Tου Φώτη Σαραντόπουλου
Ο Βενιζέλος, δεν ήταν μόνο πολιτικός με όραμα, αλλά και με μυαλό και με αποφασιστικότητα. Και ήξερε να αντιμετωπίζει και τον λαϊκισμό. Δηλαδή είχε όλα όσα χαρακτηρίζουν έναν μεγάλο φιλελεύθερο ηγέτη.
Είναι απόλυτα χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε τα πρόωρα αιτήματα των συμπατριωτών του Κρητικών για ένωση με την Ελλάδα. Καθώς ο πόλεμος Ιταλίας – Τουρκίας συνεχιζόταν, οι Κρήτες θεώρησαν ότι ήταν ευκαιρία για να προχωρήσει η ένωση με την Ελλάδα. Στις 15 Απριλίου του 1912, 19 Κρήτες Βουλευτές επιβιβάσθηκαν σε πλοίο με προορισμό τον Πειραιά. Ένα Αγγλικό καταδρομικό, τους σταματησε έξω από την Σούδα και οι Βουλευτές συνελήφθησαν. Η θέση του Βενιζέλου ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Ο λαός αγνοούσε ότι προχωρούσε η συγκρότηση της Βαλκανικής Συμμαχίας. Αγνοούσε επίσης ότι η σωτηρία της Κρήτης επέβαλε την αποφυγή πρόωρων ενεργειών. Η παλαιοκομματική αντιπολίτευση εκμεταλλεύτηκε τα γεγονότα λαϊκίζοντας και κατηγορώντας τον Βενιζέλο ότι πρόδιδε την Κρήτη προς όφελος των Μεγάλων Δυνάμεων. (Σας θυμίζει τίποτα;)
Ο Βενιζέλος στάθηκε αταλάντευτος και απτόητος:
«Δεν επιτρέπεται να θυσιασθούν τα κεκτημένα δια της σπουδής. Δεν είναι εντροπή δια την μικράν Κρήτην να μιμιθή μέγιστα έθνη και να υπομείνη… Οι Κρήτες λησμονούν ότι τίθενται αντιμέτωποι όχι μόνον της τουρκίας και των Μεγάλων Δυνάμεων, αλλά και αυτού τούτου του ελευθέρου Βασιλείου, του οποίου η Κυβέρνησις δεν εννοεί να αποδεχθή το Κρητικόν πραξικόπημα και να έλθη εις άκαιρον ρήξιν με την Τουρκίαν.
Συντόνως και άνευ απωλείας (ούτε) μίας ημέρας, ασχολουμένη με την στρατιωτικήν συγκρότησιν της χώρας, η Κυβέρνησις αξιοί όπως εις την γνώμην της προσαρμοσθή η γνώμη των πολιτικών αρχηγών της Κρήτης.»
Αυτά έγραφε στην επιστολή που έστειλε στους Κρήτες Βουλευτές. Ο Βενιζέλος δεν είχε σκοπό να υποστή ένα νέο καταστροφικό 1897, ούτε να επιτρέψει στην βιασύνη οποιουδήποτε «εθνικόφρονα» να οδηγήσει σε έναν νέο «ατυχή πόλεμο». Ο πόλεμος θα γινόταν, όταν η Ελλάδα θα ήταν έτοιμη να πολεμήσει και να νικήσει και όχι όποτε νόμιζε ο κάθε κοκορόμυαλος. Τον Υπουργό Δικαιοσύνης Δημητρακόπουλο, που δήλωσε ότι διαφωνεί, τον αντικατέστησε αυθημερόν με τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Κ. Ρακτιβάν. Και διέταξε τον Στρατό και την Αστυνομία να εμποδίσουν την είσοδο ομάδας Κρητών Βουλευτών στη Βουλή!
Αλλά βέβαια, δεν έμεινε εκεί. Δέχθηκε μυστικά στο γραφείο του Επιτροπή Κρητών και τους μίλησε με αυστηρότητα αλλά και συγκίνηση. Και τους έδωσε να καταλάβουν ότι η Ένωση της Κρήτης ήταν μέρος του γενικότερου εθνικού προγράμματος. Και ότι είχαν χρέος να δείξουν εμπιστοσύνη, πειθαρχία και υπομονή.
Πηγή:
Φώτη Μ. Σαραντόπουλου, «Εμπρός δια της Λόγχης – Η μεγάλη εξόρμηση 1912-1913 – Β’ Βαλκανικός Πόλεμος (Μέρος Β’)», Εκδόσεις ΝΙΔΑ, Αθήνα 2013