Αύριο 23 Αυγούστου η Εκκλησία μας εορτάζει τα «εννιάμερα» από την
Κοίμηση της Παναγίας και πολλές Εκκλησίες τιμούν και εορτάζουν την
Μνήμη Της. Στην ευρύτερη περιφέρεια μας εορτάζει το ιστορικό ξωκλήσι
της Παναγίας της Καταφυγιώτισσας.
Αυτό βρίσκεται 10 χιλιόμετρα από το Δερβένι στον δρόμο που οδηγεί στη
Ζάχολη και στο Φενεό.
Από τον κεντρικό δρόμο σε υψόμετρο 700 μ. ενα
γραφικό μονοπάτι κατεβαίνει την πλαγια και οδηγει με σκαλισμένα στους
βράχους σκαλοπάτια προς τα καταφύγια και το μικρό ξωκλήσι.
Η Παναγία η Καταφυγιώτισσα είναι κτισμένη στο κοίλωμα ενός βράχου ύψους
40 μέτρων. Χτίστηκε το 1782 εποχή του μεγάλου διωγμού των κλεφτών σε
μια περιοχή όπου μέσα σε δυσπρόσιτες σπηλιές και σε απόκρημνα βράχια,
είχαν σκάψει λαγούμια και καταφύγια οι Ζαχολίτες στην περίοδο της
Τουρκοκρατίας, για να κρυφτούν και να αποφύγουν τους διωγμούς των
Τούρκων. Γι' αυτό και ονομάστηκε "Καταφυγιώτισσα". Από το 1996 και
μέχρι σήμερα χωρίς βοήθεια , με προσωπική του εργασία την ανακαίνιση,
επέκταση, βελτίωση και συντήρηση αυτού του μνημείου έχει αναλάβει ένας
θεματοφύλακας της ιστορίας και της κληρονομιάς μας ο κ. Γεώργιος
Ρούσσος. Με καλαισθησία, με σεβασμό στο περιβάλλον, την ιστορία και την
αγιότητα του χώρου, έκτισε μία επιβλητική είσοδο, ανακατασκεύασε το
παλιό κελί, ανέδειξε και έκανε προσιτά στο κοινό συνδέοντας με στοές
λαξευμένες στους βράχους όλα τα λαγούμια και τους χώρους οπου ζουσαν
κρυμμένοι οι κλέφτες και οι ντόποι Ζαχολίτες. Εορτάζει και εχει
πανηγύρι στις 23 Αυγούστου. Ειναι ενα εκκλησάκι που δεν πρέπει κανένας να αμελήσει να επισκεφθεί οταν βρεθεί στην Δυτική Κορινθία.
η «Παναγία Φανερωμένη»
Χτίστηκε από το 1965-70. Εγκαίνεια έγιναν το 1971, με σχέδια
Ορλάνδου. Εκτείνεται σε 5 στρέμματα. Γύρω χτίστησαν πύργος, αίθρειο,
πρόναος, βαπτιστήριο και βοηθητικοί χώροι. Οι Αγιογραφίες είναι
με ψηφιδωτά. Όγκοι μαρμάρων διακοσμούν εσωτερικά και εξωτερικά τον ναό.
Είναι η 3η ενορία του Ξυλοκάστρου και βρίσκεται στον συνοικισμό.
Είναι η μόνη εκκλησία πανελλαδικά με παλαιοχριστιανικό ρυθμό που
εκτείνεται από το 300-600 μ.Χ.