Κωστής Μουσουρούλης...προετοιμασία διεκδίκησης του επερχόμενου ΕΣΠΑ 2014-2020

Ο Υπεύθυνος του Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Περιφερειακής Πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας και Βουλευτής Νομού Χίου, κ. Κωστής Μουσουρούλης, με αφορμή την ανακοίνωση νέων (σχεδίων) Κανονισμών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την περίοδο 2014-2020, επόμενο ‘ΕΣΠΑ’, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

 «Εκτός από τους επενδυτικούς πειραματισμούς, όπως η νέα .... ΕΤΒΑ που φιλοδοξεί να δημιουργήσει ο κ. Χρυσοχοΐδης, τον παρακαλούμε να ασχοληθεί κάποια στιγμή και με την προετοιμασία διεκδίκησης του επερχόμενου ΕΣΠΑ 2014-2020, που θα είναι το βασικό μέσο για την αντιμετώπιση της ‘επόμενης μέρας’ της κρίσης.

Μέχρι στιγμής, μια πράγματι δύσκολη διαπραγμάτευση οδηγείται σε Βατερλό για τη χώρα μας, με ορατό και σαφή κίνδυνο να επιδεινωθεί περαιτέρω η περιφερειακή συνοχή.

Η Κυβέρνηση, απροετοίμαστη, παρακολουθεί τις συνθήκες που διαμορφώνει η επιμονή Κρατών – Μελών που ζητούν ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις στο νέο Κοινοτικό προϋπολογισμό (2014-2020), από αυτές που έχει ήδη προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Και ενώ οι μειώσεις αναμένονται δραματικές, η χώρα μας κινδυνεύει να τιμωρηθεί διπλά, λόγω των παλινωδιών με τα στατιστικά στοιχεία της τριετίας 2007-2009 που αποτελούν τη βάση των υπολογισμών για τους πόρους της επόμενης περιόδου.

Τον περασμένο Φεβρουάριο, στηλιτεύαμε το γεγονός πως η …ανεξάρτητη Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), έβαλε αυτογκόλ στις ελληνικές διεκδικήσεις για το επόμενο ΕΣΠΑ, καθώς με την αλλαγή του τρόπου συμβολής των ΔΕΚΟ στο ΑΕΠ, αυτό αυξήθηκε, όχι στην πραγματικότητα, αλλά αρκετά ώστε να βγάλει «εκτός» σημαντικών χρηματοδοτήσεων τις περισσότερες Περιφέρειές μας.

Ειδικότερα και σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής:

-        Μόνο τρεις περιφέρειες διατηρούν δυνητικά το ύψος των πόρων που έχουν την περίοδο του ΕΣΠΑ 2007-2013. Ωστόσο, αντιστοιχούν μόλις στο 15% του πληθυσμού της χώρας. Τέσσερις περιφέρειες που αντιστοιχούν στο 16% του πληθυσμού, εισέρχονται σε νέα κατηγορία (ΑΕΠ μεταξύ 75%-90%), διατηρώντας μέρος (66%) του ύψους των πόρων που έχουν την περίοδο 2007-2013. Οι υπόλοιπες έξι περιφέρειες που θα διαθέτουν σημαντικά λιγότερους πόρους την επόμενη περίοδο, αποτελούν το 70% (!) περίπου του συνολικού πληθυσμού της χώρας.

Επομένως, απαιτούνται ειδικές ρυθμίσεις. Η Κυβέρνηση οφείλει να μας παρουσιάσει τα ακριβή στοιχεία των υπολογισμών της με βάση την πρόταση της Επιτροπής και να ενημερώσει επίσημα για τις εκτιμήσεις της για τις μελλοντικές απολήψεις της χώρας από την Ε.Ε..

Επιπλέον, μόλις προχθές, η ΕΛ.ΣΤΑΤ άλλαξε και πάλι τα στοιχεία του ΑΕΠ. Απορούμε: Πώς διαπραγματεύεται το Υπουργείο το επόμενο ΕΣΠΑ; Είναι δυνατόν να παίζει διαρκώς η Κυβέρνηση με τους αριθμούς, χωρίς να σκέφτεται τις επιπτώσεις που έχουν στην πιο σημαντική αναπτυξιακή ενίσχυση για τη χώρα μας, τη μόνη όχι απλώς άτοκη, αλλά δωρεάν; Δυστυχώς, με τους πειραματισμούς της, δεν δημιουργεί το κατάλληλο έδαφος για μια ευνοϊκή διαπραγμάτευση.

Τα συναρμόδια Υπουργεία, αντί να παρακολουθούν τις εξελίξεις στενά, να τις αναλύουν και να συμμετέχουν ενεργά στις πολιτικές και τεχνοκρατικές διεργασίες, είτε απέχουν, ή μετέχουν τυπικά. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι η έλλειψη προετοιμασίας, οδηγιών συντονισμού, ή δημιουργίας μιας ομάδας διαπραγμάτευσης υψηλού επιπέδου που να γνωρίζει τι να διεκδικήσει, αλλά και με ποιο τρόπο.

Τα σχέδια για τους νέους Κανονισμούς, που πρόσφατα δόθηκαν στη δημοσιότητα, αποκαλύπτουν του λόγου το αληθές: η Ελλάδα έμεινε αμέτοχη σε όλες τις διεργασίες διαμόρφωσης των Κανονισμών, καθώς δεν φαίνεται να περιλαμβάνουν, ούτε μικρής εμβέλειας ευνοϊκές ρυθμίσεις, αντίθετα περιέχουν σωρεία νέων αυστηρών προβλέψεων, όπως π.χ. για τα Κράτη-Μέλη που δεν ικανοποιούν τους δημοσιονομικούς στόχους, όπως η αφαίρεση της διαχείρισης μέρους των πόρων και μάλιστα χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεσή τους. 

Θυμίζουμε ότι κατά το τρέχον ΕΣΠΑ, τους πόρους του οποίου διαπραγματεύτηκε η Νέα Δημοκρατία, εξασφαλίσθηκε πλήρης κάλυψη από το Ταμείο Συνοχής και υψηλά ποσοστά ενίσχυσης για όλες τις Περιφέρειες, καθώς και ιδιαίτερα ευνοϊκές ρυθμίσεις στους Κανονισμούς.

Καλούμε την Κυβέρνηση έστω και τώρα, να αλλάξει πορεία και να εργαστεί συστηματικά προκειμένου οι ακόλουθες προτάσεις μας να μην αποτελέσουν μόνο βάση διεκδίκησης και διαπραγμάτευσης, αλλά να γίνουν αποδεκτές κατά τη διαμόρφωση και τελική έγκριση του νέου πλαισίου:

1.     Το ύψος των πόρων Συνοχής θα πρέπει να είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κρίσης, με βάση τις ιδιαιτερότητες και τις αναπτυξιακές δυνατότητες κάθε Περιφέρειας της Ευρώπης.

2.     Οι δημοσιονομικοί περιορισμοί των Κρατών – Μελών που έχουν ενταχθεί στο μηχανισμό στήριξης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη διαμόρφωση του δημοσιονομικού τους φακέλου.

3.     Εφόσον δεν ισχύσουν ως βάση υπολογισμού τα στατιστικά στοιχεία της τριετίας 2008-2010, κατ’ελάχιστον να ισχύσει ευνοϊκή ρήτρα για τις «χώρες σε κρίση», ως αντιστάθμισμα τυχόν απωλειών σε σχέση με την τρέχουσα περίοδο.

4.     Οι στόχοι της πολιτικής Συνοχής για τη σύγκλιση αλλά και για την υλοποίηση των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών προτεραιοτήτων, θα πρέπει να διατηρηθούν και να ενισχυθούν.

5.     Η αιρεσιμότητα (conditionality) δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο στη χρηματοδότηση των πολιτικών και, συνεπώς, στην επίτευξη των στόχων της Συνοχής.

6.     Οι εδαφικές ιδιαιτερότητες πρέπει να αποτελέσουν κυρίαρχο κριτήριο για τον καθορισμό των πολιτικών Συνοχής. Δεν νοείται περιφερειακή συνοχή, όταν ο σχεδιασμός είναι ομοιόμορφος για ορεινές περιοχές, νησιά ή αστικά κέντρα.

7.     Θα πρέπει να διατηρηθεί η ποικιλία των προς χρηματοδότηση δράσεων προκειμένου αυτές να ανταποκρίνονται στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές ανάγκες, και τα Κράτη – Μέλη να διατηρήσουν την ευχέρεια επιλογής.

Τέλος, ζητούμε, έστω και τώρα, από την Κυβέρνηση:

·                Να μην επιτρέψει την υποταγή του ΕΣΠΑ 2014-2020 στις επιταγές του Μνημονίου, αλλά να καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε να διατηρηθεί ο αναπτυξιακός του χαρακτήρας.

·                Να διερευνήσει άμεσα τις αναπτυξιακές δυνατότητες κάθε Περιφέρειας της χώρας υπό τις παρούσες συνθήκες, να εκπονήσει τις κατάλληλες μελέτες και, επιτέλους, να προετοιμάσει το νέο πρόγραμμα 2014-2020.

·                Να ενημερώνει τακτικά το Εθνικό Κοινοβούλιο για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης και για τις όποιες πρωτοβουλίες έλαβε, ή λαμβάνει.

Το μέλλον της χώρας δεν μπορεί να αφεθεί στην ευθύνη μιας Κυβέρνησης που αμφισβητείται τόσο ανοιχτά και από τόσους πολλούς».