Με αφορμή την απόφαση της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ να απέχει από τούδε από τις ονομαστικές ψηφοφορίες στη Βουλή, εφόσον γίνονται επιστολικά, ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Κωνσταντίνος Τασούλας μίλησε στην Ολομέλεια και εξήγησε γιατί, κατά τη γνώμη του, η επιστολική ψήφος είναι όχι μόνο συνταγματικά επιτρεπτή αλλά και επιπλέον εκφράζει και δεν νοθεύει τη βούληση των βουλευτών, και προστατεύει τη δημόσια υγεία γιατί σε συνθήκες πανδημίας αποτρέπει το συνωστισμό στο βουλευτήριο.
H ομιλία του κυρίου Κωνσταντίνου Τασούλα έχει ως εξής:
« Έρχομαι τώρα όχι αντιδικών, γιατί ο ρόλος μου δεν είναι αυτός πλέον, στο επόμενο θέμα. Ο ρόλος μου εδώ και δεκατρείς μήνες είναι περισσότερο προστατευτικός για όλους και όλες σας και όχι ρόλος αντιδικίας ή ρόλος αντιπαραθέσεως και μάλιστα προστατευτικός απροσδόκητα, προστατευτικός διότι τους τελευταίους δεκατρείς μήνες, όπως όλη η χώρα, έτσι και η Βουλή έχει περιέλθει υπό την καταθλιπτική σκιά της πανδημίας. Προσαρμόσαμε τη λειτουργία μας. Προφανώς ήμασταν απροετοίμαστοι για κάτι τέτοιο, όπως όλη η οικουμένη, αλλά δεν αποδειχθήκαμε και απροσάρμοστοι, προσαρμόσαμε τη δραστηριότητά μας.
Χθες στην κοιτίδα του κοινοβουλευτισμού, αν είδατε, στη Μεγάλη Βρετανία, στο Λονδίνο, στη Βουλή των Κοινοτήτων ετηρήθη ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του αποβιώσαντος συζύγου της Βασιλίσσης Ελισσάβετ Δουκός του Εδιμβούργου. Στην κοιτίδα του κοινοβουλευτισμού χθες, για να τιμηθεί ο αποθανών σύζυγος της Βασιλίσσης από τους εξακόσιους πενήντα Βουλευτές ήταν παρόντες σε εκείνη τη σεμνή τελετή λιγότεροι από είκοσι, με αποστάσεις μεγαλύτερες. Και το λέω αυτό εν σχέσει με τη φυσική παρουσία που ετέθη.
Η αιτίαση που ακούστηκε και με την οποία δεν αντιδικώ, απλώς θα πω την άλλη άποψη, είναι ότι αποφασίζει ο ΣΥΡΙΖΑ την αποχή από τις ονομαστικές ψηφοφορίες, επειδή γίνονται με επιστολική ψήφο και όχι με φυσική παρουσία, κάτι που αποτελεί παράβαση του Κανονισμού της Βουλής και αποτελεί και νόθευση, διαβάζω την ανακοίνωση από την εφημερίδα Αυγή.
Προσέξτε, τον Απρίλιο του 2020 με απόφαση της Διασκέψεως των Προέδρων για λόγους περιορισμού της φυσικής παρουσίας αποφασίστηκε η δυνατότητα ψηφοφορίας στις ονομαστικές και με επιστολική ψήφο.
Αν θυμάστε τον Μάιο και τον Ιούνιο είχαμε ένα ξέφωτο βελτίωσης της κατάστασης που πολλούς και μας χαροποίησε και μας ξεγέλασε, γιατί τελικά αυτό δεν είχε συνέχεια.
Στις 24 Σεπτεμβρίου του 2020, ενώ το φαινόμενο άρχισε πάλι να επιτίθεται, το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής γνωμάτευσε ομόφωνα ότι είναι δικαιολογημένη και συμβατή με τη συνταγματική τάξη η θέσπιση στον Κανονισμό της Βουλής ρύθμισης ανάλογης με το περιεχόμενο στο άρθρο 70α. Ανάλογης, δηλαδή, με την απουσία στο εξωτερικό και με την εγκυμοσύνη, προς διαφύλαξη του μείζονος αγαθού της δημόσιας υγείας, να μπορούν να μετέχουν στις ονομαστικές ψηφοφορίες οι Βουλευτές με επιστολική ψήφο. Η διάταξη έτσι -που είναι στον Κανονισμό- διαμορφώθηκε ως εξής: Άρθρο 70α του Κανονισμού. «Οι Βουλευτές που βρίσκονται σε αποστολή της Κυβέρνησης ή της Βουλής στο εξωτερικό μπορούν να μετέχουν στις ψηφοφορίες όταν είναι ονομαστικές καθώς και όταν απαιτείται ειδική πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης με επιστολή ή τηλεομοιοτυπία που φέρουν την υπογραφή τους και αντίστοιχη μνεία του θέματος. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις εφαρμόζονται αναλόγως στην περίπτωση εγκύων Βουλευτών για το χρονικό διάστημα του τελευταίου μήνα της κύησης, όπως και στην περίπτωση Βουλευτών που δεν μπορούν να μετέχουν με φυσική παρουσία στις συνεδριάσεις της Βουλής λόγω λήψης μέτρων κατά το άρθρο 14 στοιχείο θ΄ του Κανονισμού της Βουλής».
Το άρθρο 14 στοιχείο θ΄ του Κανονισμού της Βουλής μιλάει για τη λήψη μέτρων λόγω επιδημίας ή πανδημίας. Συνεπώς είναι στον Κανονισμό της Βουλής η επιστολική ψήφος στην έκταση που γίνεται τον τελευταίο καιρό. Η έκταση που γίνεται τον τελευταίο καιρό προφανώς αποσκοπεί στην αποτροπή της προσέλευσης Βουλευτών στο Κοινοβούλιο, η οποία συμπαρασύρει και προσέλευση συνεργατών, αστυνομικών, οδηγών και άλλων. Έχουν γίνει μέχρι τώρα το 2020 και το 2021 είκοσι μία ψηφοφορίες στις οποίες έχουν μετάσχει όλα τα κόμματα -και ο ΣΥΡΙΖΑ- μέσω επιστολικής ψήφου. Μέσα σ’ αυτές ο προϋπολογισμός, άρσεις ασυλίας, νομοσχέδια, προανακριτικές και όλα αυτά.
Η περίπτωση της τεχνολογικής λύσης προκειμένου να γίνεται η ονομαστική ψηφοφορία με την απεικόνιση του συναδέλφου στην οθόνη και την έκφραση της γνώμης του «ναι», «όχι», «παρών» είναι μία περίπτωση η οποία εξετάστηκε και απεδείχθη εξαιρετικά επισφαλής στην πράξη. Εξαιρετικά επισφαλής. Εξετάστηκε εδώ μέσα στην Αίθουσα της Ολομέλειας. Είχαμε ατέλεια, κακή σύνδεση, είχαμε επισφάλεια.
«Στις 23 Σεπτεμβρίου του 2020 τα αποτελέσματα της δοκιμαστικής τηλεδιάσκεψης που πραγματοποιήθηκε, στην οποία συνδέθηκαν εβδομήντα περίπου υπάλληλοι και στελέχη της Βουλής στην προσπάθεια προσομοίωσης διαδικασίας ψηφοφορίας» μου γράφει η αρμόδια υπηρεσία πληροφορικής και επικοινωνιών της Βουλής «δεν ήταν καθόλου ενθαρρυντικά με κυριότερα προβλήματα την αδυναμία οπτικής παρουσίας όλων όσων προσπάθησαν να συμμετέχουν μέσω κινητών τηλεφώνων ή μέσω χαμηλού εύρους ταχυτήτων σύνδεσης στο διαδίκτυο». Τι σημαίνει χαμηλού εύρους ταχύτητα; Τώρα μπαίνουμε σε μια εξειδικευμένη συζήτηση. Δεν θα το επεκτείνω. Θεωρείται ότι εφόσον είναι κάτω από 50mbps η ταχύτητα του ίντερνετ εκεί που είναι εγκατεστημένος αυτός που θέλει να εμφανιστεί η εικόνα του, αυτό είναι εξαιρετικά επισφαλές. Σας λέω ένα παράδειγμα. Για να μπορούσα εγώ σήμερα να ψηφίσω με την όψη μου στην οθόνη από το σπίτι μου στην Κηφισιά που έχει 30mbps θα ήταν από εδώ, από προάστιο της Αθήνας, επισφαλής η αποστολή εικόνας στην οθόνη. Φανταστείτε να ήμουν στο Μέτσοβο ή στην Κόνιτσα, ως Βουλευτής Ιωαννίνων, ή σε άλλη περιοχή.
Προσέξτε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Καταλαβαίνω αυτή την αντίληψη. Είναι μια άλλη αντίληψη. Αλλά πρόσεξε την επισφάλεια της αντίληψης. Αν έστω ένας Βουλευτής στους τριακόσιους δεν μπορέσει να ψηφίσει λόγω τεχνικού ή άλλου κωλύματος σε μια ονομαστική ψηφοφορία πάσχει το σύνολο της ψηφοφορίας. Αν ένας Βουλευτής δεν μιλήσει σε ένα νομοσχέδιο, που συμβαίνει, το βλέπουμε και το έχουν υποστεί αρκετοί, δεν πάσχει από ακυρότητα η διαδικασία του νομοσχεδίου. Είναι δύο διαφορετικές διαδικασίες.
Μου έχει μιλήσει η κ. Γεροβασίλη κατ’ επανάληψη στη Διάσκεψη των Προέδρων γι’ αυτό το θέμα. Μου μίλησε ο ίδιος ο κ. Τσίπρας κατ’ ιδίαν γι’ αυτό το θέμα. Το θέσατε εσείς στα κομματικά όργανα σας. Σήμερα ανακοινώνετε αποχή από αυτές τις ψηφοφορίες γιατί ο τρόπος που γίνονται νοθεύει την ψηφοφορία. Επιτρέψτε μου να τονίσω ότι ο τρόπος της επιστολικής ψηφοφορίας μπορεί να μην είναι τεχνολογικά προηγμένος, μπορεί να είναι η πεπατημένη, μπορεί να είναι «αραμπάς», αν θέλετε, αλλά δεν νοθεύει την ψηφοφορία, εξασφαλίζει την ψηφοφορία σ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες.
Σας αναφέρω το Πρακτικό της συνεδρίασης της Ολομέλειας του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής της 24η Σεπτεμβρίου, που σας έχω δώσει, πάνω σ’ αυτό το θέμα επί του ερωτήματος. «Ενόψει επιβεβλημένων περιορισμών προσελεύσεως και παρουσίας Βουλευτών στο Βουλευτήριο λόγω της πανδημίας και της συνακόλουθης αποφυγής συνωστισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας, περιορισμών, που, σημειωτέον, αποφασίζονται από τη Διάσκεψη, τίθεται το θέμα επίσης αναλόγως της εφαρμογής της λεγόμενης επιστολικής ψήφου στις ονομαστικές ψηφοφορίες αντί της αυτοπρόσωπης προσέλευσης και των τριακοσίων Βουλευτών λόγω ακριβώς της ανάγκης αποφυγής συνωστισμού. Σημειωτέον, η αυτοπρόσωπη παρουσία Βουλευτών στο Βουλευτήριο συνεπάγεται και προσέλευση επιπλέον προσώπων όπως αστυνομικών, οδηγών και συνεργατών σε περίοδο που παρόμοια προσέλευση αποφεύγεται. Κατόπιν αυτού και ενόψει της διατυπώσεως του άρθρου 70 παράγραφος 7 του Συντάγματος ερωτάται κατά πόσον η δυνατότητα επιστολικής ψήφου είναι συμβατή με τη συνταγματική τάξη». Ερωτώ εγώ. Και απαντά το Επιστημονικό Συμβούλιο: «Υπό το πρίσμα των ανωτέρω είναι προφανές ότι υπάρχει κατάφαση ως προς τη δυνατότητα των Βουλευτών να μετέχουν κατά την περίοδο της πανδημίας στις ονομαστικές ψηφοφορίες…» Είμαστε σε τέτοια περίοδο. Χθες είχαμε πάνω από τέσσερις χιλιάδες κρούσματα, πάνω από οκτακόσιες διασωληνώσεις, πάνω από ενενήντα νεκρούς. Ανατριχιαστικές καταστάσεις έξαρσης της πανδημίας. Η κατάφαση, λοιπόν, ως προς τη δυνατότητα των Βουλευτών να μετέχουν σε ονομαστικές ψηφοφορίες με επιστολική ψήφο «υπηρετεί λειτουργική ανάγκη αντίστοιχη με τις ρυθμιζόμενες στα άρθρα 70 παράγραφος 7 του Συντάγματος και 70α του Κανονισμού. Ως εκ τούτου παρίσταται δικαιολογημένη και συμβατή με τη συνταγματική τάξη η θέσπιση στον Κανονισμό ρύθμισης ανάλογης με τις περιεχόμενες στο άρθρο 70α και όσον αφορά την ερευνώμενη κατά το ερώτημα του Προέδρου της Βουλής περίπτωση ώστε και οι Βουλευτές οι οποίοι προς διαφύλαξη του μείζονος αγαθού της δημόσιας υγείας αποκλείονται προσωρινώς της φυσικής παρουσίας στη Βουλή, να μπορούν να συμμετέχουν στις ονομαστικές ψηφοφορίες με επιστολική ψήφο και έτσι να συμπράττουν στο επιτελούμενο στη Βουλή έργο διά της υπηρέτησης όπως ακριβώς του σκοπού της ανάδειξης τους στο βουλευτικό αξίωμα».
Μπορώ να παραδεχθώ ότι η μέθοδος δεν είναι σύγχρονη, ότι δεν είναι τεχνολογικά προηγμένη, αλλά δεν νοθεύει την έκφραση γνώμης, σύμφωνα και με την ομόφωνη έκφραση γνώμης της επιστημονικής υπηρεσίας. Από εκεί και πέρα θέλω να σας πω ότι αυτό δεν γίνεται κατά παράβαση του Κανονισμού. Δείτε το ΦΕΚ Α/187/1 Οκτωβρίου 2020. Προβλέπεται στον Κανονισμό της Βουλής αυτός ο τρόπος ψηφοφορίας όσο κρατάει αυτή η διαδικασία. Είναι προστατευτικό και της υγείας σας και της γνώμης σας. Η τεχνολογία μάς έχει βοηθήσει, μας έχει φτάσει σε λύσεις υβριδικές που μας διευκολύνουν, αλλά επαναλαμβάνω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι άλλο η ομιλία σε ένα νομοσχέδιο, άλλο η γνώμη ενός φορέα, άλλο η ψηφοφορία. Ένας συνάδελφος -και δεν είναι ένας- το παράδειγμα των εβδομήντα είναι πολλοί περισσότεροι- κατ’ ελάχιστον, να μην μπορέσει να εμφανιστεί και να ψηφίσει, υπονομεύεται το κύρος όλης της ψηφοφορίας.
Θα το ξεπεράσουμε αυτό το πρόβλημα, θα ξεπεράσουμε αυτήν τη φάση. Είμαι σε συνεννόηση με την αρμόδια υπηρεσία της Βουλής η οποία χειρίζεται αυτά τα θέματα. Έχω τη δική σας πίεση, σύσταση, αλλά προς Θεού -και δεν θέλω να υπαγορεύσω πολιτικές συμπεριφορές- δεν συνιστά η επιστολική ψήφος νόθευση του φρονήματος.
Το Σύνταγμα της χώρας μιλάει για διάφορους τρόπους ψήφου, αλλά ονομαστικά αναφέρεται μόνο στην επιστολική ψήφο, όχι για την περίπτωση της Βουλής, για την περίπτωση των αποδήμων. Αλλά αν για μια μέθοδο ψήφου το Σύνταγμα είναι εξειδικευμένο, αναφέρεται στην επιστολική ψήφο. Συνεπώς, η γνώμη μου είναι ότι αυτό το σύστημα δεν νοθεύει την έκφραση γνώμης, διευκολύνει την τήρηση των μέτρων και από τη στιγμή που το τεχνολογικό σύστημα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακώλυτη και πλήρη συμμετοχή των πάντων, είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο και επισφαλές να το τηρήσουμε, διότι τότε θα ενοθεύετο η βούληση των συναδέλφων, εάν δεν μπορούσαν να συνδεθούν όλοι με το σύστημα.
Νομίζω, λοιπόν, ότι όπως υπάρχει η άποψη ότι πρέπει να γίνεται τεχνολογικά, έτσι ήθελα να ακουστεί και η άλλη άποψη. Δεν είναι αντιδικία, δεν είναι πείσμα. Είναι μια πρωτόγνωρη αίσθηση βάρους που φέρω πάνω μου να προστατεύσω και την υγεία σας και το φρόνημά σας και την πολιτική σας έκφραση σε αυτήν την δύσκολη περίοδο που διανύουμε.
Και επιτρέψτε μου να σας πω, μια και σας βλέπω εδώ σήμερα, ότι στις 19 και 20 του μηνός θα γίνουν rapid test στο ιατρείο της Βουλής. Παρακαλώ να λάβετε μέρος».Γραφείο Τύπου & Κοινοβουλευτικής Πληροφόρησης