Ως και 500 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου µπορεί να δώσει η θαλάσσια περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου σε µερικά χρόνια, ενώ η ευρύτερη περιοχή Ιονίου -Κρητικού Πελάγους από τους Οθωνούς ως τη νήσο Χρυσή (το γνωστό Γαϊδουρονήσι), νότια της Ιεράπετρας, υπολογίζεται ότι κρύβει ως και τετραπλάσια ποσότητα εκµεταλλεύσιµων κοιτασµάτων αργού. Η προκήρυξη για τις σεισµικές έρευνες επισηµοποιήθηκε προ ηµερών, ύστερα από αναφορά του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου, από τον υφυπουργό ΠΕΚΑ κ. Ι. Μανιάτη και έτσι ξεκίνησε µια µακρά και άκρως ανταγωνιστική διαδικασία για τα πετρέλαια του Ιονίου και της Νότιας Κρήτης, ενώ για πρώτη φορά στις έρευνες συµπεριελήφθη ο Κορινθιακός Κόλπος. Η άντληση των πρώτων αποθεµάτων πάντως χρειάζεται τουλάχιστον µία εξαετία για να γίνει, αλλά τα οικονοµικά οφέλη αξίζουν τον κόπο, ιδιαίτερα υπό τις παρούσες, δύσκολες συνθήκες για τη χώρα µας.
Επαφές με ξένες κυβερνήσεις
Σύµφωνα µε πληροφορίες του «Βήµατος», το τελευταίο διάστηµα έχουν γίνει πυκνές αλλά διακριτικές επαφές στην Αθήνα και στο εξωτερικό µεταξύ ελλήνων επισήµων από τα υπουργεία Εξωτερικών και ΠΕΚΑ και εκπροσώπων ξένων κυβερνήσεων, αλλά και µεγάλων επιχειρηµατικών οµίλων που ενδιαφέρονται για πετρέλαιο (και για φυσικό αέριο) στην Ελλάδα. Είναι φανερό ότι η ανακάλυψη του τεράστιου κοιτάσµατος φυσικού αερίου που εντόπισαν οι Ισραηλινοί στον θαλάσσιο χώρο µεταξύ Ισραήλ και Κύπρου, κοίτασµα που έλαβε το κωδικό όνοµα «Λεβιάθαν», άνοιξε την όρεξη στους ξένους που θέλουν πλέον να µετατρέψουν την Ανατολική Μεσόγειο σε παραγωγό υδρογονανθράκων, ενώ οι γεωπολιτικές εµπλοκές µε τη γειτονική Τουρκία δεν πτοούν τις µεγάλες εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν ισχυρές ρίζες ως την Ουάσιγκτον. Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν δείξει οι ίδιοι οι Ισραηλινοί για συνεργασία σε κοιτάσµατα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Εντονο είναι επίσης το ενδιαφέρον των Νορβηγών για αντίστοιχη συνεργασία µε την Ελλάδα, µε τον υπουργό Ενέργειας της χώρας αυτής Ρούνε Χέρινκσεν να βολιδοσκοπεί την Αθήνα για τις προθέσεις παραχωρήσεων από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης. ∆εν είναι τυχαίοότι το τελευταίο χρονικό διάστηµα ήρθαν στην Αθήνα εµπειρογνώµονες της εξειδικευµένης εταιρείας πετρελαϊκών συµβούλων Schlumberger, η οποία συνήθως είναι προποµπός µεγάλων πετρελαϊκών οµίλων, ενώ από πλευράς εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου, εκτός από τη νορβηγική Statoil, η οποία εκδήλωσε το ενδιαφέρον της µέσω της κυβέρνησης του Οσλο, έχουν ήδη αρχίσει να ενηµερώνονται και να... πηγαινοέρχονται µεγάλοι όµιλοι, όπως οι Shell, Aramco, ΒΡ, Chevron, Noble Energy (είναι οι Αµερικανοί που ανακάλυψαν το κοίτασµα «Λεβιάθαν»), OMV και Norsk Hydro. Μάλιστα τα «µεγάλα κεφάλια» της Noble Energy, ο πρόεδρός της Τσαρλς Ντέιβιντσον και ο διευθύνων σύµβουλος Ντέιβ Στόβερ, έχουν ήδη προχωρήσει σε σηµαντικές συνοµιλίες ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού. Κοµβικό ρόλο στις εξελίξεις διαδραµατίζει ένας όχι και τόσο γνωστός, αλλά ιδιαίτερα σηµαντικός επιχειρηµατικός όµιλος από το Ισραήλ, η Delek Group. H Delek (η οποία σύµφωνα µε πληροφορίες κατέχει το 4% της Noble Energy) επιθυµεί να συνδέσει τις πετρελαϊκές τύχες Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ µε κοινές έρευνες και συνεκµετάλλευση της ευρύτερης ζώνης κοιτασµάτων της Ανατολικής Μεσογείου, δηµιουργώντας έτσι ισχυρή ενεργειακή συµµαχία µεταξύ των τριών χωρών, η οποία θα λύσει µέρος των προβληµάτων κυρίως της Ελλάδας.
Τεχνογνωσία και αναπτυξιακή διάθεση
Το σχέδιο αυτό βλέπουν, σύµφωνα µε πληροφορίες, µε καλό µάτι η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες, γι’ αυτό και τα αφεντικά της Delek, ο πρόεδρός της Γκάµπριελ Λαζτ (που είναι και ο επικεφαλής της θυγατρικής Delek Energy) και ο διευθύνων σύµβουλος της θυγατρικής Γκίντιον Τάντµορ, έχουν πυκνώσει τις επαφές τους εκτός Ισραήλ, αν και κινούνται µε διακριτικό τρόπο. Η Delek, µε πλήθος θυγατρικών σε ΗΠΑ και Ευρώπη, διαθέτει τρία κοιτάσµατα φυσικού αερίου ανοιχτά του Ισραήλ (Νόα, Μάρι-Β και Ταµάρ), µε διαπιστωµένη δυναµικότητα 32 δισ. κυβικών µέτρων, γεγονός που της προσδίδει τεχνογνωσία αλλά και αναπτυξιακή διάθεση προς Κύπρο και Ελλάδα. Αλλο ένα ενισχυτικό γεγονός του ενδιαφέροντος για το πετρελαϊκό υπέδαφος Ιονίου - Κρητικού είναι ότι µεγάλα ξένα πανεπιστηµιακά και ερευνητικά ιδρύµατα το τελευταίο χρονικό διάστηµα υπέγραψαν πρωτόκολλα συνεργασίας µε τα πολυτεχνεία Κρήτης και Πατρών. Πρόκειται για το πανεπιστήµιο Stavanger της Νορβηγίας, το τµήµα Πετρελαϊκής Μηχανικής του οποίου είναι ουσιαστικά παράρτηµα της κρατικής εταιρείας της Νορβηγίας Statoil, τα αµερικανικά πανεπιστήµια Heriot - Watt University, Gordon University και University of Houston, καθώς και το Ινστιτούτο Πετρελαίου του Canadian Geological Survey από τον Καναδά. Ολη αυτή την κινητικότητα παρακολουθούν προσεκτικά και οι Αραβες, µε αιχµή την Αramco. Οι Αραβες θυµίζουν ότι το µεγαλύτερο πετρελαϊκό κοίτασµα του κόσµου, το περιβόητο Khurais, το οποίο παράγει 1,2 εκατ. βαρέλια την ηµέρα, άργησε πολύ να δώσει ενδείξεις του πλούτου που έκρυβε.
Οι ελπίδες στον Πατραϊκό
Το κοίτασµα του Πατραϊκού Κόλπου (το οποίο δεν έχει καµία σχέση µε το γειτονικό αλλά µέχρι στιγµής άκαρπο κοίτασµα του Κατακόλου) µπορεί να αποδώσει πάνω από 300 εκατ. βαρέλια, δηλαδή περίπου τρεις φορές περισσότερο από το κοίτασµα του Πρίνου, το οποίο έφθασε τελική απόδοση τα 125 εκατ. βαρέλια προτού εξαντληθεί. Αυτό είναι το κοίτασµα που θα αποτελέσει πρόκριµα για το µπαράζ παραχωρήσεων τα επόµενα χρόνια από το Ελληνικό ∆ηµόσιο σε ολόκληρη τη λεγόµενη «Λεκάνη του Ηροδότου», δηλαδή το νοητό τόξο που ξεκινάει από τους Οθωνούς, στα βόρεια της Κέρκυρας, διέρχεται ολόκληρο το Ιόνιο, συνεχίζει νότια της Πελοποννήσου και νότια ως νοτιοανατολικά της Κρήτης, φθάνοντας στις παρυφές του ισραηλινού κοιτάσµατος «Λεβιάθαν». Εξ ου και το έντονο ενδιαφέρον των Ισραηλινών για τα ελληνικά πετρέλαια και το φυσικό αέριο της χώρας µας. Οι έλληνες τεχνοκράτες πιστεύουν επίσης ότι, εκτός από τον Πατραϊκό, στην περιοχή νότια της Κέρκυρας ως την Κεφαλλονιά µπορούν να αντληθούν σχετικά γρήγορα τουλάχιστον άλλα 100 εκατ. βαρέλια, δηλαδή σχεδόν όσο ένας Πρίνος. Η πετρελαϊκή αυτή λεκάνη αποτελεί συνέχεια των αλβανικών ακτών, σε όλο το µήκος των οποίων γίνονται εκτεταµένες πετρελαϊκές έρευνες από την κυβέρνηση των Τιράνων µε θετικά αποτελέσµατα.
Υψηλά έσοδα από τους φόρους
Αν οι τεχνικές πιθανότητες ανακάλυψης ενός κοιτάσματος πετρελαίου είναι της τάξεως του 20% (στον Πατραϊκό είναι ήδη 21%), θεωρείται ότι οι συνθήκες είναι πολύ ευνοϊκές. Στην περίπτωση αυτή οι ερευνητικές δαπάνες για την ανακάλυψη ενός θαλάσσιου κοιτάσματος 100 εκατομμυρίων βαρελιών (δηλαδή όσο το κοίτασμα του Πρίνου, που είχε πιθανότητες 15% προτού αντληθεί) υπολογίζονται στα επίπεδα των 200 εκατ. δολαρίων και οι αναγκαίες επενδύσεις ανάπτυξης του κοιτάσματος για την έναρξη παραγωγής σε τουλάχιστον 1 δισ. δολάρια. Η παραγωγή αυτού του κοιτάσματος διαρκεί περίπου 25 χρόνια, με δαπάνες παραγωγής 1,5 δισ. δολάρια και έσοδα 7,5 δισ. δολάρια. Αρα εκτιμάται ότι τα προ φόρων καθαρά κέρδη των εταιρειών ανέρχονται σε 1,8 δισ. δολάρια. Οι αντίστοιχοι φόροι υπέρ του Ελληνικού Delta.001ημοσίου υπολογίζονται σε 3 δισ. δολάρια, που μεταφράζονται σε ετήσια έσοδα άνω των 120 εκατ. δολαρίων από ένα και μόνο κοίτασμα αντίστοιχο του Πρίνου. Με τους… τρεις Πρίνους, το Delta.001ημόσιο μόνον από φόρους θα εισπράττει περί τα 350-450 εκατ. δολάρια ετησίως.
