Σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσοστό πρόκειται να υποχωρήσει στο 60% από το 80% που ισχύει σήμερα για τους "παλιούς" και 70% για όσους ασφαλίστηκαν μετά το 1993.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων αναμένεται να περιληφθεί σε νόμο ο οποίος θα ψηφιστεί και θα τεθεί σε ισχύ μαζί με το ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων.
Με τις νέες ρυθμίσεις η μείωση των συντάξεων μπορεί να ξεκινά από τα 142 ευρώ (για όσους είναι σε χαμηλά κλιμάκια) και να φτάνει έως και τα 393 ευρώ τον μήνα (για όσους είναι στα υψηλότερα κλιμάκια και συμπληρώσουν 35ετία). Μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι παλαιοί ασφαλισμένοι, που μπήκαν στην αγορά εργασίας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992 .
Ωστόσο οι αλλαγές θα επηρεάσουν και όσους διορίστηκαν μετά το 1993, καθώς και στην περίπτωση αυτή θα υπάρξει μείωση στο ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων. Τα πρώτα "θύματα" των αλλαγών θα είναι οι εργαζόμενοι που θα βγουν στην εφεδρεία, καθώς η συνταξιοδότησή τους θα συνδυαστεί με τις μειωμένες (στο 60% του βασικού μισθού) αποδοχές της τελευταίας χρονιάς.
Ουσιαστικά με την εφαρμογή του νέου μισθολογίου θα αλλάξει η βάση υπολογισμού των συντάξεων στον δημόσιο τομέα. Σήμερα για τους παλαιούς ασφαλισμένους η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τον βασικό μισθό, ενώ λαμβάνονται υπόψη ελάχιστα επιδόματα (π.χ. το επίδομα των 140,8 ευρώ).
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι αμοιβές που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης να είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις συνολικές αποδοχές του δημοσίου υπαλλήλου, οι οποίες προκύπτουν μετά τον συνυπολογισμό των επιδομάτων. Με το νέο μισθολόγιο ο βασικός μισθός -με βάση τον οποίο υπολογίζεται η σύνταξη- αυξάνεται, παρότι οι συνολικές αποδοχές θα ψαλιδιστούν, καθώς καταργούνται επιδόματα.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως σήμερα νεοδιοριζόμενος έχει βασικό μισθό 711 (δεν περιλαμβάνονται τα επιδόματα) και μετά τις αλλαγές θα παίρνει 800 ευρώ (χωρίς ωστόσο άλλα επιδόματα). Στην περίπτωση παλαιού ασφαλισμένου σήμερα ο βασικός μισθός είναι 1.666 και με το νέο μισθολόγιο θα πάει στα 2.150 (και σε αυτή την περίπτωση θα έχει απώλειες από την κατάργηση των επιδομάτων).
Η ενίσχυση του βασικού μισθού θα άνοιγε τον δρόμο για την αύξηση των συντάξεων. Ετσι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα έβλεπαν μεν το συνολικό τους εισόδημα να μειώνεται με το νέο μισθολόγιο, αλλά θα προσδοκούσαν σε μια μεγαλύτερη σύνταξη.
Ωστόσο, επειδή μια τέτοια εξέλιξη θα προκαλούσε πρόσθετη επιβάρυνση στις κρατικές δαπάνες, το υπουργείο Οικονομικών προωθεί τη μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης, για να περιορίσει κατ' επέκταση και το ύψος των συντάξεων. Το νέο ποσοστό αναπλήρωσης, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να πάει στο 60% για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, δηλαδή θα υπάρχει ένας ενιαίος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων. Στα εναλλακτικά σενάρια που έχουν εξεταστεί είναι το ποσοστό αυτό να πάει στο 70%.
Αγκάθι
Απώλειες και από το "πάγωμα" των μισθών
Το "πάγωμα" των μισθολογικών αυξήσεων την τελευταία τριετία αλλά και των ωριμάνσεων από τον φετινό Ιούλιο οδηγούν σε χαμηλότερες συντάξεις.Μάλιστα, όπως υπολογίζουν συνδικαλιστικά στελέχη, οι βασικοί μισθοί έχουν μείνει σταθεροί για τρία στη σειρά χρόνια, γεγονός που έχει προκαλέσει εισοδηματικές απώλειες της τάξης του 10%, καθώς δεν αναπληρώθηκε ο πληθωρισμός. Επίσης, χωρίς ωρίμανση ο βασικός μισθός παραμένει στάσιμος και συνεπακόλουθα προκύπτει και χαμηλότερη σύνταξη.
Δύο συντελεστές
Τι ισχύει για τον υπολογισμό των συντάξεων σήμερα
Με "διπλό" τρόπο υπολογίζεται σήμερα η σύνταξη για τους δημοσίους υπαλλήλους που ασφαλίστηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992. Οπως εξηγεί ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που ειδικεύεται σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, το ποσό της σύνταξης που θα πάρει ο εργαζόμενος αποτελείται από το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών.
Συγκεκριμένα υπολογίζεται με διαφορετικούς συντελεστές:
- Το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης που έχουν συμπληρωθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2007.
- Το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης που συμπληρώνονται μετά την 1η Ιανουαρίου 2008.
Σύμφωνα με τον Διονύση Ρίζο, "η αλλαγή του ποσοστού αναπλήρωσης των συντάξιμων αποδοχών με τις οποίες υπολογίζονται οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των συντάξεων και συρρίκνωση του εισοδήματος των εργαζομένων".
Με βάση το ισχύον σύστημα, για τα χρόνια που συμπληρώθηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2007 το ποσό της σύνταξης -για την περίοδο αυτή- υπολογίζεται με τις συντάξιμες αποδοχές του τελευταίου μήνα πριν από τη συνταξιοδότηση και με ποσοστό αναπλήρωσης 80% (2,286% για κάθε χρόνο ασφάλισης).
Μετά την 1η Ιανουαρίου 2008 το ποσό της σύνταξης για τα χρόνια που συμπληρώνονται τη συγκεκριμένη περίοδο υπολογίζεται με τον μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών των τελευταίων 5 ετών και με ποσοστό αναπλήρωσης να πηγαίνει σταδιακά στο 70%.
Αναλυτικά το ποσό της σύνταξης υπολογίζεται ως ακολούθως:
- Ποσό σύνταξης για τα έτη που συμπληρώθηκαν μέχρι 31/12/2007= έτη ασφάλισης Χ Συντάξιμες Αποδοχές Χ 80%/35
- Ποσό σύνταξης για τα έτη που συμπληρώθηκαν μετά την 1/1/2008= έτη ασφάλισης Χ μέσος όρος
Συντάξιμων Αποδοχών της τελευταίας 5ετίας Χ Συντελεστής%/35
Το τελικό ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται στον εργαζόμενο για τον χρόνο ασφάλισης του Δημοσίου αποτελείται από το άθροισμα των δύο επιμέρους ποσών. Για τους νέους ασφαλισμένους -δηλαδή όσους μπήκαν στην αγορά εργασίας μετά την 1η Ιανουαρίου 1993- υπάρχει ενιαίο ποσοστό αναπλήρωσης. Το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται στο 70% για όσους αποχωρούν με 35ετία.
Απαίτηση της τρόικας για τη μισθολογική δαπάνη
Περικοπή 1,8 δισ. σε ετήσια βάση
Δραματικές περικοπές στο μισθολογικό κόστος μέσω του ενιαίου μισθολογίου, της μισθωτής εφεδρείας και των καταργήσεων οργανισμών απαιτεί η τρόικα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων σε τεχνικό επίπεδο με τους επιτελείς του οικονομικού επιτελείου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, προσδιορίζει μάλιστα και ποσοτικό στόχο. Συγκεκριμένα, ζητά από τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε συνδυασμό με τη μείωση των προσλήψεων να μειωθούν οι δαπάνες για μισθούς τουλάχιστον 10% κατ' έτος. Δηλαδή, να κοπεί ένα ποσό το οποίο υπερβαίνει τα 1,8 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Γι΄ αυτό και η κυβέρνηση αποφάσισε όχι μόνο να επισπεύσει την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου, αλλά και να μη συμπεριλάβει σε αυτό την "προσωπική διαφορά". Βέβαια, ακόμη και σήμερα ασκούνται πιέσεις σε πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο ώστε να υπάρξει μία μεταβατική τριετής περίοδος για τις μειώσεις των αποδοχών των εν ενεργεία δημοσίων υπαλλήλων, αλλά ελέω τρόικας δεν θα έχουν αποτέλεσμα.
Ετσι, στο νέο μισθολόγιο δεν θα υπάρχει καμία διαφοροποίηση στις αποδοχές μεταξύ υπαλλήλων οι οποίοι έχουν την ίδια προϋπηρεσία και τα ίδια προσόντα ανεξάρτητα από την υπηρεσία στην οποία εργάζονται.
Αυτό σημαίνει ότι όσοι λαμβάνουν με το σημερινό καθεστώς υψηλά επιδόματα, θα τα δουν να μειώνονται έως και 70% ή 1.300 (όπως έγραψε το "Εθνος" προχθές) χωρίς χρόνο... προσαρμογής. Για την πλειονότητα των υπαλλήλων οι νέες περικοπές στις αποδοχές τους θα κυμανθούν από 150 έως και 800 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τον αριθμό και το ύψος των μηνιαίων επιδομάτων που λαμβάνουν σήμερα.
Επίσης, μικρό μέρος των επιδομάτων θα συμπεριληφθεί στους βασικούς μισθούς. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι βασικοί μισθοί που κυμαίνονται σήμερα από 711 έως 1.666 ευρώ θα ανέβουν μεταξύ 800 και 2.150 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και η εξαγγελία του υπουργού Οικονομικών, Ευάγγελου Βενιζέλου, να δίνεται πριμ παραγωγικότητας με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ως αντιστάθμισμα των απωλειών από την κατάργηση των επιδομάτων δεν βρίσκει σύμφωνη την τρόικα.
Οπως γίνεται αντιληπτό, οι προθέσεις της κυβέρνησης για άμεσες περικοπές στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων έχουν προκαλέσει την αντίδραση της ΑΔΕΔΥ.
Οπως σημειώνουν συνδικαλιστικά στελέχη, είναι αναγκαίο αφενός οι μειώσεις που θα προκύψουν από τις καταργήσεις επιδομάτων να επιμεριστούν σε τρεις ισόποσες δόσεις και αφετέρου να διασφαλιστούν αξιοκρατικά κριτήρια στην επιλογή των υπαλλήλων που θα λαμβάνουν πριμ παραγωγικότητας ή θα τους δίνεται κλιμάκιο και βαθμός.
Θα πρέπει να τονιστεί πως με δεδομένο το "πάγωμα" των αυξήσεων στο Δημόσιο τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2014, αύξηση αποδοχών θα προκύπτει μόνο με το πριμ παραγωγικότητας, την ωρίμανση (κλιμάκιο) και σε περίπτωση που ένας υπάλληλος πάρει βαθμό.
Στόχος
Κέρδος 100 εκατ. από την εφεδρεία
Σε εξοικονόμηση 100 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους στοχεύει το υπουργείο Οικονομικών με την υπαγωγή σε καθεστώς εφεδρείας 20.000 υπαλλήλων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Το μέτρο τίθεται σε εφαρμογή άμεσα, με τις πρώτες λίστες του "πλεονάζοντος" προσωπικού να γνωστοποιούνται την ερχόμενη εβδομάδα.
ethnos.gr
Κώστας Τσαχάκης - Κατερίνα Κοκκαλιάρη
