Ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, πέθανε σήμερα σε ηλικία 69 ετών.
Ο βετεράνος Αμερικανός διπλωμάτης, ο οποίος ήταν μεσολαβητής το 1995 στη συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στα Βαλκάνια, υπήρξε σημαντικός παράγοντας στις προσπάθειες του Ομπάμα για τον τερματισμό του πολέμου στο Αφγανιστάν.
Ο Χόλμπρουκ, ο οποίος υπηρέτησε ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη και στη Γερμανία, και δύο φορές ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, πέθανε μετά την επέμβαση στην οποίο υποβλήθηκε το Σάββατο για αποκατάσταση της αορτής του. Την Παρασκευή στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε παρουσιάσει σοβαρή αδιαθεσία και είχε εισαχθεί στο νοσοκομείο.
Το θάνατο του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβεβαίωσε η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον, εκτιμώντας ότι οι ΗΠΑ έχασαν «έναν από τους πιο αφοσιωμένους υπηρέτες τους».«Απόψε η Αμερική έχασε έναν από τους πιο δεινούς υποστηρικτές της και έναν από τους πιο αφοσιωμένους υπηρέτες της», γράφει η Κλίντον σε ανακοίνωση και συμπληρώνει: «Ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ υπηρέτησε τη χώρα που αγαπούσε επί σχεδόν μισό αιώνα».
Θλίψη από Ομπάμα
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα εξέφρασε σήμερα τη θλίψη του για το θάνατο του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, του απεσταλμένου του για το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, χαρακτηρίζοντας τον Αμερικανό διπλωμάτη «μοναδική μορφή» και «αληθινό γίγαντα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής».
Ο διπλωμάτης θα αφήσει την ανάμνηση της «ακούραστης διπλωματίας του, της αγάπης του για την πατρίδα και των προσπαθειών του για την επίτευξη ειρήνης», οι οποίες έκαναν την Αμερική «ισχυρότερη, ασφαλέστερη και πιο σεβαστή», γράφει ο Ομπάμα σε ανακοίνωσή του.
Ο πρόεδρος Ομπάμα αναφέρθηκε στη μακρά σταδιοδρομία του ειδικού του απεσταλμένου, δίνοντας έμφαση στις συμφωνίες του Ντέιτον που έθεσαν τέρμα στον πόλεμο της Βοσνίας το 1995.
«Όταν εκλέχτηκα πρόεδρος, ένιωσα ευτυχής που ο Ρίτσαρντ δέχτηκε να υπηρετήσει εκ νέου», γράφει στην ανακοίνωσή του. «Η πρόοδος που πετύχαμε στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν οφείλεται κατά μεγάλο βαθμό στις άοκνες προσπάθειες του Ρίτσαρντ υπέρ του εθνικού συμφέροντος της Αμερικής και στον αγώνα του υπέρ της ειρήνης και της ασφάλειας. Είχε κατανοήσει, στη ζωή του και στη δουλειά του ότι τα συμφέροντά μας περικλείουν τις αξίες αυτές που θεωρούμε τόσο πολύτιμες».
Ο πρόεδρος Ομπάμα υπενθύμισε ότι ο Χόλμπρουκ ήταν παιδί προσφύγων, που «αφοσιώθηκε στους εκτοπισμένους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο».
«Σήμερα υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο, που η ζωή τους σώθηκε και πρόκοψε χάρη στο έργο του Χόλμπρουκ», είπε ο Ομπάμα αναφερόμενος στον αρχιτέκτονα της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Βοσνία.
«Οι ΗΠΑ είναι πιο ασφαλείς όπως και ο κόσμος είναι πιο ασφαλής λόγω της πατριωτικής υπηρεσίας μισού αιώνα που προσέφερε ο πρεσβευτής Χόλμπρουκ», επισημαίνει ο Μπαράκ Ομπάμα.
«Πρέπει να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο»
Λίγο πριν μπει στο χειρουργείο για να υποβληθεί στην πολύωρη μοιραία εγχείρηση καρδιάς, ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ είπε στον πακιστανό χειρουργό του: «Πρέπει να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο στο Αφγανιστάν», αποκαλύπτει δημοσίευμα της εφημερίδας Washington Post.
Ο θάνατος του ειδικού απεσταλμένου του Μπαράκ Ομπάμα στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν συμβαίνει δύο ημέρες πριν από τη δημοσίευση από τον Λευκό Οίκο έκθεσης προόδου για το Αφγανιστάν, έναν χρόνο μετά την αναγγελία της νέας αμερικανικής στρατηγικής στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
Ο πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι χαρακτήρισε τον θάνατο του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ «απώλεια για τον αμερικανικό λαό» σε μία ανακοίνωση που αντανακλά τις τεταμένες σχέσεις που διατηρούσε με τον γνωστό και ως «οδοστρωτήρα» Αμερικανό διπλωμάτη, ο οποίος δεν είχε διστάσει να επικρίνει και δημόσια τον Αφγανό πρόεδρο. Η αμερικανική ηγεσία είχε επανειλημμένως επικρίνει τις ανεπάρκειες του Χαμίντ Καρζάι στην προεδρία του Αφγανιστάν και τη διαφθορά στους κόλπους της κυβέρνησής του.
Ο Καρζάι «χαιρετίζει (στο πρόσωπο του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ) έναν έμπειρο και ικανό διπλωμάτη της αμερικανικής πολιτικής σκηνής που υπηρέτησε τον αμερικανικό λαό».
Από την πλευρά του ο Πακιστανός πρόεδρος Ασίφ Αλί Ζαρντάρι δήλωσε ότι «το Πακιστάν έχασε έναν φίλο». «Ο (Ρίτσαρντ) Χόλμπρουκ έπαιξε ρόλο κλειδί στις διεθνείς διπλωματικές προσπάθειες για την ειρήνη στη Βοσνία και για την καταπολέμηση των εξτρεμιστών του Ισλάμ στην περιοχή μας», αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε στο Ισλαμαμπάντ.
Η «καριέρα» Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ
Λίγες ημέρες μετά την εκλογή του στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα διόρισε τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ απεσταλμένο του στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, στέλνοντας τον βετεράνο διπλωμάτη στο μέτωπο του πολέμου κατά της τρομοκρατίας.
Η αποστολή του Χόλμπρουκ ήταν να διαχειριστεί τη λεπτή σχέση μεταξύ του Αφγανιστάν και του Πακιστάν, να βοηθήσει στο συντονισμό των πολεμικών επιχειρήσεων κατά της τρομοκρατίας στην περιοχή αυτή ενισχύοντας παράλληλα το ρόλο της κοινωνίας των πολιτών και στις δύο χώρες.
Ωστόσο ο Χόλμπρουκ είναι ευρύτερα γνωστός ως ο αρχιτέκτονας των ειρηνευτικών συμφωνιών του Ντέιτον το 1995 με τις οποίες τερματίστηκε ο εμφύλιος πόλεμος στη Βόσνια, ύστερα από μήνες διπλωματικών αποστολών και ειρηνευτικών προσπαθειών.
Η διπλωματική εμπειρία δεκαετιών του Χόλμπρουκ στην εξωτερική πολιτική τελείωσε αργά το βράδυ της Δευτέρας, όταν ο πρώην πρεσβευτής κατέληξε στην Ουάσινγκτον σε ηλικία 69 ετών, τρεις ημέρες μετά τη ρήξη αορτής που υπέστη.
«Από τις πρώτες ημέρες της θητείας του στο Βιετνάμ έως τον ιστορικό του ρόλο στην επίτευξη ειρήνης στα Βαλκάνια και μέχρι την τελευταία του αποστολή στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, ο Ρίτσαρντ συνέβαλε στη διαμόρφωση της ιστορίας μας, στη διαχείριση των κινδύνων του παρόντος και στην ασφάλεια του μέλλοντός μας», αναφέρει ο Ομπάμα σε ανακοίνωσή του.
Ως υφυπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη υπό την προεδρία Κλίντον, πρωταρχικό καθήκον του Χόλμπρουκ ήταν να διευκολύνει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Ωστόσο όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία, με την διπλωματία του Χόλμπρουκ και τις αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ τερματίστηκε ο πόλεμος μεταξύ Σέρβων, Μουσουλμάνων και Κροατών.
Επίστρεψε ως ειδικός απεσταλμένος στην περιοχή στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ Σέρβων και Αλβανών στο Κόσοβο.
Το Μάρτιο του 1999 ταξίδεψε στο Βελιγράδι για να δώσει το τελευταίο τελεσίγραφο στον Σέρβο πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ότι το ΝΑΤΟ θα άρχιζε τους βομβαρδισμούς, αν η επίθεση στο Κόσοβο δεν σταματούσε. Ο Μιλόσεβιτς δεν άκουσε την προειδοποίηση.
Στην τελευταία του αποστολή στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν λέγεται ότι ο Χόλμπρουκ είχε διαφωνίες με τον Αφγανό πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι και με τον διοικητή των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή, νυν απόστρατο στρατηγό Στάνλεϊ ΜακΚρίσταλ.
Ο στρατηγός Ντέιβιντ Πετρέους που αντικατέστησε τον ΜακΚρίσταλ, άκουγε περισσότερο τη γνώμη του Χόλμπρουκ. Ειδικοί βλέπουν ένα σημαντικό ρόλο του βετεράνου διπλωμάτη στις συνομιλίες μεταξύ του Καρζάι και των ανταρτών Ταλιμπάν.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ