Άλλωστε στην καταπράσινη αγκαλιά του, το όρος Ζήρεια φιλοξενεί αυθεντικούς μωραΐτικους οικισμούς, αρχαίους μύθους και μοναστικές παραδόσεις αιώνων. Το όνομα του όρους Κυλλήνη οφείλεται στους «κύλλους» χώρους, δηλαδή στις πολλές κοιλότητες και τα λακκώματα, που το χαρακτηρίζουν γεωμορφολογικά. Η ονομασία «Ζήρεια» πιθανότατα προέρχεται από σλάβικη λέξη που σημαίνει βελανίδι.
Οι μοναδικές ομορφιές της Ζήρειας, σε όλες τις εποχές του χρόνου, συνέδεσαν τις «θεϊκές κορφές» της με μύθους και θεούς. Στη δυτική πλευρά της κοιλάδας της Φλαμπουρίτσας εντοπίζεται το μεγαλοπρεπές σπήλαιο σε υψόμετρο 1.700μ, όπου κατά τη μυθολογία γεννήθηκε ο αγγελιοφόρος των θεών Ερμής.
Ανάμεσα στα πρώτα του ανδραγαθήματα συγκαταλέγεται η κατασκευή της πρώτης λύρας από το καβούκι μιας χελώνας. Σήμερα μία από τις κορυφές της Κυλλήνης ονομάζεται Χελυδορέα, και ένα χωριό Χελυδόρι, που σημαίνει εκδορά χελώνας, σε ανάμνηση του τρόπου κατασκευής του μουσικού οργάνου.
Σίγουρα χρειάζεται πολύ περισσότερο από ένα Σαββατοκύριακο για να γνωρίσει κανείς την ορεινή Κορινθία και να την απολαύσει. Οι διαδρομές στην ορεινή Κορινθία είναι πολλές και με ένα SUV οι επιλογές πολλαπλασιάζονται…Το Κιάτο αποτελεί συνήθως την αφετηρία μιας εξόρμησης, καθώς μόλις 35 χλμ. χωρίζουν την όμορφη παραλιακή πόλη από τη λίμνη Στυμφαλία.
Ο γεμάτος στροφές οδικός άξονας ακολουθεί μια ανηφορική πορεία μέχρι τα 800μ. υψόμετρο, ενώ σημείο αναφοράς της συγκεκριμένης διαδρομής αποτελεί το χωριό Σούλι, ένας γραφικός ορεινός οικισμός. 23 χλμ. νότια του Σουλίου είναι το χωριό της Στυμφαλίας, γνωστό από τη μυθολογία και τη λίμνη της-υγροβιότοπος με τουλάχιστον 130 είδη ορνιθοπανίδας.
Συνεχίζοντας πάντα στον κεντρικό δρόμο, φτάνει κανείς στο χωριό Καρτέρι και από εκείν στο πετρόκτιστο χωριό Λαύκα, που είναι κτισμένο στους πρόποδες του δασωμένου Ολίγυρτου. Με αφετηρία το συγκεκριμένο χωριό είναι δυνατός ο γύρος της λίμνης ακολουθώντας τον δρόμο που διατρέχει τις νότιες όχθες της Στυμφαλίας.
Στη συνέχεια, τα πυκνά ελατοδάση της Ζήρειας αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση του τοπικού οικοσυστήματος. Ο ιδιαίτερα ελικοειδής και ανηφορικός δρόμος οδηγεί μετά από 10χλμ. στο χωριό Καστανιά. Κτισμένη σε υψόμετρο 920μ. μέσα σ’έναν παράδεισο από μαύρα έλατα, καστανιές και καρυδιές, η Καστανιά είναι ένα από τα γνωστότερα χειμερινά θέρετρα της περιοχής.
Έχοντας αγγίξει το διάσελο της Καστανιάς, μοιραία ξεκινά η κατάβαση προς τη μικρή κοιλάδα του Φενεού, που βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μ. και την οποία οριοθετούν οι ορεινοί όγκοι του Χελμού, της Ζήρειας και της Ντουρτουβάνας. Τα χωριά Μοσιά, Μεσινό, Γκούρα, Στενό και Φενεός, σκαρφαλωμένα στα υψώματα της Ζήρειας, βρίσκονται πάνω στην τροχιά της διαδρομής προς το παραλιακό Δερβένι, ενώ επιβάλλεται μια μικρή παράκαμψη προς τα χωριά Καλύβια (Αρχαία Φενεός), Πανόραμα, καθώς επίσης την τεχνητή λίμνη της Δόξας και τη Μονή του Αγίου Γεωργίου.
Η λίμνη Δόξας κατασκευάστηκε με σκοπό να συγκεντρώνονται τα νερά των χειμάρρων, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι αρδευτικές ανάγκες της γειτονικής κοιλάδας του Φενεού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αν και ανθρώπινο έργο, ταιριάζει απόλυτα με το τοπικό οικοσύστημα. Ένας δρόμος-άσφαλτος πλέον-συνολικού μήκους περίπου 10 χλμ. κινείται περιμετρικά της λίμνης, ενώ την παράσταση αναμφίβολα κλέβει το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου, που βρίσκεται πάνω σε ένα μικρό κομμάτι γης-μέσα στα νερά της λίμνης-και προσεγγίζεται χάρη σε ένα στενό τεχνητό μονοπάτι…
Πριν την επιστροφή στην πορεία προς το Δερβένι, μπορεί κανείς να διατρέξει δύο ενδιαφέρουσες διαδρομές με αφετηρία τα Καλύβια: η μία ανηφορίζει προς τον οικισμό Λυκουριά (20 χλμ μακριά), απ’ όπου μετά 8 χλμ. φτάνει στον κεντρικό δρόμο, που οδηγεί αριστερά στην Τρίπολη και δεξιά στην Κλειτορία. Η άλλη διαδρομή, που στο σύνολό της είναι χωμάτινη(16 χλμ), καταλήγει μέσω Φενεού στη Ζαρούχλα, έχοντας προηγουμένως διατρέξει ένα δασικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς. Βασική προϋπόθεση είναι ένα όχημα 4χ4.
Επιστρέφοντας στο Μεσινό, η πορεία οδηγεί προς τα χωριά Γκούρα και Στενό, ενώ στη διασταύρωση (7 χλμ μετά το Στενό), αριστερά κατευθύνει στον οικισμό Κάτω Ταρσός, ένα από τα απομακρυσμένα χωριουδάκια της Ζήρειας. Εκεί αξίζει η εκκλησία της Παναγίας των Βράχων, η οποία είναι κτισμένη σε μια πρωτόγνωρα άγρια, όσο και γοητευτική τοποθεσία απόκρημνων και κατακόρυφων βράχων. Γυρνώντας και πάλι στον κεντρικό δρόμο, η συνέχεια της διαδρομής περνά από το χωριό Σαραντάπηχο και κατόπιν στο χωριό Εβροστίνα, που βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μ.
Κακά τα ψέματα όμως, ο πιο δημοφιλής προορισμός στην ορεινή Κορινθία τα τελευταία χρόνια είναι τα Τρίκαλα. Τα πέτρινα σπίτια, οι βρύσες με τα κρύα νερά στην καρδιά των συνοικιών, η θέα στον Κορινθιακό κόλπο και η Ζήρεια, συνθέτουν ένα ιδανικό σκηνικό για διακοπές.
Οι περισσότεροι ξενώνες βρίσκονται στα Μεσαία και τα Άνω Τρίκαλα, με την Άνω συνοικία να είναι σκαρφαλωμένη σε υψόμετρο 1.100μ. και να αγναντεύει τον Κορινθιακό κόλπο. Εδώ αξίζει το ερειπωμένο σπίτι των Νοταραίων, το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Άγιος Γεράσιμος δίπλα στην ομώνυμη εκκλησία. Σε υψόμετρο 850μ. βρίσκεται η Κάτω συνοικία, η…ανεξερεύνητη πλευρά των Τρικάλων.
Η καρδιά της κτυπά στην κεντρική πλατεία με τα δύο αιωνόβια πλατάνια. Τα Τρίκαλα αποτελούν ιδανικό εφαλτήριο για εξορμήσεις στη Ζήρεια με το μίνι χιονοδρομικό, στη…γη της επαγγελίας όπως χαρακτηρίζουν οι κάτοικοι την πεδιάδα του Φενεού και την Γκούρα. Στην ορεινή Κορινθία υπάρχει και μία τρίτη λίμνη η οποία μοιάζει με μαγική εικόνα, αφού κρυμμένη όπως είναι στη Ζήρεια εμφανίζεται μόνο τον χειμώνα που μαζεύει νερό από βροχοπτώσεις.
Η εξερεύνηση της λίμνης Δασιού σε υψόμετρο 1.480μ. αρχίζει από τα Μεσαία Τρίκαλα. Η διαδρομή είναι βατή, όμως καλό είναι να αποφεύγεται αν έχει βρέξει και βέβαια την περίοδο των έντονων χιονοπτώσεων, γιατί ο δρόμος κλείνει. Φυσικά εκτός από τις ασφάλτινες και χωμάτινες διαδρομές, υπάρχουν και πολυάριθμα μονοπάτια. Μάλιστα λέγεται πως σε όλο τον ορεινό όγκο της Ζήρειας υπάρχουν περίπου 52χλμ. μονοπατιών. Οι φυσιολάτρες και ορειβάτες έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν πολλές διαδρομές πεζοπορίας στην ορεινή Κορινθία. Μπορούν να κατακτήσουν τις κορυφές της Ζήρειας, να μαγευτούν από την κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας, να συναντήσουν σπάνια είδη του ζωικού βασιλείου, να περπατήσουν δίπλα σε σπάνια ορεινή βλάστηση και άφθονα νερά.
Οι φιλόξενοι κάτοικοι της Ζήρειας ευχαρίστως θα δώσουν εξηγήσεις για αυτές τις διαδρομές και θα προφυλάξουν από κινδύνους. Οι δεκάδες ξενώνες και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια στην ορεινή Κορινθία θα εξασφαλίσουν τη διαμονή ακόμα και σε περιόδους αιχμής, ενώ στις ταβέρνες της περιοχής περισσεύουν οι τοπικές νοστιμιές και οι παραδοσιακές γεύσεις και μάλιστα σε λογικές τιμές. Ενδεικτικά για τη διαμονή θα αναφέρουμε τους ξενώνες «Σεμέλη» και «Καλλιστά» στη Γκούρα, «Ευρωστίνη» στην Ευρωστίνη, «Πηγή Ταρλαμπά», «Μυσσαίον» και «Δρυάδες» στα Τρίκαλα, «Στέκι» και «Ξενία» στην Καστανιά, «Στου Δεκλερή» στα Άνω Τρίκαλα, «Τα τρία πλατάνια» στα μεσαία Τρίκαλα και «Τα λημέρια του Πάνα» και «Καταφύγιο Ερμής» στο Φενεό. Για φαγητό ενδεικτικά και πάλι θα αναφέρουμε την ταβέρνα «Κοραής» (Ευρωστίνη), «Το κουτούκι του Στάικου» (Αρχαία Φενεός), « Γιάννης Κουλούκας» (Μεσινό), «Ταβέρνα Κληματαριά» (Γκούρα), «Γόγολας Χρ.» (Καρυά), «Ο Τριαντάφυλλος» στη Στυμφαλία, «ο Λεωνίδας» στην Καστανιά, «Το Στέκι» στους Καλλιανούς.
Τη συγκεκριμένη διαδρομή, που ενδείκνυται για μια χαλαρωτική απόδραση το Σαββατοκύριακο, μπορεί να την επιχειρήσει και αντίστροφα, με αφετηρία το Δερβένι και κατάληξη το Κιάτο. Επίσης, στην περιοχή της ορεινής Κορινθίας γίνεται προσέγγιση και από την νέα εθνική οδό Κορίνθου-Τριπόλεως, χρησιμοποιώντας την έξοδο για Νεμέα (47ο χιλιόμετρο). Ανεξάρτητα όμως κατεύθυνσης ή πορείας, οι κρυφές ομορφιές της ορεινής Κορινθίας θα καρτερούν πάντα υπομονετικά για να ξεδιπλωθούν και να χορτάσουν με δέος το βλέμμα και το μυαλό.
