Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

Τι είναι οι αλκυονίδες ημέρες;

"Αλκυονίδες ημέρες"σημαίνει το διάλειμμα γαλήνης, μία ανάπαυλα, μέσα σ' ένα πολυτάραχο βίο, ένα διάστημα χρονικό όπως είναι ο Χειμώνας. Ως Αλκυονίδες μέρες ονομάζονται από τους Έλληνες συνηθέστερα ημέρες του Ιανουαρίου κατά τις οποίες επικρατεί ωραίος καιρός με ηλιοφάνεια.
Η ονομασία αυτή είναι αρχαία ελληνική και προέρχεται από τον Αριστοτέλη.

Ποιά είναι όμως η Αλκυόνη; Ένας μύθος μας λέει πως ήταν θυγατέρα του Θεού των Ανέμων Αίολου και της Αγχιάλης και σύζυγος του Κήϋκα, γιού του Εωσφόρου (ο φέρων το Φώς) ή του Έσπερου και της νύμφης Φιλωνίδας. Από υπεροψία, όμως, κατά πως λέει η παράδοση αυτοκολακεύονταν και ονόμαζαν τους εαυτούς τους Δία και Ήρα. Γι' αυτή τους την συμπεριφορά ο Δίας τους τιμώρησε! και τους μεταμόρφωσε σε πουλιά της θάλασσας. Επειδή, όμως, η μεταμορφωθείσα Αλκυόνη σάν θαλασσοπούλι έκαμνε (και κάμνει) τη φωλιά της κοντά στις ακτές, οι νεοσσοί της αρπάζονταν από τα κύματα λόγω της θαλασσοταραχής.

Βλέποντας την ο Δίας έδειξε ευσπλαχνία για την κλαίουσα Αλκυόνη, την λυπήθηκε και απαγόρεψε τους ανέμους να πνέουν τις μέρες τις επώασης (του κλωσσήματος) για δεκατέσσερις ημέρες (επτά δηλαδή ημέρες πριν την μικρότερη μέρα του χρόνου και επτά μετά απ' αυτήν, κατά τις χειμερινές τροπές του Ήλιου) για να προλάβουν οι νεοσσοί αφού γεννηθούν, να αναπτυχθούν μέσα στο καταχείμωνο.



Οι μέρες, λοιπόν, αυτές ονομάσθηκαν Αλκυονίδες ή Αλκυόνιοι. Πράγματι αυτή η χρονική ανάπαυλα των ταραγμένων χειμωνιάτικων ημερών συμπίπτει με τις μέρες του Γενάρη, όπου γλυκαίνει! λίγο ο καιρός. Ζεί στις χώρες της εύκρατης ζώνης, Ευρώπη και στις δυτικές περιοχές της Ασίας. Στην Πατρίδα μας συναντάται σε μέρη όπου υπάρχουν άφθονα ποταμίσια νερά και λίμνες μαζί (π.χ. Ακαρνανία, Βιστωνίδα, Κερκίνη κ.α. ). Έρχεται περί τα τέλη Αυγούστου και φεύγει κάπου τον Μάρτη.Τρέφεται αποκλειστικά με ψάρια που τα συλλαμβάνει ενώ κάθεται υπομονετικά πάνω σε πασσάλους η ξερόκλαδα, και με ασύλληπτη ταχύτητα βουτά και τα πιάνει με το ευθύ και τετραπλευρικό της ράμφος, και πάλι από την αρχή. Είναι όμορφο φανταχτερό πουλί με πλούσια χρωματιστά φτερά με κυρίαρχο το γαλαζοπράσινο.

Από καθαρά μετεωρολογική άποψη οι αλκυονίδες ημέρες ως ημέρες καλοκαιρίας εξηγούνται από το γεγονός ότι στο γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται η Ελλάδα μέχρι το γεωγραφικό πλάτος κυρίως της βορειοανατολικής Ευρώπης, κατά την περίοδο του Χειμώνα παρατηρείται η αυτή βαρομετρική πίεση (εξίσωση πίεσης) με συνέπεια αφενός να μη δημιουργούνται άνεμοι αφετέρου και ο καιρός να είναι μεν ψυχρός αλλά και ηλιόλουστος, λόγω της αντικυκλωνικής κατάστασης.

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κάθε χρόνο υπάρχουν Aλκυονίδες ημέρες. Υπάρχουν και έτη που έλλειψαν τελείως όπως το 1947, αλλά και οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης και διάρκεια αυτών δεν είναι σταθερές. Συνηθέστερα όμως καλύπτουν σχεδόν το δεύτερο ήμισυ του Ιανουαρίου. Παρόλα αυτά αλλοι επιμένουν να αποδίδουν την διάρκειά τους σε διαστήμα 14 αίθριων ημέρων, από τις 15 Δεκεμβρίου έως 15 Φεβρουαρίου στην Ελλάδα, στην καρδιά του χειμώνα.

planitikos.com