Γνωρίστε τον τόπο μας - το Δερβένι και τα χωριά της Ευρωστίνης

Το καλοκαίρι πλησιάζει όπως και οι διακοπές. Με την ευκαιρία αυτή ελάτε να σας ξεναγήσουμε στον όμορφο τόπο μας, όπου αξίζει να τον επισκευθήται  και να περάσετε τις διακοπές σας εδώ, κοντά στις γραφικές μας παραλίες ή στα ημιορεινά χωρία της περιοχής με τα κρυα νερα και τα δροσερα πλατάνια. Ελάτε να γνωρίσεται τον τόπομας , κάνοντας τις διακοπές σας εδώ και δεν θα χάσεται. Μια πρώτη γνριμία με το Δερβένι και την περιοχή της Ευρωστίνης μέσα από βίνταιο και με αναφορές στα χωριά της περοχής που ακολουθούν θα σας πείσουν και ίσως οι καλοκαιρινές σας διακοπές να γίνουν μόνιμες στην περιοχή. Γνωρίστε τη Δυτική Κορινθία και τα χωριά τις και δεν θα χάσεται. Θα ςασ μείνουν αξέχαστες...

όπως και στα video από την εκπομπή 'ΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ"

 στο Δερβένι , στο Οροπέδιο της Εβροστίνας , στην καταπράσινη Ζάχολη, στον Πύργο, στην Παναγία την Καταφυγιώτισσα , τα ξακουστά ζαολιτικα φασόλια

Το Δερβένι , που είναι και η έδρα του Δήμου Ευρωστίνης, βρίσκεται στην παραλιακή ζώνη και απέχει 56 χιλιόμετρα από την Κόρινθο και 74 από την Πάτρα. Είναι κωμόπολη που ιδρύθηκε το 1840 κ.ε. από ανήσυχους Ζαχολίτες, οι οποίοι ευθύς μετά την εθνεγερσία και την ομαλοποίηση του εθνικού βίου κατέβηκαν στα παράλια ζητώντας προσφορότερους τρόπους ζωής. Το όνομά της η κωμόπολη το πήρε από τη στενότητα της θέσεως ανάμεσα στο βουνό και την παραλία. Η λέξη (derven= στενό πέρασμα) είναι τούρκικη, αλλά έχει πολιτογραφηθεί και προσαρμοστεί στο τυπικό της νεοελληνικής. Τα περισσότερα σπίτια είναι διατεταγμένα εκατέρωθεν του αυτοκινητοδρόμου Κορίνθου - Πατρών, παράλληλα προς τον οποίο βαίνει επίσης η σιδηροδρομική γραμμή, αλλά και η νέα εθνική οδός Αθηνών - Πατρών, αγγίζοντας σε πολλά σημεία τους καταπράσινους από φυσική βλάστηση και καλλιέργειες λόφους. Ο επισκέπτης εύκολα διακρίνει τα πολλά διώροφα παραδοσιακά οικήματα, με κύριο υλικό την πέτρα, το ξύλο και το κεραμίδι. Το Δερβένι είναι το Διοικητικό και Εμπορικό κέντρο της περιοχής, με όλα τα αναγκαία για τη σύγχρονη ζωή καταστήματα, υπηρεσίες, σχολεία. Αξιόλογα σύγχρονα κτίσματα είναι: το Δημοτικό Μέγαρο, ο ναός του Αγ. Ιωάννη και το παρακείμενο πνευματικό του κέντρο, το Πανταζοπούλειο πολιτιστικό κέντρο, η μεγάλη πλατεία με τα έναντι αυτής Σχολεία, το Ειρηνοδικείο και το Τουριστικό Περίπτερο, ο Σταθμός του ΟΣΕ, η μικρότερη πλατεία Κωνσταντίνου Αδαμόπουλου και τέλος η θαυμάσια μαρίνα, στα Μαύρα Λιθάρια, δίπλα στο αρχαίο Λιμάνι.

Νοτίως του Δερβενίου και σε απόσταση 4 χλμ. βρίσκονται τα Ροζενά. Τα πρώτα σπίτια έχουν χτιστεί στη θέση, όπου κατά την Τουρκοκρατία άρχιζαν σποραδικά τα Ζαχολίτικα Καλύβια. Είναι όμορφο χωριό στενά δεμένο με τη Ζάχολη. Όλοι οι μετεπαναστατικοί Ζαχολίτες, όσοι απέμειναν μετά τη φυγή των περισσότερων προς την παραλιακή ζώνη, δημιούργησαν δύο κατοικίες. Το καλοκαίρι έμεναν στη Ζάχολη και τον χειμώνα κατέβαιναν με τα ζωντανά τους στα Ροζενά. Τα Ροζενά είναι χωριό που σφύζει από ζωή και δεν γεροντοκρατείται. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την καλλιέργεια ελαιών, αμπέλων, λεμονιών, μουσμουλιών αλλά και με την καλλιέργεια οπωροκηπευτικών αφού μετέτρεψαν τις άγονες ξερικές πλευρές σε εύφορες ποτιστικές εκτάσεις. Στο κέντρο του χωριού και δυτικά δεσπόζει η μεγάλη εκκλησία Βυζαντινού ρυθμού της Υπαπαντής του Κυρίου, κτισμένη το 1928. Στο προαύλιο του ναού βρίσκεται επιβλητικό Ηρώο Πεσόντων.
Η Ζάχολη βρίσκεται Β.Δ. του όρους Χελυδορέα (Μαύρο Όρος) ύψους 1759 μ. και ανατολικά του οροπεδίου Ευρωστίνης, μέσα σε μία εύφορη κοιλάδα.  Έχει υψόμετρο 700 μέτρα και απέχει 14 χλμ. από το Δερβένι και 70 χλμ. από την Κόρινθο.Είναι ένα από τα ωραιότερα ορεινά χωριά.Πλούσια και κάθε είδους βλάστηση καλύπτει ολόκληρη την περιοχή. Τα πλατάνια και οι καρυδιές στις όχθες των ρεμάτων, οι κερασιές, οι μηλιές, οι λωτιές, οι δαμασκηνιές και οι φουντουκιές δίνουν ένα απαράμιλλου κάλλους τοπίο που παρουσιάζει κάθε εποχή και διαφορετική εικόνα. Σπανιότατος και ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ο ναός του Αγ. Γεωργίου Ζαχόλης εντυπωσιάζει με τους 17 τρούλους του καθώς και το θρύλο που συνοδεύει την ανοικοδόμησή του (39 μέρες μόνον). Έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια προγενέστερου ναού και έχει μείνει στην νεώτερη ιστορία του έθνους καθώς εδώ ο Γέρος του Μοριά προέδρευσε επαναστατικών συμβουλίων. Την είσοδο της εκκλησίας σήμερα κοσμούν ο τάφος και το άγαλμα του οπλαρχηγού Παναγιωτάκη Γεραρή, τοπικού ήρωα της επανάστασης. . Στον επαρχιακό δρόμο κατασκευάστηκε πρόσφατα μεγαλοπρεπής είσοδος για το μονοπάτι καθώς και σκάλα που οδηγεί στην Παναγιά την Καταφυγιώτισσα η οποία υπήρξε το κρησφύγετο κυνηγημένων αγωνιστών Ζαχολιτών κατά την Τουρκοκρατία καθώς το ανάγλυφο της γύρω περιοχής (κρημνώδεις δυσπρόσιτοι βραχώδεις όγκοι) προσφέρονταν για διαφυγή και μικρή παραμονή. Τέλος, ο επισκέπτης αξίζει να επισκεφθεί το νερόμυλο και το ναό της Αγ. Παρασκευής με το εξαιρετικής τέχνης λιθόκτιστο καμπαναριό και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1838. Απέναντι από την εκκλησία βρίσκεται μικρή πλατεία όπου έχει τοποθετηθεί η προτομή του μεγάλου Νομοδιδασκάλου Γεωργίου Μπαλλή που καταγόταν από τη Ζάχολη

Το Χελυδόρι έχει δύο οικισμούς: 1) έναν ορεινό - ορεινό Χελυδόρι - ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός με το όνομα Κούτος. Βρίσκεται στο ίδιο υψόμετρο σχεδόν με τη Ζάχολη και έχει αξιόλογη παραγωγή οπωροκηπευτικών, και 2) έναν πεδινό, με το όνομα σήμερα Μεντουργιάνικα. Τα Μεντουργιάνικα εκτείνονται κατά μήκος του Ζαχολίτικου ποταμού και νότια του Δερβενίου, σε ελάχιστη απόσταση απ' αυτό. Στο ορεινό Χελυδόρι (Κούτος) και νότια του οικισμού, σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρων υπάρχει η ιστορική Μονή του Προφήτη Ηλία που κτίστηκε τον ΙΔ' αιώνα. Είναι μονή βασιλικού ρυθμού, η οποία αναστηλώθηκε μετά την κατάρρευσή της το έτος 1754 με άδεια των Τουρκικών αρχών (Χοτζέτι), η οποία υπάρχει μέχρι σήμερα στο αρχείο της Μονής, στο οποίο επίσης φυλάσσεται σημαντική συλλογή Τουρκικών και Ελληνικών προεπαναστατικών εγγράφων. Μετόχι της Μονής (γυναικείας σήμερα) για τη χειμερινή διαμονή των μοναχών, λειτουργεί στα Μεντουργιάνικα, με τιμώμενο τον Αγ. Γεράσιμο. Αξιόλογη ιστορικά είναι και η εκκλησία του Αγ. Νικολάου που κτίστηκε στον Κούτο, πριν το έτος 1798, από την οικογένεια Μαμωνά, η οποία ήλθε και εγκαταστάθηκε εδώ γύρω στα 1300 μ.Χ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού με τις αγιογραφίες του.