Σήμερα, 13 Φεβρουαρίου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου!
Στις 13 Φεβρουαρίου του 1946 ιδρύθηκε το Ραδιόφωνο των Ηνωμένων Εθνών από τον ΟΗΕ.
Μπορεί να έχουν αλλάξει οι εποχές, αλλά το ραδιόφωνο θα έχει πάντα τη μαγεία του
Σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Ραδιοφώνου είναι ο εορτασμός του ραδιοφώνου ως Μέσο Μαζικής Επικοινωνίας, η βελτίωση της διεθνούς συνεργασίας μεταξύ των ραδιοφωνικών οργανισμών και η ενθάρρυνση τόσο των μεγάλων διεθνών δικτύων, όσο και των τοπικών ραδιοφώνων, να προωθήσουν την πρόσβαση στην πληροφόρηση και την ελευθερία της έκφρασης στα ερτζιανά.
Όπως αναφέρεται στο site της UNESCO, το ραδιόφωνο, παρά τις αλλαγές στην τεχνολογία, παραμένει ένα αγαπημένο μέσο στο κοινό όλου του πλανήτη. Μπορεί να αποτελέσει δίαυλο για να επικοινωνηθούν ειδήσεις, σημαντικές πληροφορίες και γεγονότα, αλλά και να γίνει η αρχή για σπουδαίες συζητήσεις
Το 1895, ο πατέρας του ραδιοφώνου Guglielmo Marconi κατόρθωσε να μεταδώσει ηχητικά σήματα Μορς διαμέσου ερτζιανών κυμάτων, θέτοντας σε εφαρμογή τις θεωρητικές δυνατότητες της ραδιοφωνικής μετάδοσης.
Η παρουσίαση ήταν τόσο ρεαλιστική, ώστε, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι επρόκειτο μόνο για ένα θεατρικό έργο, εκατομμύρια ακροατές πανικοβλήθηκαν μπροστά στην ιδέα τρομακτικών τεράτων και καιόμενων πόλεων. Μια πρώτη προσπάθεια εγκατάστασης ραδιοφωνικού πομπού είχε ξεκινήσει στην Ελλάδα το 1923, όμως πέρασαν πέντε χρόνια μέχρι να εκπέμψει ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός, και μάλιστα έπειτα από ιδιωτική πρωτοβουλία, στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης. Χρειάστηκε να περάσουν άλλα δέκα χρόνια (1938) ώσπου να λειτουργήσει στην Αθήνα ο πρώτος εθνικός ραδιοφωνικός σταθμός, ενώ το 1945 ιδρύθηκε το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) που ανέλαβε την ευθύνη λειτουργίας του σταθμού. Η «άνοιξη» του ελληνικού ραδιοφώνου ξεκίνησε μετά την απελευθέρωση, οπότε και άρχισαν να ιδρύονται και τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, σε όλη την επικράτεια, αλλά και στρατιωτικοί σταθμοί.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 μπήκαν στα ερτζιανά και οι «πειρατές», αμφισβητώντας το μονοπώλιο της κρατικής ραδιοφωνίας, ανοίγοντας κατά κάποιον τρόπο σταδιακά τον δρόμο για την ιδιωτική ραδιοφωνία. Στα πλαίσια της γενικής εκσυγχρονιστικής προσπάθειας και προσαρμογής των δομών στις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, εκσυγχρονίστηκε και ο θεσμός της ραδιοφωνίας. Με το νόμο 1730/1987 ιδρύθηκε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, που λειτουργεί με τη μορφή ανώνυμης εταιρίας με έδρα την Αθήνα. Με την Υπουργική απόφαση 14631/Ζ2/2691/29.5.87 καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις και οι όροι ίδρυσης ραδιοσταθμών τοπικής ισχύος, από Δήμους και κοινότητες.
Τέλος με το προεδρικό διάταγμα 25/1988 έχουμε την "απελευθέρωση" της ιδιωτικής ραδιοφωνίας, καθώς τέθηκαν οι όροι ίδρυσης τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών και από φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Σήμερα η κατανομή των ραδιοφωνικών συχνοτήτων γίνεται από το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο (ΕΣΡ).
Σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Ραδιοφώνου είναι ο εορτασμός του ραδιοφώνου ως Μέσο Μαζικής Επικοινωνίας, η βελτίωση της διεθνούς συνεργασίας μεταξύ των ραδιοφωνικών οργανισμών και η ενθάρρυνση τόσο των μεγάλων διεθνών δικτύων, όσο και των τοπικών ραδιοφώνων, να προωθήσουν την πρόσβαση στην πληροφόρηση και την ελευθερία της έκφρασης στα ερτζιανά.
Όπως αναφέρεται στο site της UNESCO, το ραδιόφωνο, παρά τις αλλαγές στην τεχνολογία, παραμένει ένα αγαπημένο μέσο στο κοινό όλου του πλανήτη. Μπορεί να αποτελέσει δίαυλο για να επικοινωνηθούν ειδήσεις, σημαντικές πληροφορίες και γεγονότα, αλλά και να γίνει η αρχή για σπουδαίες συζητήσεις
Το 1895, ο πατέρας του ραδιοφώνου Guglielmo Marconi κατόρθωσε να μεταδώσει ηχητικά σήματα Μορς διαμέσου ερτζιανών κυμάτων, θέτοντας σε εφαρμογή τις θεωρητικές δυνατότητες της ραδιοφωνικής μετάδοσης.
Η
πρώτη μετάδοση μουσικής και λόγου πραγματοποιήθηκε την παραμονή των
Χριστουγέννων του 1906 από τον πρωτοπόρο της αμερικανικής ραδιοφωνίας,
τον Reginald Aubrey Fessenden, ένα Αμερικάνο φυσικό και ηλεκτρολόγο
μηχανικό που είχε γεννηθεί στον Καναδά.Ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός στις ΗΠΑ λειτούργησε το 1920 και ήταν ο KDKA,
που λειτουργεί μέχρι και σήμερα, ενώ δέκα χρόνια αργότερα άρχισε να
δημιουργείται ένα καλά οργανωμένο δίκτυο σταθμών σε Ευρώπη και Αμερική.
Ακολούθησε η «χρυσή» εποχή του ραδιοφώνου, περίπου
ως το 1956, οπότε και η τηλεόραση άρχισε να κλέβει τη δόξα του. Στα
χρόνια αυτά από το ραδιόφωνο μεταδίδονταν ψυχαγωγικά προγράμματα που
καθήλωναν τους ακροατές, όπως σαπουνόπερες και παιδικές εκπομπές, ενώ δεν έλειπαν και τα δελτία ειδήσεων για την ενημέρωσή τους.
Ήταν τέτοια η επιρροή που ασκούσε το μέσο στους ακροατές, που δεν χρειάστηκε παρά μια ραδιοφωνική εκπομπή για να πιστέψουν οι Αμερικανοί ότι η Γη δέχεται... επίθεση από εξωγήινους!
Ο λόγος για την ραδιοφωνική εκπομπή «The Mercury Theatre on the Air» (Το Θέατρο του Ερμή στον Αέρα), μια ωριαίας διάρκειας θεατρική σειρά υπό την παραγωγή και τη διεύθυνση του Orson Welles. Το βράδυ της 30ης Οκτωβρίου 1938, το πρόγραμμα περιείχε μια δραματοποίηση του "Πολέμου των Κόσμων" (War of the Worlds), του H.G. Wells, σχετικά με την κατάκτηση της Γης από τους Αρειανούς.Η παρουσίαση ήταν τόσο ρεαλιστική, ώστε, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι επρόκειτο μόνο για ένα θεατρικό έργο, εκατομμύρια ακροατές πανικοβλήθηκαν μπροστά στην ιδέα τρομακτικών τεράτων και καιόμενων πόλεων. Μια πρώτη προσπάθεια εγκατάστασης ραδιοφωνικού πομπού είχε ξεκινήσει στην Ελλάδα το 1923, όμως πέρασαν πέντε χρόνια μέχρι να εκπέμψει ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός, και μάλιστα έπειτα από ιδιωτική πρωτοβουλία, στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης. Χρειάστηκε να περάσουν άλλα δέκα χρόνια (1938) ώσπου να λειτουργήσει στην Αθήνα ο πρώτος εθνικός ραδιοφωνικός σταθμός, ενώ το 1945 ιδρύθηκε το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) που ανέλαβε την ευθύνη λειτουργίας του σταθμού. Η «άνοιξη» του ελληνικού ραδιοφώνου ξεκίνησε μετά την απελευθέρωση, οπότε και άρχισαν να ιδρύονται και τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, σε όλη την επικράτεια, αλλά και στρατιωτικοί σταθμοί.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 μπήκαν στα ερτζιανά και οι «πειρατές», αμφισβητώντας το μονοπώλιο της κρατικής ραδιοφωνίας, ανοίγοντας κατά κάποιον τρόπο σταδιακά τον δρόμο για την ιδιωτική ραδιοφωνία. Στα πλαίσια της γενικής εκσυγχρονιστικής προσπάθειας και προσαρμογής των δομών στις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, εκσυγχρονίστηκε και ο θεσμός της ραδιοφωνίας. Με το νόμο 1730/1987 ιδρύθηκε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, που λειτουργεί με τη μορφή ανώνυμης εταιρίας με έδρα την Αθήνα. Με την Υπουργική απόφαση 14631/Ζ2/2691/29.5.87 καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις και οι όροι ίδρυσης ραδιοσταθμών τοπικής ισχύος, από Δήμους και κοινότητες.
Τέλος με το προεδρικό διάταγμα 25/1988 έχουμε την "απελευθέρωση" της ιδιωτικής ραδιοφωνίας, καθώς τέθηκαν οι όροι ίδρυσης τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών και από φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Σήμερα η κατανομή των ραδιοφωνικών συχνοτήτων γίνεται από το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο (ΕΣΡ).
