γράφει ο Γιώργος Δαμιανός
Εκατομμύρια οι Γιάννηδες στον πλανήτη (Ιωάννης και Ιωάννα, αγγλικά: Johnny, Jack et John, ισπανικά: Juan, ιταλικά: Giovanni) αλλά ποιος αναρωτήθηκε ποτέ τι σημαίνει το όνομα του; Προέρχεται από την εβραϊκή φράση Y(eh)okhanan ( יוחנן ) και σημαίνει «η εύνοια του θεού (Γιαχ : θεός), το δώρο του θεού». Αντιστοιχεί με το ελληνικό όνομα «Θεόδωρος» . Το όνομα “Θεόδωρος” απαντά από τους προ Χριστού, αιώνες (π.χ. ο μαθηματικός Θεόδωρος ο Κυρηναίος) αλλά εξαπλώθηκε ως βαφτιστικό όνομα στους πρώτους μετά Χριστόν αιώνες σύμφωνα με την τότε παράδοση να εξελληνίζουν τα ονόματα (π.χ. Yokhonan) που δεν είχαν ελληνική καταγωγή. Τελικά, όμως, επικράτησαν και τα δύο (Ιωάννης και θεόδωρος).Ερμηνεία της λέξης: καλικάντζαρος
Μια από τις πιο γνωστές λαϊκές δοξασίες είναι αυτή των καλικάντζαρων. Σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, από τα Χριστούγεννα έως την παραμονή των Φώτων, πιστεύουν πως βγαίνουν οι Καλικάντζαροι. Κατά τη λαϊκή φαντασία, είναι «μαυριδεροί με κόκκινα μάτια, με τρίχινα πόδια, με χέρια σαν της μαϊμούς κι έχουν όλο το κορμί τους τριχωτό. Μπαίνουν στα σπίτια και τρώνε τις τηγανίτες και τα γλυκά».Υπάρχουν πολλές εκδοχές για την ετυμολογική εξήγηση της λέξης καλικάντζαρος. Οι πιο γνωστές απ αυτές είναι:
α) από το καλός + κάνθαρος (: το σκαθάρι, scarabaeus pilularius) > καλικάνθαρος (με αυτή την άποψη συμφωνούν οι περισσότεροι: Κοραής, Κουκουλές, Μπούντουρας Boll.
β) Ο Ν. Πολίτης μεταφέρει την λαϊκή εκδοχή ότι οι Καλικάντζαροι είναι βρικόλακες Ατσιγγάνων: (Κάλι +Γάντζαροι)
γ) από τη λατινική λέξη caligatus > καλίγατος
δ) από το “καλός + κένταυρος”, κατά τον Lawson
ε) από το “λύκος + κάνθαρος” ή από το “καλός + τσαγγίον” ή από το “καρκάντζι” (: ο τσουρουφλισμένος)
