Κατ’ αρχάς οι συστάσεις: Όπως παρουσιάζεται από την Wikipedia, ο Slavoj Zizek είναι Σλοβένος φιλόσοφος και κριτικός θεωρητικός που δουλεύει στα πλαίσια των παραδόσεων του Χεγκελιανισμού, του Μαρξισμού και της Λακανιανής ψυχαναλυτικής. Έχει σημαντική συμβολή σε τομείς όπως η πολιτική θεωρία, η θεωρία του κινηματογράφου και η θεωρητική ψυχανάλυση.
Πέραν αυτών, ο Zizek έπαιξε κεντρικό ρόλο στην “κίνηση – occupy”, μιλώντας σε συγκεντρωμένους που καλούσαν στην κατάληψη, μεταξύ άλλων, της Wall Street.
Στο νέο του βιβλίο «The Year of Dreaming Dangerously», το οποίο παρουσιάζεται και σχολιάζεται από τους Financial Times, ο Σλοβένος φιλόσοφος μιλά, μεταξύ άλλων, για την Ελλάδα και για τον τρόπο που ο ίδιος αναλύει την κρίση που βιώνουμε.
Εκφράζει αγαλλίαση για την ανάδειξη του καπιταλισμού σαν επίκεντρο του προβλήματος και θυμίζει το επαναστατικό ρητό του Mao Zedong: «Υπάρχει χάος κάτω από τον παράδεισο – η κατάσταση είναι άριστη».
Ο Zizek υποστηρίζει ότι στα μέσα μαζικής ενημέρωσης υπάρχουν δύο κυρίαρχες ιστορίες για να εξηγήσουν τα προγράμματα λιτότητας που επιβάλλονται στους Έλληνες και ότι αμφότερες είναι λανθασμένες:
Το γερμανο-ευρωπαϊκό επιχείρημα είναι ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, φοροφυγάδες απατεώνες στους οποίους θα πρέπει να διδαχθεί δημοσιονομική πειθαρχία. Η ελληνική ιστορία είναι ότι η εθνική κυριαρχία μας απειλείται από τη νεοφιλελεύθερη τεχνοκρατία στις Βρυξέλλες.
Αμφότερες οι ιστορίες περιθωριοποίησαν τις δοκιμασίες των καθημερινών Ελλήνων. Όταν ο πόνος τους έγινε υπερβολικά οξύς για να αγνοηθεί, αναδύθηκε μια τρίτη ιστορία (η πιο αηδιαστική από όλες, σύμφωνα με τον συγγραφέα): οι Έλληνες είναι ανθρωπιστικά θύματα που χρειάζονται βοήθεια, ωσάν η χώρα τους να είχε χτυπηθεί από κάποια φυσική καταστροφή.
Αλλά η αλήθεια, σύμφωνα με τον Zizek, είναι ότι οι Έλληνες απέχουν πολύ από το να είναι παθητικά θύματα και στην πραγματικότητα αντεπιτίθενται ενάντια στο οικονομικό κατεστημένο. Οι απανταχού προοδευτικές δυνάμεις θα πρέπει να εκφράσουν αλληλεγγύη με τον αγώνα τους, ώστε να σωθεί η Ελλάδα από τους υποτιθέμενους σωτήρες της: «Η Ελλάδα δεν αποτελεί μια εξαίρεση. Είναι δοκιμαστήριο για την επιβολή ενός νέου κοινωνικοοικονομικού μοντέλου με μια παγκόσμια απαίτηση: το αποπολιτικοποιημένο τεχνοκρατικό μοντέλο, μέσα στο οποίο, σε τραπεζίτες και άλλους ειδικούς, παρέχεται η άδεια να συνθλίψουν την δημοκρατία.
Ο Zizek υποστηρίζει ότι αυτοί οι καιροί οξείας κρίσης μπορούν να βοηθήσουν στην διάβρωση της ιδεολογίας στην οποία θεμελιώνεται ο καπιταλισμός και να μας κάνουν να δούμε την ασχήμια του κόσμου όπως πραγματικά έχει. Επομένως, ο Σλοβένος φιλόσοφος εκφράζει την περιφρόνησή του προς αυτούς που προσπαθούν να εξανθρωπίσουν τον καπιταλισμό, ο οποίος ισχυρίζεται ότι είναι εκ φύσεως ένα απάνθρωπο σύστημα.
Όπως παρατηρεί η εφημερίδα, ο Zizek ακούγεται μερικές φορές σαν να είναι Λενινιστής, καταγγέλλοντας εκείνους που πιστεύουν ότι το θηρίο του καπιταλισμού μπορεί να τιθασευτεί προς το γενικό καλό. Για εκείνον, οι μικρές πράξεις καλοσύνης εξυπηρετούν μόνο την διαιώνιση πολύ μεγαλύτερων αδικιών, που πρέπει να αντιμετωπισθούν και όχι να συσκοτισθούν.
Παρότι οι απόψεις του Σλοβένου φιλοσόφου αντιμετωπίζονται από τους Financial Times, όπως είναι αναμενόμενο, με καχυποψία και αρνητισμό, χρήζουν ασφαλώς αναφοράς και αποτελούν τροφή για σκέψη.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗΣ / ysterografa.gr
Πέραν αυτών, ο Zizek έπαιξε κεντρικό ρόλο στην “κίνηση – occupy”, μιλώντας σε συγκεντρωμένους που καλούσαν στην κατάληψη, μεταξύ άλλων, της Wall Street.
Στο νέο του βιβλίο «The Year of Dreaming Dangerously», το οποίο παρουσιάζεται και σχολιάζεται από τους Financial Times, ο Σλοβένος φιλόσοφος μιλά, μεταξύ άλλων, για την Ελλάδα και για τον τρόπο που ο ίδιος αναλύει την κρίση που βιώνουμε.
Εκφράζει αγαλλίαση για την ανάδειξη του καπιταλισμού σαν επίκεντρο του προβλήματος και θυμίζει το επαναστατικό ρητό του Mao Zedong: «Υπάρχει χάος κάτω από τον παράδεισο – η κατάσταση είναι άριστη».
Ο Zizek υποστηρίζει ότι στα μέσα μαζικής ενημέρωσης υπάρχουν δύο κυρίαρχες ιστορίες για να εξηγήσουν τα προγράμματα λιτότητας που επιβάλλονται στους Έλληνες και ότι αμφότερες είναι λανθασμένες:
Το γερμανο-ευρωπαϊκό επιχείρημα είναι ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, φοροφυγάδες απατεώνες στους οποίους θα πρέπει να διδαχθεί δημοσιονομική πειθαρχία. Η ελληνική ιστορία είναι ότι η εθνική κυριαρχία μας απειλείται από τη νεοφιλελεύθερη τεχνοκρατία στις Βρυξέλλες.
Αμφότερες οι ιστορίες περιθωριοποίησαν τις δοκιμασίες των καθημερινών Ελλήνων. Όταν ο πόνος τους έγινε υπερβολικά οξύς για να αγνοηθεί, αναδύθηκε μια τρίτη ιστορία (η πιο αηδιαστική από όλες, σύμφωνα με τον συγγραφέα): οι Έλληνες είναι ανθρωπιστικά θύματα που χρειάζονται βοήθεια, ωσάν η χώρα τους να είχε χτυπηθεί από κάποια φυσική καταστροφή.
Αλλά η αλήθεια, σύμφωνα με τον Zizek, είναι ότι οι Έλληνες απέχουν πολύ από το να είναι παθητικά θύματα και στην πραγματικότητα αντεπιτίθενται ενάντια στο οικονομικό κατεστημένο. Οι απανταχού προοδευτικές δυνάμεις θα πρέπει να εκφράσουν αλληλεγγύη με τον αγώνα τους, ώστε να σωθεί η Ελλάδα από τους υποτιθέμενους σωτήρες της: «Η Ελλάδα δεν αποτελεί μια εξαίρεση. Είναι δοκιμαστήριο για την επιβολή ενός νέου κοινωνικοοικονομικού μοντέλου με μια παγκόσμια απαίτηση: το αποπολιτικοποιημένο τεχνοκρατικό μοντέλο, μέσα στο οποίο, σε τραπεζίτες και άλλους ειδικούς, παρέχεται η άδεια να συνθλίψουν την δημοκρατία.
Ο Zizek υποστηρίζει ότι αυτοί οι καιροί οξείας κρίσης μπορούν να βοηθήσουν στην διάβρωση της ιδεολογίας στην οποία θεμελιώνεται ο καπιταλισμός και να μας κάνουν να δούμε την ασχήμια του κόσμου όπως πραγματικά έχει. Επομένως, ο Σλοβένος φιλόσοφος εκφράζει την περιφρόνησή του προς αυτούς που προσπαθούν να εξανθρωπίσουν τον καπιταλισμό, ο οποίος ισχυρίζεται ότι είναι εκ φύσεως ένα απάνθρωπο σύστημα.
Όπως παρατηρεί η εφημερίδα, ο Zizek ακούγεται μερικές φορές σαν να είναι Λενινιστής, καταγγέλλοντας εκείνους που πιστεύουν ότι το θηρίο του καπιταλισμού μπορεί να τιθασευτεί προς το γενικό καλό. Για εκείνον, οι μικρές πράξεις καλοσύνης εξυπηρετούν μόνο την διαιώνιση πολύ μεγαλύτερων αδικιών, που πρέπει να αντιμετωπισθούν και όχι να συσκοτισθούν.
Παρότι οι απόψεις του Σλοβένου φιλοσόφου αντιμετωπίζονται από τους Financial Times, όπως είναι αναμενόμενο, με καχυποψία και αρνητισμό, χρήζουν ασφαλώς αναφοράς και αποτελούν τροφή για σκέψη.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗΣ / ysterografa.gr
