Σάββατο 28 Μαρτίου 2015

«Το μαύρισμα του Παλαμά»,


  'Αρθρο του Δημοσθένη Δαββέτα*

Το μαύρισμα στο πρόσωπο της προτομής του Κωστή Παλαμά, εκτός από την εύλογη κριτική κατά της άνομης ανεκτικότητας εκ μέρους της κυβέρνησης, βάζει επίσης επιτακτική την ανάγνωση του συμβολισμού μιας τέτοιας βίαιης ενέργειας. Η Τέχνη εξ ορισμού μάχεται εναντίον της λήθης, της φυσικής φθοράς, του θανάτου. Μάχεται ως διαχρονικό παρόν, ως γλώσσα πολιτισμού , ως αγάπη για την ζωή, ως ενδοξοποίηση του θαύματος της δημιουργίας. Προϊόν αυτής της αντίληψης είναι τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα όπως π.χ. ένας πίνακας ζωγραφικής , ένα γλυπτό , ένα λογοτεχνικό κείμενο ή όποιο άλλο είδος αισθητικής ή πλαστικής έκφρασης. Ειδικά τα μνημεία, έως μνήμη, δημιουργήθηκαν για να διατηρήσουν διαχρονικά την μορφή και την συμβολική παρουσία ενός σημαντικού προσώπου ή γεγονότος της Ιστορίας, του Πολιτισμού. Είναι αναφορές προς μίμηση των νεοτέρων. Πρόκειται για ένα είδος πολιτιστικής "αθανασίας" που στοχεύει την ενεργοποίηση της Ιστορικής ή εν γένει συλλογικής συνείδησης των πολιτών. Πόσοι και πόσοι άνθρωποι χρόνια πολλά δεν συνέχιζαν να υμνούν ήρωες όπως ο Αχιλλέας , ο Αλέξανδρος , τον Καζαντζάκη, τον Καβάφη κλπ. Πόσοι και πόσοι δεν συνεχίζουν να αποτίουν φόρο τιμής στις προτομές τους; Ένα μνημείο είναι η συμβολική ενσάρκωση της Ιστορικής και Πολιτιστικής μνήμης ενός λαού. Είναι η εικαστική έκφραση της συνείδησής του. Συνεπώς όσοι τα σπάζουν ή τα μαυρίζουν είναι σαν να σπάζουν ή να μαυρίζουν την Ιστορική και Πολιτισμική τους ταυτότητα. Τέτοια βάρβαρη και απολίτιστη συμπεριφορά έδειξαν ο Σταλινισμός, ο Ναζισμός, οι Ταλιμπάν και πρόσφατα το Ισλαμικό κράτος. Όλοι τους κατέστρεψαν στην εποχή τους αριστουργήματα τέχνης με διάφορες γελοίες προφάσεις. Μια τέτοια συμπεριφορά σημαίνει ότι αυτοί που την διέπραξαν έχουν πάρει διαζύγιο με τον Πολιτισμό και την Ανθρωπιά. Θέλουν την καταστροφή και όχι την δημιουργικότητα. Αρνούνται να δουν το πρόσωπο τους στον καθρέφτη της Ιστορίας. Δεν αγαπούν την ομορφιά , την αισθητική. Επέλεξαν την ασχήμια για τρόπο ζωής τους. Δεν υπηρετούν την ζωή, δεν υμνούν το παρόν, υπηρετούν μόνο τον θάνατο και το τίποτα.

* Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο στις 28/03/2015.