Στη
συστηματική προσπάθεια της Βουλής των Ελλήνων να είναι εξωστρεφής,
ανοιχτή στην κοινωνία και τα σημερινά
ερεθίσματα και διακυβεύματα, αλλά και να συμβάλλει, ουσιαστικά, στην
ενθάρρυνση της ανασύστασης της ιστορικής μνήμης και αλήθειας χωρίς
ιδεοληπτικές μονομέρειες, εστίασε την ομιλία του ο Πρόεδρος της Βουλής
κ.
Νικόλαος Βούτσης, κατά την διάρκεια της ειδικής εκδήλωσης για τη δωρεά στη Βουλή του έργου «Φόρος τιμής στους Έλληνες φοιτητές» του
Salvador Dali.
Το έργο αποτελεί δωρεά της
Εταιρείας Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ) και κοσμεί την είσοδο του
Εντευκτηρίου των Βουλευτών, όπου και πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση σήμερα το μεσημέρι.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Γενικός Διευθυντής της Βουλής κ.
Γιώργος Αγγελόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικά στην διεθνή
και εγχώρια πολιτική και πνευματική συγκυρία της δεκαετίας του 1960 και
το επαναστατικό κλίμα της εποχής, ενώ για τις συνθήκες απόκτησης του
έργου από την τότε ΕΦΕΕ το 1963 αλλά και τους
αγώνες της νεολαίας του ΄60 αναφέρθηκε διεξοδικά ο εκπρόσωπος της ΕΜΙΑΝ
κ. Γιάνης Γιανουλόπουλος, ιστορικός, ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου.
Ο Πρόεδρος της Βουλής στην ομιλία του μεταξύ άλλων τόνισε: «Η
σημερινή εκδήλωση είναι μέρος μιας συνειδητής
και συστηματικής προσπάθειας τα τελευταία δύο χρόνια και ελπίζουμε και
τα επόμενα δύο χρόνια, ανεξάρτητα προσώπων, για τη ανασύσταση της
ιστορικής μνήμης, της ελληνικής ιστορίας, για μια Βουλή εξωστρεφή προς
την κοινωνία και προς τα σημερινά διακυβεύματα και
ερεθίσματα και ταυτόχρονα υποδοχέα, ανατροφοδότη, ενθαρρυντή –επιτρέψτε
μου την έκφραση– όλων των διεργασιών, είτε αφορούν νέους επιστήμονες,
είτε επιστημονικές – εκπαιδευτικές εταιρίες, πνευματικούς ανθρώπους που
πραγματικά σκύβουν στα ζητήματα της ιστορίας,
στις κομβικές της στιγμές στους κόμπους που πονέσαν ,αλλά που
ταυτόχρονα έχει πολλή μεγάλη σημασία να έρχονται στην επιφάνεια με όλες
τους τις διαστάσεις και να φύγουμε από μια ιδεοληπτική μονομέρεια από
την οποία χωρίς καμία αμφιβολία όλα τα προηγούμενα χρόνια
επικαλύπτονταν ιστορικά γεγονότα, επέτειοι, επικαλύπτονταν καταστάσεις,
πρόσωπα και πράγματα». Και πρόσθεσε:
«Αυτή
η προσπάθεια μας είναι συστηματική και δεν είναι χωρίς εμπόδια, χωρίς
κάποιες αντιπαραθέσεις. Και
δεν εννοώ μέσα στη Βουλή, όπου πράγματι - και θέλω να είμαι πολύ
ειλικρινής - τουλάχιστον από πλευράς αξιωματικής αντιπολίτευσης ή από
άλλες πλευρές που δεν είναι της ίδιας ιδεολογικής παράδοσης και
διαδρομής που είμαι εγώ ή η πλειοψηφία, δεν έχουν εγερθεί
ζητήματα στη διάρκεια του κοινοβουλευτικού βίου.
Πρόκειται
για μια προσπάθεια που καταγράφει γεγονότα, διαμορφώνει ένα αποτύπωμα.
Είναι μια προσπάθεια για
αυτό που λέμε «η μάχη της μνήμης απέναντι στη λήθη» και αυτό πάντοτε
δεν είναι χωρίς οδύνες, χωρίς αντιπαραθέσεις, χωρίς κόστος. Έχουν
υπάρξει πάρα πολλά δημοσιεύματα σε κάθε βήμα που κάνουμε, που απηχούν σε
κάποιους κύκλους και με πολλή χαρά τα διαβάζω και
τα στοιβάζω ακριβώς διότι είναι όλο και λιγότεροι αυτοί που αποτολμούν
μια τέτοια αντιπαράθεση σε μία καθαρή άποψη και γραμμή η οποία
εξελίσσεται.
Γράφτηκαν
πολλά για την ΕΜΙΑΝ, γιατί δώσαμε ένα υψηλό ποσό χορηγίας, ενώ γνώριζαν
πάρα πολύ καλά πως είχε
γίνει αυτή η δωρεά, διότι είχε αποτραπεί σε κοινή συνεννόηση με το
διοικητικό συμβούλιο της ΕΜΙΑΝ το να δοθεί σε ανοιχτή δημοπρασία αυτός ο
πίνακας.
Γράφτηκαν
πάρα πολλά, μέχρι χθες. Αν δείτε χθεσινά δημοσιεύματα αναφέρουν
ειρωνικά πώς ο Βούτσης έδωσε
σε κάποια από τις οργανώσεις των ανταρτών μόνο έξι χιλιάδες, ενώ είχε
δώσει στην ΕΜΙΑΝ 25 χιλιάδες ευρώ. Πολλά γράφτηκαν, όταν έγινε το
μουσείο Μπελογιάννη, όταν πήγαμε στις Κορυσχάδες, παρουσία του
Περιφερειάρχη Κώστα Μπακογιάννη και τις δημοτικές και περιφερειακές
αρχές. Βγήκαν δημοσιεύματα, γιατί έχουμε ενθαρρύνει τους Έλληνες
ιστορικούς που ξεκίνησαν πριν τρία χρόνια, ώστε να γίνονται οι εορτασμοί
επί έναν μήνα για την απελευθέρωση της Αθήνας, ότι τιμήθηκε για πρώτη
φορά η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, με εξαίρεση
ένα διετές διάλειμμα, επί Μαναβή, επειδή εκεί μπήκε το Σύνταγμα του
ΕΛΛΑΣ στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και αποφεύχθηκε ο εμφύλιος.
Πρόκειται για ιστορικά δρώμενα πάρα πολύ σοβαρά που θα έπρεπε να είναι
σε γνώση όλων των γενιών
των Ελλήνων.
Υπήρξε
σωρεία δημοσιευμάτων ακόμα και για δύο μεγάλες εκθέσεις γελοιογραφίας
που οργανώσαμε και ταξίδεψαν
στο εξωτερικό, στις Βρυξέλλες και αλλού, με το σύνολο των Ελλήνων
δημοσιογράφων και συμμετοχή Βρετανών και άλλων, ,αποτρέψανε τον Πρόεδρο
της Δημοκρατίας να έρθει μαζί μου για να κάνουμε τα εγκαίνια, ανέφεραν
κάποια δημοσιεύματα, ότι είναι από αντιευρωπαϊκή
σκοπιά οι εκθέσεις και ότι ταυτίζουμε με τον Χίτλερ και τους Ναζί τον
κ. Σόιμπλε και την κυρία Μέρκελ, που δεν πρόκυπτε κάτι τέτοιο ούτε από
αυτά που είχαν κάνει οι γελοιογράφοι.
Όλο
αυτό το διάστημα είμαστε κυριολεκτικά υποχρεωμένοι, το αισθάνομαι σαν
απόλυτη ευθύνη μας ενώπιον της
Ιστορίας, ενώπιον ανθρώπων, καταστάσεων, πραγμάτων, διαδρομών,
συσχετισμών να φωτίσουμε, επαναλαμβάνω, απολύτως αμερόληπτα, χωρίς
ιδεοληψίες και μονομέρειες τη σύγχρονη ιστορία. Αυτό κανείς μπορεί να το
διαπιστώσει άνετα αν δει και τους πίνακες χορηγιών που
κάνει η Βουλή. Δεν θα πέσουμε σε μία αδρανειακή κατάσταση, σε έναν
υφέρποντα φόβο, σε μία υποβόσκουσα αρνητική ιδεοληψία για ό,τι έγινε σε
αυτόν τον τόπο.
Η
Βουλή υπήρξε πάντοτε το επίκεντρο σε όλες τις στιγμές, δραματικές,
ιστορικές, θριαμβευτικές - ακόμα και
κατά την επταετία είχαν μέσα στο γραφείο μου του πολυγράφους και η
Χούντα έβγαζε τους αναγκαστικούς της νόμους. Εδώ έγιναν όλα και δεν
είμαστε διατεθειμένοι η Βουλή να μείνει μόνο ένα κτίριο, που είτε έχει
αρχαιολογικούς θησαυρούς για τις ξεναγήσεις, είτε
είναι στο επίκεντρο των διαφωνιών, των αντιπαραθέσεων ή των οδυνηρών
συμβιβασμών με τις μνημονιακές πολιτικές οι οποίες υπογράφονται και
εφαρμόζονται. Δεν μπορεί να είναι αυτή η εντύπωση στο λαό μας για τη
Βουλή, για το παρελθόν, για το παρόν, για το μέλλον.
Και σε τελευταία ανάλυση, ό,τι έγινε εδώ και ό,τι ελπίζουμε να γίνει
από δω και πέρα οφείλεται πάρα πολύ στα μαζικά κινήματα, στα κινήματα
της νεολαίας της κάθε εποχής, όπως και τώρα, ό,τι γίνεται, σε πολύ
μεγάλο βαθμό, επαφίεται στην κινητοποίηση χιλιάδων
προσώπων κάθε φορά τα οποία συγκροτούν αυτό το κύμα που φέρνει τη δικιά
του ιστορική προώθηση στα πράγματα.
Θα
συνεχίσουμε έτσι, θα προσπαθήσουμε να συνεχίσουμε έτσι. Είμαι πολύ
περήφανος που βρίσκονται τώρα εδώ
μαζί μας εξέχοντα στελέχη εκείνης της περιόδου, πρόεδροι, γενικοί
γραμματείς και μέλη των ΔΣ των προδικτατορικών ΕΦΕΕ, πάρα πολλοί
συνάδελφοι βουλευτές και βουλεύτριες»
κατέληξε ο κ. Βούτσης.
Ο
ιστορικός κ. Γιάννης Γιανουλόπουλος, ο οποίος με την ιδιότητα του
Γραμματέα της ΕΦΕΕ προδικτατορικά φύλαξε
το έργο πριν παραδοθεί στην ΕΜΙΑΝ τόνισε ότι δεν έχει καταγεγραμμένες
όλες τις διαδικασίες για την δημιουργία του έργου, αλλά είναι
πιστοποιημένο ότι τη συνάντηση και την μεταφορά του έργου έκανε μέλος
του Ελληνικού Φοιτητικού Συλλόγου «Μινέρβα» της Γενεύης,
που δεκαετίες μετά αποκαλύφθηκε ότι πρόκειται συγγραφέας Δημήτρης Αναλίς,
ενώ ενεργό και σημαντικό ρόλο είχε ο τότε Πρόεδρος του Συλλόγου των
φοιτητών στη Γενεύη και μετέπειτα βουλευτής και υπουργός των κυβερνήσεων
ΠΑΣΟΚ κ.
Αλέκος Μπαλτάς. Επιχειρώντας να εξηγήσει την κίνηση του Νταλί, να
αφιερώσει αυτό το σχέδιο στους αγωνιζόμενους Έλληνες φοιτητές, τόνισε
μεταξύ άλλων πως «η μακρά δεκαετία του ΄60, σύμφωνα με όλους τους μελετητές είχε ένα εντελώς ξεχωριστό, ένα εξεγερσιακό
πνεύμα», ενώ αναφέρθηκε αναλυτικά στους φοιτητικούς αγώνες της εποχής.
Όπως σημείωσε ο κ. Αγγελόπουλος το αφιέρωμα του
Salvador
Dali στους Έλληνες φοιτητές, είναι «ένα σχέδιο σε χαρτί, με κάρβουνο και πενάκι, με δυσερμήνευτα σύμβολα και ελαφρώς ανορθόγραφα γαλλικά», ενώ ο κ. Γιανουλόπουλος
έκανε λόγο για αναμφίβολο έργο με πολιτικό σχόλιο από ένα σπουδαίο εικαστικό του 20ου
αιώνα. Ο σουρεαλιστής ζωγράφος το αφιέρωσε στους Έλληνες φοιτητές και
τους αγώνες τους την εποχή εκείνη, αγώνες που κορυφώθηκαν με το Δ΄
Πανσπουδαστικό Συνέδριο
(22-28 Απριλίου 1963) –το ονομαζόμενο συνέδριο για την αναγέννηση της
παιδείας– κατά το οποίο ιδρύθηκε και η ΕΦΕΕ.
Στην
εκδήλωση παραβρέθηκαν τα μέλη της ΕΜΙΑΝ, του ΣΦΕΑ (Σύνδεσμος
Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών),
στελέχη και συγγενείς στελεχών του προδικτατορικού φοιτητικού κινήματος
κ.κ.: Νίκος Απανωμεριτάκης, Λαοκράτης Βάσσης, Γιώργος Βότσης,
Μαργαρίτα
Γιαραλή, Κωστής Γιούργος, Θανάσης Γρέβιας, Μαρία Ηλιού, Στέφανος
Ιωακειμίδης, Θανάσης Καλαφάτης, Θόδωρος Καλογήρου, Δώρα Καλλιπολίτη,
Αλέκος Καλοφωλιάς,
Γιάννης Καούνης, Μπάμπης Κοβάνης, Στάθης Κουτρουβίδης, Βασίλης
Κωστόπουλος (Διευθύνων Σύμβουλος ΕΡΤ),
Βασίλης Κωτούλας, Λαοκρατία Λάκκα,
Κώστας Μανταίος, Βασίλης Μπαλωμένος, Θεανώ Μπεκροδημήτρη, Μανώλης
Μυλωνάκης, Αθηνά Νικολάου, Γιάννης Ξαρχουλάκος, Ζωή Ξενάκη, Βασίλης
Πάικος, Γιάννης Πευκιανάκης, Πόλυ Σαββινίδου, Γιώργος
Σαραφιανός, Γιάννης Σταματάκης, Πουλχερία Παπαδημητρίου,
Ζήσιμος Συνοδινός, Γιάννης Τζανετάκος, Μαρία Τοπαλιάν, Γιώργος
Τσιάκαλος, Θωμάς Τσοβίλης, Βαγγέλης Φράγκου, Κωστής Χρονάκης, Φώτης
Προβατάς και Χριστόφορος Σκαμνάκης.
Την
κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής κ.
Γιάννης Μπαλάφας, ενώ παραβρέθηκαν ακόμη
οι αντιπρόεδροι της Βουλής κ.κ. Αναστασία Χριστοδουλοπούλου και Σπύρος
Λυκούδης, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής κ. Κ. Αθανασίου και οι
βουλευτές κ. κ: Αφροδίτη Θεοπεφτάτου, Φωτεινή Βάκη, Αννέτα Καβαδία,
Νίκος Ξυδάκης,
Γιώργος Πάλλης, Γιώργος Πάντζας, Πάνος Σκουρολιάκος, Ελένη Σταματάκη,
Νίκος Φίλης, Γιώργος Ψυχογιός (από την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ), Χαρά Κεφαλίδου
(Δημοκρατική Συμπαράταξη) και Γιώργος Μαυρωτάς ( Το Ποτάμι) και ο
διευθυντής της Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κώστας Ζαχαριάδης.