Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης. μεταβαίνει στις 18.30 στο Προεδρικό Μέγαρο για την παραλαβή της τρίτης διερευνητικής εντολής. Θα είναι και το τελευταίο επεισόδιο της συνταγματικής πρόβλεψης για τις διερευνητικές εντολές και καθώς είναι βέβαιο ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα την επιστρέψει άμεσα, ανοίγει ο δρόμος για την σύγκληση και την άμεση διάλυση της Βουλής, που οδηγέι στις κάλπες της 25ης Ιουνίου.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα κατά τη συνάντησή του με την πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο κ. Τσίπρας δεν παρέλαβε τη διερευνητική εντολή , καθώς όπως εξήγησε δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για σχηματισμό κυβέρνησης. Εξήγησε πως ανταποκρίθηκε στη συνταγματική του υποχρέωση και προσήλθε στο Προεδρικό Μέγαρο.
Στόχος όλων των πολιτικών δυνάμεων είναι πλέον η επίσπευση των διαδικασιών για σύγκληση και ορκωμοσία της νέας Βουλής κάτι που αναμένεται να γίνει την Κυριακή, ώστε αμέσως μετά, την Δευτέρα, να προχωρήσει η διάλυση του σώματος ώστε στις 25 Ιουνίου να υπάρξει νέα προσφυγή στις κάλπες.
Υπενθυμίζεται ότι οι νέες εκλογές θα διεξαχθούν με λίστα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η σειρά των ονομάτων των υποψηφίων βουλευτών θα καθοριστεί από τις ηγεσίες των κομμάτων, που παραδοσιακά αποφασίζουν με βάση τη σταυροδοσία της προηγούμενης κάλπης.
Να σημειώσουμε ότι το συνταγματικό όριο για τον σχηματισμό κυβέρνησης, βάσει του άρθρου 84 του Συντάγματος, είναι η δυνατότητα να λάβει ψήφο εμπιστοσύνη από την Βουλή των Ελλήνων, δηλαδή είτε 151 θετικές ψήφους είτε από την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών που δεν επιτρέπεται να είναι κατώτερη από τα 2/5 του συνολικού αριθμού των βουλευτών, δηλαδή 120 ψήφων, αρκεί βέβαια να είναι περισσότεροι εκείνων που θα την καταψηφίσουν.
Στην περίπτωση όμως που οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν και δεν διαφαίνεται ότι μπορεί να προκύψει κυβέρνηση, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί στο Προεδρικό Μέγαρο τους αρχηγούς όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων που έχουν προκύψει από τις εκλογές, για τη διερεύνηση του σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Εάν και αυτή η προσπάθεια αποδειχθεί άκαρπη, τότε η κυρία Σακελλαροπούλου θα επιδιώξει το σχηματισμό υπηρεσιακής Κυβέρνησης ευρύτερης αποδοχής από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια νέων εκλογών.
Τα καθήκοντα του Πρωθυπουργού θα ανατεθούν πιθανότατα στον Πρόεδρο του Eλεγκτικού Συνεδρίου Ιωάννη Σαρμά, ο οποίος είναι ο αρχαιότερος εκ των τριών προέδρων των τριών Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας.
Ασχέτως του αποτελέσματος σχηματισμού Κυβέρνησης (μονοκομματικής, συνεργασίας, ανοχής ή υπηρεσιακής για την διενέργεια νέων εκλογών), η Βουλή που έχει προκύψει από τις κάλπες θα συνέλθει στις 11 το πρωί της Πέμπτης 1ης Ιουνίου 2023 για την ορκωμοσία της.
Την επόμενη ημέρα, η Ολομέλεια της ΙΘ΄ Κοινοβουλευτικής Περιόδου θα συνέλθει για την εκλογή του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων.
Και την επόμενη ημέρα θα πραγματοποιηθεί η εκλογή των Αντιπροέδρων της Βουλής (αναλογικά από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα), των Γραμματέων και Κοσμητόρων της Βουλής των Ελλήνων.
Σε περίπτωση, που οι διερευνητικές εντολές και ο σχηματισμός Κυβέρνησης που να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή έχουν αποβεί άκαρπες και έχει σχηματιστεί Υπηρεσιακή Κυβέρνηση για την διενέργεια νέων εκλογών, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα εκδώσει νέο Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της ΙΘ' Κοινοβουλευτικής Περιόδου, προκήρυξης εκλογών και την ημέρα και ώρα σύγκλισης της Κ' Κοινοβουλευτικής Περιόδου.
Οι επόμενες εθνικές εκλογές, θα διεξαχθούν με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (όπου το πρώτο κόμμα λαμβάνει «μπόνους» 40 εδρών) και οι βουλευτές θα προκύψουν όχι με σταυρό προτίμησης από τους ψηφοφόρους, αλλά με βάση την λίστα των υποψηφίων που θα έχουν καταρτίσει τα κόμματα.
Η νέα προεκλογική περίοδος, μπορεί να είναι από 22 ημέρες έως ένα μήνα.
Τα κόμματα και οι συνδυασμοί κομμάτων θα πρέπει να παρακαταθέσουν στον 'Αρειο Πάγο την σχετική αίτηση συμμετοχής στις εθνικές εκλογές.