“Αμετάκλητα προσηλωμένη η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) στην απόφασή της για επαναλειτουργία της ΕΡΤ με όλους τους εργαζόμενούς της, ύστερα από τη συνάντηση των Προέδρων των Ενώσεων Συντακτών στην Κρήτη (1-12-13) και το γόνιμο προβληματισμό των αγωνιζόμενων εργαζομένων στις γενικές συνελεύσεις τους, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας, αποφασίσθηκε ομόφωνα η συμμετοχή μας στη διεξαγόμενη δημόσια διαβούλευση, για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Σχολιάζουμε συνολικά και προτείνουμε:
«Οι ρυθμίσεις για τη λειτουργία του Δημόσιου Ραδιοτηλεοπτικού φορέα πρέπει να γίνονται κατά τρόπο σύμφωνο στα άρθρα 5Α, 14 παρ. 1 και 15 παρ. 2 του Συντάγματος και να λαμβάνουν υπόψη τη συνταγματική επιταγή του άρθρου 101 παρ. 4 του Συντάγματος, κατά την οποία ο κοινός νομοθέτης και η Διοίκηση, όταν δρουν κανονιστικά, υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τους τις κοινωνικές, πολιτισμικές, ψυχαγωγικές και οικονομικές ανάγκες των πολιτών, των μειονεκτούντων ατόμων αλλά και τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους.
Τα δημόσια ραδιοτηλεοπτικά μέσα οφείλουν να λειτουργούν με όρους πέραν του πλαισίου του οικονομικού ανταγωνισμού ανάμεσα στα ιδιωτικά μέσα, τα οποία εν τέλει αποτελούν αμιγώς εμπορικές – κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, οι οποίες απλώς υποχρεούνται σύμφωνα με το άρθρο 15 του Συντάγματος να συμμορφώνονται σε κάποιες ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας του προγράμματος (πχ προστασία νεότητας, περιορισμοί ως προς το διαφημιστικό χρόνο κλπ).
Για τους λόγους αυτούς, το Συμβούλιο της Ευρώπης σε σειρά αποφάσεών του, έχει τονίσει την ιδιάζουσα θέση των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών μέσων σε ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου και στην άρρηκτη σύνδεσή τους με την ίδια την ουσία της δημοκρατίας, που έχει ανάγκη από επαρκή δημόσιο χώρο. Η 4η Ευρωπαϊκή Υπουργική Συνδιάσκεψη για την Πολιτική στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Πράγα, 7-8 Δεκεμβρίου 1994) αναγνώρισε ότι «η δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση προωθεί τις αξίες που αποτελούν το θεμέλιο της πολιτικής, νομικής και κοινωνικής δομής των δημοκρατικών κοινωνιών, και συγκεκριμένα τον σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον πολιτιστικό και πολιτικό πλουραλισμό» και υπογράμμισε «την σημασία της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης για τις δημοκρατικές κοινωνίες». Η Σύσταση R (96)10, που υιοθέτησε στις 11 Σεπτεμβρίου 1996 η Επιτροπή των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, επιβεβαίωσε «τον ζωτικό ρόλο των δημόσιων μέσων επικοινωνίας ως ουσιαστικού παράγοντα για την πλουραλιστική επικοινωνία και ενημέρωση, προσβάσιμη από τον καθένα τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, μέσω της παροχής συνεκτικών προγραμμάτων, τα οποία απαρτίζονται από πληροφόρηση, εκπαίδευση, πολιτισμό και αναψυχή.»
Πιο πρόσφατα, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Συμβουλίου της Ευρώπης, με την Απόφαση 1641 (2004) εξέφρασε ρητά την ανησυχία της εξαιτίας της πίεσης που ασκείται στα δημόσια μέσα ενημέρωσης είτε από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών είτε εξαιτίας του αναπόφευκτου ανταγωνισμού τους με τα εμπορικά μέσα. Τέλος, η Διάσκεψη των Υπουργών για τα Μέσα και την Κοινωνία της Πληροφορίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, υιοθέτησε την από 7 και 8 Νοεμβρίου 2013 Πολιτική Διακήρυξη στην οποία καταγράφει –παρ. 4- ότι «η υπερβολική ρύθμιση από το κράτος, ο έλεγχος και η εποπτεία των Μέσων επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της αντίληψης των ατόμων για την ελευθερία των Μέσων» και το Δεύτερο Ψήφισμα στο οποίο αναγνωρίζεται –παρ. 9- η ανάγκη ύπαρξης τοπικών μη κερδοσκοπικών μέσων τα οποία καλύπτουν τις ιδιαίτερες ανάγκες διαφόρων κοινοτήτων.
Διαπιστώνουμε ότι το σχέδιο κανονισμού της ΝΕΡΙΤ ΑΕ που τέθηκε ήδη προς διαβούλευση, προβλέπει διαδικασίες αξιολόγησης του προσωπικού και στελέχωσης των δημιουργούμενων θέσεων. Η μη τήρηση αντίστοιχων διαδικασιών, η παράβλεψη –δια της ΚΥΑ Οικ. 2/11-6-2013- κάθε πρόσφορης δυνατότητας αξιολόγησης του προσωπικού που απασχολείτο στην ΕΡΤ, καταδεικνύει ότι η συνέχιση της ασκούμενης δραστηριότητας μέσω νέων σχημάτων, υπήρξε κατάδηλα προσχηματική και εξυπηρέτησε σκοπούς παντελώς διαφορετικούς από την «εξυγίανση και αναδιοργάνωση» της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Για τους λόγους αυτούς και για να υπάρξει ευθυγράμμιση της ελληνικής πολιτείας με τα προβλεπόμενα στην Εθνική Νομοθεσία και στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής ένωσης αλλά και με όσα ορίζουν οι διεθνείς συμβάσεις, απαιτείται η άμεση αξιοποίηση όλων όσοι εργάζονταν στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση της ΕΡΤ την 11-6-2013, ανεξαρτήτως εάν διαφοροποιείται η επωνυμία της εταιρείας που αποτελεί το δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα. Στο πλαίσιο αυτό παρέχεται η ευχέρεια αξιοποίησης προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου ή πρόωρης συνταξιοδότησης για όσους οικειοθελώς επιθυμούν να ενταχθούν σε μία από αυτές τις προσφερόμενες επιλογές, όπως άλλωστε συμβαίνει στο δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα για περιπτώσεις που απαιτείται αναδιάρθρωση και εφόσον απαιτείται εν προκειμένω τέτοια αναδιάρθρωση. Δίδεται, έτσι, ο χρόνος και για αξιολόγηση του απασχολούμενου, την 11-6-2013, προσωπικού κατά τα προβλεπόμενα στη σχετική διάταξη του κανονισμού εργασίας της ΝΕΡΙΤ που τέθηκε σε διαβούλευση. Εννοείται ότι απαιτείται σοβαρή επιστημονική μελέτη για την οργάνωση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και την αποδοτικότερη λειτουργία της κατά τα οριζόμενα στο Σύνταγμα, και για τούτο θα πρέπει να υπάρξει διαδικασία διαβούλευσης με τη συμμετοχή των αρμοδίων οργανώσεων στις οποίες ασφαλώς θα συμπεριλαμβάνεται η ΠΟΕΣΥ και η EBU. Αντιλαμβάνεστε ότι η πρόταση του σχεδίου του κανονισμού εργασίας που θέσατε σε διαβούλευση δεν προσφέρεται για την επιλογή των καλύτερων λύσεων, πολύ περισσότερο διότι στην αφετηρία ακόμη του κανονισμού αυτού προβλέπεται (άρθρο 4) η ανάθεση υπηρεσιών, αλλά και γενικότερα του έργου που οφείλει να προσφέρει ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, σε ιδιώτες και σε κοινοπραξία φυσικών προσώπων. Αυτού του είδους η λειτουργία που θα στηρίζεται στο εύρος των πρωτοβουλιών των προσώπων στα οποία θα ανατίθεται το σχετικό έργο, μπορεί να εκτρέψει την δημόσια ραδιοτηλεόραση σε πεδία που εκφεύγουν της μέριμνας την οποία το Σύνταγμα επιβάλλει για τους γνωστούς λόγους προκειμένου να εξυπηρετούνται οι κάθε είδους κοινωνικές ανάγκες οι οποίες δεν δύνανται να προσδιορίζονται από το κριτήριο της κερδοφορίας, της θεαματικότητας ή της ακροαματικότητας. Για τους λόγους αυτούς, ζητάμε για άλλη μία φορά να ξεκινήσει η διαδικασία διαβούλευσης με την άμεση απασχόληση του συνόλου όσων εργάζονται την 11-6-2013 στην ΕΡΤ και θέτουμε για το σκοπό αυτό στη διάθεσή σας όλες μας τις δυνάμεις και την απόλυτη αφοσίωση για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος προς όφελος του Δημοσίου και του Ελληνικού Λαού».
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΟΕΣΥ”.
