Ένα στα δύο ιατρικά σφάλματα
αποδεικνύεται μοιραίο για τους Έλληνες ασθενείς!
Μελέτη ειδικών, που
επικεντρώνεται για πρώτη φορά στη «μελανή» πραγματικότητα των ιατρικών λαθών στο
σύστημα υγείας της χώρας μας, δείχνει ότι περισσότερα από τα μισά ιατρικά λάθη
οδηγούν στον θάνατο, με τους υπαίτιους γιατρούς να είναι κυρίως γενικοί
χειρουργοί, μαιευτήρες- γυναικολόγοι και παθολόγοι.
Ζητήματα ιατρικών
σφαλμάτων απασχολούν όλο και πιο συχνά πλέον τους ίδιους τους ιατρούς, τα
νοσοκομεία (τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά), την κοινή γνώμη. Σε αντίθεση με τη
συστηματική καταγραφή που γίνεται σε άλλες χώρες, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν
επίσημα στοιχεία παρά μόνο εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες ο ετήσιος αριθμός
των θανάτων λόγω ιατρικών λαθών είναι περίπου 6.000.
Ωστόσο, άπλετο «φως»
πέφτει σε μερικές δεκάδες εξ αυτών, καθώς οι υποθέσεις θανάτων ή τραυματισμών
εις βάρος ασθενών που φτάνουν κάθε χρόνο στις αίθουσες των δικαστηρίων είναι
μόλις μερικές δεκάδες.
Η συγκεκριμένη μελέτη, η οποία παρουσιάστηκε στο
22ο Συνέδριο της Διεθνούς Ακαδημίας Ιατροδικαστών που διεξήχθη πρόσφατα στην
Κωνσταντινούπολη, ανέλυσε 56 περιπτώσεις ιατρικών λαθών κατά το διάστημα 2006-
2010 μέσω των σχετικών δικαστικών φακέλων και αποφάσεων. Επικεφαλής ήταν ο
ιατροδικαστής, κ. Γρηγόριος Λέων και συμμετείχαν οι κυρίες Άντζελα Παπέτα και
Ουρανία Βοζίκη.
Ένοχοι για ανθρωποκτονία εξ αμελείας οι περισσότεροι
γιατροί
Η ανάλυση έδειξε ότι στο 56% των περιπτώσεων που έφθασαν στη
Δικαιοσύνη η άσκηση της Ιατρικής είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του ασθενούς και
στις περισσότερες από αυτές ο γιατρός κρίθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία εξ
αμελείας! Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι η καταδίκη ενός γιατρού από τη
Δικαιοσύνη έχει επιπτώσεις στη σταδιοδρομία του μόνο όταν είναι τελεσίδικη. Σε
κάθε άλλη περίπτωση, τα πειθαρχικά όργανα των Ιατρικών Συλλόγων δεν μπορούν να
στερήσουν την άδεια άσκησης επαγγέλματος από τους γιατρούς.
Σημαντικό
ποσοστό δικαστικών αποφάσεων επί ιατρικών λαθών αφορά σοβαρά περιστατικά
σωματικής βλάβης (ποσοστό 37%). Τέλος, αναφέρονται και περιπτώσεις ιατρικού
σφάλματος λόγω «λανθασμένης διάγνωσης» καθώς και λόγω «έλλειψη συναίνεσης του
ασθενή στην ιατρική πράξη», αλλά με χαμηλότερα ποσοστά (3,5%
αντιστοίχως).
«Από το 2005 που ψηφίστηκε Κώδικας Ιατρικής
Δεοντολογίας έπαψε να ισχύει η πατερναλιστική θεώρηση της ιατρικής. Αυτό
σημαίνει ότι ο ιατρός δεν είναι πλέον ο άνθρωπος που αποφασίζει ό,τι θεωρεί ο
ίδιος καλό για την υγεία του ασθενούς του. Αντίθετα ο ιατρός ενημερώνει –ή
τουλάχιστον έτσι υποχρεούται- πλήρως τον ασθενή του σε όλα τα στάδια της
ιατρικής πράξης αλλά και πράττει οποιαδήποτε ιατρική παρέμβαση μόνο κατόπιν της
συναίνεσης του ίδιου του ασθενούς» λέει στο protothema.gr ο ιατροδικαστής,
διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γρηγόρης Λέων.
Ποιες είναι οι
«επικίνδυνες» ιατρικές ειδικότητες
Από την έρευνα πάντως των
συγκεκριμένων δικαστικών αποφάσεων κατά το διάστημα 2006-2010 δικαιώνονταν οι
ασθενείς. Οι υπαίτιοι γιατροί, στην πλειοψηφία τους, χειρουργοί, μαιευτήρες -
γυναικολόγοι και παθολόγοι, και τα νοσοκομεία καλούνταν να καταβάλουν
εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ στους ασθενείς ή τους συγγενείς τους σε περίπτωση
θανάτων.
Ειδική αναφορά γίνεται στη μελέτη και για την ευθύνη των
ειδικευόμενων γιατρών στα ελληνικά νοσοκομεία. Και τούτο διότι, παρότι
εκπαιδευόμενοι οι γιατροί και σε πολύ συγκεκριμένο σημείο της δομής του
συστήματος δημόσιας υγείας, υποδεικνύονται συχνά ως κατηγορούμενοι από τους
ασθενείς –τόσο συχνά όσο και οι τρεις προαναφερθείσες βασικές
ειδικότητες.
Ωστόσο, αυτό αποδίδεται στις δυσλειτουργίες του ΕΣΥ που
έχουν στην πράξη αποτέλεσμα οι ειδικευόμενοι να καλύπτουν όλες τις εφημερίες των
νοσοκομείων διά ζώσης ενώ οι ειδικευμένοι γιατροί, επιμελητές Α ή Β, να
βρίσκονται εκτός κλινικής.
Επίσης, ευθύνη για ιατρικά σφάλματα
εντοπίζεται σε αναισθησιολόγους, νευροχειρουργούς, ορθοπεδικούς και
καρδιολόγους.
Αυξάνονται με γεωμετρική
πρόοδο οι αγωγές
Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι από το 2006 ως το
2010 οι δικαστικές υποθέσεις για ιατρικά σφάλματα αυξάνονται με γεωμετρική
πρόοδο, γεγονός που θεωρούν ότι θα συνεχιστεί.
«Είναι βέβαιο ότι και στο
ζήτημα των ιατρικών λαθών η ελληνική κοινωνία θα προσαρμοστεί στα δυτικά
πρότυπα. Συνεπώς οι μηνύσεις και οι αγωγές έναντι ιατρών θα πληθύνουν» εκτιμά ο
κ. Λέων, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «έχει μεγάλη σημασία η εκλογικευμένη
διαδικασία αναζήτησης της αλήθειας, έτσι ώστε ο θύτης να χρεώνεται τη
συγκεκριμένη πράξη και το θύμα να αποζημιώνεται την πραγματική του ζημία.
Ιδιαίτερα σημαντικός σε αυτή τη διαδικασία είναι ο ρόλος του
ιατροδικαστή».