Η «Ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στα πολιτικά και κοινωνικά κέντρα λήψης αποφάσεων»
ήταν το θέμα της Ειδικής Συνεδρίασης της Ολομέλειας της Βουλής, που
πραγματοποιήθηκε σήμερα, ως φόρος τιμής αλλά και ως ευκαιρία
προβληματισμού, για την Παγκόσμια Ημέρα των Γυναικών.
Στη συνεδρίαση προήδρευσε η Γ΄
Αντιπρόεδρος της Βουλής, κυρία Αναστασία Χριστοδουλοπούλου, η οποία
έκανε την εναρκτήρια ομιλία εκπροσωπώντας το Προεδρείο της Βουλής, ενώ
για το θέμα μίλησαν επίσης η Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας,
Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κυρία Θεανώ Φωτίου,
και εκπρόσωποι όλων των κομμάτων.
Ο Πρόεδρος της Βουλής, κ. Νικόλαος Βούτσης,
χαιρέτισε την εκδήλωση τονίζοντας ότι «το αίτημα της γυναικείας
χειραφέτησης είναι παρόν, ζωντανό και δυστυχώς ανεκπλήρωτο» και
επισημαίνοντας ότι «έχουν γίνει σοβαρά βήματα
κι έχουν κατατεθεί πολύ σωστές προτάσεις για περαιτέρω θέσπιση και
εμπλουτισμό των τυπικών, νομοθετικών προϋποθέσεων για την ισότητα. Πλην
όμως, στην πράξη, δεν έχουν δημιουργηθεί αλλά και δεν καλλιεργούνται οι
ουσιαστικές προϋποθέσεις που θα βοηθούν μαζικά
τις γυναίκες να συμμετέχουν σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων, όχι μόνο
στη Βουλή, αλλά και στο συνδικαλιστικό κίνημα, στους δήμους, παντού όπου
υπάρχει η πολιτική εκπροσώπηση». Ο Πρόεδρος της Βουλής πρόσθεσε ότι
«αυτή τη μάχη θα τη δώσουν πρώτες οι γυναίκες
μέλη του κοινοβουλίου, αλλά θα πρέπει όλοι να δούμε κατάματα το
αποτύπωμα των διακρίσεων στο κοινωνικό σώμα σήμερα και να βοηθήσουμε
μέσα από τα πολιτικά κόμματα και τις συλλογικές διαδικασίες, ώστε να
υπάρξει πραγματική εξέλιξη στη χώρα μας». Ολοκληρώνοντας
το χαιρετισμό του ο κ. Βούτσης ανέφερε: «Πρέπει να δώσουμε αυτή τη μάχη
και μπροστά μας βρίσκονται οι επιτυχίες. Μπροστά μας είναι τα κορίτσια
μας και τα αγόρια μας, αλλά ιδιαίτερα τα κορίτσια μας, για να μπορέσουν
να ζήσουν μέσα σ’ ένα διαφορετικό, πιο ισότιμο
κόσμο, με πιο ισότιμο ρόλο και λόγο, όπου θα έχουν ξεπεράσει ή θα
ξεπερνούν καθημερινά αυτή τη διπλή και τριπλή καταπίεση στην οποία
βρίσκονται. Όποιος δεν το καταλαβαίνει και δεν το αναγνωρίζει αυτό,
κάνει πολύ κακό στον ίδιο, στα παιδιά του και στη χώρα
του».
Ολόκληρη η ομιλία του Προέδρου της Βουλής
κ. Βούτση έχει ως εξής:
«Νομίζω πως η σημερινή συζήτηση είναι
πολλαπλά χρήσιμη για έναν κυρίως λόγο: Γιατί δημοσίως, για όποιον θέλει
να παρακολουθήσει, εκτέθηκε το σύνολο των απόψεων, που αφορούν στο
γυναικείο ζήτημα, στο φεμινιστικό κίνημα, στις αντιλήψεις
των κομμάτων για τις γυναίκες, με ανατριχιαστικές -θα έλεγε κανείς-
διαφοροποιήσεις και πολύ σοβαρές διαφορετικές απόψεις, οι οποίες
εκτέθηκαν ευθέως στη βάση των προγραμματικών απόψεων των κομμάτων.
Ως εκ τούτου, ήταν πράγματι μια χρήσιμη,
άκρως πολιτική διαδικασία, πέραν από μια μονομερή -ενδεχομένως-
υμνολογία του ενός ή του άλλου χαρακτήρα, που θα ήταν σε μια ημερίδα ή
σε άλλη εκδήλωση.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να εκφράσω κι εγώ
μερικές απόψεις, οι οποίες πέραν από προσωπικές, βεβαίως, απηχούν και το
χώρο μας, δηλαδή τον ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου είμαι βουλευτής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η κοινωνία
μας όχι μόνο δεν έπαψε, αλλά μέσα σε συνθήκες κρίσης περισσότερο
χρωματίστηκε, ταυτόχρονα προφανώς, από την ταξική της διαστρωμάτωση και
από τις συγκρούσεις που παράγονται στη βάση αυτής
της διαστρωμάτωσης, αλλά και από την ύπαρξη και αναπαραγωγή
ανδροκρατικών αντιλήψεων και πατριαρχικών μοντέλων. Με αυτή την έννοια
οι έμφυλες διακρίσεις ήταν και είναι παρούσες και αυτό μπορεί να
αποδειχθεί. Δεν είναι θέμα εμμονής και ιδεοληψίας οποιουδήποτε.
Μπορεί να αποδειχθεί και αποδεικνύεται μέσα στην ίδια τη ζωή.
Η ενδοοικογενειακή βία και όλα όσα
αναφέρθηκαν, όπως επίσης και τα ζητήματα της χειραγώγησης και της
αναπαραγωγής των ρόλων, που εξωθούν τη γυναίκα έξω από τη δημόσια σφαίρα
και την πολιτική, αφορούν -βεβαίως όχι ισοπόσως, βεβαίως
όχι με τον ίδιο τρόπο, βεβαίως μέσα από ειδικές διαδρομές- όλες τις
τάξεις. Αυτό αποδεικνύεται όχι με έρευνες και στατιστικές, με την
εμπειρία που έχουμε όλοι μας μέσα από τη ζωή και προ κρίσεως και μέσα
στην κρίση, σε όλες τις χώρες και σε όλες τις ηπείρους.
Αυτό είναι πάρα πολύ σαφές και ακριβώς
εμπεδώνει το πεδίο των πολλαπλών διακρίσεων και των ανισοτήτων και στο
κοινωνικό αλλά και στο προσωπικό επίπεδο. Κι αν από κάπου ξεκίνησε κάτι
που τώρα αποδέχονται, δηλαδή ότι το προσωπικό
είναι και πολιτικό, και υπήρξαν πολιτικές πάνω σε αυτή τη διάκριση που
έχει αναπτυχθεί, ξεκίνησε ακριβώς από την αναπαραγωγή αυτών των
ανισοτήτων.
Επιτρέψτε μου να σας πω ότι το αίτημα της
γυναικείας χειραφέτησης, με αυτή την έννοια, είναι παρόν, είναι ζωντανό
και δυστυχώς είναι ανεκπλήρωτο. Διότι, οι εξουσιαστικές δομές οι οποίες
υπάρχουν μέσα στην κοινωνία μας, με πρώτη
απώλεια, αν θέλετε, η οποία επικαθορίζει αυτό που έρχεται μέσα από τις
σοβαρές, ταξικές διακρίσεις, αλλά που δεν είναι η μόνη, φέρνουν στην
επιφάνεια αυτό το αίτημα της χειραφέτησης.
Και βεβαίως, είναι θέμα συλλογικής δράσης
του γυναικείου κινήματος και ύπαρξης και μιας νέας άνθησης του
γυναικείου κινήματος και δεν είναι ζήτημα -μόνο, τουλάχιστον- ατομικής
συνειδητοποίησης, όπως παρουσιάστηκε από ορισμένες
απόψεις.
Ταυτόχρονα, συμβαίνουν δύο πράγματα και
το βλέπουμε: Υπάρχει μια μεγάλη αδυναμία του μαζικού κινήματος για να
θέσει αυτά τα ζητήματα σε μια πολεμική κατάσταση που βρισκόμαστε μέσα
στην κρίση, με οξυμένες τις διαφορές σε όλα τα
επίπεδα. Ταυτόχρονα, υπάρχει επίσης μια επικουρία κάποιων ή των
περισσότερων μέσων μαζικής ενημέρωσης, σε στερεότυπα, σε ρόλους, σε
σεξιστικά πρότυπα που εμπεδώνουν μέσα στην κοινωνία, που εμπεδώνουν μέσα
στον κορμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της καθημερινότητας,
αυτούς τους διακριτούς ρόλους με την υποβάθμιση και τη χειραγώγηση της
γυναίκας, αλλά υπάρχει και μια μεγάλη υποκρισία του πολιτικού
συστήματος.
Κι αν είμαστε σήμερα εμείς εδώ, άντρες
και γυναίκες, δεν μπορούμε παρά να αναφερθούμε και σε αυτό. Διότι είναι
σωστό ότι έχουν γίνει σοβαρά βήματα κι έχουν κατατεθεί πολύ σωστές
προτάσεις, ακόμα και στη σημερινή κουβέντα, για
περαιτέρω θέσπιση και εμπλουτισμό των τυπικών, των νομοθετικών
προϋποθέσεων για την ισότητα. Πλην όμως, στην πράξη δεν έχουν
δημιουργηθεί και δεν καλλιεργούνται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις που θα
βοηθούν μαζικά τις γυναίκες να συμμετέχουν σε όλα τα όργανα,
όχι μόνο στη Βουλή, αλλά και στο συνδικαλιστικό κίνημα, στους δήμους,
παντού όπου υπάρχει πολιτική εκπροσώπηση.
Επειδή μου αρέσει να μιλάω με
επιχειρήματα, θα μιλήσω με επιχειρήματα για να σας το πω ακριβώς, για να
μη μαλώνουμε σ’ αυτά. Ας μαλώσουμε σ’ άλλα.
Είναι σαφές, παραδείγματος χάρη, ότι στα
εκτελεστικά όργανα των κομμάτων δεν ισχύουν οι ποσοστώσεις. Δεν ισχύουν
σε κανένα κόμμα. Δηλαδή, ακόμα κι εκεί, πέραν των νομοθετικών ρυθμίσεων
που ισχύουν για όλη τη χώρα για τις ποσοστώσεις
κ.λπ., στις κεντρικές τους έστω επιτροπές, στις κεντρικές μας
επιτροπές, υπάρχουν οι ποσοστώσεις που προβλέπονται από τα καταστατικά,
αλλά παρ’ όλα αυτά είναι απομειωμένες μέχρι σημαντικής συρρίκνωσης στα
περισσότερα. Ενδεχομένως όχι σ’ όλα, αλλά σας λέω τώρα
για τη μεγάλη πλειοψηφία των εκτελεστικών οργάνων, από την Κυβέρνηση
μέχρι τα κόμματα, μέχρι όλες τις δραστηριότητες που υπάρχουν σ’ όλους
τους θεσμούς, στα συνδικάτα και αλλού. Αυτό είναι σαφές.
Να σας πω και κάτι άλλο, που μπορεί να
θεωρηθεί λεπτομέρεια, αλλά είχε τύχει να δώσω και μια προσωπική μάχη γι’
αυτό επειδή έχω δύο μικρά παιδιά με τη σύζυγό μου: Πόσο μπορούν οι
γυναίκες να συμμετάσχουν στα πολυήμερα συνέδρια
και στις χρονοβόρες -κι έτσι πρέπει να είναι, δεν γίνεται αλλιώς-
πολιτικές διαδικασίες των κομμάτων και των συνδικαλιστικών οργάνων
κ.λπ.; Πόσο μπορούν σε σχέση με τις δεσμεύσεις που έχουν στο σπίτι και
τι παίρνουμε ως προϋπόθεση; Γι’ αυτό λέω για μη λειτουργία
προϋποθέσεων. Τι μέτρα παίρνουμε έτσι ώστε να γίνει δυνατό αυτό; Σε
πόσα συνέδρια, ποιων και πόσων κομμάτων, υπάρχουν παιδικοί σταθμοί
δίπλα, πράγμα το οποίο είδα εγώ το 1987 στο συνέδριο των Πρασίνων στη
Γερμανία, όπου είχα πάει εκπροσωπώντας τότε το κόμμα
μου; Σήμερα, το 2016, όπου γίνονται «σερί» τα συνέδρια των κομμάτων,
πόσο προβλέπεται να υπάρχει δίπλα παιδικός ή βρεφονηπιακός σταθμός
εκείνες τις ώρες και τις ημέρες που χρειάζεται;
Σας λέω ότι η Βουλή εξασφάλισε δι’ εαυτήν
και το θεωρεί αυτονόητο να έχουμε παιδικό και βρεφονηπιακό σταθμό.
Είναι αυτονόητα προφανές ότι χρειάζονται ο βρεφονηπιακός και ο παιδικός
σταθμός ακόμα και για τους εργαζόμενους και όχι
μόνο για τους βουλευτές, όταν καθόμαστε εδώ μέχρι τις δώδεκα, μία, δύο η
ώρα το πρωί, κάποιες μέρες λιγότερο ή περισσότερο. Πώς αλλιώς οι
γυναίκες και οι άντρες αυτού του χώρου εργασίας θα μπορούσαν να
ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους;
Αυτό το αυτονόητο σε πόσα υπουργεία
υπάρχει, σε πόσους χώρους δουλειάς, σε πόσα θεσμικά οργανωμένα κέντρα,
σε πόσους δήμους; Ας αναρωτηθούμε. Αυτές όμως είναι οι πραγματικές
προϋποθέσεις -μπορώ να σας πω και πολλά άλλα- με βάση
τις οποίες θα μπορούσαν να υλοποιηθούν οι νομοθεσίες.
Δεν υπάρχει ένα πέπλο σιωπής στα θύματα
βίας; Δεν είναι αναπάντητος ο σεξιστικός λόγος μέσα στην καθημερινή
λειτουργία του πολιτικού συστήματος σε όλα τα επίπεδα; Πόσο λοιπόν
υπερασπίζουμε αυτές τις νομοθετικές ρυθμίσεις;
Αντίθετα, λοιπόν, όλα αυτά επικυρώνουν
απολύτως ότι και μάλιστα τώρα, σε συνθήκες κρίσης και παρά τα σοβαρά
βήματα που έχουν γίνει, ενυπάρχει οπωσδήποτε αυτό το στοιχείο που οδηγεί
σε πολλαπλές ανισότητες και σε σοβαρές διακρίσεις
μέσα στον κοινωνικό ιστό.
Άρα, λοιπόν, αγαπητοί συνάδελφοι και
συναδέλφισσες, είναι σαφές ότι η ύπαρξη, η ενθάρρυνση, η ανασυγκρότηση,
αν θέλετε, ενός γυναικείου κινήματος θα είναι σημαντική προϋπόθεση. Δεν
θα είναι απλώς ένα κίνημα, προφανώς είχε την
πολλαπλότητά του πάντοτε, όταν εκφράστηκε και όταν αναπτύχθηκε,
ανεξάρτητα από το ποια διάσταση και ποιο πρόσημο δίνει ο καθένας μας.
Στη χώρα μας θα είναι μια σημαντική προϋπόθεση, έτσι ώστε και το
πολιτικό σύστημα από την πλευρά του να λειτουργεί διαφορετικά.
Επιτρέψτε μου να σας πω ότι δυστυχώς μέσα
στο πολιτικό σύστημα -αλλά και γενικότερα, όχι μόνο μέσα εδώ στη Βουλή
αλλά ακόμη και στα πάνελ όπου προσέρχονται πολιτικοί άντρες και
γυναίκες- τις περισσότερες φορές έχω ακούσει, δυστυχώς,
έναν απολογητικό, έναν ενοχικό λόγο, δηλαδή ότι «δεν είμαι
φεμινίστρια». Και από γυναίκες που έχουν τις δικές τους διαδρομές, τις
δυνατότητες και τις αξίες τους, περισσότερες φορές έχω ακούσει αυτό το
«δεν είμαι φεμινίστρια» τα τελευταία χρόνια, έναν αμυντικό
λόγο απέναντι στη διαφορετική εικόνα που έχει όλη η κοινωνία, για να
συνεχίσουν να υπάρχουν, παρά το αντίθετο, δηλαδή τη μαχητική υπεράσπιση
της ανάγκης για γυναικεία χειραφέτηση σε όλα τα επίπεδα: το κοινωνικό,
το προσωπικό και βεβαίως και το πολιτικό.
Αυτό προφανώς δεν αποτελεί ούτε μομφή
ούτε καταγγελία. Είναι το πώς αισθάνεται ο καθένας μας όταν
καταπιέζεται, όταν βλέπει ένα ολόκληρο σύστημα να λειτουργεί σε
διαφορετική ρότα, να προσπαθεί να τον εξωθήσει, να προσπαθεί να
τον απονομιμοποιήσει, όταν δεν λέει κάποια στερεότυπα για να θεωρείται
νόμιμος, υπαρκτός και ισότιμος. Και αρχίζει από εκεί και πέρα όλο το
παραμύθι, κατά τη δικιά μου -επιτρέψτε μου- γνώμη.
Δεν έχουμε τίποτα να ζηλέψουμε. Όλοι οι
δρόμοι είναι ανοιχτοί, αρκεί κάθε μία και καθένας να το καταλάβει, έτσι
ώστε να μπορέσουμε να παίξουμε το ρόλο τελικά, σε ένα βαθμό -τον
ανδροκρατούμενο και ανδροτραφή ρόλο- και μέσα στην
πολιτική ζωή του τόπου.
Άρα, αυτή τη μάχη πρώτα απ’ όλα θα τη
δώσουν οι γυναίκες συνάδελφοι, βουλεύτριες, βουλευτίνες, -ας λέγονται
όπως θέλουν, όπως θέλουμε να το αποφασίσουμε από κοινού- αλλά θα πρέπει
όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι στη σημερινή εποχή
θα πρέπει να δούμε κατάματα την ιστορική εξέλιξη αυτού του κινήματος,
αυτών των διακρίσεων και το αποτύπωμά τους στο κοινωνικό σώμα. Να
βοηθήσουμε όλοι, και μέσα από τα κόμματά μας και μέσα από τις συλλογικές
διαδικασίες, έτσι ώστε να υπάρξει μια πραγματική
ανάπτυξη και στη δικιά μας χώρα και στη δικιά μας ήπειρο. Και όπως
σωστά είπε η κυρία Πρόεδρος, σε σχέση με άλλες ηπείρους, στη δικιά μας
έχει μια πιο προνομιακή θέση η γυναίκα με την έννοια των κατοχυρώσεων.
Θα πρέπει να δώσουμε αυτή τη μάχη.
Μπροστά μας είναι το να υπάρξουν επιτυχίες. Μπροστά μας είναι τα
κορίτσια μας και τα αγόρια μας, αλλά ιδιαίτερα τα κορίτσια μας, για να
μπορέσουν να ζήσουν μέσα σε ένα διαφορετικό, πιο ισότιμο
κόσμο με πιο ισότιμο ρόλο και να έχουν έναν πιο ισότιμο λόγο και να
μπορούν πραγματικά να έχουν ξεπεράσει ή να ξεπερνούν καθημερινά αυτή τη
διπλή και τριπλή καταπίεση στην οποία βρίσκονται. Και όποιος δεν το
καταλαβαίνει και δεν το αναγνωρίζει αυτό, κάνει
πολύ κακό στον ίδιο, στα παιδιά του και στη χώρα του».
Στην εναρκτήρια ομιλία της, η Γ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής
κ. Χριστοδουλοπούλου είπε:
«Η σημερινή ειδική συνεδρίαση της Βουλής
είναι αφιερωμένη στην Ημέρα της Γυναίκας, στις 8 Μάρτη, που, όπως
ξέρετε, καθιερώθηκε ως ημέρα για τη γυναίκα, διότι το 1857 στη Νέα Υόρκη
εργάτριες της κλωστοϋφαντουργίας έκαναν μια μεγάλη
διαδήλωση, ζητώντας ίσα μεροκάματα με τους άντρες. Ήταν μια διαδήλωση
που καταπνίγηκε από την αστυνομία στην καταστολή. Από τότε αυτή η
διαδήλωση έμεινε στην ιστορία, έτσι ώστε το 1911 αποφασίστηκε η
ημερομηνία που διαδήλωσαν αυτές οι εργάτριες της Νέας Υόρκης
να καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Αυτή λοιπόν την ημέρα κάθε χρόνο, ανάλογα
τη χώρα, ανάλογα τα προβλήματα, ανάλογα τη συγκυρία, γιορτάζεται η
Ημέρα της Γυναίκας, ειρηνικά ή όχι -είδαμε εχθές στην Τουρκία ότι μια
διαδήλωση γυναικών χτυπήθηκε πάρα πολύ άσχημα-
ώστε πράγματι οι γυναίκες να δίνουν το «παρών». Διότι οι γυναίκες δεν
ήταν ποτέ απούσες απ’ όλα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα, είτε ήταν πόλεμος
και αντίσταση είτε ήταν ειρήνη, στην καθημερινότητα μέσα στην
οικογένεια και τη δουλειά. Παντού η γυναικεία παρουσία
ήταν αναντικατάστατη και μεγάλη.
Αυτή την ημέρα καλούμεθα και σήμερα ως
Ελληνική Βουλή να την τιμήσουμε, γιατί οι αγώνες των γυναικών είναι
αυτοί που μας έδωσαν τη δυνατότητα σήμερα να έχουμε δικαιώματα: δικαίωμα
ψήφου και ισότητα, όχι ευρύτερη, αλλά τουλάχιστον
τυπική ισότητα στα περισσότερα μέρη του κόσμου.
Βεβαίως, η Ευρώπη είναι μια ασφαλής
περιοχή του πλανήτη. Υπάρχουν, όμως και άλλες περιοχές όπου οι γυναίκες
ζουν σε πολύ άσχημες συνθήκες, ταπεινώνονται, εξευτελίζονται, δεν
αναγνωρίζεται γι’ αυτές κανένα δικαίωμα ούτε καν το
δικαίωμα στη μόρφωση, ούτε το δικαίωμα να παντρευτούν τον άνδρα που
έχουν αγαπήσει, ούτε το δικαίωμα στον έρωτα, γιατί έχουν το φόβο του
ακρωτηριασμού, ούτε καν το δικαίωμα να κυκλοφορούν ελεύθερες. Όλα αυτά
που εμείς στην Ευρώπη θεωρούμε αυτονόητα, υπάρχουν
εκατομμύρια γυναίκες που τα στερούνται. Αυτό είναι μια τεράστια
ανισοτιμία που ισχύει στον πλανήτη και δεν μπορούμε εμείς, οι
προνομιούχες γυναίκες, να μη σκεφτόμαστε αυτό το τεράστιο πρόβλημα που
ζουν οι γυναίκες αδελφές μας στις άλλες ηπείρους της γης.
Ταυτόχρονα, επειδή σε κάθε συγκυρία, με έναν διαφορετικό τρόπο γιορτάζεται η 8η
Μάρτη, θα ήθελα σήμερα, επειδή στην Ελλάδα έχουμε ένα σοβαρότατο
πρόβλημα, που είναι το προσφυγικό, να πω δυο λόγια για τη γυναίκα
πρόσφυγα,
για τη γυναίκα αυτή που παρακολουθούμε όλοι στις τηλεοράσεις μας να
έρχεται από τον πόλεμο για ν’ αναζητήσει ένα ασφαλές καταφύγιο,
κρατώντας στην αγκαλιά της βρέφη ή παιδιά προκειμένου να αναζητήσει μια
καλύτερη ζωή. Αυτές οι γυναίκες πρόσφυγες βρίσκονται
δίπλα μας, βρίσκονται κοντά μας, τις βλέπουμε καθημερινά, βλέπουμε την
αγωνία και την ελπίδα στα μάτια τους.
Αυτές, λοιπόν, οι γυναίκες πρόσφυγες
νομίζω ότι αποτελούν τις σύγχρονες ηρωίδες, όχι μόνο γιατί μέσα σε
συνθήκες πολέμου και θανάτου αποφασίζουν να φέρουν στον κόσμο μια νέα
ζωή, αλλά γιατί αυτή τη νέα ζωή στη συνέχεια ρισκάρουν
να τη χάσουν προκειμένου να ζήσουν καλύτερα, διασχίζοντας το Αιγαίο
άλλοτε μαζί με τα παιδιά τους να πνίγονται, άλλοτε να φτάνουν σε μια
χώρα της Δυτικής Ευρώπης όπου συνήθως δεν τους υποδέχονται καλά, άλλοτε
να εγκλωβίζονται -όπως στη χώρα μας- και να μην
μπορούν να πάνε ούτε πίσω ούτε μπρος, γιατί κάποιοι αποφασίζουν να
κλείσουν τα σύνορά τους και άλλοτε να ζουν στους καταυλισμούς στην
Τουρκία, στην Ιορδανία, στο Λίβανο, περιμένοντας υπομονετικά να
τελειώσει ο πόλεμος και να επιστρέψουν στις πατρίδες τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, το 40%
των αιτούντων άσυλο παγκοσμίως είναι γυναίκες και από αυτές η πλειοψηφία
έχει δεχθεί βία μέχρι να φτάσει στο σημείο να υποβάλει αίτημα ασύλου.
Σύμφωνα επίσης με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας,
το 34% των εισερχομένων στην Ευρώπη είναι γυναίκες και παιδιά που σε
όλη τη διαδρομή για να φτάσουν στο λεγόμενο γι’ αυτούς «παράδεισο της
Ευρώπης», αντιμετωπίζουν κινδύνους, αντιμετωπίζουν παγίδες,
αντιμετωπίζουν βία και τίποτα δεν είναι βέβαιο γι’ αυτούς.
Αυτές λοιπόν τις γυναίκες νομίζω ότι
σήμερα πρέπει να τις έχουμε στο νου μας, ειδικά εμείς, οι γυναίκες
πολιτικοί, οι γυναίκες που είμαστε στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, οι
γυναίκες που είμαστε προνομιούχες, γιατί έχουμε μια
καθημερινότητα που την έχουμε επιλέξει, έχουμε μια καθημερινότητα που
είναι συνέχεια στο φως, ενώ η ζωή αυτών των ανθρώπων είναι στο σκοτάδι.
Εμείς λοιπόν, οι προνομιούχες γυναίκες
των κοινοβουλίων, οι επιστήμονες, οι γυναίκες της δημόσιας ζωής, οι
γυναίκες που είμαστε σε διάφορες ανώτερες θέσεις, πρέπει πράγματι αυτή
τη στιγμή να σκεφθούμε αυτές τις γυναίκες που είναι
στη χώρα μας και κάποιες άλλες γυναίκες που δεν έχουν τα δικά μας ίσως
προνόμια, όπως είναι οι γιαγιάδες από τη Λέσβο, οι χιλιάδες ανώνυμες
γυναίκες, οι οποίες με αυτοθυσία, με ανιδιοτέλεια, εξέφρασαν την
αλληλεγγύη τους σ’ αυτή προσφυγιά. Και πρέπει κι εμείς
με κάποιον τρόπο να δείξουμε αυτή την αλληλεγγύη, γιατί η αλληλεγγύη
μάς κάνει καλύτερους ανθρώπους, γιατί η αλληλεγγύη μάς επιτρέπει να
δούμε τις απεριόριστες δυνατότητες που έχουμε ως άνθρωποι να μοιραστούμε
τον ανθρώπινο πόνο και από την άλλη να αποκρυπτογραφήσουμε
τα μηνύματα του καιρού μας.
Νομίζω ότι αν σήμερα λέγαμε ποιο είναι
ένα αίτημα που ενώνει τις γυναίκες όλου του κόσμου, που θα ήταν εφικτό
για όλες να το υπηρετήσουν, να το διεκδικήσουν, να αγωνιστούν γι’ αυτό,
θα ήταν η ειρήνη και η ελευθερία. Νομίζω ότι
αυτό είναι ένα αίτημα που εκφράζει όλες τις γυναίκες από ανατολή σε
δύση και από βορρά σε νότο, γιατί χωρίς αυτά τα δύο, πραγματικά, δεν
μπορούν οι γυναίκες να έχουν μια θέση στην κοινωνία, να ζουν με
ασφάλεια, να έχουν προοπτική.
Σήμερα ειδικά που οι γυναίκες ως θύματα
του νεοφιλελευθερισμού πυκνώνουν τις τάξεις των ανέργων, σήμερα που
αναλαμβάνουν το ρόλο τους στην οικογένεια με τη νέα της μορφή, γιατί
υποκαθιστά τη διάλυση του κράτους πρόνοιας, σήμερα
που πρέπει να φροντίζουν τους ηλικιωμένους και τα παιδιά, να
ενθαρρύνουν τα άνεργα μέλη της οικογένειας και μέσα στην καταθλιπτική
καθημερινότητα που ζουν να δίνουν κουράγιο και αισιοδοξία σε όλα τα μέλη
της οικογένειας, αυτές λοιπόν, οι γυναίκες-ηρωίδες που
είναι δίπλα μας, που είναι ανώνυμες, είναι σήμερα αυτές που πάνω απ’
όλα ενδιαφέρονται για την ειρήνη και την ελευθερία.
Θα μου πείτε, το σημερινό θέμα της
Βουλής, οι γυναίκες να είναι περισσότερες, να είναι ποιοτικά καλύτερες
μέσα στα κέντρα λήψης αποφάσεων, δεν είναι ένα αίτημα που απασχολεί;
Φυσικά και απασχολεί. Όμως, πιστεύω ότι εμείς που είμαστε
στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, εμείς που νομοθετούμε, εμείς που
παίρνουμε πρωτοβουλίες να καταγγείλουμε τις διακρίσεις που υπάρχουν λόγω
φύλου, λόγω φυλής, λόγω θρησκείας, λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού,
λόγω ταυτότητας φύλου, λόγω κοινωνικής προέλευσης,
εμείς που προσπαθούμε να αποφασίσουμε και να προτείνουμε θετικές
δράσεις για τις γυναίκες, έχουμε υποχρέωση, εκτός από το να διευρύνουμε
τον κύκλο των γυναικών που θα συμμετέχουν στα κέντρα λήψης των
αποφάσεων, να αφουγκραστούμε και να μιλήσουμε και για την
πλειοψηφία των γυναικών που σήμερα σε όλο τον κόσμο καταδυναστεύεται,
που σήμερα σε όλο τον κόσμο αναζητά μια χαραμάδα χαράς, μια χαραμάδα
ελπίδας».
