Οι εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης του κάστρου Αγιονορίου Κορινθίας

 

Γράφει ο Απόστολος Ε. Παπαφωτίου

Αντοπεριφερειάρχης Πελοποννήσου

Με εντατικό ρυθμό συνεχίζονται οι εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης του κάστρου Αγιονορίου Κορινθίας. Ένα έργο ενταγμένο στο ΕΣΠΑ, με τίτλο «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΑΓΙΟΝΟΡΙΟΥ, Ν. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ» προϋπολογισμού 500.000 € και συνέχεια προηγούμενου έργου που αφορούσε τον ηλεκτροφωτισμό του ιδίου κάστρου προϋπολογισμού 150.000 €.

Οι επεμβάσεις αυτές, πέρα από τη στερέωση του φρουρίου, συντελούν στην προβολή και ανάδειξη όλης της περιοχής, με τελικό στόχο την ανακατασκευή του μεσαιωνικού οικισμού Αγιονορίου.

Το Αγιονόρι είναι ένας σημαντικός μεσαιωνικός οικισμός που τον συναντάμε στις πηγές με τα ονόματα Ενόριον, Άγιον όρος, Αγιονόρι, Αϊνόρι. Το κάστρο του Αγιονορίου είχε κτιστεί στο μέσο της Κοντοπορείας, της ανατολικότερης δηλαδή οδού, που οδηγούσε από τον Ισθμό στο Άργος και στη μια πλευρά, την ανατολική, της λεγόμενης “Κλεισούρας” του Αγιονορίου.

Το φρούριο έχει επιφάνεια περίπου 850 τ.μ. και έχει πολυγωνική μορφή. Πύργοι υπήρχαν σε όλες τις γωνίες του φρουρίου. Σήμερα διατηρούνται μόνο δύο, οι οποίοι βλέπουν στο σημερινό χωριό και στους οποίους γίνονται επεμβάσεις. Η τοιχοποιία τους αποτελείται από πέτρες μεγάλων διαστάσεων, τετραγωνισμένες χωρίς ιδιαίτερη επιμέλεια. Μπροστά στην κύρια αψιδωτή πύλη του φρουρίου, που υπάρχει στο βορειοδυτικό τοίχο, έχει κτιστεί προμαχώνας. Δεν είναι γνωστή η ακριβής χρονολογία ιδρύσεως του φρουρίου. Τον δωδέκατο αιώνα στο χώρο του Αγιονορίου είχε αναπτυχθεί σημαντικός οικισμός, που διατηρήθηκε σε ακμή, τουλάχιστον ως τον ερχομό των Φράγκων. Αποτελεί δε εξέλιξη σε κώμη, στο πέρασμα του χρόνου, ενός ισχυρού θρησκευτικού κέντρου που υπήρχε στην περιοχή τον 11^ο και 12 μ.Χ. αιώνα. Το φρούριο γίνεται αποδεκτό ότι έχει κατασκευασθεί τον 14^ο μ.Χ. αιώνα.

Σήμερα, γύρω από το κάστρο, υπάρχουν ερείπια που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αυτά αφορούν σε δώδεκα εκκλησίες, σε διάφορα κτίσματα και σε τείχη. Πολλά από τα ερείπια αποτελούν τα θεμέλια κάποιας Μονής, το καθολικό της οποίας είναι εκκλησία μεγάλων διαστάσεων. Το Αγιονόρι με το όνομα Ενόριον, έχει συνδεθεί με το Βίο του Οσίου Νίκωνα του “Μετανοείτε”.

Για την περιοχή του φρουρίου και του πέριξ αυτού οικισμού υπάρχει γενικότερος σχεδιασμός που έχει στόχο, με τα διασωθέντα υλικά των κτισμάτων, την ανακατασκευή εκκλησιών και άλλων κτισμάτων, έτσι ώστε σιγά – σιγά να αναδημιουργηθεί ο μεσαιωνικός οικισμός. Αυτός είναι ο μόνος γνωστός στην Κορινθία, καλά διατηρούμενος, και η ανάδειξη του θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό έργο για όλη την περιοχή της Τενέας και της Κορινθίας γενικότερα.

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου αξιοποιεί  με τον πλέον ωφέλιμο και ορθολογιστικό τρόπο τους, υψηλής αξίας και ποιότητας, πολιτιστικούς πόρους που διαθέτει, οι οποίοι είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της και αποτελούν την ταυτότητα της.

Η διαχείριση των έργων γίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο, εντάσσοντας αυτά σε Δίκτυα στον τόπο και στο χρόνο. Αποτελούν δε αυτά αντικείμενο υψηλών προδιαγραφών θεματικού τουρισμού, έτσι ώστε η Πελοπόννησος να είναι ένα ζωντανό και ενιαίο Μουσείο, αρχίζοντας από τους Μυθικούς Χρόνους και συνεχίζει μέχρι τις μέρες μας.

Όπως καταδεικνύεται από τα συγκριτικά στοιχεία που εκδίδονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης, η Περιφέρεια Πελοποννήσου καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ. Είναι σημαντική και ουσιαστική η απορρόφηση των κονδυλίων από την Περιφέρεια και αυτό γίνεται μέσω της βαθιάς γνώσης, του σωστού σχεδιασμού, της ολοκληρωμένης προσέγγισης και της  συνεργασίας με το Υπουργείο Πολιτισμού, τη Μητρόπολη, τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, τα Επιμελητήρια και τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας. 

Στο πλαίσιο αυτό εκτελούνται έργα Πολιτισμού στην Κορινθία προϋπολογισμού 7,5 εκατ. ευρώ, στη δε Πελοπόννησο προϋπολογισμού 65 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν, για την Πελοπόννησο, την υψηλότερη επένδυση στον Πολιτισμό, από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Ε. ΠΑΠΑΦΩΤΙΟΥ 
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π.