Του Μάνου Οικονομίδη
Αν ισχύουν έστω και… στο ελάχιστο, όσα καταγγέλλει εδώ και πολλούς μήνες ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι για “συνωμοσία” της Άνγκελα Μέρκελ προκειμένου να απομακρυνθεί από την εξουσία στα τέλη του 2011, περίπου την ίδια περίοδο με τη στρατηγική αυτοκαταστροφής του Γιώργου Παπανδρέου στην Ελλάδα, που τον οδήγησε στο περιθώριο της πολιτικής εξουσίας, μάλλον θα πρέπει να εξετάσουμε περισσότερο σοβαρά και εις βάθος το ειδικό βάρος της Ιταλίας. Για την Ευρώπη, την ευρωζώνη, το μέλλον όλων μας.
Φυσικά, ο “Καβαλιέρε” που επέστρεψε και… κοντεύει να νικήσει τον Μπερσάνι στις εκλογές της Κυριακής και της Δευτέρας, είναι όπως πάντα υπερβολικός. Λέει κάτι παραπάνω, γνωρίζοντας την ψυχολογία και την ψυχοσύνθεση των μαζών. Και περισσότερο των Ιταλών. Μέσα στην υπερβολή του ωστόσο, έχει δίκιο στον πυρήνα της ανάλυσής του: Η Ιταλία είναι το “κλειδί” της ευρωζώνης. Όχι η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία. Ούτε καν η Ισπανία με τα εκατομμύρια των ανέργων. Η Ιταλία της σύνθετης και ιδιαίτερης παραγωγικής οικονομίας, με ιδιομορφίες που δεν συναντάει κανείς σε άλλες οικονομίες της ηπείρου μας.
Η Ιταλία στα χρόνια της ακμής της, ήταν η μόνη χώρα μαζί με τη Γαλλία, που μπορούσαν να αποσπάσουν… πελάτες από τη γερμανική οικονομία. Επειδή είχαν πρωτογενή παραγωγή. Με τη γνωστή διαδρομή απαξίωσης, που περιλαμβάνει Οίκους Αξιολόγησης, spreads, αρνητικές εκθέσεις και… έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό, η Ιταλία οδηγήθηκε στον προθάλαμο του Μνημονίου. Και παρόλο που δεν λύγισε, γονάτισε αρκετά ώστε να χρειάζεται σήμερα να δανείζεται από τη Γερμανία, τη χώρα που μπορούσε άλλοτε να ανταγωνίζεται στις διεθνείς αγορές.
Στα χνάρια της Ιταλίας, έστω και όχι με την ίδια ένταση αγωνίας βρίσκεται η Γαλλία του Φρανσουά Ολάντ. Που επίσης διαδραματίζει συμπληρωματικό ρόλο στη σημερινή Ευρώπη. Επειδή επίσης στερείται ηγεσίας που θα μπορούσε να κοντράρει το Βερολίνο. Και αυτό είναι κάτι που διαπιστώνουν πρώτοι οι ίδιοι οι Γάλλοι, χαρίζοντας στον σημερινό ένοικο του Ελιζέ τα χειρότερα ποσοστά δημοφιλίας που είχε ποτέ Γάλλος Πρόεδρος, μόλις έναν χρόνο μετά την εκλογή του. Μάλλον… ξέρουν περισσότερα.
Επιστρέφουμε στην Ιταλία όμως. Στις εκλογές της Κυριακής και της Δευτέρας οι πρωταγωνιστές είναι πολλοί.
Υπό άλλες συνθήκες, η Κεντροαριστερά θα έπρεπε να θυμίζει καθαρόαιμο που καλπάζει. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, επειδή ο Πιερλουίτζι Μπερσάνι, που προτείνεται για πρωθυπουργός από τα… εγγόνια της “Ελιάς” και της “Μαργαρίτας” πολύ απλά δεν πείθει ότι είναι επαρκώς χαρισματικός. Ίσως, ούτε καν επαρκώς ικανός.
Η Κεντροδεξιά κατάφερε να ξαναγίνει παράταξη υπό την ηγεσία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Πολύ δύσκολα ωστόσο ο “Καβαλιέρε” θα προλάβει να ολοκληρώσει μια υπό άλλες συνθήκες ιστορική αναπτροπή: Πριν αναλάβει εκείνος, η Κεντροαριστερά μετρούσε +11% στις δημοσκοπήσεις. Σήμερα, καμία μέτρηση δεν της δίνει πάνω από +5%.
Το κόμμα ακτιβισμού του Μπέπε Γκρίλο πατάει πάνω στο ρεύμα της απαξίωσης του πολιτικού συστήματος, και βγαίνει στον αφρό μέσα από τρία “όχι”: Στον Μπερσάνι, τον Μπερλουσκόνι αλλά και τον Μόντι, τους οποίους “τσουβαλιάζει” μέσω της κριτικής του. Αν πάει όσο καλά προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις, δύσκολα θα σχηματιστεί κυβέρνηση.
Και βέβαια, υπάρχει και ο Μάριο Μόντι. Ο “καθηγητής” πίστεψε ότι οι Ιταλοί τον είχαν… πιστέψει. Δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Αυτοπροσδιοριζόμενος ως μετριοπαθής και φωνή του ρεαλισμού, περισσότερο μοιάζει “ο εκλεκτός” του Βερολίνου, παρά βρίσκεται κοντά στις ανάγκες της σημερινής ιταλικής κοινωνίας.
Το βέβαιο είναι ότι οι εκλογές στην Ιταλία είναι για το μέλλον της Ευρώπης περισσότερο σημαντικές και από εκείνες στην Ελλάδα, το καλοκαίρι του 2012. Η αβεβαιότητα από την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, ή μια καθυστέρηση διαρκείας, μπορεί να αποτελέσουν τον αστάθμητο παράγοντα που θα σπρώξει τη Ρώμη στην κατάρρευση.
Αυτή φυσικά είναι η μια προοπτική, η αρνητική. Γιατί, υπάρχει και η θετική: Αν οι Ιταλοί προσέλθουν μαζικά στις κάλπες για να ψηφίσουν, όπως… οσφραίνονται οι δημοσκόποι, και η επιλογή τους είναι βαθιά πολιτική, ίσως από τη Ρώμη να ξεκινήσει η πορεία της ανάκαμψης συνολικά για την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τον… Ρουβίκωνα του κοινού μέλλοντός μας, μονάχα εκείνοι μπορούν να τον διαβούν πρώτοι. Και η ευκαιρία τους προσφέρεται πάνω από την κάλπη.
ysterografa.gr
Φυσικά, ο “Καβαλιέρε” που επέστρεψε και… κοντεύει να νικήσει τον Μπερσάνι στις εκλογές της Κυριακής και της Δευτέρας, είναι όπως πάντα υπερβολικός. Λέει κάτι παραπάνω, γνωρίζοντας την ψυχολογία και την ψυχοσύνθεση των μαζών. Και περισσότερο των Ιταλών. Μέσα στην υπερβολή του ωστόσο, έχει δίκιο στον πυρήνα της ανάλυσής του: Η Ιταλία είναι το “κλειδί” της ευρωζώνης. Όχι η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία. Ούτε καν η Ισπανία με τα εκατομμύρια των ανέργων. Η Ιταλία της σύνθετης και ιδιαίτερης παραγωγικής οικονομίας, με ιδιομορφίες που δεν συναντάει κανείς σε άλλες οικονομίες της ηπείρου μας.
Η Ιταλία στα χρόνια της ακμής της, ήταν η μόνη χώρα μαζί με τη Γαλλία, που μπορούσαν να αποσπάσουν… πελάτες από τη γερμανική οικονομία. Επειδή είχαν πρωτογενή παραγωγή. Με τη γνωστή διαδρομή απαξίωσης, που περιλαμβάνει Οίκους Αξιολόγησης, spreads, αρνητικές εκθέσεις και… έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό, η Ιταλία οδηγήθηκε στον προθάλαμο του Μνημονίου. Και παρόλο που δεν λύγισε, γονάτισε αρκετά ώστε να χρειάζεται σήμερα να δανείζεται από τη Γερμανία, τη χώρα που μπορούσε άλλοτε να ανταγωνίζεται στις διεθνείς αγορές.
Στα χνάρια της Ιταλίας, έστω και όχι με την ίδια ένταση αγωνίας βρίσκεται η Γαλλία του Φρανσουά Ολάντ. Που επίσης διαδραματίζει συμπληρωματικό ρόλο στη σημερινή Ευρώπη. Επειδή επίσης στερείται ηγεσίας που θα μπορούσε να κοντράρει το Βερολίνο. Και αυτό είναι κάτι που διαπιστώνουν πρώτοι οι ίδιοι οι Γάλλοι, χαρίζοντας στον σημερινό ένοικο του Ελιζέ τα χειρότερα ποσοστά δημοφιλίας που είχε ποτέ Γάλλος Πρόεδρος, μόλις έναν χρόνο μετά την εκλογή του. Μάλλον… ξέρουν περισσότερα.
Επιστρέφουμε στην Ιταλία όμως. Στις εκλογές της Κυριακής και της Δευτέρας οι πρωταγωνιστές είναι πολλοί.
Υπό άλλες συνθήκες, η Κεντροαριστερά θα έπρεπε να θυμίζει καθαρόαιμο που καλπάζει. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, επειδή ο Πιερλουίτζι Μπερσάνι, που προτείνεται για πρωθυπουργός από τα… εγγόνια της “Ελιάς” και της “Μαργαρίτας” πολύ απλά δεν πείθει ότι είναι επαρκώς χαρισματικός. Ίσως, ούτε καν επαρκώς ικανός.
Η Κεντροδεξιά κατάφερε να ξαναγίνει παράταξη υπό την ηγεσία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Πολύ δύσκολα ωστόσο ο “Καβαλιέρε” θα προλάβει να ολοκληρώσει μια υπό άλλες συνθήκες ιστορική αναπτροπή: Πριν αναλάβει εκείνος, η Κεντροαριστερά μετρούσε +11% στις δημοσκοπήσεις. Σήμερα, καμία μέτρηση δεν της δίνει πάνω από +5%.
Το κόμμα ακτιβισμού του Μπέπε Γκρίλο πατάει πάνω στο ρεύμα της απαξίωσης του πολιτικού συστήματος, και βγαίνει στον αφρό μέσα από τρία “όχι”: Στον Μπερσάνι, τον Μπερλουσκόνι αλλά και τον Μόντι, τους οποίους “τσουβαλιάζει” μέσω της κριτικής του. Αν πάει όσο καλά προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις, δύσκολα θα σχηματιστεί κυβέρνηση.
Και βέβαια, υπάρχει και ο Μάριο Μόντι. Ο “καθηγητής” πίστεψε ότι οι Ιταλοί τον είχαν… πιστέψει. Δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Αυτοπροσδιοριζόμενος ως μετριοπαθής και φωνή του ρεαλισμού, περισσότερο μοιάζει “ο εκλεκτός” του Βερολίνου, παρά βρίσκεται κοντά στις ανάγκες της σημερινής ιταλικής κοινωνίας.
Το βέβαιο είναι ότι οι εκλογές στην Ιταλία είναι για το μέλλον της Ευρώπης περισσότερο σημαντικές και από εκείνες στην Ελλάδα, το καλοκαίρι του 2012. Η αβεβαιότητα από την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, ή μια καθυστέρηση διαρκείας, μπορεί να αποτελέσουν τον αστάθμητο παράγοντα που θα σπρώξει τη Ρώμη στην κατάρρευση.
Αυτή φυσικά είναι η μια προοπτική, η αρνητική. Γιατί, υπάρχει και η θετική: Αν οι Ιταλοί προσέλθουν μαζικά στις κάλπες για να ψηφίσουν, όπως… οσφραίνονται οι δημοσκόποι, και η επιλογή τους είναι βαθιά πολιτική, ίσως από τη Ρώμη να ξεκινήσει η πορεία της ανάκαμψης συνολικά για την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τον… Ρουβίκωνα του κοινού μέλλοντός μας, μονάχα εκείνοι μπορούν να τον διαβούν πρώτοι. Και η ευκαιρία τους προσφέρεται πάνω από την κάλπη.
ysterografa.gr
