βουλή; Η Ζωή είναι εκεί και Προεδρεύει και πλειοψηφία έχουν! Δεν μπορούν να συντάξουν ένα άρθρο;
Πάει, λοιπόν, και ο τρίτος στόχος!
Τέταρτον: Ήταν ναι ή όχι διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν συζητάνε πια με την Τρόικα; Ναι ήταν!
Τότε για ποιο λόγο διαπραγματεύονται με τους ίδιους τεχνοκράτες με τους οποίους διαπραγματευόταν και ο Χαρδούβελης;
Πάει, λοιπόν, και ο τέταρτος στόχος!
Πέμπτον: Δεν μας έλεγαν προεκλογικά ότι το μνημόνιο συνολικά ήταν ένα καταστροφικό πρόγραμμα; Πώς γίνεται ξαφνικά και το 70% του Μνημονίου είναι θετικό και θέλουμε να το κρατήσουμε;
Έκτον: Δεν κατηγορούσαν προεκλογικά τον Σαμαρά επειδή ζητούσε προληπτική γραμμή στήριξης για την μετά το μνημόνιο εποχή; Η «γέφυρα» που ζητάει ο Βαρουφάκης τι είναι;
Αυτά τα ολίγα για να μην αναφερθώ στις …εσωτερικές κωλοτούμπες για τα 12 000 ευρώ αφορολόγητο, που …ετεροχρονίστηκε για το 2016!
Για τα 751 ευρώ κατώτατου μισθού που πήγε για το τέλος του 2016!».
Γράφει στους Financial Times (16-2-2015) ο W. Munchau:
«Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνει η ελληνική κυβέρνηση; Πρέπει να επιμείνει στη θέση να μην αποδεχτεί τη συνέχιση του υπάρχοντος προγράμματος χρηματοπιστωτικής στήριξης. Αν το καταφέρει, θα σταματήσει να είναι δέσμια σε ανέφικτους στόχους, όπως η δεσμευτική απαίτηση για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3% του ΑΕΠ. Για μια χώρα με μαζική ανεργία, αυτός ο στόχος είναι παράλογος. Θα ήταν, οπωσδήποτε, καλύτερο να σταματήσει αυτή η ανοησία ενώ παραμένει η Ελλάδα στην ευρωζώνη. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να σταματήσει.
Αν αυτό δεν είναι εφικτό, η Αθήνα θα πρέπει να ετοιμάσει το Plan B. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα επίσημη έξοδο από την ευρωζώνη, που θα ήταν μία από τις πιο ριψοκίνδυνες επιλογές. Υπάρχουν πιο έξυπνες επιλογές για αρχή.
Η πιο λογική είναι η εισαγωγή ενός παράλληλου νομίσματος - όχι απαραίτητα «χάρτινου» χρήματος, αλλά ίσως κάτι σαν κυβερνητική έκδοση χρέους, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συγκεκριμένους σκοπούς.
Αρκετοί οικονομολόγοι σκέφτονται σχετικές επιλογές. Ο Αμερικανός οικονομολόγος Robert Parenteau, πρότεινε τα «χρεόγραφα με φορολογική προοπτική». Πρόκειται για IOUs (διεθνής όρος για την «υποσχετική», από τα ηχητικά αρχικά της φράσης «I owe you» [σου χρωστάω]) με εγγύηση τα μελλοντικά φορολογικά έσοδα. Τέτοια εργαλεία υπάρχουν στις ΗΠΑ, σε πολιτειακό επίπεδο. Λειτουργούν ως φορολογική πίστωση, που επιτρέπει στις κυβερνήσεις να τρέχουν δημοσιονομικά ελλείμματα μέχρι να ανακάμψει η οικονομία. Με ένα τέτοιο εργαλείο η Ελλάδα θα μπορούσε να εγκαταλείψει τη λιτότητα χωρίς να εγκαταλείψει το ευρώ.
Ο John Cochrane, συντηρητικός οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, επίσης συνιστά στην ελληνική κυβέρνηση να εκτυπώσει IOUs. Θα έχουν τη μορφή ηλεκτρονικού χρήματος, όχι απαραίτητα σε ρευστό, και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να πληρωθούν συντάξεις και άλλες μεταβιβάσεις πληρωμών.
Το IOU θα μπορούσε να εκπληρώσει μία από τις βασικές λειτουργίες του χρήματος: το μέσο ανταλλαγής. Μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις για να αγοράσεις τρόφιμα στα καταστήματα ή για να ανακεφαλαιοποιήσεις μέρος του τραπεζικού συστήματος.
Αυτό που κανένας δεν ομολογεί -τουλάχιστον όχι σε ευγενείς συναναστροφές- είναι ότι, όταν καθιερωθεί αυτό το σύστημα, μπορείς να κηρύξεις στάση πληρωμών έναντι των επίσημων Ευρωπαίων πιστωτών.
Τι θα μπορούν να κάνουν; Δεν μπορούν να σε πετάξουν έξω από την ευρωζώνη. Δεν έχουν τα νομικά μέσα. Δεν μπορούν να σε πετάξουν ούτε έξω από την Ε.Ε. Πρέπει να έχουν την υπογραφή σου για να γίνει αλλαγή της Ευρωπαϊκής Συνθήκης ή για όποια αλλαγή χρειάζεται ομοφωνία, όπως η ανανέωση των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας.
Η πιο επικίνδυνη εναλλακτική θα ήταν η σκληρή έξοδος, το Grexit. Αυτή είναι μια επιλογή που πρέπει να προσπαθήσει να αποφύγει η Ελλάδα, γιατί είναι σε μεγάλο βαθμό ταραχώδης. Αλλά το μέγεθος του ρίσκου από αυτό, για την Ελλάδα τουλάχιστον, θα εξαρτηθεί από τη διαχείριση.
Το Grexit θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο επικίνδυνο για την ίδια την ευρωζώνη γιατί ίσως λειτουργούσε ως βάση για άλλους, ειδικά αν δεν επέλθει οικονομικός Αρμαγεδδών στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, αν και δεν είναι επιθυμητό, το Grexit παραμένει προτιμότερο από το status quo.
Το χειρότερο σενάριο θα ήταν να λυγίσει πρώτη η ελληνική κυβέρνηση και να αποδεχτεί την ήττα. Αν σταματήσει να υπάρχει η επιλογή ΣΥΡΙΖΑ στην πολιτική σκηνή, το μόνο πολιτικό κόμμα που μένει για να αντιταχθεί σε αυτές τις στρατηγικές θα ήταν το νεοναζιστικό Χρυσή Αυγή.
Η προσωπική μου προτίμηση θα ήταν να εγκαταλείψει η ευρωζώνη συνολικά τις αποτυχημένες πολιτικές της τελευταίας 5ετίας και να προχωρήσει μπροστά. Αν αυτό αποδειχθεί πολιτικά αδύνατο, η δεύτερη καλύτερη επιλογή, για την Ελλάδα τουλάχιστον, θα ήταν μια ημιέξοδος με παράλληλο νόμισμα και στάση πληρωμών μόνο των επίσημων πιστωτών.
Σε κάθε περίπτωση, οφείλουν να υπερασπιστούν τις θέσεις τους σήμερα.»
Γράφει ο αστός νομπελίστας οικονομολόγος P. Krugman στους New York Times (26-1-2015):
«Αν μη τι άλλο, το πρόβλημα με τα σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι ότι δεν είναι αρκετά ριζοσπαστικά. Η ελάφρυνση του χρέους και η χαλάρωση της λιτότητας θα μειώσουν τον οικονομικό πόνο, αλλά είναι αμφίβολο αν θα είναι επαρκή για να παράγουν μια ισχυρή ανάκαμψη. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι σαφές τι περισσότερο μπορεί να κάνει η όποια ελληνική κυβέρνηση, εκτός και αν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει το ευρώ, και ο ελληνικός λαός δεν είναι έτοιμος για αυτό».
Κατά τη γνώμη μας, η επιστροφή στη δραχμή -στη δραχμούλα όπως λέμε εμείς, ή, ως μεταβατική εκδοχή, η εισαγωγή ενός μη ανταλλάξιμου παράλληλου χαρτονομίσματος για την εσωτερική αγορά, δηλαδή ενός εναλλακτικού μέσου άσκησης νομισματικής πολιτικής, δεν είναι από μόνη της ικανή συνθήκη για την αντιμετώπιση των ποικιλόμορφων προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας. Είναι όμως αναγκαία συνθήκη. Η δραχμή, όπως και κάθε άλλο νόμισμα, είναι μέσο ανταλλαγής και κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
Η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα δεν είναι επιστροφή στο παρελθόν. Είναι ανάκτηση του κυριαρχικού δικαιώματος του ελληνικού κράτους να ασκεί νομισματική πολιτική. Και εφόσον στην ελληνική κοινωνία ηγεμονεύσουν κοινωνικοπολιτικά οι δυνάμεις της εργασίας και του πολιτισμού, η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα είναι αναγκαία συνθήκη για ν’ ασκηθεί απρόσκοπτα φιλολαϊκή νομισματική και δημοσιονομική πολιτική.
Κατά τη γνώμη μας, εάν η βούληση της Γερμανίας είναι το "Athenae Delenda Est" (η Αθήνα πρέπει να καταστραφεί)- όπως αναφέρει ο Krugman σε σημερινό άρθρο του στους New York Times, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ οφείλει να μη δεχθεί ούτε την ταπεινωτική συνθηκολόγηση, ούτε έναν δήθεν αξιοπρεπή συμβιβασμό (που στοχεύει στην πλήρη εξηλιθίωση των Ελλήνων και στην περαιτέρω φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού), αλλά ν’ απαντήσει άμεσα με παράλληλο νόμισμα και στάση πληρωμών στους τοκογλύφους δανειστές του ελληνικού κράτους. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ εκπροσωπεί σήμερα την αστική τάξη της χώρας, το άρχον συγκρότημά της, την ηγέτιδα τάξη του έθνους. Οφείλει, λοιπόν, να μη συμβιβαστεί και να πράξει ανάλογα. Να συμπεριφερθεί σαν τους Αστούς του Καλαί (που ενέπνευσαν το ομώνυμο γλυπτό αριστούργημα του Ροντέν), και όχι σαν τα "ρεμάλια της Φωκίωνος Νέγρη"...
Αθήνα, 17-2-2015
ΑΚΕΠ-Γραφείο τύπου,
Μίκα Στάθη
«Ένας γείτονας του Νασρεντίν είχε μικρό σπίτι και πολύ μεγάλη οικογένεια. Συχνά παραπονιόταν στο Νασρεντίν για τη δυστυχία του αυτή και ζητούσε από το σοφό μυαλό του Νασρεντίν κάποια λύση. Εν τέλει ο Νασρεντίν αποφάσισε να τον βοηθήσει.
«Έχεις δύο κατσίκες», του είπε, «να τις βάλεις και αυτές μες στο σπίτι».
«Μα είναι δυνατόν; Πού να τις βάλω;», είπε ο γείτονας.
«Ζητάς τη βοήθειά μου», είπε ο Νασρεντίν, «θα μ’ ακούσεις λοιπόν;»
«Θα σ’ ακούσω… αλλά… αυτό δεν είναι λύση…»
«Έχε μου εμπιστοσύνη», είπε ο Νασρεντίν.
Ο γείτονας έκαμε όπως τον συμβούλεψε ο Νασρεντίν. Έβαλε στο μικρό του σπίτι και τις γίδες. Η κατάσταση έγινε πολύ δύσκολη. Όταν συναντήθηκαν ύστερα από δυό μέρες, ο Νασρεντίν ρώτησε το γείτονα πως τα πάει τώρα με το στενό του σπίτι.
«Πολύ δύσκολα», είπε ο γείτονας.
«Να βάλεις μέσα στο σπίτι και την αγελάδα σου τώρα», πρόσταξε ο Νασρεντίν.
Ο γείτονας υπάκουσε, έβαλε και την αγελάδα. Όταν συναντήθηκαν τρεις μέρες μετά ο Νασρεντίν ρώτησε: «Πώς πάνε τα πράγματα γείτονα;»
«Ασφυκτικά», απάντησε ο γείτονας.
«Βάλε ακόμα και το γαϊδούρι», πρόσταξε ο Νασρεντίν.
Έβαλε και το γαϊδούρι μέσα στο στενό του σπίτι ο γείτονας. Τα πράγματα ήταν αφόρητα, όπως λένε, τραγικά. Όταν μετά από δύο μέρες συναντήθηκαν, ο γείτονας είπε στο Νασρεντίν.
«Αμάν σοφέ Νασρεντίν, είναι πια μαρτύριο. Ποιά άλλη ποινή θα μου βάλεις;»
«Να μένετε έτσι εκεί όλοι μαζί για τρεις μέρες ακόμα», είπε ο Νασρεντίν.
Στις τρεις μέρες που συναντήθηκαν, ο γείτονας είπε: «Είναι αβάσταχτο Νασρεντίν, κάμε κάτι, είναι απερίγραπτο».
«Να βγάλεις έξω το γαϊδούρι», πρόσταξε ο Νασρεντίν.
Έβγαλε ο γείτονας από το στενό του σπίτι το γαϊδούρι. Ένιωσαν όλοι κάποια ανακούφιση. Σε λίγες μέρες που ανταμώθηκαν είπε ο Νασρεντίν: «Βγάλε τώρα και την αγελάδα».
Έβγαλε έξω και την αγελάδα ο γείτονας κι ένοιωσαν όλοι μεγάλη ανακούφιση, το σπίτι άρχισε να γίνεται άνετο. Όταν ξανανταμώθηκαν είπε ο Νασρεντίν: «Βγάλε τώρα και τις κατσίκες». Ο άνθρωπος έβγαλε και τις κατσίκες. Το σπίτι ξαφνικά ήταν τόσο άνετο που ο γείτονας και τα παιδιά του ήταν ευτυχισμένοι.
Όταν ξανασυναντήθηκαν, ρώτησε ο Νασρεντίν πως τα πάει ο γείτονας με το μικρό του σπίτι.
«Πολύ άνεση, είμαστε τόσο καλά, σ’ ευχαριστώ πολύ Νασρεντίν, το σπίτι μου είναι πια μεγάλο κι άνετο κι αυτό το χρωστάω σε σένα», είπε ο γείτονας.»
Από το 2010 μέχρι τις 25-1-2015, η πολιτική των κυβερνήσεων Παπανδρέου-Παπαδήμου-Σαμαρά/
Όλοι θυμόμαστε το ΣΥΡΙΖΑ και τον πρόεδρό του Α. Τσίπρα, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, ν’ αναφέρεται στη δυστυχία της γενιάς των 700 ευρώ, στη δυστυχία των χαμηλοσυνταξιούχων, των κοινωνικά αποκλεισμένων κλπ. κλπ. Και δεν πέρασαν χρόνια πολλά από τότε. Και ήρθε ο καιρός που ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση, και ο Αλέξης Τσίπρας έγινε πρωθυπουργός. Και –ώ, του θαύματος!- η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας ευαγγελίστηκε χαράς ευαγγέλια. Εξήγγειλε «άχρι καιρού» και σε βάθος 4ετίας (ίσως 8ετίας, μάλλον 30ετίας) να επανέλθουν οι κοινωνικές συνθήκες της χώρας στο επίπεδο του 2009-2010. Και –ώ, του θαύματος!- οι άνεργοι, οι μισθοσυντήρητοι, οι κοινωνικά αποκλεισμένοι, η πρώην γενιά των 700 ευρώ και νυν γενιά των 586 ευρώ (καθαρά 476 ευρώ)… στην πλειοψηφία τους (το 80% κατά τις δημοσκοπήσεις) με «μέγα πάθος» ετραγούδησαν: ωσαννά ο ηγέτης, εκείνος που διαπραγματεύεται με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, χωρίς συμβιβασμούς, για την πατρίδα, «για την Ελλάδα, ρε γαμώτο!». Και να οι συγκεντρώσεις υποστήριξης στο Σύνταγμα και στις πλατείες...! και να οι δηλώσεις υποστήριξης στο διαδίκτυο και στα Facebook...! Είναι άραγε υπερβολή να πούμε ότι αυτό θυμίζει το τελευταίο μέρος του παραμυθιού με τον Νασρεντίν; Αν και -για να είμαστε ακριβείς- ο γείτονας του παραμυθιού αισθάνθηκε ευτυχία μόνον όταν αποκαταστάθηκαν οι προγενέστερες άθλιες συνθήκες διαβίωσής του. Ενώ, η σημερινή στάση της πλειοψηφίας του ελληνικού πληθυσμού θυμίζει το γνωστό επίγραμμα του Σολωμού:
«Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε.
Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε.»
Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστη πρόωρα «η χλεύη των ηττημένων». Προπαγανδίζουν, λοιπόν, χαιρέκακα στο antinews οι κεκράκτες της συντήρησης:
«Να έρθουμε στην ουσία της διαπραγμάτευσης:
Πρώτον: Ήταν ναι η όχι επίσημα διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους; Ήταν!
Πάει, λοιπόν, ο πρώτος στόχος! Τον… ενταφίασε ο Γιάνης (με ένα «ν» παρακαλώ)!
Δεύτερον: Ήταν ναι ή όχι η διεθνής διάσκεψη για το χρέος διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ; Ήταν!
Πάει και ο δεύτερος στόχος! Ομοίως το έθαψε ο με ένα «ν».
Τρίτον: Ήταν ναι ή όχι διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ η κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο; Ναι ήταν!
Γιατί δεν έφεραν ακόμα αυτόν τον νόμο στη Βουλή; Η Ζωή είναι εκεί και Προεδρεύει και πλειοψηφία έχουν! Δεν μπορούν να συντάξουν ένα άρθρο;
Πάει, λοιπόν, και ο τρίτος στόχος!
Τέταρτον: Ήταν ναι ή όχι διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν συζητάνε πια με την Τρόικα; Ναι ήταν!
Τότε για ποιο λόγο διαπραγματεύονται με τους ίδιους τεχνοκράτες με τους οποίους διαπραγματευόταν και ο Χαρδούβελης;
Πάει, λοιπόν, και ο τέταρτος στόχος!
Πέμπτον: Δεν μας έλεγαν προεκλογικά ότι το μνημόνιο συνολικά ήταν ένα καταστροφικό πρόγραμμα; Πώς γίνεται ξαφνικά και το 70% του Μνημονίου είναι θετικό και θέλουμε να το κρατήσουμε;
Έκτον: Δεν κατηγορούσαν προεκλογικά τον Σαμαρά επειδή ζητούσε προληπτική γραμμή στήριξης για την μετά το μνημόνιο εποχή; Η «γέφυρα» που ζητάει ο Βαρουφάκης τι είναι;
Αυτά τα ολίγα για να μην αναφερθώ στις …εσωτερικές κωλοτούμπες για τα 12 000 ευρώ αφορολόγητο, που …ετεροχρονίστηκε για το 2016!
Για τα 751 ευρώ κατώτατου μισθού που πήγε για το τέλος του 2016!».
Γράφει στους Financial Times (16-2-2015) ο W. Munchau:
«Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνει η ελληνική κυβέρνηση; Πρέπει να επιμείνει στη θέση να μην αποδεχτεί τη συνέχιση του υπάρχοντος προγράμματος χρηματοπιστωτικής στήριξης. Αν το καταφέρει, θα σταματήσει να είναι δέσμια σε ανέφικτους στόχους, όπως η δεσμευτική απαίτηση για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3% του ΑΕΠ. Για μια χώρα με μαζική ανεργία, αυτός ο στόχος είναι παράλογος. Θα ήταν, οπωσδήποτε, καλύτερο να σταματήσει αυτή η ανοησία ενώ παραμένει η Ελλάδα στην ευρωζώνη. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να σταματήσει.
Αν αυτό δεν είναι εφικτό, η Αθήνα θα πρέπει να ετοιμάσει το Plan B. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα επίσημη έξοδο από την ευρωζώνη, που θα ήταν μία από τις πιο ριψοκίνδυνες επιλογές. Υπάρχουν πιο έξυπνες επιλογές για αρχή.
Η πιο λογική είναι η εισαγωγή ενός παράλληλου νομίσματος - όχι απαραίτητα «χάρτινου» χρήματος, αλλά ίσως κάτι σαν κυβερνητική έκδοση χρέους, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συγκεκριμένους σκοπούς.
Αρκετοί οικονομολόγοι σκέφτονται σχετικές επιλογές. Ο Αμερικανός οικονομολόγος Robert Parenteau, πρότεινε τα «χρεόγραφα με φορολογική προοπτική». Πρόκειται για IOUs (διεθνής όρος για την «υποσχετική», από τα ηχητικά αρχικά της φράσης «I owe you» [σου χρωστάω]) με εγγύηση τα μελλοντικά φορολογικά έσοδα. Τέτοια εργαλεία υπάρχουν στις ΗΠΑ, σε πολιτειακό επίπεδο. Λειτουργούν ως φορολογική πίστωση, που επιτρέπει στις κυβερνήσεις να τρέχουν δημοσιονομικά ελλείμματα μέχρι να ανακάμψει η οικονομία. Με ένα τέτοιο εργαλείο η Ελλάδα θα μπορούσε να εγκαταλείψει τη λιτότητα χωρίς να εγκαταλείψει το ευρώ.
Ο John Cochrane, συντηρητικός οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, επίσης συνιστά στην ελληνική κυβέρνηση να εκτυπώσει IOUs. Θα έχουν τη μορφή ηλεκτρονικού χρήματος, όχι απαραίτητα σε ρευστό, και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να πληρωθούν συντάξεις και άλλες μεταβιβάσεις πληρωμών.
Το IOU θα μπορούσε να εκπληρώσει μία από τις βασικές λειτουργίες του χρήματος: το μέσο ανταλλαγής. Μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις για να αγοράσεις τρόφιμα στα καταστήματα ή για να ανακεφαλαιοποιήσεις μέρος του τραπεζικού συστήματος.
Αυτό που κανένας δεν ομολογεί -τουλάχιστον όχι σε ευγενείς συναναστροφές- είναι ότι, όταν καθιερωθεί αυτό το σύστημα, μπορείς να κηρύξεις στάση πληρωμών έναντι των επίσημων Ευρωπαίων πιστωτών.
Τι θα μπορούν να κάνουν; Δεν μπορούν να σε πετάξουν έξω από την ευρωζώνη. Δεν έχουν τα νομικά μέσα. Δεν μπορούν να σε πετάξουν ούτε έξω από την Ε.Ε. Πρέπει να έχουν την υπογραφή σου για να γίνει αλλαγή της Ευρωπαϊκής Συνθήκης ή για όποια αλλαγή χρειάζεται ομοφωνία, όπως η ανανέωση των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας.
Η πιο επικίνδυνη εναλλακτική θα ήταν η σκληρή έξοδος, το Grexit. Αυτή είναι μια επιλογή που πρέπει να προσπαθήσει να αποφύγει η Ελλάδα, γιατί είναι σε μεγάλο βαθμό ταραχώδης. Αλλά το μέγεθος του ρίσκου από αυτό, για την Ελλάδα τουλάχιστον, θα εξαρτηθεί από τη διαχείριση.
Το Grexit θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο επικίνδυνο για την ίδια την ευρωζώνη γιατί ίσως λειτουργούσε ως βάση για άλλους, ειδικά αν δεν επέλθει οικονομικός Αρμαγεδδών στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, αν και δεν είναι επιθυμητό, το Grexit παραμένει προτιμότερο από το status quo.
Το χειρότερο σενάριο θα ήταν να λυγίσει πρώτη η ελληνική κυβέρνηση και να αποδεχτεί την ήττα. Αν σταματήσει να υπάρχει η επιλογή ΣΥΡΙΖΑ στην πολιτική σκηνή, το μόνο πολιτικό κόμμα που μένει για να αντιταχθεί σε αυτές τις στρατηγικές θα ήταν το νεοναζιστικό Χρυσή Αυγή.
Η προσωπική μου προτίμηση θα ήταν να εγκαταλείψει η ευρωζώνη συνολικά τις αποτυχημένες πολιτικές της τελευταίας 5ετίας και να προχωρήσει μπροστά. Αν αυτό αποδειχθεί πολιτικά αδύνατο, η δεύτερη καλύτερη επιλογή, για την Ελλάδα τουλάχιστον, θα ήταν μια ημιέξοδος με παράλληλο νόμισμα και στάση πληρωμών μόνο των επίσημων πιστωτών.
Σε κάθε περίπτωση, οφείλουν να υπερασπιστούν τις θέσεις τους σήμερα.»
Γράφει ο αστός νομπελίστας οικονομολόγος P. Krugman στους New York Times (26-1-2015):
«Αν μη τι άλλο, το πρόβλημα με τα σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι ότι δεν είναι αρκετά ριζοσπαστικά. Η ελάφρυνση του χρέους και η χαλάρωση της λιτότητας θα μειώσουν τον οικονομικό πόνο, αλλά είναι αμφίβολο αν θα είναι επαρκή για να παράγουν μια ισχυρή ανάκαμψη. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι σαφές τι περισσότερο μπορεί να κάνει η όποια ελληνική κυβέρνηση, εκτός και αν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει το ευρώ, και ο ελληνικός λαός δεν είναι έτοιμος για αυτό».
Κατά τη γνώμη μας, η επιστροφή στη δραχμή -στη δραχμούλα όπως λέμε εμείς, ή, ως μεταβατική εκδοχή, η εισαγωγή ενός μη ανταλλάξιμου παράλληλου χαρτονομίσματος για την εσωτερική αγορά, δηλαδή ενός εναλλακτικού μέσου άσκησης νομισματικής πολιτικής, δεν είναι από μόνη της ικανή συνθήκη για την αντιμετώπιση των ποικιλόμορφων προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας. Είναι όμως αναγκαία συνθήκη. Η δραχμή, όπως και κάθε άλλο νόμισμα, είναι μέσο ανταλλαγής και κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
Η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα δεν είναι επιστροφή στο παρελθόν. Είναι ανάκτηση του κυριαρχικού δικαιώματος του ελληνικού κράτους να ασκεί νομισματική πολιτική. Και εφόσον στην ελληνική κοινωνία ηγεμονεύσουν κοινωνικοπολιτικά οι δυνάμεις της εργασίας και του πολιτισμού, η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα είναι αναγκαία συνθήκη για ν’ ασκηθεί απρόσκοπτα φιλολαϊκή νομισματική και δημοσιονομική πολιτική.
Κατά τη γνώμη μας, εάν η βούληση της Γερμανίας είναι το "Athenae Delenda Est" (η Αθήνα πρέπει να καταστραφεί)- όπως αναφέρει ο Krugman σε σημερινό άρθρο του στους New York Times, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ οφείλει να μη δεχθεί ούτε την ταπεινωτική συνθηκολόγηση, ούτε έναν δήθεν αξιοπρεπή συμβιβασμό (που στοχεύει στην πλήρη εξηλιθίωση των Ελλήνων και στην περαιτέρω φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού), αλλά ν’ απαντήσει άμεσα με παράλληλο νόμισμα και στάση πληρωμών στους τοκογλύφους δανειστές του ελληνικού κράτους. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ εκπροσωπεί σήμερα την αστική τάξη της χώρας, το άρχον συγκρότημά της, την ηγέτιδα τάξη του έθνους. Οφείλει, λοιπόν, να μη συμβιβαστεί και να πράξει ανάλογα. Να συμπεριφερθεί σαν τους Αστούς του Καλαί (που ενέπνευσαν το ομώνυμο γλυπτό αριστούργημα του Ροντέν), και όχι σαν τα "ρεμάλια της Φωκίωνος Νέγρη"...
Αθήνα, 17-2-2015
ΑΚΕΠ-Γραφείο τύπου,
Μίκα Στάθη
