Σε γενικές γραμμές, στην Ελλάδα, οι νέοι δεν τυγχάνουν ειδικών και
στοχευμένων πολιτικών καταπολέμησης της ανεργίας. Τα προβλεπόμενα
επιδόματα ανεργίας έχουν οριζόντιο χαρακτήρα ανεξαρτήτου ηλικίας, ενώ
και το τακτικό επίδομα ανεργίας μειώθηκε από 430,75 ευρώ (9/2008) σε 360
ευρώ (3/2012). Ποια είναι τα επιπρόσθετα επιδόματα ανεργίας που παρέχει
ο ΟΑΕΔ εκτός από αυτό της τακτικής ανεργίας.
Μοναδικό πρόσθετο βοήθημα αποτελεί το επίδομα σε νέους 20-29 ετών (ή
διαφορετικά επίδομα νεοεισερχόμενων, Απόφοιτοι ΑΕΙ) το οποίο δικαιούνται
άνεργοι 20-29 ετών εφόσον παραμένουν άνεργοι στα μητρώα ανέργων για ένα
χρόνο. Το επίδομα αυτό είναι 73,97 ευρώ το μήνα και χορηγείται για 5
μήνες.Προϋπόθεση αποτελεί η συμπλήρωση του 20ου έτους ηλικίας ή η απόκτηση πτυχίου ή η απόλυση από το στρατό. Στην περίπτωση απόκτησης πτυχίου, για τη λήψη του επιδόματος προϋπόθεση αποτελεί η έκδοση κάρτας ανεργίας εντός 3 μηνών από τη λήψη του πτυχίου και η παραμονή σε ανεργία για ένα έτος. Στην περίπτωση επιδόματος μετά τη στράτευση, το επίδομα λαμβάνεται μετά από παραμονή σε ανεργία για ένα έτος.
Ενδεικτικά, το έτος 2013 έλαβαν το συγκεκριμένο επίδομα μόνο 4.800 άτομα (ΟΑΕΔ). Επιπλέον, μέτρο επικουρικού χαρακτήρα ως προς την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων, αποτέλεσε η ηλικιακή διεύρυνση κατά το έτος 2013 του επιδόματος ενίσχυσης των μακροχρόνια ανέργων, το οποίο χορηγείται πλέον σε ανέργους από 20-66 ετών (ενώ πριν ήταν 45-65 ετών) και αφορά 200 ευρώ για 12 μήνες. Επίσης το εισοδηματικό κριτήριο διαμορφώθηκε σε 10.000 ευρώ (ανώτερο οικογενειακό εισόδημα) από 5.000 που ίσχυε πριν.
Το επίδομα των μακροχρόνια ανέργων χορηγήθηκε από τον ΟΑΕΔ, μόλις σε 6.691 δικαιούχους εντός του 2014. Αν σε αυτούς προστεθούν και άλλοι 1.125 μακροχρόνια άνεργοι που λαμβάνουν το ίδιο επίδομα, από το 2013, τότε ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ που βρίσκονται χωρίς δουλειά χρονικό διάστημα άνω των 12 μηνών και λαμβάνουν ένα πρόσθετο βοήθημα, ανέρχεται στα 7816 άτομα.
Τα κριτήρια επιλογής είναι εκείνα που βγάζουν εκτός, χιλιάδες πιθανούς δικαιούχους. Όπως έχουν εντοπίσει οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, το μεγαλύτερο πρόβλημα έχει δημιουργηθεί με την ύπαρξη χρονικού ορίου 60 ημερών, μετά τη λήξη της τακτικής ανεργίας για την υποβολή αίτησης για τη χορήγηση αυτού του πρόσθετου επιδόματος. Οι περισσότεροι άνεργοι, αγνοούν αυτή την τόσο καθοριστική λεπτομέρεια, με αποτέλεσμα όταν υποβάλλουν τις αιτήσεις τους, να έχει παρέλθει το όριο των 60 ημερών και να έχουν χάσει το επίδομα.
Επισημαίνεται ότι πριν εφαρμοστούν οι αλλαγές στη χορήγηση του συγκεκριμένου επιδόματος, αρκούσε ο δικαιούχος να έχει κάρτα ανεργίας.
Επίσης, πρόσθετο πρόβλημα έχει δημιουργήσει η υποχρεωτική υποβολή της φορολογικής δήλωσης του προηγούμενου έτους, όταν δηλαδή ο νυν άνεργος εργαζόταν ακόμα. Συνήθως από τις φορολογικές δηλώσεις αυτές προκύπτουν εισοδήματα υψηλότερα των 12.000 ευρώ, που είναι το ανώτατο όριο για τη χορήγηση του εν λόγω επιδόματος, με αποτέλεσμα να το χάνουν αρκετοί δικαιούχοι. Σύμφωνα με το dikaiologitika.gr τα επιδόματα είναι:
- Επίδομα μακροχρόνια ανέργων
Δικαιούχοι του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων είναι Έλληνες υπήκοοι και οι υπήκοοι κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι ασφαλισμένοι κατά της ανεργίας.
Προϋποθέσεις
1. Ηλικία από 20 μέχρι 66 ετών. Ως ημερομηνία αφετηρίας για τη συμπλήρωση του 20ου και 66ου έτους, λογίζεται η ημερομηνία γέννησης του δικαιούχου. Κρίσιμος χρόνος συνδρομής της προϋπόθεσης των ορίων ηλικίας είναι ο χρόνος υποβολής της αίτησης.
2. Εξάντληση 12μηνης τακτικής επιδότησης ανεργίας. Δικαιούχοι είναι και όσοι έχουν εξαντλήσει 12μηνη επιδότηση ακόμη και αν την έλαβαν τμηματικά (δηλ. με αναστολές και συνεχίσεις), και υποβάλλουν την αίτηση εντός αποσβεστικής προθεσμίας δυο (2) μηνών, από τη λήξη της 12μηνης τακτικής επιδότησης.
Οι τακτικά επιδοτούμενοι λόγω συνέχισης με βάση το άρθρο 20 του ν.δ. 2961/54, που κατά τη λήξη του υπολοίπου της 12μηνης επιδότησης δεν έχουν συμπληρώσει χρόνο παραμονής αδιαλείπτως επί 12μηνο στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, δύνανται να υποβάλλουν τη σχετική με το επίδομα μακροχρονίως ανέργων αίτηση, μέσα σε αποσβεστική προθεσμία δύο (2) μηνών από τη συμπλήρωση της αδιάλειπτης 12μηνης παραμονής.
ΠΡΟΣΟΧΗ: δεν είναι δικαιούχοι οι άνεργοι των οποίων η εγκριτική απόφαση χορήγησης τακτικής επιδότησης ανεργίας είναι μικρότερη των δώδεκα μηνών .
3. Να έχουν συμπληρώσει κατά την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης, χρόνο ανεργίας αδιαλείπτως επί δωδεκάμηνο, παραμένουν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ.
4. Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 10.000 ΕΥΡΩ. Το συγκεκριμένο εισόδημα προσαυξάνεται κατά 586,08 ΕΥΡΩ για κάθε ανήλικο τέκνο. Ανήλικο τέκνο θεωρείται αυτό που δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του.
Έτσι π.χ. για το δικαιούχο που έχει 2 ανήλικα τέκνα, το ετήσιο οικογενειακό του εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 11.172,16 (10.000 + 587 + 587 = 11.172,16) ΕΥΡΩ
Σημείωση: Ως ετήσιο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το συνολικό ετήσιο φορολογούμενο, πραγματικό, απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο, εισόδημα από κάθε πηγή – με εξαίρεση τις αποζημιώσεις απόλυσης – του προηγούμενου από την άσκηση του δικαιώματος οικονομικού έτους του ανέργου, της συζύγου και των ανήλικων τέκνων του.
Δεν προσμετράται στο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα: το επίδομα ανεργίας, ασθενείας, μητρότητας, καθώς και το επίδομα μακροχρονίως ανέργου (για τυχόν χορήγηση του κατά το επόμενο ημερολογιακό έτος) .
Για ενήλικες άγαμους δικαιούχους ως οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το ατομικό.
Ύψος επιδόματος
Το ύψος του επιδόματος καθορίζεται στο ποσό των 200 ΕΥΡΩ και χορηγείται προσωπικά στον ίδιο το δικαιούχο για όσο χρονικό διάστημα είναι άνεργος και σε καμία περίπτωση πέρα από 12 μήνες.
Το επίδομα αυτό δεν επιδέχεται προσαυξήσεις, είναι προσωποπαγές και δεν μεταβιβάζεται.
Δικαιολογητικά
1. Αίτηση του δικαιούχου στην Υπηρεσία ΟΑΕΔ του τόπου διαμονής του ή της τελευταίας επιδότησης αυτού.
2. Επικυρωμένο αντίγραφο του εκκαθαριστικού σημειώματος φόρου εισοδήματος του προηγούμενου της άσκησης οικονομικού έτους, από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή ΚΕΠ, ή απλή φωτοτυπία του ως άνω εκκαθαριστικού σημειώματος, που συνοδεύεται από την υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1589/1986, στην οποία ο ενδιαφερόμενος βεβαιώνει την ακρίβεια των δηλούμενων σε αυτό στοιχείων ή εκτύπωση του προαναφερθέντος εκκαθαριστικού σημειώματος που χορηγείται μέσω του συστήματος TAXISNET, χωρίς περαιτέρω διατυπώσεις ή διαδικασία επικύρωσής του.
3. Υπεύθυνη Δήλωση του δικαιούχου , η οποία είναι συνημμένη στη σχετική αίτηση, όπου βεβαιώνονται τα παρακάτω:
α) ότι έλαβε γνώση των χρονικών διαστημάτων της υποχρεωτικής του εμφάνισης στον ΟΑΕΔ.
β) ότι αναλαμβάνει την υποχρέωση να ενημερώσει την αρμόδια Υπηρεσία για τους λόγους απώλειας της ιδιότητας του ανέργου εντός οκτώ (8) εργάσιμων ημερών και οπωσδήποτε πριν από τη λήξη του μήνα επιδότησης.
γ) ότι έλαβε γνώση ότι μετά την άρση του λόγου αναστολής και για να συνεχιστεί η επιδότησή του, οφείλει να παρουσιαστεί στην αρμόδια Υπηρεσία του Οργανισμού το αργότερο μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την ημερομηνία άρσης του λόγου αναστολής.
δ) ότι υποχρεούται να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε κλήση της αρμόδιας Υπηρεσίας για αυτοπρόσωπη εμφάνισή του εντός της προθεσμίας που θα του ορίζει.
ε) ότι υποχρεούται σε περίπτωση αλλαγής του τόπου κατοικίας ή διαμονής του, να το δηλώσει στην αρμόδια Υπηρεσία
στ) ότι όσα δικαιολογητικά καταθέτει σε φωτοαντίγραφα είναι ακριβή φωτοαντίγραφα από τα πρωτότυπα.
4. Παραστατικό ταυτοπροσωπίας σε ισχύ (δελτίο αστυνομικής ταυτότητας, διαβατήριο κ.λ.π.)
5. Πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης για τους έχοντες ανήλικα τέκνα.
6. Επίσημο έγγραφο από το οποίο θα προκύπτει ο ΑΜΚΑ. Σε περίπτωση διακοπής του επιδόματος δεν χωρεί συνέχιση.ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ:
Δικαιούχοι του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων είναι Έλληνες υπήκοοι και οι υπήκοοι κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι ασφαλισμένοι κατά της ανεργίας.
- Επίδομα Σε Νέους Από 20-29 Ετών
Καταβάλλεται στους νέους και νέες ηλικίας από 20 – 29 ετών, εφ” όσον είναι άνεργοι και παραμείνουν γραμμένοι στα μητρώα ανέργων για ένα χρόνο.
Το επίδομα ανέρχεται σε 73,37 ΕΥΡΩ τον μήνα και καταβάλλεται για πέντε μήνες.
Προϋποθέσεις
Να έχουν συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους ή να έχουν αποκτήσει πτυχίο ή να έχουν απολυθεί από το στρατό.
Η προθεσμία είναι τρίμηνη από την συμπλήρωση του 20ου έτους της ηλικίας ή την απόκτηση πτυχίου ή την απόλυση απ” τον στρατό.
Δικαιολογητικά
1. Aστυνομική ταυτότητα.
2. Βεβαίωση σχολής (απόκτηση πτυχίου ή διακοπή σπουδών με γνωστοποίηση της ακριβούς ημερομηνίας).
3. Απολυτήριο στρατού (για όσους απολύθηκαν από τον Στρατό ή βεβαίωση στρατιωτικής αρχής ότι έχουν απαλλαγεί νόμιμα από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις.
4. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 στην οποία θα δηλώνει ότι :
Α) Δεν πραγματοποίησε περισσότερα από 80 ημερομίσθια σε συνεχή ή διαλείπουσα απασχόληση μετά την εγγραφή του στο ειδικό μητρώο ανέργων
Β) Δεν ασκεί ελεύθερο ή άλλο επάγγελμα, ούτε εργάζεται σε επιχείρηση του πατέρα, της μητέρας ή της (του) συζύγου.
Γ) Δεν συνταξιοδοτείται και δεν έχει επιδοτηθεί για ανεργία
Δ) Δεν απασχολείται σε γεωργικές, δασικές ή κτηνοτροφικές εργασίες.
Στ) Εφόσον αναλάβει εργασία ή ασθενήσει ή συνταξιοδοτηθεί υποχρεούται να το γνωρίσει αμέσως στην αρμόδια Υπηρεσία.
